Stratfor: Τα επτά σενάρια για ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

Έχοντας αναπτύξει 20.000 στρατιώτες στα σύνορα με την Ουκρανία, η Ρωσία βρίσκεται σε θέση να εξαπολύσει άμεση, περιορισμένη χερσαία επέμβαση στα ανατολικά αυτής της χώρας, χωρίς να χρειάζεται να κάνει επιπλέον προετοιμασίες. Βεβαίως, αυτού του είδους η στρατιωτική επέμβαση θα είχε μεγάλο πολιτικό κόστος για τη Μόσχα, όμως οι Ρώσοι πολιτικοί ίσως πιστεύουν ότι το υψηλό τίμημα μιας επέμβασης δικαιολογείται σε συγκεκριμένα σενάρια.

Τα σενάρια αυτά είναι τα εξής:

Επιδεινώνεται η ανθρωπιστική κρίση

Στις 5 Αυγούστου, η Ρωσία ζήτησε επισήμως να ηγηθεί μιας ανθρωπιστικής αποστολής σε συνεργασία με τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού ώστε να παράσχει βοήθεια σε πολίτες της ανατολικής Ουκρανίας. Υπάρχουν περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ στις οποίες παρατηρείται έλλειψη τροφίμων, νερού και ηλεκτρισμού, όμως μέχρι στιγμής το Κίεβο απορρίπτει τις προτάσεις της Ρωσίας για βοήθεια, υποστηρίζοντας πως δεν υπάρχει ανθρωπιστική κρίση. Ο αριθμός των πολιτών που έχουν χάσει τη ζωή τους αυξάνεται σταθερά, καθώς οι μάχες μεταξύ των φιλορώσων αυτονομιστών και του ουκρανικού στρατού μεταφέρονται από την ύπαιθρο στις πόλεις. Εάν σκοτωθούν περισσότεροι πολίτες, η Ρωσία μπορεί να αποφασίσει να επέμβει.

Ο ουκρανικός στρατός απειλεί τα οχυρά των ανταρτών

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο ουκρανικός στρατός έχει σημειώσει αρκετές αξιοσημείωτες νίκες στον πόλεμό του κατά των ανταρτών, έναν από τους πολλούς παράγοντες που κατεύθυναν την απόφαση της Ρωσίας να συγκεντρώσει στρατιώτες στα σύνορα. Ωστόσο, οι ουκρανικές δυνάμεις δεν έχουν ακόμα καταφέρει να μπουν στις αστικές περιοχές γύρω από τις πόλεις Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ. Πέραν των γενικότερων δυσκολιών που σχετίζονται με το αντάρτικο πόλεων, ορισμένοι αντάρτες έχουν ήδη ξεκινήσει την αντεπίθεση. Αν ο ουκρανικός στρατός απειλήσει σοβαρά με κατάληψη αυτών των οχυρών των ανταρτών, η Ρωσία μπορεί να επέμβει.

Ανάπτυξη περισσότερων νατοϊκών δυνάμεων

Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, το ΝΑΤΟ ξεκίνησε νέες κυλιόμενες ασκήσεις στην Πολωνία και τη Βαλτική. Ωστόσο, έκτοτε δεν έχουν ληφθεί επιπλέον μέτρα που θα αύξαναν την ασφάλεια των μελών της συμμαχίας στην περιοχή. Οποιαδήποτε σοβαρή αύξηση της μάχιμης ισχύος σε περιοχές που συνορεύουν με την Ουκρανία –συμπεριλαμβανομένων της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Βαλτικής και της Τουρκίας- ίσως δείξει ότι το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι επίκειται ρωσική επέμβαση (στο μεταξύ, η Ρωσία θα μπορούσε να θεωρήσει την αύξηση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ ένδειξη ότι η Δύση σχεδιάζει παρέμβαση). Είναι επίσης σημαντικό να παρακολουθείται η κίνηση του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού στη Μεσόγειο ή στη Μαύρη Θάλασσα.

