«Κοινωνία της προσφοράς»

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Σε μία χώρα, η οποία έχει δει κατά το παρελθόν σημαντικές στιγμές ανιδιοτελούς προσφοράς και διαθέτει ένα πάνθεον εθνικών ευεργετών αλλά συνάμα έχει βιώσει και νοοτροπίες για την... «κατσίκα του γείτονα», ίσως θα ήταν χρήσιμο να σταθούμε σε όσα διαδραματίζονται σήμερα, σε καιρούς κρίσης, στο πεδίο της προσφοράς αλλά και της άρνησής της.

Να σταθούμε, για παράδειγμα, σε όσα είδαν χθες το φως της δημοσιότητας για τον νεαρό ράφτη στο Κερατσίνι του Πειραιά, ο οποίος αν και διέκοψε τη λειτουργία του καταστήματός του, έβαλε το χέρι στην τσέπη για την αγορά υλικών και κατασκεύασε, με βοηθούς εθελοντές αλλά και τη μητέρα του, δεκάδες μάσκες προστασίας, ώστε να τις μοιράσει δωρεάν στη συνέχεια σε νοσοκομεία, ιδρύματα και όποιον τις έχει ανάγκη.

Όπως αντίστοιχα, να σταθούμε στη δωρεά 13,5 εκατ. μασκών από το Ίδρυμα Ωνάση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας -επίσης χθες-, τη μεγαλύτερη που έχει γίνει έως τώρα για την ενίσχυση του ΕΣΥ, ή ακόμη στις δεκάδες ή και εκατοντάδες εταιρείες που έχουν σπεύσει να προσφέρουν, να δωρίσουν και να συνεισφέρουν, ώστε ο τόπος να ξεπεράσει ευχερέστερα τη λαίλαπα που τον πλήττει. 

Όσο άχαρο είναι, δε, το να προσπαθεί κανείς να διακρίνει πού σταματά η προσφορά και πού αρχίζει η προσπάθεια εξασφάλισης θετικής δημοσιότητας, άλλο τόσο είναι και να διαπιστώνει ότι αυτό το «σπορ» εξακολουθεί να είναι ακόμη δημοφιλές στην πατρίδα μας.

Στην οικονομία, στην κοινωνία και βεβαίως στην πολιτική, αν κρίνουμε από τον τρόπο με τον οποίο έγινε δεκτή χθες η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, να ζητήσει από τα μέλη της ΚΟ της ΝΔ, τους υπουργούς και τους υφυπουργούς της κυβέρνησής του, «να καταθέσουν για τους επόμενους δύο μήνες το 50% του μισθού τους στη μάχη εναντίον του κορωνοϊού».

Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ΣΥΡΙΖΑ, υπερακόντισε λέγοντας ότι τούτο θα όφειλε να είναι υποχρεωτικό και όχι προαιρετικό και να αφορά όχι μόνον τους παραπάνω αλλά και τους ευρωβουλευτές καθώς και άλλους κρατικούς λειτουργούς και μάλιστα για περίοδο τριών μηνών αντί μόνον για δύο.

Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση, «επιπλέον προτείνουμε η συνεισφορά αυτή να επεκταθεί και στους ευρωβουλευτές και σε όσους διορίστηκαν σε κρατικές θέσεις (ΓΓ, ειδικούς ΓΓ, προέδρους οργανισμών, διοικήσεις ΔΕΚΟ κ.λπ.), καθώς στα νομικά πρόσωπα που εντάσσονται στον δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα».

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Ζαχαριάδης, δε, επεσήμανε με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ότι «... οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δίνουν ανέκαθεν το 40% της αποζημίωσης για κοινωνική αλληλεγγύη και για να μην πληρώνουν τα δάνεια του κόμματος οι πολίτες (όπως με τα δάνεια της ΝΔ). Προτείνουμε 3 μήνες, 50%, υποχρεωτικά για βουλευτές και κρατικούς αξιωματούχους που ορίζει η κυβέρνηση».

Ενδεχομένως, η κριτική που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι βάσιμη και η κίνηση Μητσοτάκη να στοχεύει στον συμβολισμό που τη συνοδεύει για την εξασφάλιση πολιτικού οφέλους, όπως λέγουν ορισμένοι. Αγνοούν, όμως, έτσι, την αξία του παραδείγματος που θέτει η συγκεκριμένη κίνηση.

Διότι, εντέλει, πρόκειται για ακριβώς το ίδιο παράδειγμα που έθεσε χθες ακόμη και ο διαβόητος για τις «παρεμβάσεις» του Ρουβίκωνας, προσφέροντας σακούλες με τρόφιμα, είδη καθαρισμού, χαρτιά υγείας κ.ά. στο Γηροκομείο Αθηνών.

Ακόμη κι αν λάβουμε ως δεδομένο -χάριν συζήτησης και μόνον- ότι πρόκειται για κίνηση με πολιτικά ελατήρια, χάνει οποιοδήποτε τμήμα της αξίας της ως ανθρωπιστική ενέργεια;

Το μείζον αφορά στην προσφορά. Στην ύπαρξή της και στην κοινωνική αλληλεγγύη που τη συνοδεύει, ιδίως στους παρόντες καιρούς κρίσης.

Θα ήταν δυσχερές για την κυβέρνηση, άραγε, υπό την παρούσα κατάσταση δυσπραγίας, να λάβει τα παραπάνω μέτρα κατά τρόπο υποχρεωτικό ή ακόμη και να τα επεκτείνει για το σύνολο του δημόσιου τομέα, όπως σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις της τελευταίας δεκαετίας έκαναν, επιβάλλοντας μειώσεις μισθών; Ούτως ή άλλως, δεν το έχει αποκλείσει. Όταν πληρώνεις 800 ευρώ τον μήνα σε 1,7 εκατ. εργαζομένους  στον ιδιωτικό τομέα, εξαιτίας των υποχρεωτικών «λουκέτων», ίσως «νομιμοποιείσαι» να κάνεις μειώσεις μισθών και στον δημόσιο τομέα.  

«Όλο αυτό», όμως, δεν θα αφορούσε οικειοθελή προσφορά, ούτε θα συνιστούσε «παράδειγμα».

Θα αφορούσε επιβολή. Ενδεχομένως θεμιτή υπό τις περιστάσεις αλλά, πάντως, γνήσια επιβολή.