Προσοχή, γκρεμός!

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Τη στιγμή κατά την οποία οι κλίνες ΜΕΘ εξαντλούνται, τα κρούσματα κυμαίνονται καθημερινά περί τις 2.000 και οι εισαγωγές στα νοσοκομεία βρίσκονται σε επίπεδο-ρεκόρ, το ενδεχόμενο παράτασης του lockdown δεν θα έπρεπε να ξενίζει. Συνιστά τη λογική συνέχεια και την ασπίδα που οφείλει να υψώσει κάθε κοινωνία για την προστασία της από περαιτέρω απώλεια ζωής.  

Μαζί με τη διαφαινόμενη παράταση του lockdown, όμως, η θηλιά γύρω από την οικονομία σφίγγει ασφυκτικά. Η κραυγή αγωνίας που υψώνει το λιανεμπόριο, ο κλάδος εστίασης και κάθε κλάδος που παραμένει ανενεργός, ευλόγως, δεν μπορεί να σιγήσει ακόμη και υπό το φως της αύξησης των κονδυλίων στήριξης προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις, που παρέχει η κυβέρνηση, στα 11,6 δισ. ευρώ εφέτος, από 7,5 δισ. ευρώ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός, όπως αποκάλυψε η τελευταία έκθεση αξιολόγησης της Κομισιόν για την Ελλάδα.  Από κοινού με τα 23,9 δισ. ευρώ που δόθηκαν πέρυσι μέσω των διαφόρων μορφών στήριξης, ξεπερνούν αθροιστικά τα 35 δισ. ευρώ και συνιστούν πολύτιμο οξυγόνο για την ελληνική οικονομία και εντέλει την κοινωνία της χώρας μας.

Ήδη, όμως, ο προβληματισμός για την επόμενη μέρα είναι έντονος. Τότε, που τα κάθε λογής προγράμματα στήριξης θα τελειώσουν, καθώς η πανδημία θα κοπάζει υπό το φως των συνεχιζόμενων εμβολιασμών. Τότε είναι που, καλώς ή κακώς, η κάθε επιχείρηση θα κληθεί να βρει μόνη τον δρόμο της, ο οποίος για πολλές θα οδηγεί στις απολύσεις και στο λουκέτο.

Ο «γκρεμός» της ελληνικής επιχειρηματικής ζωής τότε θα φανεί σε όλη του την έκταση. Ήδη, στην έκθεση ενισχυμένης εποπτείας που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα από την Κομισιόν για την Ελλάδα, καταγράφεται, με τη συνήθη διπλωματική γλώσσα των Βρυξελλών, η αγωνία για αυτόν τον «γκρεμό».

Το τελευταίο δωδεκάμηνο που η οικονομία ήταν στον «γύψο», η ροή χρήματος, που ακόμη συνεχίζεται και υπολογίζεται ότι θα φθάσει έως και τα 35,5 δισ. ευρώ, την κράτησε όρθια και απέτρεψε τις απολύσεις. Ο τερματισμός αυτής της ροής, ενδεχομένως περί το μέσον του τρέχοντος έτους, θα συμπέσει με το άνοιγμα της τουριστικής αγοράς για την πορεία της οποίας οι ελπίδες είναι αυξημένες, εφέτος.  Το τέλος και αυτής της περιόδου, όμως, αναμένεται να οδηγήσει σε έναν από τους βαρύτερους οικονομικούς «χειμώνες» που έχει βιώσει η χώρα σε καιρό ειρήνης.

Όταν τα προγράμματα στήριξης θα είναι παρελθόν και η ροή του -όποιου- τουριστικού χρήματος στερέψει, τότε είναι που θα έρθει η ώρα να μετρήσει η Ελλάδα τις πληγές της. Σε επιχειρήσεις και σε ανέργους.

Αυτός ο γκρεμός, όμως, είναι ήδη απολύτως ορατός. Είναι ορατός στις Βρυξέλλες, όπως, βεβαίως, είναι και στο Μέγαρο Μαξίμου ή αντιστοίχως στην πλατεία Συντάγματος και άπαντες οφείλουν να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να εξομαλύνουν την πτώση.

Παρά την προβλεπόμενη ανάκαμψη της οικονομίας (3,5% για το 2021 και 5% για το 2022, σύμφωνα με την Κομισιόν), θα απαιτηθούν επιπρόσθετα μέτρα δίκην «αλεξίπτωτου» για την ελληνική οικονομία. Δημοσιονομικές παρεμβάσεις κεϋνσιανού χαρακτήρα; Επιτάχυνση των ήδη δρομολογημένων μεγάλων έργων;  Ταχύτερη προώθηση στοχευμένων μεταρρυθμίσεων που θα διευκολύνουν την επιχειρηματικότητα; Ένταση των κάθε λογής χρηματοδοτήσεων και τραπεζικών χορηγήσεων;

Όποιο κι αν είναι το «μπουκέτο» μέτρων για την επόμενη μέρα, πρέπει να αποτυπωθεί από τώρα, όσο είναι ακόμη νωρίς και ενόσω διαρκούν τα προγράμματα στήριξης.

Η χώρα μας έχει διέλθει στενωπούς και κατά το παρελθόν. Αυτή τη φορά είναι σε θέση να είναι καλύτερα προετοιμασμένη. Ας το αποδείξει.