Yuval Diskin: Υπάρχουν όλες οι συνθήκες για έκρηξη στη Γάζα

Ούτε το Ισραήλ, ούτε όμως και η Χαμάς ήθελαν τον πόλεμο που έχει ξεσπάσει το τελευταίο διάστημα στη Λωρίδα της Γάζας, ενώ δεν υπάρχουν πλέον μεγάλοι πολιτικοί άνδρες που θα μπορούσαν να διαπραγματευτούν την ειρήνη στην περιοχή, λέει σε συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel ο πρώην διευθυντής της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας του Ισραήλ (Shin Bet), Yuval Diskin. Αποκαλεί αστεία τη λεγόμενη πρωτοβουλία Kerry για διαμεσολάβηση μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ προειδοποιεί πως υπάρχουν όλες οι συνθήκες για έκρηξη στη Λωρίδα της Γάζας.

Σύμφωνα με τον Yuval Diskin, ο λόγος για τον οποίο το Ισραήλ αποφάσισε τη χερσαία επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας ήταν οι αυξανόμενες πολιτικές πιέσεις που δεχόταν στο εσωτερικό της η χώρα. «Το καλό για το Ισραήλ είναι ότι ούτε ο Netanyahu, ούτε ο υπουργός Άμυνας Moshe Ya'alon, ούτε ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού Benny Gantz είναι πολύ 'περιπετειώδεις' άνθρωποι. Κανένας δεν ήθελε να μπει (στη Γάζα). Κανένας δεν ενθουσιάζεται με την ανακατάληψη της Λωρίδας της Γάζας. Το Ισραήλ δεν σχεδίαζε καθόλου αυτήν την επιχείρηση, αλλά σύρθηκε στην κρίση. Ελπίζουμε να μην προχωρήσει πέρα από αυτήν την περιορισμένη εισβολή και να μην αναγκαστούμε να επεκταθούμε στις κατοικημένες περιοχές».

Κατά τον ίδιο, «το Ισραήλ είναι πλέον όργανο στα χέρια της Χαμάς, και όχι το αντίστροφο. Η Χαμάς δεν ενδιαφέρεται αν ο πληθυσμός της υποφέρει από τις επιθέσεις αυτές, διότι ο πληθυσμός ήδη υποφέρει. Η Χαμάς δεν ενδιαφέρεται ούτε για τις δικές της απώλειες. Θέλει να πετύχει κάτι που θα αλλάξει την κατάσταση στη Γάζα. Είναι μια πολύ περίπλοκη κατάσταση για το Ισραήλ. Θα χρειάζονταν ένα με δύο χρόνια για να καταστραφούν τα τούνελ, οι αποθήκες όπλων και πυρομαχικών. Θα χρειαζόταν χρόνος, όμως από στρατιωτική άποψη είναι δυνατόν να γίνει. Όμως τότε θα είχαμε 2 εκατ. ανθρώπους, οι περισσότεροι από τους οποίους πρόσφυγες, υπό τον έλεγχό μας και θα δεχόμασταν έντονη κριτική από τη διεθνή κοινότητα».

Όπως επισημαίνει ο Diskin, οι ενέργειες του Ισραήλ φαίνεται πως στην ουσία οδηγούν τους Παλαιστίνιους στην αγκαλιά της Χαμάς, αφού οι άνθρωποι που μένουν στη Λωρίδα της Γάζας δεν έχουν τίποτα να χάσουν. «Όσο βρισκόταν στην εξουσία στην Αίγυπτο ο Mohammed Morsi της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, η κατάσταση ήταν πολύ καλή για τη Χαμάς. Όμως όταν ανέλαβε την εξουσία ο αιγυπτιακός στρατός μέσα σε λίγες ημέρες το νέο καθεστώς κατέστρεψε την οικονομία των τούνελ στη Γάζα και στη Χερσόνησο του Σινά, που ήταν ζωτικής σημασίας για τη Χαμάς. Έκτοτε, η Χαμάς βρίσκεται υπό τεράστια πίεση, αφού δεν έχει καν να πληρώσει τους μισθούς των δημοσίων στελεχών της».

