Βρετανικό δημοψήφισμα: Οι επιχειρήσεις ετοιμάζονται για «δύσκολη νύχτα»

Με επιπλέον κεφάλαια, προγραμμένες ανακοινώσεις και σχέδια για ολονυκτίες ομάδων συμβούλων προετοιμάζονται οι βρετανικές επιχειρήσεις για την πιθανότητα η χώρα να ψηφίσει υπέρ της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Λίγες ημέρες πριν το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, η προοπτική εξόδου έχει έλθει στο επίκεντρο, με αποτέλεσμα η «επιχειρηματική Βρετανία» να προχωρά σε προετοιμασίες της τελευταίας στιγμής.

Σύμφωνα με το Reuters, μεγάλο μέρος των ενεργειών αφορά στον τομέα της επικοινωνίας –στο πώς δηλαδή θα καθησυχάσουν τους πελάτες, τους υπαλλήλους και τους επενδυτές ότι θα υπάρξει συνέχεια στην επιχειρηματική δραστηριότητα ακόμα και στην περίπτωση ψήφου υπέρ της εξόδου. Η Βρετανία θα έχει στη διάθεσή της δυο χρόνια προκειμένου να διαπραγματευτεί την έξοδό της από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Υπερωρίες θα δουλεύουν και τα τμήματα του υπουργείου Οικονομικών της χώρας, καθώς μια ψήφος υπέρ του Brexit εκτιμάται πως θα δημιουργήσει σοβαρές αναταράξεις στις αγορές συναλλάγματος και θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο εμπόριο, στην οικονομία και τη μετανάστευση τόσο στη Βρετανία, όσο και αλλού.

Πολλές εταιρείες δεν έχουν ακόμα καταρτίσει λεπτομερή σχέδια, καθώς παραμένει θολό το τοπίο ως προς το τι θα ακολουθήσει μετά το Brexit και διότι μέχρι πρόσφατα οι δημοσκοπήσεις έδιναν άνετο προβάδισμα στο «στρατόπεδο» της παραμονής στην ΕΕ.

Ωστόσο, ορισμένοι έσπευσαν να αναλάβουν δράση όταν οι πιθανότητες άρχισαν να δείχνουν «έξοδο», τις τελευταίες ημέρες, προτού αποφασιστεί η παύση των εκστρατειών λόγω της δολοφονίας της βουλευτή Τζο Κοξ.

Μέχρι τον Φεβρουάριο, πάνω από τα τρία τέταρτα των εταιρειών του FTSE 250 δεν είχαν κανένα εναλλακτικό σχέδιο για την περίπτωση απόφασης υπέρ του Brexit, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιοποίησε τον Απρίλιο το Chartered Institute of Internal Auditors. Πάνω από το 60% των ερωτηθέντων είπαν πως σκόπευαν να καταρτίσουν σχέδια, όμως η αβεβαιότητα που επικρατούσε καθιστούσε κάτι τέτοιο αδύνατο.

Για πολλές εξαγωγικές πολυεθνικές του FTSE 100, η μεγαλύτερη ανησυχία είναι οι βίαιες συναλλαγματικές μεταβολές το πρωί της 24ης Ιουνίου. «Η μεγαλύτερη βραχυπρόθεσμη επίπτωση και ο μεγαλύτερος 'πονοκέφαλος' για μας θα είναι η στερλίνα», δήλωσε στο Reuters ο επικεφαλής του τμήματος στρατηγικής μιας εκ των κορυφαίων δέκα εταιρειών του FTSE.

Αν και γενικά οι CEOs τάσσονται υπέρ της παραμονής στην ΕΕ, καθώς εκτιμούν πως η απρόσκοπτη πρόσβαση στην Ευρωπαϊκή αγορά των περίπου 500 εκατ. καταναλωτών είναι καλή για τις δραστηριότητές τους, ωστόσο μια βραχυπρόθεσμη πτώση της στερλίνας μετά από μια απόφαση για Brexit θα καθιστούσε τις εξαγωγές τους φθηνότερες και θα μπορούσε να δώσει ώθηση στις πωλήσεις, ενώ αντιθέτως μια απόφαση υπέρ της παραμονής στην ΕΕ θα μπορούσε να οδηγήσει το βρετανικό νόμισμα σε «άλμα».

