Κυπριακό: Πολιτικές καραμπόλες και στην Αθήνα

Ο νέος κύκλος διαπραγματεύσεων του Κυπριακού που ξεκίνησε με βάση το νέο «κοινό ανακοινωθέν» μεταξύ Αναστασιάδη και Έρογλου θα επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις όχι μόνο στη Μεγαλόνησο, αλλά πιθανότατα και στην Ελλάδα. Και τα ελληνικά κόμματα ούτε που θέλουν να το σκέφτονται, πετώντας -επί του παρόντος- την μπάλα στην εξέδρα.

Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, τα δύο μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα (ο «δεξιός» Δημοκρατικός Συναγερμός και το «αριστερό» ΑΚΕΛ), που αθροιστικά συγκεντρώνουν πάνω από το 60% του εκλογικού σώματος, δείχνουν μάλλον έτοιμα να πουν «ναι» σε ένα τελικό σχέδιο, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό θα έχει κάποιες αξιοσημείωτες διαφοροποιήσεις σε σύγκριση με το σχέδιο Ανάν του 2004.

Άλλωστε, ο Δημοκρατικός Συναγερμός είχε δεχτεί το 2004 το σχέδιο Ανάν, ενώ το ΑΚΕΛ το απέρριψε στο... παρά πέντε.

Να ξεκαθαρίσουμε βέβαια ότι σε περιπτώσεις τέτοιων δημοψηφισμάτων η κομματική πειθαρχία είναι αρκετά χαλαρή και η πολιτική πρόταση των δύο κομμάτων δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα... μεταφραστεί απόλυτα στην κάλπη.

Αντίθετα, εναντίον των τρεχουσών διαπραγματεύσεων έχουν ταχθεί η ΕΔΕΚ και το «κεντρώο» ΔΗΚΟ, το οποίο ωστόσο συμμετέχει στην κυβέρνηση, στηρίζοντας τον σημερινό πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη.

Στην Κύπρο, θεωρούν πως είναι θέμα χρόνου η αποχώρηση του ΔΗΚΟ από την κυβέρνηση, με αποτέλεσμα η τελευταία να απολέσει τη «δεδηλωμένη». Όμως, με βάση το πολίτευμα της Κύπρου, ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν είναι σε θέση -από μόνο του- να ρίξει την κυβέρνηση (και ο προκάτοχος του Νίκου Αναστασιάδη, Δημήτρης Χριστόφιας, κυβερνούσε χωρίς να έχει την πλειοψηφία των εδρών στη βουλή).

Επίσης, πολύ πιθανό είναι και το ξέσπασμα μεγάλης κόντρας στο εσωτερικό του ίδιου του ΔΗΚΟ, καθώς φαίνεται πως η «πλευρά του Μάριου Καρογιάν» θα τηρήσει διαφορετική στάση από αυτή του Νικόλα Παπαδόπουλου.

Πώντως, οι συζητήσεις για το Κυπριακό έχουν αρχίσει να προκαλούν πονοκέφαλο και στην ελλαδική πολιτική σκηνή, και τα κόμματα, επί του παρόντος, τηρούν πολύ χαμηλούς τόνους και αφήνουν την πρωτοβουλία των κινήσεων στη Λευκωσία.

Όλοι γνωρίζουν πως τόσο ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος ενθάρρυναν την κίνηση του προέδρου Αναστασιάδη. Άλλωστε, το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου είχε πει «ναι» στο σχέδιο Ανάν το 2004, ενώ η Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή είχε προχωρήσει σε μια δήλωση οριακά υπέρ του ίδιου σχεδίου. Πέραν αυτών, το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία θα ήθελαν αποκλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις με την Τουρκία, γεγονός που αναμφίβολα θα σημάνει τυχόν επίλυση του Κυπριακού (κάτι τέτοιο θα μπορούσε να μειώσει και τις αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας σε περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης).

Παρ' όλα αυτά, τα δύο αυτά κόμματα δεν θα ήθελαν να πάθουν ό,τι έπαθε ο Γιώργος Παπανδρέου το 2004, όταν στήριξε ξεκάθαρα το Σχέδιο Ανάν και είδε την επιλογή του να... αδειάζεται από τους Κύριους ψηφοφόρους.
Επιπρόσθετα, τόσο η ελληνική όσο και η κυπριακή πλευρά δεν θα ήθελαν σε καμιά περίπτωση να χρεωθούν αυτές μια νέα αποτυχία επίλυσης του εθνικού ζητήματος, η οποία θα υπάρξει αν και αυτήν τη φορά (όπως το 2004) η τουρκοκυπριακή πλευρά εγκρίνει την προτεινόμενη λύση και η ελληνοκυπριακή την αρνηθεί.

Άλλωστε, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Α. Νταβούτογλου έσπευσε να δηλώσει πως αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία για την επίλυση του ζητήματος (η τουρκική κυβέρνηση φαίνεται να επιδιώκει επίλυση, έχοντας απέναντί της τους Τούρκους εθνικιστές), ενώ αναμφίβολα σε περίπτωση που χρεωθεί η ελληνική πλευρά για μία ακόμη φορά την αποτυχία θα βαρύνει το κλίμα σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς, ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.

Προβληματισμός όμως υπάρχει και στον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς από τη μια πλευρά θα του ήταν πολύ δύσκολο να δεχτεί μια «αμερικανόφερτη» διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, από την άλλη όμως η θέση του θα είναι δυσχερής, από τη στιγμή που το «αδελφό ΑΚΕΛ» στηρίξει το ίδιο σχέδιο.

Άλλωστε, στον ΣΥΡΙΖΑ ήδη κάνουν την αυτοκριτική τους για τη στάση που κράτησε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης τον Μάρτιο του 2013, όταν είχε σπεύσει να επικροτήσει την αρχική αρνητική ψήφο της κυπριακής βουλής στο σχέδιο οικονομικής διάσωσης που είχε προτείνει η ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής.

Οι περισσότεροι εκτιμούν πως ο χρόνος που θα κληθούν τα κόμματα να λάβουν τελικές αποφάσεις θα είναι κάπου μέσα στο φθινόπωρο. Υπάρχει η εντύπωση πως -για διαφορετικούς λόγους- επείγονται όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες και έτσι πιθανολογείται η διεξαγωγή δημοψηφισμάτων γύρω στον Οκτώβριο. Κάποιοι μάλιστα δεν αποκλείουν να έχουμε εξελίξεις ακόμη και μετά από ένα τρίμηνο.

Προφανώς, τα πολιτικά κόμματα της Ελλάδας θα προσπαθήσουν να αναβάλουν την ανακοίνωση των θέσεών τους για μετά τις ευρωεκλογές...