Ρυθμίσεις κρατικών χρεών: Τα παιχνίδια της Ρωσίας

Δεν είναι μόνο η Δύση που κάνει παιγνίδια με το χρέος. Και η Ρωσία, χρησιμοποιεί το χρέος απο την περίοδο της Σοβιετικής Ενωσης για να αποκτήσει προνομιακές σχέσεις στις οικονομίες των οφειλετών.

Για παράδειγμα, η Ρωσία έχει να αντιμετωπίσει το χρέος της Βόρειας Κορέας, που αποτιμάται στα 11 δισ. Στα πλαίσια αυτά, η ρωσική κυβέρνηση προχώρησε σε συμφωνία διαχείρισης του συγκεκριμένου χρέους η οποία προέβλεπε ότι το εκφρασμένο σε σοβιετικά ρούβλια χρέος μετατράπηκε σε δολάρια ΗΠΑ, σύμφωνα με την επίσημη ισοτιμία της ρωσικής κρατικής τράπεζας.

Στο ποσό των 10,96 δισ. δολαρίων που προέκυψε, έγινε έκπτωση ύψους 90%. Το υπόλοιπο 1,09 δισ. θα εξοφληθεί σε διάστημα 20 ετών σε ισόποσες εξαμηνιαίες δόσεις, όμως ούτε και αυτά τα χρήματα θα φτάσουν στο ρωσικό προϋπολογισμό. Όπως διευκρινίζει η κυβέρνηση, βάσει της συμφωνίας αυτά θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση στο έδαφος της Β. Κορέας προγραμμάτων στον τομέα της υγείας, της παιδείας και της ενέργειας.

Σύμφωνα με τις κατά προσέγγιση εκτιμήσεις, τα τελευταία 13 χρόνια η Ρωσία διέγραψε στις χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ, χρέη συνολικού ύψους άνω των 100 δισ. δολαρίων. Και το χρέος της Β. Κορέας είναι το τελευταίο από τα μεγαλύτερα. Η τακτοποίηση του χρέους αποτελεί ουσιαστικά το τελευταίο βήμα στην πορεία προς την απαλλαγή από την κληρονομιά των σοβιετικών αμφιλεγόμενων επενδυτικών δραστηριοτήτων.

Το μεγαλύτερο χρέος που διέγραψε η Ρωσία ήταν αυτό της Κούβας, ύψους 32 δισ. δολ. Η σημαντική απόφαση λήφθηκε το 2013. Και σε αυτή την περίπτωση, εφαρμόστηκε ουσιαστικά το ίδιο σχήμα, με το 90% του χρέους να διαγράφεται και την Κούβα να αναλαμβάνει την υποχρέωση εξόφλησης των υπολοίπων 3,2 δισ. δολ. σε διάστημα 10 ετών.

Μεταξύ των χωρών με τα μεγαλύτερα χρέη ήταν επίσης το Αφγανιστάν και το Ιράν, στην καθεμιά από τις οποίες η Ρωσία διέγραψε χρέη 12 δισ. δολ. Ακόμη, διαγράφηκαν τα 11 δισ. δολ. από τη Μογγολία, 9,8 δισ. δολ. από τη Συρία και 9,4 δισ. δολ. από το Βιετνάμ.

Σε Αιθιοπία, Αλγερία, Νικαράγουα, Λιβύη και Αγκόλα ρυθμίστικαν οφειλές που κυμαίνονταν ανά περίπτωση από 3,5 έως 4,8 δισ. δολάρια.

Αυτές οι πιστώσεις χορηγούνταν την εποχή της ΕΣΣΔ για πολιτικούς λόγους με ευνοϊκούς όρους και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι δυνατότητες του οφειλέτη να εκπληρώσει πλήρως και εγκαίρως τις υποχρεώσεις του.

Συνήθως, τα δάνεια αυτά χορηγούνταν υπό τη μορφή προμηθειών όπλων, εμπορευμάτων είτε απευθείας, σε συνάλλαγμα για τη στήριξη των καθεστώτων.

Η ρωσική πλευρά υποστηρίζει, ότι δεν πρόκειται για πλήρη διαγραφή του χρέους, αλλά για αναδιάταξη της οφειλής που περιλαμβάνει τον όρο επιστροφής τουλάχιστον ενός τμήματος. Επιπλέον, τα απολεσθέντα έσοδα αντισταθμίζονται κατά κανόνα με κάποιες άλλες οικονομικές συμφωνίες.

Έτσι, εκτός από την ίδια τη διαγραφή, πάντοτε υπογράφονται ταυτόχρονα άλλες συμφωνίες. Για παράδειγμα, διαγράφοντας το χρέος της Κούβας, η Ρωσία την ίδια ώρα εισήλθε στην κλειστή αγορά εξόρυξης πετρελαίου της χώρας αυτής.

Στη Λιβύη, το χρέος διαγράφηκε, με αντάλλαγμα συμβόλαια για την κατασκευή δρόμων, την εξόρυξη πετρελαίου και τις αγορές όπλων. Ενώ η Β. Κορέα είναι μια ιδανική αγορά για την προμήθεια διάφορου εξοπλισμού και οπλικών συστημάτων.