του Στέφ. Κορέλλη

Oι πράσινες επενδύσεις έχουν γίνει μόδα. Μήπως γρήγορα θα καταλήξουν σε επενδυτική ”φούσκα”; Το βάρος πέφτει στην Ευρώπη όπου οι σχετικές πρωτοβουλίες και τα προγράμματα επιδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πρόσφατα οι δύο μεγαλύτεροι ενεργειακοί όμιλοι της Γερμανίας, η RWE και η E.ON, ανταγωνίστηκαν σε ανακοινώσεις για να παρουσιάσουν τις επενδύσεις τους σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Η E.ON ανακοίνωσε ότι έως το 2010 θα επενδύσει σε πράσινες πηγές ενέργειας κεφάλαια αξίας 6 δισ. ευρώ, ενώ η RWE ανακοίνωσε ότι θα επενδύει 1 δισ. ευρώ ετησίως σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ξεκινώντας από το 2008.

Είναι γεγονός ότι οι κινήσεις των γερμανικών κολοσσών αποτυπώνουν την ευρύτερη τάση που υπάρχει στην Ευρώπη υπέρ των οικολογικών επενδύσεων και της πράσινης οικονομίας. Οι εταιρείες απολαμβάνουν τα κίνητρα που παρέχουν οι κρατικές αρχές για επενδύσεις σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζουν ένα οικολογικό προφίλ προς τους καταναλωτές και τους επενδυτές την ίδια στιγμή που η ιδέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ενισχύεται.

Συγκεκριμένα, τους πρώτους επτά μήνες του τρέχοντος έτους το 15,2% των καθαρών εισροών στην Ευρώπη δόθηκε στις λεγόμενες οικολογικές επενδύσεις, όπως είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το 2006 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 2,6% και το 2005 μόλις 0,6%. Το 15,2% αντιστοιχεί σε ποσό 4,6 δισ. ευρώ, διπλάσιο σε σχέση με αυτό του 2006.

Βέβαια, οι οικολογικές επενδύσεις διακρίνονται σε αυτές που πραγματοποιούνται από τις ενεργειακές εταιρείες για την παραγωγή ενέργειας από φιλικότερες προς το περιβάλλον πηγές και στις επενδύσεις μη ενεργειακών εταιρειών για να προσφέρουν πιο ”οικολογικά” προϊόντα. Ήδη, εκτός από τις δύο γερμανικές εταιρείες κοινής ωφελείας, αρκετά ακόμη ισχυρά ονόματα της Ευρώπης έχουν δεσμευτεί να προσφέρουν οικολογικά προϊόντα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η Barclays, η British Airways, η Sun Microsystems, η BT και η Aviva.

Η οικολογία κερδίζει τις επιχειρήσεις, ενώ έχει ανοίξει μια δυναμική συζήτηση και για τα οφέλη που μπορούν να αποφέρουν οι οικολογικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων στις οικονομίες των κρατών. Χαρακτηριστικά, υπάρχουν εκτιμήσεις ότι θα δημιουργηθούν έως και 3 εκατ. νέες θέσεις εργασίας διεθνώς. Στον αντίποδα, οι δύσπιστοι αναφέρουν ότι οι νέες θέσεις θα κόψουν άλλες από τους παραδοσιακούς ”μη οικολογικούς” κλάδους.

Επενδύσεις 150 δισ. δολ. για αιολική ενέργεια

Το βάρος πέφτει κυρίως στην αιολική και στην ηλιακή ενέργεια. Σύμφωνα με τα στοιχεία του CLSA Research, ευρωπαϊκοί ενεργειακοί κολοσσοί αλλά και κυβερνητικοί φορείς στις ΗΠΑ και στην Κίνα προτίθενται μέσα στην επόμενη πενταετία να επενδύσουν περί τα 150 δισ. δολάρια σε αιολικά προγράμματα. Η αιολική ενέργεια αντιπροσωπεύει λίγο περισσότερο από το 1% της παγκόσμιας προσφοράς ενέργειας. Τη μεγαλύτερη ανάπτυξη γνωρίζει στη Δανία, όπου το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει στο 20%.

Στην Ισπανία και στη Γερμανία η αιολική ενέργεια καλύπτει το 9% και το 7% αντίστοιχα της συνολικής προσφοράς ενέργειας. Στην Ασία, η Κίνα σκοπεύει να διπλασιάσει την παραγωγή αιολικής ενέργειας έως το 2008, στο πλαίσιο της προσπάθειας για φιλικότερη πολιτική προς το περιβάλλον και μείωση της ρύπανσης εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου.

