**Οι αναλυτικοί πίνακες με τα μεταπολεμικά bull markets, τις εκτιμήσεις για τις ισοτιμίες και τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ χωρών αλλά και τις τιμές–στόχους για τις αγορές των ΗΠΑ δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

Παρότι τα πλήγματα από τη χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχουν αποτυπωθεί πλήρως και οι επενδυτές στρέφονται σε περισσότερο ”ποιοτικές” επιλογές, οδηγώντας σε αύξηση τη μεταβλητότητα των μετοχικών και των πιστωτικών αγορών, κοινή συνισταμένη των εκτιμήσεων από μεγάλες επενδυτικές τράπεζες είναι ότι δεν έχει έρθει ακόμη το τέλος του bull market για τις μετοχές, αν και η αύξηση του επενδυτικού κινδύνου οδηγεί σαφώς σε πιο αμυντικές στρατηγικές στην παρούσα φάση.

Οι αγορές συνεχίζουν να εστιάζονται κυρίως στις ανακοινώσεις των τραπεζών σε σχέση με την έκθεσή τους στη subprime αγορά και στις προσδοκίες σχετικά με τη νομισματική πολιτική της Fed, ενώ παράλληλα παρακολουθούν στενά τα στοιχεία για ενδείξεις διάχυσης της αδυναμίας της αγοράς ακινήτων στους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας, καθώς και την εν γένει πορεία της εταιρικής κερδοφορίας.

Σε αυτή τη φάση οι ζημίες που έχουν ανακοινωθεί είναι της τάξης των 40 δισ. δολ., ενώ οι συνολικές ζημίες που υπάρχουν, αλλά δεν έχουν ανακοινωθεί, είναι της τάξης των 300 - 400 δισ. δολ. Αν και δεν έχουν παρατηρηθεί κρούσματα ζημιών από επενδύσεις σε άλλου είδους τιτλοποιημένα προϊόντα ή σε τιτλοποιημένα προϊόντα ενυπόθηκων δανείων υψηλότερης διαβάθμισης, μια τέτοια εξέλιξη θα πρέπει μάλλον να θεωρείται πιθανή στο μέλλον.

Εκτός από κάποια σημάδια επιβράδυνσης στη μεταποίηση, δεν διαφαίνεται ακόμη σημαντική διάχυση της ύφεσης στην αγορά ακινήτων και ιδιαίτερα στην κατανάλωση, αν και υπάρχει κίνδυνος γι’ αυτό.

Παράλληλα, η σημαντική πτώση του δολαρίου και η ταυτόχρονη άνοδος των πρώτων υλών και του πετρελαίου, σε συνδυασμό με τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ, έχουν αυξήσει την πιθανότητα πληθωριστικής έκπληξης.

Την ίδια στιγμή η εταιρική κερδοφορία εμφανίζεται κατώτερη των προσδοκιών, καθώς με 421 εταιρείες του S&P 500 να έχουν ανακοινώσει αποτελέσματα τριμήνου βρίσκεται κατά 2,1% χαμηλότερα σε σχέση με έναν χρόνο πριν.

Η έλλειψη πληροφοριών για την καταγραφή επιπλέον ζημιών και το ενδεχόμενο μετακύλισης της επιδείνωσης από τον τομέα των ακινήτων στην κατανάλωση παραμένουν μερικά από τα κυριότερα ρίσκα της αμερικανικής οικονομίας, η οποία σύμφωνα με τα μοντέλα των οικονομολόγων της UBS συγκεντρώνει περισσότερο από 45% πιθανότητες να οδηγηθεί το 2008 σε ύφεση, αν και μάλλον θα την αποφύγει.

Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάζουν ενδιαφέρον οι επενδυτικές συστάσεις μεγάλων επενδυτικών τραπεζών για το τρέχον διάστημα, που δίνουν μια εικόνα για το τι μπορούμε να περιμένουμε στο μέλλον.

UBS

Η ομάδα των οικονομολόγων της UBS προχώρησε πρόσφατα σε μείωση των εκτιμήσεών της για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2008 στο 4,3% από 4,8% το 2007, ενώ προβλέπει περαιτέρω μείωσή της στο 4,15% το 2009. Πάντως, οι ρυθμοί αυτοί κινούνται στον μέσο όρο της μακροπρόθεσμης τάσης της παγκόσμιας οικονομίας.

Παράλληλα ο επενδυτικός οίκος θεωρεί ότι ο πληθωριστικός κίνδυνος θα υποχωρήσει παρά τις υψηλές τιμές του πετρελαίου και το αδύναμο δολάριο, ενώ βλέπει περισσότερο επιθετική νομισματική πολιτική από την ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, που θα οδηγήσει τα επιτόκια αναφοράς του δολαρίου στο 3,5% έως τα μέσα του επόμενου έτους.

