των Στέφανου Κοτζαμάνη, Φώτη Κόλλια

Παρά το γεγονός ότι οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 16 Σεπτεμβρίου, δεν έχουμε διαπιστώσει μέχρι σήμερα ουσιαστικές επιδράσεις στις τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Μια πρώτη σκέψη που ίσως ερμηνεύει την παραπάνω εξέλιξη είναι ότι οι επενδυτές είναι αδιάφοροι για το ποιο πολιτικό κόμμα θα επικρατήσει στις επικείμενες εκλογές, επειδή θα εφαρμόσουν παρόμοια οικονομική πολιτική.

Μια δεύτερη είναι ότι οι επενδυτές έχουν πειστεί για το ποιο κόμμα θα κερδίσει τις εκλογές και το έχουν ήδη προεξοφλήσει.

Επειδή όμως και οι δύο παραπάνω σκέψεις είναι αρκετά υπεραπλουστευμένες, ίσως δούμε τον παράγοντα ”εκλογές” να παίζει τον δικό του ρόλο στη Σοφοκλέους, αμέσως μόλις καταλαγιάσει η υπόθεση με τα subrpime δάνεια στις ΗΠΑ.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι υπάρχουν πολλά σοβαρά ζητήματα που θα ανοίξουν μετά τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές και θα επηρεάσουν την πορεία και τις προοπτικές δεκάδων εισηγμένων εταιριών της Σοφοκλέους.

Τομείς που ”καίνε”

ΟΤΕ: Το ΠΑΣΟΚ διαφώνησε κάθετα με την προοπτική προσέλκυσης στρατηγικού εταίρου, οπότε είναι πολύ πιθανόν να μην προχωρήσει σε μια τέτοια επιλογή, στην περίπτωση που αυτό αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Σε περίπτωση επανεκλογής της Νέας Δημοκρατίας, το ζήτημα μάλλον θα ξανατεθεί και μάλιστα κάτω από καλύτερες πολιτικές προϋποθέσεις (”νωπή” λαϊκή ψήφος).

Πέρα από το ενδεχόμενο αναζήτησης στρατηγικού εταίρου, το θέμα διάσπασης του ΟΤΕ σε δύο εταιρίες (μία που θα απευθύνεται στη χονδρική, δηλαδή στους ανταγωνιστές του, και μία στη λιανική) θα αποτελέσει σίγουρα αντικείμενο συζήτησης μετά τις εκλογές.

Το θέμα έθεσε προ ημερών ο ίδιος ο πρόεδρος του Οργανισμού, κ. Παν. Βουρλούμης, ο οποίος αντιδρά στο ενδεχόμενο διάσπασης. Βέβαια, οι λογαριασμοί γίνονται χωρίς τον ξενοδόχο και στην προκειμένη περίπτωση η είδηση την Πέμπτη το απόγευμα ότι η Marfin Investment Group (MIG) απέκτησε από την αγορά το 5% των μετοχών του ΟΤΕ είναι ο απρόβλεπτος παράγοντας που ενδεχομένως να συμβάλει στην περαιτέρω εμπλοκή ή επίλυση του θέματος του ΟΤΕ. Πάντως, η αγορά εκτιμά ότι η MIG δεν θα κινηθεί επιθετικά στην περίπτωση του ΟΤΕ αλλά και δεν θα παραμείνει παθητικός επενδυτής.

Τράπεζες: Με βάση τις μέχρι τώρα διακηρύξεις των δύο μεγάλων πολιτικών κομμάτων, σε πολύ λίγα πράγματα φαίνεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις σχετικά με το μέτωπο των περαιτέρω αποκρατικοποιήσεων - μετοχοποιήσεων.

Πάντως, πιστεύεται ότι, ακόμη και αν δεν υπάρξει κάποια σχετική προεκλογική θέση, σε περίπτωση που ένα από τα δύο πολιτικά κόμματα προχωρήσει μετά τις εκλογές σε κίνηση-έκπληξη, αυτό θα είναι η Νέα Δημοκρατία. Και φυσικά, αυτή η κίνηση-έκπληξη θα αναφέρεται σε ”χαλαρότερες” σχέσεις του κράτους με την ΑΤΕbank και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, ή ακόμη και με την Εθνική Τράπεζα.