Οι επενδύσεις στην αιολική ενέργεια προς το παρόν είναι οι πιο διαδεδομένες διεθνώς καθώς, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, η συγκεκριμένα αγορά έχει αναπτυχθεί πιο οργανωμένα και υπό θεσμικά πλαίσια τα οποία παρέχουν κίνητρα στην ανάπτυξή της.

Ταυτόχρονα, όμως, θετικές προβλέψεις συγκεντρώνει και η αγορά της ηλιακής ενέργειας. Χαρακτηριστικά, η Παγκόσμια Τράπεζα σε πρόσφατη έκθεσή της διατύπωσε την εκτίμηση ότι η παγκόσμια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε περίπου τρεις δεκαετίες θα αξίζει γύρω στα 4 τρισ. δολάρια. Από την πλευρά της η Ευρωπαϊκή Ένωση Φωτοβολταϊκής Βιομηχανίας ανέφερε ότι η ηλιακή ενέργεια θα μπορεί να καλύψει τις ανάγκες 2 δισ. ανθρώπων για ενέργεια.

Με δεδομένα αυτόν τον καταιγισμό θετικών προβλέψεων και την αύξηση του ενδιαφέροντος, δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλοι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί περιλαμβάνουν στο χαρτοφυλάκιό τους τον κλάδο της αιολικής ενέργειας. Ενδεικτικά, η JP Morgan έχει επενδύσει περίπου 1 δισ. δολάρια στην αιολική ενέργεια.

Μάλιστα, οι τράπεζες δεν άργησαν να αναγνωρίσουν τη νέα φλέβα χρυσού προχωρώντας στη δημιουργία νέων δεικτών, προϊόντων και funds που σχετίζονται με την οικολογία και με τις δράσεις για την προστασία του κλίματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πρώτο εξάμηνο του 2007 τα δέκα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά funds συγκέντρωσαν επενδυτικά κεφάλαια που ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ.

Ταυτόχρονα, έχουν συσταθεί δείκτες που παρακολουθούν τις αποδόσεις των οικολογικών επενδύσεων. Ενδεικτικά, σχετικούς δείκτες έχουν συστήσει η UBS, η HSBC, η ABN Amro, η Standard & Poor’s και η KLD Research & Analytics.

ΕΠΙΦΥΛΑΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΡΗΞΗ ΤΙΜΩΝ

Δεν λείπει ο αντίλογος στη νέα επενδυτική μόδα που έχει κάνει την εμφάνισή της στις δυτικές αγορές. Μεταξύ των ”δύσπιστων” αναλυτών οι περισσότεροι συνιστούν εγκράτεια και επιφυλακτικότητα, ενώ υπάρχουν και ορισμένοι που κάνουν λόγο για ”φούσκα”, εστιάζοντας κυρίως στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με την εφημερίδα ”Financial Times”, ο λόγος τιμής προς κέρδη (P/E) του χρηματιστηριακού δείκτη New Energy Global Innovation Index στα τέλη του α΄ εξαμήνου του 2007 ήταν στο 40, όταν ο αντίστοιχος λόγος για τον αμερικανικό δείκτη-βαρόμετρο S&P 500 ήταν στο 17,2. Για μια σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, το P/E του λονδρέζικου FTSE 100 ήταν στο 11,9. Μεγέθη τα οποία κρίνονται πάρα πολύ υψηλά για τον οικολογικό δείκτη και αποτυπώνουν μια έκρηξη τιμών την ίδια στιγμή που η ”καθαρή ενέργεια” έχει πολύ μικρή συμβολή στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των δυτικών οικονομιών.

Μάλιστα, υποστηρίζοντας την άποψη περί μόδας, ο αρμόδιος της βρετανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για θέματα λιανικών αγορών κ. Κλιβ Μπρίολτ επισήμανε ότι η δημιουργία επενδυτικών προϊόντων σε τομείς που προσελκύουν το επενδυτικό ενδιαφέρον δεν σημαίνει πάντα ότι εναρμονίζονται με τις καταναλωτικές ανάγκες των πελατών.

Ως απάντηση στους δύσπιστους, οι υπερασπιστές της οικολογικής οικονομικής δραστηριότητας και των σχετικών επενδύσεων παρουσιάζουν τον δείκτη που αποτυπώνει τον λόγο της τιμής προς την αύξηση κερδών, ο οποίος είναι πολύ μικρός, και άρα οι μετοχές είναι φθηνές. Ακόμα...