Είτε στην μία είτε στην άλλη περίπτωση, το δημοψήφισμα φέρνει αστάθεια για τα κέρδη των επιχειρήσεων σε στερλίνα. Ορισμένες επιχειρήσεις μάλιστα κρατούν ανοικτές γραμμές πίστωσης στην περίπτωση που η αστάθεια αυτή αυξήσει τις ανάγκες τους για ρευστό.

Αρκετά στελέχη δήλωσαν στο Reuters πως τους απασχολεί το πώς θα χειριστούν τις σχέσεις με διεθνείς υπαλλήλους, πελάτες, προμηθευτές και μετόχους αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος. Αν και δεν υπάρχουν σχέδια για έκδοση δημοσίων ανακοινώσεων στο χρηματιστήριο, αρκετά στελέχη είπαν πως πιθανότατα θα επικοινωνήσουν με τους μετόχους στην περίπτωση που επικρατήσει η ψήφος υπέρ του Brexit.

Μάλιστα, ανώτατο στέλεχος εταιρείας του FTSE 100 δήλωσε στο Reuters πως η εταιρεία θα φέρει εξωτερικούς νομικούς και συμβούλους στις 24 Ιουνίου, για στήριξη, εάν κριθεί απαραίτητο.

Υπ' ατμόν ο τραπεζικός κλάδος

Εν τω μεταξύ, οι μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου, περιλαμβανομένων των Citi και Goldman Sachs θα «επιστρατεύσουν» τους senior traders τους για να εργαστούν καθ' όλη τη διάρκεια της νύκτας μετά το βρετανικό δημοψήφισμα για την παραμονή (ή όχι) της χώρας στην ΕΕ, καθώς το επόμενο 24ωρο εκτιμάται ότι θα είναι το πιο ασταθές των τελευταίων 25 ετών για τις αγορές.

Μια ψήφος υπέρ της εξόδου από την ΕΕ θα τρόμαζε τους επενδυτές καθώς θα υπονόμευε τις μεταπολεμικές προσπάθειες για ευρωπαϊκή ενοποίηση και θα έθετε υπό αμφισβήτηση το μέλλον της Βρετανίας και της ύψους 2,9 τρισ. δολαρίων οικονομίας της.

Οι Citi, Deutsche Bank, JPMorgan, Goldman Sachs, HSBC, Barclays, Royal Bank of Scotlant και Lloyds είναι μεταξύ των τραπεζών που σχεδιάζουν να φέρουν εκτάκτως προσωπικό και traders στα γραφεία τους, ή να τους έχουν σε επιφυλακή στο Λονδίνο, καθώς θα αρχίσουν να βγαίνουν τα πρώτα αποτελέσματα, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters.

Ο διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan Chase & CO, Jamie Dimon, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Βρετανία αυτόν τον μήνα, είπε στους υπαλλήλους της τράπεζας πως αν η ψήφος είναι υπέρ της εξόδου από την ΕΕ, η τράπεζα θα πρέπει να «ρίξει» ομάδες ανθρώπων για να εκτιμήσουν το τι θα σημάνει αυτή η εξέλιξη. «Δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει: υπάρχει ένα μεγάλο εύρος αποτελεσμάτων», δήλωσε χαρακτηριστικά. Ο Dimon είναι υπέρμαχος της παραμονής, ενώ έχει προειδοποιήσει πως θα υπάρξουν περικοπές θέσεων εργασίας στην JPMorgan στη Βρετανία αν αποφασιστεί Brexit.

Μια ψήφος υπέρ της εξόδου θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλες αναταραχές στις αγορές ξένου συναλλάγματος, μετοχών και ομολόγων, θέτοντας ενδεχομένως σε δοκιμασία ακόμα και την υποδομή των Δυτικών αγορών.

