Η Ευρώπη διχασμένη στις ευρωεκλογές: Οι τρεις πληγές

Η δήλωση αυτή στην πραγματικότητα έβαλε τις βάσεις για τη σημερινή ενιαία Ευρώπη και για την εκπλήρωση του οράματος μεγάλων προσωπικοτήτων που σημάδεψαν την ευρωπαϊκή ιστορία τις επόμενες δεκαετίες. Σίγουρα ούτε και ο Αντενάουερ, αλλά ούτε και οι επίγονοί του θα μπορούσαν να φανταστούν ότι έξι δεκαετίες αργότερα η Ευρώπη θα κινδύνευε να βρεθεί στην κατάσταση στην οποία ήταν στον Μεσοπόλεμο.

Οι Ευρωπαίοι καλούνται σε λίγες μέρες να εκλέξουν τους αντιπροσώπους τους για το Ευρωκοινοβούλιο σε συνθήκες συνολικής αμφισβήτησης του ευρωπαϊκού status. Σήμερα, ακόμα και οι πιο φανατικοί υπέρμαχοι της ένωσης, διαπιστώνουν ότι τα φαινόμενα διάλυσης είναι πιο έντονα από ποτέ, οι εθνικισμοί έχουν επανέλθει δριμύτεροι και οι ανισότητες αποτελούν το νέο συστατικό της Ευρώπης.

1. Ήδη οι δημοσκοπήσεις που γίνονται για τις ευρωεκλογές δείχνουν ότι ένας στους τρεις αντιδρά στο σημερινό σχήμα της Ευρώπης και θέτει ζήτημα αλλαγών ή και διάλυσης. Στη Μεγάλη Βρετανία, το Κόμμα της Ανεξαρτησίας (UKIP) υπό τον Νάιτζελ Φάρατζ, που επιδιώκει αποχώρηση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εδραιώνεται όλο και περισσότερο. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα του έχει τη δυναμική να τερματίσει πρώτο στις επερχόμενες ευρωεκλογές. Στη Γαλλία, οι ευρωσκεπτικιστές της Μαρί Λεπέν ενισχύονται και αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή της πολιτικής της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Φ. Ολάντ και της παραδοσιακής δεξιάς. Ανάλογη είναι η κατάσταση στην Ολλανδία, στην Ουγγαρία, στην Ιταλία και στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρξε αμφισβήτηση τέτοιου μεγέθους και έντασης της ενιαίας Ευρώπης από τους Ευρωπαίους πολίτες. Όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε στην αρχή μιας πορείας έντονης αμφισβήτησης, η οποία θα περιλαμβάνει ακόμα και δημοψηφίσματα. Ήδη στη Μεγάλη Βρετανία, οι συντηρητικοί του Ντ. Κάμερον έχουν εξαγγείλει δημοψήφισμα για το 2017 σε περίπτωση επανεκλογής τους.

2. Την ίδια στιγμή οι εθνικισμοί έχουν επιστρέψει. Σε μία Ευρώπη η οποία μάτωσε, η επιστροφή των εθνικιστικών διενέξεων είναι η πιο ανεπιθύμητη εξέλιξη. Ήδη, σε Σκωτία και Καταλονία προχωρούν τα δημοψηφίσματα για την ανεξαρτησία τους, παρά την αντίδραση των κεντρικών κυβερνήσεων. Στην Ιταλία πρόσφατα, έγινε γνωστό ότι αναπτύσσεται ένα αυτονομιστικό κίνημα της ευρύτερης περιοχής της Βενετίας, το οποίο οδήγησε τις αρχές ασφαλείας σε συλλήψεις των φερόμενων ως ηγετών του.

Η Βαλκανική είναι μόνιμη εστία εθνικισμών. Το Κόσοβο είναι η ορατή πλευρά του παγόβουνου, καθώς οι ισχυρές μειονότητες οι οποίες υπάρχουν σε όλα σχεδόν τα βαλκανικά κράτη μπορεί ανά πάσα στιγμή να ενεργοποιήσουν δυνάμεις αποσταθεροποίησης.

