Με τις μετοχές να βρίσκονται σε πολυετή υψηλά, πολλοί εξετάζουν το ενδεχόμενο να ξαναμπούν στην αγορά.
Όμως, πριν ανοίξετε λογαριασμό σε χρηματιστηριακή εταιρεία ή αρχίσετε να «παίζετε» με κάποιον Ατομικό Λογαριασμό Συνταξιοδότησης (IRA), είναι σημαντικό να θυμόσαστε ότι η αγορά μετοχών έχει πολλά ρίσκα, αλλά και προοπτικές ανταμοιβής.
Τα καλά νέα είναι ότι οι επενδυτές που έχουν αυτογνωσία μπορούν να μετριάσουν αυτά τα ρίσκα σχετικά εύκολα αν δείξουν ψυχραιμία. Τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουν οι πρωτάρηδες επενδυτές τείνουν να είναι ψυχολογικά - και η γνώση των παγίδων και η ανοικτή σκέψη μπορούν να αποφέρουν σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα.
Παραθέτουμε πέντε κοινά λάθη που κάνουν οι πρωτάρηδες επενδυτές:
Ακολουθούν την αγέλη: Όλοι γνωρίζουν τη φράση «αγόρασε στα χαμηλά, πούλησε στα υψηλά». Όμως πολύ συχνά, ισχύει και το αντίθετο, καθώς δημοφιλείς επενδύσεις λαμβάνουν ευρεία κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης, και οι επενδυτές καταλήγουν να αγοράζουν σε πολύ υψηλή τιμή αφότου έχει σχεδόν τελειώσει το ράλι. Πάρτε για παράδειγμα την Tesla, την εταιρεία ηλεκτρικών οχημάτων που πραγματοποίησε το 2010 δημόσια εγγραφή στα 17 δολάρια ανά μετοχή και πλέον διαπραγματεύεται στα 135 δολάρια ανά μετοχή. Μέσα σε μόλις δύο ημέρες στις 15 και 16 Ιουλίου, έχασε περισσότερο από 15% - αφήνοντας στους πρώιμους επενδυτές αρκετά κέρδη, αλλά κάνοντας στους όψιμους επενδυτές μεγάλη ζημιά. Πρέπει να προσέχετε διότι το momentum πολύ συχνά κινείται και προς τις δυο κατευθύνσεις, και μην λαμβάνετε επενδυτικές αποφάσεις βασιζόμενοι μόνο στο τι είναι δημοφιλές.
Δεν παραιτούνται (μέρος Ι): Η άλλη πλευρά του «αγόρασε στα χαμηλά, πούλησε στα υψηλά» που οι επενδυτές ξεχνούν είναι η ιδέα της εγκατάλειψης στην κορύφωση. Πολύ συχνά οι επενδυτές θα ερωτευτούν μια επένδυση που τα έχει πάει καλά, πεπεισμένοι ότι αν αυξήθηκε 5% φέτος θα αυξηθεί κατά επιπλέον 50% του χρόνου. Δυστυχώς, αυτού του είδους τα ιστορικά δεν είναι συνηθισμένα και είναι πιο ασφαλές να κάνουν λίγο πίσω προτού χάσει τη λάμψη της η μετοχή. Αν πουλήσετε τις μισές μετοχές σας, για παράδειγμα, κλειδώνετε μερικά κέρδη, ενώ εξακολουθείτε να συμμετέχετε στην περίπτωση περαιτέρω ανόδου εάν συνεχιστεί το ράλι.
Δεν παραιτούνται (μέρος ΙΙ): Βέβαια, οι κακές επενδύσεις μπορεί να είναι εξίσου δύσκολο να πουληθούν. Σε κανέναν δεν αρέσει να κλειδώνει ζημίες, και είναι εύκολο να πειστείς ότι οι βαθιές πτώσεις δεν θα κρατήσουν πολύ και πως η ανάκαμψη βρίσκεται στη γωνία. Έτσι, πρέπει να θυμάστε ότι αν επενδύετε σε μια μετοχή που κάνει βουτιά και πρέπει να βγάλετε 20% για να ρεφάρετε δεν υπάρχει κανένας κανόνας που λέει ότι πρέπει αυτό το 20% να βγει απαραίτητα από αυτήν τη συγκεκριμένη μετοχή και όχι από μια εναλλακτική επένδυση. Γιατί να μην μετακινήσετε τα χρήματά σας; Συχνά είναι ευκολότερο να βρείτε μια νέα επιλογή με λαμπρό μέλλον αντί να περιμένετε από μια προβληματική εταιρεία να αναστρέψει την κατάστασή της.
Γίνονται άπληστοι: Αν έχετε μεγάλη εμπιστοσύνη σε μια επένδυση, πολύ συχνά ακούγεται καλή ιδέα να της ρίξετε πολλά λεφτά. Όμως είναι πολύ επικίνδυνο να βάλετε όλα τα αβγά σας σε ένα ή δύο καλάθια. Πάντα να προτιμάτε τη διαφοροποίηση και ποτέ να μην επιτρέπετε σε μία και μόνο θέση να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 10% του χαρτοφυλακίου σας - ακόμα και αν νομίζετε ότι είναι «σιγουράκι». Αν και ένα μεγάλο στοίχημα αποδίδει γρήγορα όταν έχετε δίκιο, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ζημιές όταν δεν έχετε δίκιο. Καλύτερα να παίζετε εκ του ασφαλούς και να παραμένετε διαφοροποιημένοι, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι δεν θα τα βάλετε όλα στην αγαπημένη σας μετοχή.
Το timing της αγοράς: Αμέτρητες εκθέσεις δείχνουν ότι ο υπολογισμός του κατάλληλου χρόνου στην αγορά –δηλαδή η προσπάθεια να μείνει ο επενδυτής απ' έξω όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά και να ξαναμπεί όταν γυρίσει η αγορά – μπορεί και να βλάψει και να ωφελήσει. Όταν μένεις απ' έξω, συχνά δεν καταφέρνεις να συμμετάσχεις στο ράλι. Όταν ξαναμπαίνεις, συχνά επιλέγεις τον λάθος χρόνο για να αγοράσεις. Μετά, υπάρχουν οι επιπλέον αμοιβές για τις συναλλαγές και οι φόροι για τα βραχυπρόθεσμα κέρδη, για να μην αναφέρουμε το επιπρόσθετο άγχος. Αν δεν έχετε μια... κρυστάλλινη μπάλα, καλύτερα να κάνετε μακροπρόθεσμες επενδύσεις, παρά να μπαινοβγαίνετε στην αγορά.
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στη USA Today. Ο Jeff Reeves είναι συντάκτης του InvestorPlace.com και συγγραφέας του "The Frugal Investor's Guide to Finding Great Stocks".