Η επικεφαλής της Fed, Janet Yellen, έχει προειδοποιήσει πως ένα Brexit θα μπορούσε να ταρακουνήσει τις αγορές και ενδεχομένως να οδηγήσει σε καθυστέρηση της αύξησης των αμερικανικών επιτοκίων, ενώ ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Mark Carney έχει δηλώσει πως ενδεχομένως να υπάρξει μεγάλη υποτίμηση της στερλίνας.

Η Τράπεζα της Αγγλίας θα απασχολήσει προσωπικό όλο το βράδυ, ενώ ανώτατα στελέχη της θα βρίσκονται σε επιφυλακή για την περίπτωση που οι αγορές αρχίσουν να καταρρέουν. Το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών δεν σχολίασε τα σχέδιά του για την απασχόληση προσωπικού το βράδυ του δημοψηφίσματος, αναφέρει το Reuters.

Η «μεγάλη βραδιά»

Η στερλίνα, το τέταρτο κατά σειρά πιο εμπορεύσιμο νόμισμα του κόσμου, καταγράφει έντονες διακυμάνσεις τις τελευταίες εβδομάδες, συχνά αναλόγως με τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων.

Αναλόγως του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, το βράδυ της 23ης Ιουνίου και οι πρώτες πρωινές ώρες της 24ης, ίσως αποδειχθούν μια από τις πιο ταραχώδεις βραδιές στην ιστορία της αγοράς του Λονδίνου.

«Όλοι έχουμε δει τις αμερικανικές εκλογές, τις βρετανικές εκλογές, είχαμε το δημοψήφισμα της Σκοτίας, την κατάρρευση της Lehman και το QE, όμως αυτό είναι μακράν το μεγαλύτερο risk event στην ιστορία της Βρετανίας", σχολίασε ο Chris Huddleston της Investec.

Σημειώνεται πως το Λονδίνο αντιπροσωπεύει το 41% του παγκόσμιου τζίρου στην αγορά ξένου συναλλάγματος, σχεδόν το διπλάσιο από τον τζίρο των ΗΠΑ και πολύ υψηλότερο από το 3% της Γαλλίας και της Ελβετίας.

Ορισμένες τράπεζες σχεδιάζουν το πώς θα κινηθούν τη βραδιά του δημοψηφίσματος με κάθε λεπτομέρεια, προκειμένου να είναι σε... φόρμα οι traders τους –με ολονύκτιο catering και κλείνοντας κοντινά ξενοδοχεία προκειμένου οι εργαζόμενοι να μπορέσουν να ξεκουραστούν για λίγο.

«Είναι το μεγαλύτερο σχεδιασμένο risk event που μπορεί να θυμηθεί κανείς, άρα όλοι θα συμμετέχουν. Το ερώτημα είναι πότε να προσπαθήσεις να κοιμηθείς για λίγο», σχολίασε trader ξένου συναλλάγματος.

Τα βρετανικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα δεν θα παρουσιάσουν exit polls, άρα τα πρώτα νούμερα από την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων θα είναι η συμμετοχή σε 382 διαφορετικές περιοχές και μετά θα ακολουθήσει το σύνολο των ψήφων «υπέρ» ή «κατά» σε κάθε περιοχή.

Μέχρι στιγμής οι δημοσκοπήσεις δίνουν μια αντιφατική εικόνα της βρετανικής κοινής γνώμης, με αποτέλεσμα η αγορά να προσπαθεί ακόμα να μαντέψει ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα.

Έτσι, η στερλίνα κινείται μακριά τόσο από το επίπεδο στο οποίο θα έφτανε σε περίπτωση ψήφου υπέρ της παραμονής στην ΕΕ (1,50 δολάρια) όσο και από εκείνο στο οποίο θα υποχωρούσε σε περίπτωση απόφασης υπέρ του Brexit (1,30 δολάρια ή χαμηλότερα).

Αυτή η σχεδόν βέβαιη ταχύτατη ανατιμολόγηση του βρετανικού νομίσματος «στήνει σκηνικό» για την πιο ταραχώδη συνεδρίαση από την «Μαύρη Τετάρτη» της 16ης Σεπτεμβρίου του 1992, όταν η Βρετανία αποφάσισε να φύγει από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών.