Εκτός από μια μείωση συνολικά κατά 100 μονάδες βάσης των επιτοκίων στις ΗΠΑ και η ΕΚΤ αναμένει ότι θα μειώσει τα επιτόκια του ευρώ κατά 50 μονάδες βάσης το 2008, ενώ μέχρι το τέλος του ερχόμενου έτους και η Κεντρική Τράπεζα της Αγγλίας θα μειώσει τα επιτόκια αναφοράς της κατά 75 μονάδες βάσης.

Μέχρι τα μέσα του 2008 το δολάριο θα παραμείνει αδύναμο ως προς το ευρώ, φτάνοντας στο 1,50 για να ανακάμψει στο δεύτερο μισό του ερχόμενου έτους.

Ωστόσο, τα ρίσκα για την παγκόσμια οικονομία ενδεχομένως να είναι περισσότερα, καθώς η αγορά κατοικίας των ΗΠΑ έχει κι άλλο δρόμο ακόμη να διανύσει, οι τιμές του μαύρου χρυσού παραμένουν υψηλές και η αστάθεια στις χρηματιστηριακές αγορές προκαλεί ανησυχία.

Σε αυτό το σκηνικό, η σύσταση της UBS για αυξημένη θέση στις ομολογιακές αγορές των κρατικών 10ετών τίτλων τον τελευταίο μήνα φαίνεται ότι την έχει δικαιώσει.

Για τις μετοχές συνιστά ουδέτερη θέση (από αυξημένη θέση πριν από έναν μήνα), ουδέτερη θέση διατηρεί και στα τιμαριθμοποιημένα ομόλογα και στα ακίνητα (εκτός ΗΠΑ), μικρή μείωση θέσεων διατηρεί στα εμπορεύματα και στη ρευστότητα και μεγάλη μείωση θέσεων στα εταιρικά ομόλογα.

Ειδικά για τις μετοχές, εκτιμά ότι η αστάθεια μπορεί να παραμείνει για κάποιο χρονικό διάστημα, καθώς η πρόσφατη πιστωτική κρίση συνεχίζει να προβληματίζει, αλλά οι αποτιμήσεις (P/E στο 15,3 παγκοσμίως) παραμένουν ακόμη ικανοποιητικές.

Στην παρούσα φάση, ειδικά για τις μετοχές, συνιστά αυξημένες τοποθετήσεις στις αναδυόμενες αγορές αλλά και στις μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης των ΗΠΑ, των οποίων το 40% των κερδών προέρχεται από τον υπόλοιπο κόσμο.

Ωστόσο, καθώς μείωσε τις προβλέψεις της για τα κέρδη ανά μετοχή των εταιρειών του S&P 500, θέτει πλέον ως τιμή-στόχο τις 1.600 μονάδες στο τέλος του 2007 για τον εν λόγω δείκτη, από τις 1.650 μονάδες προηγουμένως.

CREDIT SUISSE

Η Credit Suisse, αν και εκτιμά ότι τα χρηματιστήρια παραμένουν τώρα σε μεσοπρόθεσμη τροχιά διόρθωσης, με βάση τις τιμές-στόχους για το τέλος του 2008 που δίνει, βλέπει τα περιθώρια ανόδου των μετοχών να κινούνται μεταξύ 10% - 16%.

Για παράδειγμα, δίνει τιμές-στόχους για το τέλος του 2008 τις 1.700 μονάδες για τον δείκτη S&P 500 των ΗΠΑ, τις 480 μονάδες για τον δείκτη DJ Euro Stoxx της Ευρώπης, τις 7.400 μονάδες για τον δείκτη FTSE 100 της Βρετανίας, τις 17.500 μονάδες για τον δείκτη Nikkei 225 της Ιαπωνίας και τις 1.500 μονάδες για τον παγκόσμιο δείκτη των αναδυόμενων αγορών MSCI EMF.

Από τις μετοχικές αγορές συνιστά μειωμένη θέση κατά 15% σε σχέση με τους δείκτες αναφοράς στην Ιαπωνία, έκλεισε την αυξημένη θέση σε ουδέτερη σε σχέση με τους δείκτες αναφοράς στην Ευρώπη, ουδέτερη είναι και η σύστασή της για τις ΗΠΑ, ενώ μείωσε μερικώς την αυξημένη θέση (από το 10% στο 8%) στις αναδυόμενες αγορές. Τέλος, προχώρησε πρόσφατα σε μείωση της αυξημένης θέσης που συνιστά (κατά 50%) στον τεχνολογικό κλάδο.

DEUTSCHE BANK

Η ευρωπαϊκή ομάδα της Deutsche Bank, αν και συνιστά αμυντική στάση στην παρούσα φάση, αναμένει αποδόσεις 6% για τις ευρωπαϊκές μετοχές έως το τέλος του 2007 και 17% έως το τέλος του 2008.