Κατασκευές-τουρισμός-real estate: Μεγάλης σημασίας θέμα είναι η ψήφιση του σχεδίου νόμου για τις οικιστικές περιοχές αλλά και το νέο γενικό χωροταξικό σχέδιο. Ανάλογα με το τελικό περιεχόμενο που θα λάβει, θα κριθούν πολλά. Τα προσδοκώμενα οφέλη είναι πολύ μεγάλα τόσο για την οικονομία γενικότερα (προβλέπεται ότι θα μπορούσε να ωθήσει το ΑΕΠ έως και 0,5% ανά έτος), όσο και για τις επιχειρήσεις πολλών κλάδων: κατασκευαστικές (βλέπε π.χ. Τεχνική Ολυμπιακή, Μοχλός και όλες τις μεγάλες δυνάμεις του κλάδου), real estate, τουριστικές αλλά και εταιρίες διαφόρων κλάδων που διαθέτουν εκτάσεις προσφερόμενες για σχετική εκμετάλλευση.

Όσο για την αξιοποίηση των τουριστικών ακινήτων του ΕΟΤ (που έχουν περιέλθει στην ΕΤΑ), οι εκλογές μάλλον θα καθυστερήσουν τους πέντε διαγωνισμούς που βρίσκονται αυτή την περίοδο στον αέρα, μεταξύ των οποίων την πώληση του καζίνο Κέρκυρας και τη μακροχρόνια μίσθωση εκτάσεων στην Ανάβυσσο και στην περιοχή Αφάντου Ρόδου.

Ειδικότερα για τον κατασκευαστικό κλάδο, θεωρείται δεδομένο ότι δεν θα επαναληφθούν οι καθυστερήσεις που παρατηρήθηκαν στην εκκίνηση των προηγούμενων ΚΠΣ, του δεύτερου και του τρίτου. Σήμερα υπάρχει η σχετική τεχνογνωσία σε όλους, προκειμένου τα έργα του Δ’ ΚΠΣ να ξεκινήσουν να ανατίθενται χωρίς καθυστερήσεις.

Άλλωστε και ο συνωστισμός των κατασκευαστικών εταιριών είναι τώρα πολύ μικρότερος, μετά την εκκαθάριση που έγινε στον κλάδο λόγω των συγχωνεύσεων και των ”λουκέτων”. Ποιοι όμιλοι θα αναλάβουν τα νέα έργα είναι λίγο-πολύ δεδομένο. Ζητούμενο είναι πόσο ικανοποιητικά θα είναι τα περιθώρια κέρδους των έργων που δεν θα συνοδεύονται από ανάληψη ρίσκου.

Στις σοβαρές εκκρεμότητες, στον τομέα των έργων περιλαμβάνεται ο διαγωνισμός για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, μια δύσκολη εξίσωση που ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, κ. Γ. Σουφλιάς, άφησε για την επόμενη κυβέρνηση. Η ουσιαστική υλοποίηση και των έργων με Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), συνολικού ύψους περί τα τρία δισ. ευρώ, θα αποτελέσει ένα ακόμα στοίχημα για τη νέα κυβέρνηση.

Ασφαλιστικές εταιρίες: Στον ασφαλιστικό κλάδο, για παράδειγμα, η σημερινή κυβέρνηση έχει εκφράσει την πρόθεσή της να δημιουργήσει ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς προς τις ασφαλιστικές εταιρίες, όπως επίσης φαίνεται να έχει διαβεβαιώσει τους ξένους ομίλους (AXA, Groupama) που επένδυσαν μεγάλα ποσά πέρυσι στην Ελλάδα ότι η κατάσταση στον κλάδο θα εξυγιανθεί.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, οι ασφαλιστικές εταιρίες πιέζουν έτσι ώστε να αποκτήσουν σημαντικό ρόλο στην επίλυση του Ασφαλιστικού, είτε μέσω πλήρους φορολογικής απαλλαγής των ποσών που θα κατευθύνονται στα συνταξιοδοτικά προγράμματα των ασφαλιστικών εταιριών είτε μέσω ενεργούς ανάμιξής τους στη διαχείριση των επαγγελματικών ταμείων, όποτε και αν αυτά δημιουργηθούν. Σε περίπτωση που υλοποιηθεί έστω και μέρος των αιτημάτων, τότε οι προοπτικές του κλάδου διαγράφονται θετικότατες.