«Αν είναι Brexit, τότε θα δούμε κάτι της κλίμακας τουλάχιστον της Μαύρης Τετάρτης», σχολίασε ο Nick Parsons της National Australia Bank.

Οι τιμές για τα παράγωγα, που χρησιμοποιούνται για να μετριάσουν τον κίνδυνο έντονων διακυμάνσεων στη στερλίνα, δείχνουν σε μια περίοδο έντονης μεταβλητότητας.

Αξιωματούχοι και στελέχη τραπεζών κάνουν συγκρίσεις με την εκτίναξη κατά 40% του Ελβετικού φράγκου τον Ιανουάριο του 2015, που οδήγησε σε χρεοκοπία δεκάδων μικρών επενδυτών ταμείων και κόστισε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε τράπεζες όπως η Citi.

Traders και αναλυτές δήλωσαν στο Reuters πως αναμένουν μια ψήφος υπέρ του Brexit να προκαλέσει «βουτιά» στη στερλίνα, καθώς οι εντολές για πώληση του νομίσματος δεν θα βρουν αντίστοιχα πρόθυμους αγοραστές.

Το χάσμα αυτό μπορεί να προκαλέσει τεράστιες απώλειες σε τράπεζες και traders και να τους αναγκάσει να φύγουν από trades σε τιμές πολύ χαμηλότερες από τις αυτόματες εντολές πωλήσεων που συνήθως χρησιμοποιούν για να περιορίσουν τις απώλειές τους.

Ήδη οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν απευθύνει έκκληση στην Τράπεζα της Αγγλίας να ζητήσει βοήθεια από την Fed στην περίπτωση που οι αναταραχές στην αγορά είναι πολύ μεγάλες. Η Τράπεζα της Αγγλίας θα μπορούσε να αγοράσει στερλίνα με δολάρια που θα δανειστεί απ' ευθείας από την Fed στο πλαίσιο των συμφωνιών που υπεγράφησαν ως αντίδραση στην πρώτη παγκόσμια οικονομική κρίση το 2008.

Ο Carney έχει πει πως η Τράπεζα δεν θα σταθεί εμπόδιο στην όποια προσαρμογή της ισοτιμίας, όμως θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει την ομαλότητα στις αγορές. Δεν έχει σχολιάσει αν και πώς θα παρέμβει.

Ανώτατο τραπεζικό στέλεχος δήλωσε στο Reuters πως η εταιρεία του αυξάνει τα αποθέματα στερλίνας της προκειμένου να δανείσει σε πελάτες που θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα, ενώ εταιρείες όπως η PhillipCapital και Saxo Bank έχουν αυξήσει τα αποθέματα ασφαλείας που απαιτούν από τους πελάτες τους προκειμένου να προχωρούν σε συναλλαγές.

Μάλιστα, ένας asset manager δήλωσε στο Reuters πως η εταιρεία του έχει κάνει δοκιμές για να δει το πώς θα χειρίζονταν μια πτώση της στερλίνας κατά 30%.

Η αστάθεια στις αγορές, όμως, δεν δημιουργεί πιέσεις μόνο στους traders, αλλά δοκιμάζει και τα όρια της τεχνολογίας στην οποία βασίζεται η αγορά. Πηγή του London Stock Exchange δήλωσε πως η μεταβλητότητα θα μπορούσε να εκτιναχθεί στις 24 Ιουνίου και για τον λόγο αυτό το χρηματιστήριο αυξάνει την υπολογιστική ισχύ του προκειμένου να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο εκτίναξης του όγκου των συναλλαγών, που διαφορετικά θα μπορούσε να «ρίξει» το σύστημα.

Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι traders ήδη «τρίβουν τα χέρια τους», τονίζοντας πως «έχει να βγει χρήμα και έχει να χαθεί χρήμα... απλώς ελπίζεις πως βρίσκεσαι στη σωστή πλευρά».