Stratfor: Η επόμενη μέρα μετά τη σαρωτική νίκη Ερντογάν

Ο Tούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξασφάλισε χθες άλλα πέντε χρόνια στην ηγεσία της τουρκικής δημοκρατίας, αυτήν τη φορά από το προεδρικό μέγαρο της Άγκυρας. Έχοντας εξασφαλίσει περισσότερο από το 50% των ψήφων, απέφυγε τον δεύτερο γύρο στις πρώτες άμεσες εκλογές για την προεδρία της χώρας.

Τα αποτελέσματα των εκλογών επιβεβαιώνουν ότι ο Ερντογάν έχει ισχυρή στήριξη από το ήμισυ σχεδόν του τουρκικού πληθυσμού. Το άλλο μισό έχει αποξενωθεί λόγω των διαφόρων πολιτικών του -από την επέμβαση του κόμματός του στα κοινωνικά έθιμα, την ένταση των διώξεων στα μέσα ενημέρωσης και τη συνεχιζόμενη δίωξη του κινήματος του Γκιουλέν-, όμως είναι υπερβολικά διχασμένο για να αποτελέσει σοβαρή πρόκληση για το κυβερνών κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης σε αυτές ή στις επερχόμενες εθνικές εκλογές του 2015.

Ο βασικός αντίπαλος του Ερντογάν, ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, ο οποίος δεν μπορούσε καν να εξασφαλίσει την πλήρη στήριξη του ίδιου του κόμματός του όταν επελέγη για υποψήφιος, ήρθε δεύτερος, εξασφαλίζοντας το 38% των ψήφων. Ο Σελαχατίν Ντεμίρτας, ο ηγέτης και φιλοκούρδος υποψήφιος του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών, έλαβε λιγότερο από το 10% των ψήφων.

Οι επιδόσεις του Ντεμίρτας δείχνουν ότι ένα σημαντικό μέρος του κουρδικού λαού της Τουρκίας εξακολουθεί να προσβλέπει στον Ερντογάν για να κατευθύνει μια ειρηνευτική διαδικασία που θα ενισχύει τα πολιτισμικά δικαιώματα των Κούρδων, με στόχο να εξουδετερωθεί η μακροχρόνια επανάσταση του PKK.

Η στήριξη των Κούρδων είναι κρίσιμης σημασίας για το επόμενο βήμα στην ατζέντα του Ερντογάν, δηλαδή τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που στόχο θα έχουν να ενισχύσουν τις εξουσίες του ως προέδρου της χώρας. Έχοντας εξασφαλίσει την πλειοψηφία των ψήφων, ο Ερντογάν έχει την επιλογή να μεταφέρει τις γενικές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2015, προκειμένου να εκμεταλλευτεί το τρέχον πολιτικό κλίμα και να έχει προβάδισμα έναντι των πιθανών μελλοντικών οικονομικών προβλημάτων και των προβλημάτων εξωτερικής πολιτικής.

Αν και η ανάπτυξη και οι επενδύσεις της Τουρκίας ανακάμπτουν σταδιακά, μετά το έντονα ασταθές ξεκίνημα της χρονιάς, εξακολουθεί να πρέπει να αντιμετωπίσει την αναιμική ανάπτυξη της Ευρώπης και την τεράστια αστάθεια στο Ιράκ - δηλαδή στις δύο βασικές εξαγωγικές αγορές της. Πέραν των αναταραχών στο Ιράκ, οι κυρώσεις και τα αντίμετρα μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης δημιουργούν και αυτά αβεβαιότητα στις αγορές, υπερτονίζοντας την ήδη μεγάλη ευπάθεια της τουρκικής λίρας έναντι των αλλαγών στην επενδυτική εμπιστοσύνη, λόγω της υψηλής εξάρτησης της Τουρκίας από τις εισροές κεφαλαίων.

Το Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν θα χρειαστεί να εξασφαλίσει μεγαλύτερη πλειοψηφία τουλάχιστον δύο τρίτων στη βουλή ώστε να μπορέσει να προωθήσει τις προτεινόμενες συνταγματικές αλλαγές. Πιο άμεσα, ο Ερντογάν θα πρέπει να αποφασίσει ποιος θα αναλάβει τη σημερινή του θέση ως πρωθυπουργός της Τουρκίας και επικεφαλής του AKP. Ο υποψήφιος θα πρέπει να είναι κάποιος που δεν είναι απειλή για τον ίδιο, αλλά και αρκετά ισχυρός ώστε να μπορέσει να κρατήσει ενωμένο το κόμμα. Μεταξύ των υποψηφίων που βρίσκονται υπό εξέταση είναι ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Μπουλέντ Αρίντς, ο πρώην υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών Μπιναλί Γιλντιρίμ, ο υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και ο αναπληρωτής πρόεδρος του AKP Μεχμέτ Αλί Σαχίν.

Ο Ερντογάν μπόρεσε να παρατείνει σχετικά εύκολα τη θητεία του, όμως έχει ακόμα πολλά να κάνει σε ό,τι αφορά την επιλογή του σωστού υποψηφίου, που θα κρατήσει ενωμένο το κόμμα του, αλλά και σε ό,τι αφορά τον κατάλληλο χρόνο διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών.