Πώς να «ξεγυμνώσετε» τον βασιλιά…

Εάν, έστω για μία στιγμή, υποθέσουμε ότι υπάρχει κάποια «χρησιμότητα» στην παρούσα κρίση, θα πρέπει να αφορά στην απτή ευκαιρία που μας πρόσφερε να εντοπίσουμε με περισσή διαύγεια τα τρωτά σημεία του συστήματος.

Δημοσιεύθηκε: 20 Μαρτίου 2009 - 07:50

Ν. Γ. Δρόσος [email protected]

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα.

Εάν, έστω για μία στιγμή, υποθέσουμε ότι υπάρχει κάποια «χρησιμότητα» στην παρούσα κρίση, αυτή θα πρέπει να αφορά στην απτή ευκαιρία που μας πρόσφερε να εντοπίσουμε με περισσή διαύγεια τα τρωτά σημεία του συστήματος.

Του χρηματοπιστωτικού συστήματος, των διαδικασιών εποπτείας των αγορών, των μεθόδων αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και εν γένει όλων εκείνων των συστημικών προβλημάτων που οδήγησαν στην εκδήλωση της τρέχουσας κρίσης.

Εξαιρουμένης βεβαίως της ανθρώπινης απληστίας, …την ύπαρξη της οποίας είχαμε υπόψη μας, ούτως ή άλλως…

Στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης καταρρίφθηκαν πολλοί σύγχρονοι «μύθοι», με κυριότερο ενδεχομένως τον βαθμό στον οποίο οφείλει να παρεμβαίνει το κράτος στη λειτουργία της οικονομίας. Ο πάλαι ποτέ «εχθρός» έχει γίνει πλέον σύμμαχος.

Πέραν όμως όλων αυτών, καταρρίφθηκε και ο μύθος του «άτρωτου» ή «άτεγκτου» τρόπου με τον οποίο υποτίθεται ότι λειτουργούσε η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η περίφημη Securities and Exchange Commission (SEC).

Ο κυριότερος φορέας, με άλλα λόγια, για την εποπτεία της σημαντικότερης και βεβαίως της μεγαλύτερης αγοράς παγκοσμίως.

Η πρώτη επιβεβαίωση των υποψιών ότι η SEC «δεν έκανε καλά τη δουλειά της» ήρθε με την αποκάλυψη της υπόθεσης Madoff. Παρά τις δεκάδες ή και εκατοντάδες καταγγελίες που είχε στη διάθεσή της η SEC τα προηγούμενα χρόνια, δεν στάθηκε ικανή να εντοπίσει την ύπαρξη της μεγαλύτερης απάτης στην ιστορία του χρηματοπιστωτικού συστήματος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ούτε ακόμη και οι καταγγελίες του «δικού μας» Harry Markopolos, επί εννέα συναπτά έτη, κατόρθωσαν να αφυπνίσουν την κραταιά SEC από τον βαθύ λήθαργό της, στην υπόθεση Madoff.

Η πλέον πρόσφατη όμως και καταλυτική για τον ρόλο και την αποτελεσματικότητα της SEC έρχεται μόλις τώρα στο φως.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, μία από τις κυριότερες αιτίες για την κατάρρευση τόσο της Bear Sterns Cos. όσο -και κυριότερα- της Lehman Brothers, μετά την οποία ουσιαστικά εκδηλώθηκε η κρίση εμπιστοσύνης στο αμερικανικό και κατά προέκταση στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, ήταν οι παράνομες ανοιχτές πωλήσεις επί των μετοχών τους.

Τα διαβόητα «naked short selling» που υπήρξαν και αφορούσαν όχι στην πρακτική του δανεισμού τίτλων και της εν συνεχεία πώλησής τους με στόχο την επαναγορά τους σε χαμηλότερα επίπεδα τιμών για το «κλείσιμο» της θέσης, αλλά απλώς των... ανοιχτών πωλήσεων, εκ μέρους «επενδυτών» που ουδέποτε κατείχαν τους τίτλους αυτούς.

Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, περισσότερα από 32,8 εκατ. τεμάχια μετοχών της Lehman Brothers είχαν πουληθεί με τη μέθοδο αυτή και δεν παραδόθηκαν προς εκκαθάριση, στις αρχές του προηγούμενου Σεπτεμβρίου, οπότε κατέρρευσε η επενδυτική τράπεζα.

Το φαινόμενο όμως δεν ήταν καινούργιο για τη μετοχή. Συνολικά από τον Ιανουάριο του 2007 έως τον Ιούνιο του 2008 η SEC υπήρξε αποδέκτης περίπου 5.000 καταγγελιών για παράνομες ανοιχτές πωλήσεις επί των μετοχών της συγκεκριμένης τράπεζας, χωρίς ούτε μία από αυτές τις καταγγελίες να οδηγήσει στην απόδοση ευθυνών…

Πλέον, ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η SEC βρίσκεται υπό αναθεώρηση. Όπως υπό αναθεώρηση βρίσκεται και το πλαίσιο κανόνων σχετικά με τις ανοιχτές πωλήσεις, οι οποίες -βάσει νομοσχεδίου που προωθεί η αμερικανική κυβέρνηση- θα επιτρέπονται μόνο εφόσον η εμπλεκόμενη μετοχή βρίσκεται σε ανοδική τροχιά (up tick rule).

Ίσως, τελικά, υπάρχει χρησιμότητα ακόμη και στις κρίσεις. Υπό την προϋπόθεση ότι μπορούμε να αντλήσουμε «μαθήματα»…

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.