Οι ΗΠΑ εξοπλίζουν τον ουκρανικό στρατό

Η αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία ήταν περιορισμένη και αφορούσε μη πολεμικό εξοπλισμό και διανομή τροφίμων, όμως πολλοί στη Ρωσία αποδίδουν τις πρόσφατες νίκες του ουκρανικού στρατού σε συμβουλές από τον αμερικανικό στρατό. Αν η Ουάσιγκτον προμηθεύσει τον ουκρανικό στρατό με όπλα, εκπαιδεύσει ή βοηθήσει τους στρατιώτες πιο ανοικτά, η Ρωσία ίσως απαντήσει με επέμβαση.

Επιβάλλονται περισσότερες κυρώσεις

Το Κρεμλίνο απάντησε στον τελευταίο γύρο κυρώσεων από τη Δύση με απαγόρευση εισαγωγής ορισμένων τροφίμων και αγροτικών προϊόντων από τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Αυστραλία, τον Καναδά και τη Νορβηγία. Όμως η εφαρμογή επιπλέον, σοβαρότερων κυρώσεων, ιδιαίτερα κυρώσεων που θα στόχευαν στον χρηματοοικονομικό και ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, θα μπορούσαν να προκαλέσουν τη Ρωσία να εισβάλει στην Ουκρανία, ιδιαίτερα αν η Μόσχα θεωρήσει πως δεν έχει κάτι άλλο να χάσει.

Αλλάζει η κοινή γνώμη της Ρωσίας

Η πλειονότητα των Ρώσων τάσσεται κατά άμεσης στρατιωτικής επέμβασης στην Ουκρανία. Οι διάφορες ομάδες του Κρεμλίνου, συμπεριλαμβανομένου του τυπικά πιο επιθετικού κύκλου από τον τομέα της ασφάλειας, είναι και αυτές διχασμένες για το θέμα. Η αντιπολίτευση έχει περιορίσει τις ενέργειες του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος θέλει να διατηρήσει τη δημοφιλία του και την πίστη των υποστηρικτών του εντός της κυβέρνησης. Αν ο Πούτιν μπορέσει να εμφανίσει την επέμβαση ως ειρηνευτική ή ανθρωπιστική αποστολή, ίσως μπορέσει να την πλασάρει καλύτερα στον ρωσικό λαό, κίνηση που θα του έδινε μεγαλύτερη ελευθερία δράσης.

Καταρρέει η ουκρανική κυβέρνηση

Ο στόχος του Κρεμλίνου είναι η Ουκρανία να γίνει τουλάχιστον ουδέτερη περιοχή μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης. Μετά την ανατροπή του Ουκρανού προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς και την απόφαση της Ουκρανίας να υπογράψει τις συμφωνίες συνεταιρισμού και ελεύθερου εμπορίου με την Ε.Ε., το Κρεμλίνο ήλπιζε ότι η νέα κυβέρνηση του Κιέβου δεν θα μπορούσε να παραμείνει σταθερή και ενωμένη και θα αποτύγχανε να εφαρμόσει τα μέτρα λιτότητας και τις μεταρρυθμίσεις που επέβαλε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μέχρι στιγμής, οι εσωτερικές διχόνοιες δεν έχουν επηρεάσει την ικανότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις και να λάβει στρατιωτικές αποφάσεις. Όμως, κλειδί θα αποτελέσει το αν θα προκύψουν σοβαρότερες εσωτερικές διχόνοιες αναφορικά με την πολιτική, ιδιαίτερα στο θέμα της ασφάλειας. Αν η κυβέρνηση του Κιέβου αποτύχει από μόνη της, τότε η Ρωσία δεν θα χρειαστεί να επέμβει.

Το Stratfor υπογραμμίζει πως τα προαναφερθέντα περιλαμβάνονται σε εσωτερικό του έγγραφο για την παροχή guidance αναφορικά με τις συγκρούσεις στην Ουκρανία και δεν αποτελούν πρόβλεψη, αλλά μια σειρά κατευθυντηρίων γραμμών για την κατανόηση και την αξιολόγηση γεγονότων, αλλά και προτάσεων για περιοχές ενδιαφέροντος.