CITIGROUP

Η Citigroup συνεχίζει να πιστεύει ότι οι μετοχικές αγορές έχουν εισέλθει στην ώριμη φάση του μακροπρόθεσμου ανοδικού κύκλου τους (maturing bull market) και τελικά θα προσφέρουν -παρά τις διακυμάνσεις- διψήφιες αποδόσεις το ερχόμενο δωδεκάμηνο, ενώ συνιστά αυξημένη θέση στις μετοχές των αναδυόμενων αγορών και της Ευρώπης.

Σε αυτή τη φάση του ώριμου ανοδικού κύκλου, οι διακυμάνσεις των μετοχών θα καθιστούν δύσκολη την πρόβλεψη των σημείων εισόδου και εξόδου από την αγορά, η μεταβλητότητα θα παραμείνει στα ύψη, ενώ ο ανοδικός κύκλος των μετοχών θα ολοκληρωθεί με το σκάσιμο κάποιας φούσκας κάπου στον κόσμο.

Το 1998 ήταν το πρόβλημα των αναδυόμενων αγορών της Ασίας και η κατάρρευση του LTCM που οδήγησαν σε μειώσεις επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες και στη δημιουργία τελικά της φούσκας των μετοχών τεχνολογίας.

Στη συνέχεια η φούσκα των NASDAQ/TMT και οι μειώσεις των επιτοκίων οδήγησαν στη φούσκα της αγοράς ακινήτων. Σήμερα, το πρόβλημα στο real estate και οι νέες μειώσεις επιτοκίων ενδεχομένως να οδηγήσουν σε φούσκα στις αναδυόμενες αγορές της Ασίας (ή και στα εμπορεύματα). Όταν αυτή σκάσει θα έχουμε ήδη εισέλθει σε μια μακροχρόνια πτωτική αγορά.

Εν κατακλείδι, μια ωριμάζουσα αγορά ταύρων σημαίνει πρώτα απ’ όλα επιδεινωμένη ισορροπία μεταξύ του κινδύνου και της απόδοσης και γι’ αυτό οι επενδυτές θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί στις τοποθετήσεις τους. Εταιρείες μεγάλης κεφαλαιοποίησης με ποιότητα ισολογισμών δείχνουν να προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις.

Αν και σήμερα η αβεβαιότητα και η επιδείνωση της επενδυτικής ψυχολογίας φαίνεται να κυριαρχούν, η Citigroup διατηρεί τιμές-στόχους για τον Dow Jones στις 14.400 μονάδες στο τέλος του 2007, στις 15.500 μονάδες στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2008 και στις 15.100 μονάδες στο τέλος του 2008.

Για τον δείκτη S&P 500 δίνει τιμές-στόχους τις 1.600, 1.725 και 1.675 μονάδες για τις ίδιες περιόδους αντίστοιχα. Για το τέλος του 2007 δίνει τιμές-στόχους για τον ευρωπαϊκό δείκτη DJ Stoxx τις 415 μονάδες και για τον βρετανικό FTSE 100 τις 6.800 μονάδες.

MORGAN STANLEY

Ουδέτερη θέση για τις ευρωπαϊκές μετοχές συνιστά πλέον η Morgan Stanley, μεταβάλλοντας την bullish στάση που τηρούσε προς όφελος της ρευστότητας, για την οποία συνιστά αυξημένη θέση, καθώς τα ρίσκα για την ανάπτυξη και το εύρος της τρέχουσας πιστωτικής κρίσης έχουν αυξηθεί και η διακράτηση ρευστότητας φαίνεται η προτιμώμενη στρατηγική σε αυτή τη φάση.

Ο πραγματικός κίνδυνος είναι η πιστωτική κρίση και η χρηματοοικονομική αναταραχή να οδηγήσουν τελικά την αμερικανική οικονομία σε ύφεση, γεγονός που σημαίνει ότι και ο υπόλοιπος κόσμος θα παρασυρθεί. Αυτό, σε συνδυασμό με το αδύναμο δολάριο και το ακριβό πετρέλαιο, είναι πολύ βαρύ για να το αντέξει ο κύκλος της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ωστόσο, ο επενδυτικός οίκος δεν προβλέπει άμεση οικονομική ύφεση, όμως πιστεύει ότι οι κίνδυνοι προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν αυξηθεί και θα βαρύνουν τις αγορές στο εγγύς μέλλον. Για τον λόγο αυτόν συνιστά πλέον ουδέτερη θέση σε μετοχές από αυξημένη θέση και αύξηση θέσεων στη ρευστότητα, διατηρώντας τα ομόλογα την underweight θέση.

Προχώρησε δε σε μείωση του στόχου για τον δείκτη MSCI Ευρώπης στις 1.540 από τις 1.750 μονάδες, ενώ προτείνει μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης, με ισχυρούς ισολογισμούς και με μεγάλη ρευστότητα.

**Οι αναλυτικοί πίνακες με τα μεταπολεμικά bull markets, τις εκτιμήσεις για τις ισοτιμίες και τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ χωρών αλλά και τις τιμές–στόχους για τις αγορές των ΗΠΑ δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 504 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 16/11 - 20/11/2007.