Ερωτηθείς από το Der Spiegel ποιος θα μπορούσε να βάλει ένα τέλος σ' αυτόν τον πόλεμο, ο Diskin ανέφερε: «Είδαμε στην πιο πρόσφατη προσπάθεια εκεχειρίας ότι η Αίγυπτος, η οποία είναι φυσικός διαμεσολαβητής στη Λωρία της Γάζας, δεν είναι η ίδια Αίγυπτος που ήταν κάποτε. Αντιθέτως, οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούν τη βαρύτητά τους ως διαπραγματευτές για να εξευτελίσουν τη Χαμάς. Δεν μπορείς να λες στη Χαμάς τώρα 'κοίτα, πρώτα πρέπει να σταματήσεις τα πάντα και μετά θα ξαναμιλήσουμε σε 48 ώρες'. Ούτε όμως είναι δυνατές οι άμεσες διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ. Ο μόνος αξιόπιστος διαμεσολαβητής είναι η Αίγυπτος, όμως πρέπει να βάλουν μια πιο γενναιόδωρη προσφορά στο τραπέζι: το άνοιγμα του συνοριακού περάσματος από τη Ράφα προς την Αίγυπτο, για παράδειγμα. Και το Ισραήλ θα πρέπει να κάνει συμβιβασμούς και να επιτρέψει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων».

Σύμφωνα με τον πρώην επικεφαλής του Shin Bet, ήταν λάθος του Netanyahu να επιτεθεί στην κυβέρνηση ενότητας Χαμάς-Φατάχ υπό την ηγεσία του Mahmoud Abbas και το Ισραήλ θα έπρεπε να έχει μια πιο εκλεπτυσμένη αντίδραση. «Έπρεπε να είχαμε στηρίξει τους Παλαιστίνιους διότι θέλουμε να κάνουμε ειρήνη με όλους, όχι μόνο με τα δυο τρίτα ή με τους μισούς Παλαιστίνιους. Μια συμφωνία με αυτήν την κυβέρνηση ενότητας θα ήταν πιο εκλεπτυσμένη από το να αποκαλείται ο Abbas τρομοκράτης. Όμως αυτή η κυβέρνηση ενότητας θα πρέπει να αποδεχτεί όλους τους όρους του Κουαρτέτου για τη Μέση Ανατολή. Πρέπει να αναγνωρίσουν το Ισραήλ, να αποκηρύξουν την τρομοκρατία και να αναγνωρίσουν όλες τις προηγούμενες συμφωνίες μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων».

Σε ερώτηση εάν υπάρχει πιθανότητα μιας τρίτης Intifada, ο Diskin δήλωσε: «Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει μια Intifada διότι δεν είναι κάτι που σχεδιάζεται. Όμως θα προειδοποιούσα να μην πιστέψουμε ότι οι Παλαιστίνιοι είναι ειρηνικοί λόγω της εξάντλησης από την κατοχή. Ποτέ δεν θα αποδεχθούν το status quo της ισραηλινής κατοχής. Όταν ο κόσμος χάνει την ελπίδα για βελτίωση της κατάστασής του, γίνεται ακραίος. Αυτή είναι η ανθρώπινη φύση. Η Λωρίδα της Γάζας είναι το καλύτερο παράδειγμα αυτού. Υπάρχουν όλες οι συνθήκες για έκρηξη».

Αναφερόμενος στις αποτυχημένες, μέχρι τώρα, διαπραγματεύσεις, τόνισε ότι αυτό δεν αποτελεί έκπληξη. «Έχουμε ένα πρόβλημα σήμερα που δεν είχαμε το 1993, όταν έγινε διαπραγμάτευση στην πρώτη Συμφωνία του Όσλο. Την εποχή εκείνη είχαμε πραγματικούς ηγέτες, και τώρα δεν έχουμε. Ο Yitzak Rabin ήταν ένας από αυτούς. Ήξερε πως θα πλήρωνε ένα τίμημα, όμως και πάλι αποφάσισε να προχωρήσει στις διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστίνιους. Είχαμε επίσης έναν ηγέτη από την πλευρά των Παλαιστινίων, τον Yasser Arafat. Θα είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει ειρήνη με την Abbas, όχι όμως επειδή δεν το επιθυμεί». Όπως τόνισε, ούτε ο Abbas, ούτε ο Netanyahu είναι πραγματικοί ηγέτες.

Σε ό,τι αφορά την αμερικανική διαμεσολάβηση, ο Diskin είπε: «Από την αρχή η λεγόμενη πρωτοβουλία Kerry ήταν ένα αστείο. Ο μόνος τρόπος να επιλυθεί αυτή η σύγκρουση είναι μια περιφερειακή λύση με τη συμμετοχή του Ισραήλ, των Παλαιστινίων, της Ιορδανίας και της Αιγύπτου. Απαραίτητη θα ήταν και η στήριξη από χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ίσως η Τουρκία. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να ληφθούν υπ' όψιν όλες οι απαιτήσεις και να επιλυθούν όλα τα προβλήματα. Και χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο, τουλάχιστον πέντε χρόνια και περισσότερα για να εφαρμοστεί η λύση βήμα-βήμα».