Το εθνικό αφήγημα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Κατά ευρεία πεποίθηση η επικείμενη έναρξη της τουριστικής περιόδου και η συνοδός, ταχεία κατά τα φαινόμενα, αποκλιμάκωση των όποιων περιορισμών ακόμη απομένουν, ωθεί τη χώρα στην περίφημη «επόμενη μέρα της».

Αν και τίποτε δεν αποκλείει μία ενδεχόμενη υποτροπή της πανδημίας, το «κλίμα της ημέρας» είναι αυτό της μετάβασης σε μία «νέα κανονικότητα» ή ακριβέστερα στην αναζήτηση αυτής της «νέας κανονικότητας». Κύρια οδός, δε, σε αυτή την αναζήτηση, στο πέρας της οποίας στέκει η προσδοκία νέων ευκαιριών απασχόλησης και μία -ελπίζεται- νέα εποχή ευμάρειας, εμφανίζεται ότι θα είναι πρωτίστως το πακέτο των 72 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και τα πολλαπλασιαστικά οφέλη που αυτό αναμένεται να προσφέρει στη χώρα μας.

Πέραν των όποιων τυχόν διαδικαστικών ή ουσιαστικών προσκομμάτων υπάρξουν στην έναρξη των εκταμιεύσεων που σχετίζονται με αυτό το Ταμείο, επηρεάζοντας αντιστοίχως την πορεία της χώρας προς αυτήν τη «λαμπρή» νέα κανονικότητα, ποιο είναι το αφήγημα με το οποίο προσεγγίζει η Ελλάδα τη διεθνή κοινότητα στη (μάλλον αέναη) προσπάθειά της να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις; Τι «πουλάει», με άλλα λόγια, η Ελλάδα και πώς ζητά από το διεθνές επενδυτικό κοινό να τοποθετηθεί στη χώρα μας;

Σύμφωνα με την κυβέρνηση και όσα είπε χθες ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στον φίλτατο κ. Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του -κυριότερου δανειστή μας- ESM, η Ελλάδα δεν κάθισε με σταυρωμένα τα χέρια στη διάρκεια της πανδημίας αλλά «... ποτέ δεν σταματήσαμε να εφαρμόζουμε μεταρρυθμίσεις για να διασφαλίσουμε μια βιώσιμη ανάκαμψη, χωρίς αποκλεισμούς, στην περίοδο μετά την πανδημία. Και τώρα που διαθέτουμε και τα επιπρόσθετα κεφάλαια...» μπορούμε να οδεύσουμε στην επόμενη μέρα.

Με άλλα λόγια, ο πρωθυπουργός προέταξε ένα αφήγημα αναμόρφωσης και εκσυγχρονισμού αλλά και κεφαλαιακής ισχύος, ως το θεμέλιο για αυτή την επόμενη μέρα. Εκτίμηση της στήλης είναι ότι ο φίλτατος Ρέγκλινγκ δεν το «αγόρασε» πλήρως ή ακριβέστερα, το «αγόρασε» αλλά μόνον έως έναν βαθμό. Η φράση του «το κλειδί θα είναι η υλοποίηση» μάλλον πρόδωσε τις επιφυλάξεις του. Είναι παλιός γνώριμος με τα ελληνικά πράγματα και έχει βιώσει επανειλημμένως υποσχέσεις από χείλη κυβερνώντων για ακόμη ανεκπλήρωτες μεταρρυθμίσεις.

Ακόμη, όμως, κι αν υπερβούμε τις όποιες επιφυλάξεις Ρέγκλινγκ -εάν αυτές έχουν κάποια σημασία-, το αφήγημα που εν μέρει ο ίδιος «αγόρασε» ανήκει αμιγώς στην κυβέρνηση ή φέρει κάποια ευρύτερη σφραγίδα συναίνεσης; Το υπογράφει δηλαδή μόνον ο φίλτατος κ. Μητσοτάκης και η κυβερνητική πλειοψηφία ή συναινεί επ’ αυτού και κάποιο τμήμα της αντιπολίτευσης, ώστε τούτο να αποκτήσει χροιά εθνικής πρότασης για την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα;

Ας μην το ζαλίσουμε το πράγμα. Η απάντηση ξεκινά από μάλλον όχι έως κατηγορηματικά όχι, εάν κρίνουμε από τις κλιμακούμενες αντιδράσεις στη συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών/μεταρρυθμίσεων που προωθεί η κυβέρνηση, εκ μέρους τόσο της αξιωματικής όσο και της λοιπής αντιπολίτευσης;

«Αγοράζει», δε κανείς, ευρύτερα, από το κοινωνικό σύνολο, αυτό το αφήγημα; Το αφήγημα δηλαδή του εκσυγχρονισμού ή υφίσταται ακόμη η γενική εκτίμηση ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα «του ήλιου και της θάλασσας», της «ιστορίας και του πολιτισμού», αλλά πέραν αυτών, έχει ελάχιστα να προσφέρει καθώς ακόμη επικρατεί γραφειοκρατία και αδιαφάνεια, αναξιοκρατία και έλλειψη υποδομών;

Την απάντηση μπορεί να τη δώσει κανείς κατά την κρίση του. Αυτό που απομένει, όμως, είναι πρώτον, εάν αυτή η απάντηση συνάδει με όσα πράγματι ισχύουν σήμερα στη χώρα μας και δεύτερον, το ποιος μπορεί να πεισθεί στο εξωτερικό σχετικά με το θετικό εθνικό αφήγημα της Ελλάδας, εάν εμείς οι ίδιοι δεν το πιστεύουμε;

Είπαμε, όμως. Η συναίνεση δεν ήταν ποτέ το ισχυρό μας σημείο…