Ακτοπλοΐα: Οι εταιρίες του ακτοπλοϊκού κλάδου θα πιέσουν εκ νέου για την απάλειψη των μεγάλων έμμεσων επιβαρύνσεων στις τιμές των εισιτηρίων, οι οποίες σήμερα υπολογίζονται γύρω στο 12% (κρατήσεις υπέρ ΝΑΤ, λιμενικά τέλη, ενίσχυση άγονων γραμμών κ.λπ.). Και αυτό γιατί αφενός οι ακτοπλόοι θεωρούν αυτές τις επιβαρύνσεις άδικες, αφετέρου γιατί χαμηλότερα ναύλα θα λειτουργήσουν ως πόλος έλξης επισκεπτών προς τα νησιά και όχι προς παραθαλάσσιες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Η διαπραγματευτική δύναμη των ακτοπλόων δεν είναι ισχυρή, ωστόσο πολλά μπορούν να αλλάξουν αν συμπαραταχθούν και οι νησιωτικοί κοινωνικοί φορείς.

Ενέργεια: Πρόκειται αναμφισβήτητα για τον κλάδο με τις περισσότερες μετεκλογικές εκκρεμότητες. Και αναφέρουμε μερικές από αυτές:

• Ποιοι θα αναλάβουν να εκτελέσουν και να λειτουργήσουν τις συμβατικές μονάδες ηλεκτρικής ενέργειας, μετά τις ισχυρές συμμαχίες που έχουν δημιουργήσει εισηγμένοι όμιλοι (π.χ. Μυτιληναίος-Endesa, Ελληνικά Πετρέλαια-Edison, Iberdrola-Motor Oil, όμιλος ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ κ.ά.).

Ισχυρές επιχειρηματικές δυνάμεις είχαν ποντάρει πολλά στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, όπως ο όμιλος Κοπελούζου που όμως μέχρι σήμερα δεν έχει κερδίσει τα (κατ’ αυτόν) αναμενόμενα. Κύκλοι της αγοράς, πάντως, εκτιμούν ότι σε περίπτωση κυβερνητικής αλλαγής, πολύ πιθανόν να μην έχουμε σημαντική διαφοροποίηση συσχετισμών.

• Το ιδιοκτησιακό θέμα των Ελληνικών Πετρελαίων: Από το 2008 το management θα εκλέγεται από τους μετόχους και όχι αποκλειστικά από το Δημόσιο. Το ΠΑΣΟΚ ήταν εκείνο που αποφάσισε τη στρατηγική συνεργασία ΕΛΠΕ-ομίλου Λάτση, επί Νέας Δημοκρατίας ο ίδιος όμιλος αύξησε το ποσοστό του, οπότε το θέμα μιας περαιτέρω χαλάρωσης των σχέσεων μεταξύ ΕΛΠΕ και Δημοσίου θεωρείται από τους περισσότερους το πιθανότερο σενάριο.

• Οι αδειοδοτήσεις στην ηλιακή ενέργεια (φωτοβολταϊκά πάρκα), με πολλές εισηγμένες από όλους τους κλάδους να έχουν υποβάλει σχετικές αιτήσεις και έναντι αυτών των αιτήσεων να έχουν ήδη ”τρέξει” στο ταμπλό της Σοφοκλέους. Επί του παρόντος, πάντως, πλήθος αιτήσεις έχει κατατεθεί και πότε τελικά θα ξεμπλέξει η κατάσταση αποτελεί μέγα ζητούμενο.

• Οι αδειοδοτήσεις στην αιολική ενέργεια, όπου και εκεί δεκάδες εισηγμένες έχουν υποβάλει σχετικούς φακέλους. Πέρα λοιπόν από τις παραδοσιακές δυνάμεις του χώρου (Ρόκας, όμιλος ΤΕΡΝΑ), έχουμε αιτήσεις από εταιρίες όπως η FG Europe, η Μηχανική, τα Πλαστικά Κρήτης, η Alpha Γκρίσιν, η Δομική Κρήτης, η Info-Quest και πολλές άλλες.

• Το project της βιοαιθανόλης που προωθεί η θυγατρική της ATEbank, Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, καθώς ο στρατηγικός επενδυτής (ή οι στρατηγικοί επενδυτές) θα προκύψουν μετεκλογικά.