Στην Ανατολική Ευρώπη, η περίπτωση της Ουκρανίας μπορεί να μην περιοριστεί στη διένεξη Κιέβου-Μόσχας, καθώς στα δυτικά σύνορά της υπάρχει μία ισχυρή ουγγρική μειονότητα, η οποία δεν έχει πάψει ποτέ να ενδιαφέρει τη συντηρητική ουγγρική κυβέρνηση.

Παράλληλα, εξακολουθεί να είναι ανοικτό το θέμα της Υπερδνειστερίας. Της ρωσόφωνης περιοχής της Μολδαβίας, που διακήρυξε την ανεξαρτησία της το 1990 και έγινε ντε φάκτο ανεξάρτητη μετά από ένοπλη σύγκρουση, το 1992. Εκεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, ιδιαίτερα στο Βορρά και στο Νότο της χώρας, τάσσεται υπέρ της Ρωσίας. Σε όλα αυτά, δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε και τις επιθυμίες για «πολιτισμένα διαζύγια», όπως για παράδειγμα των Φλαμανδών του Βελγίου.

3. Ακόμα θα πρέπει να προστεθούν και οι τεράστιες ανισότητες, οι οποίες αντί να αμβλύνονται, οξύνονται. Στη φτωχότερη χώρα της Ε.Ε., τη Βουλγαρία, το μέσο μηνιαίο εισόδημα είναι 333 ευρώ. Στην πλουσιότερη χώρα της ενιαίας Ευρώπης, το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου, το μηνιαίο κατά κεφαλήν εισόδημα ανέρχεται σε 3.200 ευρώ. Οι εισοδηματικές ανισότητες μεταξύ Βορρά – Νότου συνεχώς διευρύνονται εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.

Δύο χώρες του ευρωπαϊκού νότου, η Ελλάδα και η Ισπανία, βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης των ευρωπαϊκών χωρών με βάση την ανεργία. Σε μία άλλη χώρα του ευρωπαϊκού νότου στην Πορτογαλία, τα ποσοστά της ανεργίας μπορεί να είναι χαμηλότερα, σε σχέση με την Ελλάδα και την Ισπανία, αλλά η κοινωνική και η οικονομική περιθωριοποίηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού είναι εξίσου έντονες. Σχεδόν το ένα τρίτο των παιδιών στην Πορτογαλία αντιμετώπιζε τον κίνδυνο της φτώχειας ήδη όταν η χώρα έλαβε τη βοήθεια των 78 δισ. ευρώ το 2011. Από τότε, 500.000 οικογένειες έχασαν το επίδομα παιδιού και 120.000 εξαρτώνται από τα συσσίτια για να επιβιώσουν.

Στις δύο ισχυρότερες οικονομίες του ευρωπαϊκού "νότου", τη Γαλλία και την Ιταλία, οι οικονομικοί και οι κοινωνικοί δείκτες δεν εμφανίζουν τόσο ακραίες καταστάσεις, παρόλα αυτά οι ανισότητες είναι έντονες.

Στη Γαλλία, καταγράφεται αύξηση του ποσοστού της ανεργίας στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το γαλλικό υπουργείο Εργασίας, ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε κατά 1.600 άτομα, κάνοντας νέο ρεκόρ, με 3.349.300 ανθρώπους να αναζητούν δουλειά. Αν σε αυτούς προσθέσει κανείς και τις κατηγορίες εργαζομένων που δουλεύουν περιστασιακά, τότε ο αριθμός των εγγεγραμμένων στα γραφεία ευρέσεως εργασίας αυξάνει κατά 0,2% δηλαδή κατά 11.700 ανθρώπους. Από την άλλη πλευρά, στην Ιταλία, το τεράστιο δημόσιο χρέος αποτελεί μόνιμη απειλή αποσταθεροποίησης.

Το σίγουρο είναι ότι από τη Συνθήκη της Ρώμης, όπου τέθηκε η βάση της σημερινής ενιαίας Ευρώπης, ποτέ άλλοτε δεν υπήρξαν τόσες εστίες έντασης, αμφισβήτησης και διαφορών.

Πηγή: Premium.paratiritis.gr