Το τέλος του παλιού μας κόσμου       

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Παύση λειτουργίας. Η κατάσταση στην οποία, εν πολλοίς, ήδη βρίσκεται η οικονομία.

Από αύριο και τυπικά το διαβόητο “lock down” θα είναι πραγματικότητα για τη συντριπτική πλειονότητα των εμπορικών δραστηριοτήτων, όπως και εκείνων των υπηρεσιών, με κύριες εξαιρέσεις τις επιχειρήσεις εκείνες που αφορούν στην αλυσίδα τροφοδοσίας, τη διακίνηση του χρήματος και ορισμένες επισκευαστικές δραστηριότητες.

Για τη ροή του μεταποιητικού ή ακόμη και του πρωτογενούς τομέα, δε, υπό τις περιστάσεις, ούτε λόγος.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, το χρονικό διάστημα κατά το οποίο θα διαρκέσει αυτή η κατάσταση θα μπορούσε να αφορά ακόμη και ένα τρίμηνο (12-13 εβδομάδες για την ακρίβεια), στον βαθμό που θα γίνει δυνατός ο περιορισμός του κορωνοϊού. Βεβαίως, πρόκειται για εκτιμήσεις, καθώς το ακριβές διάστημα προφανώς δεν μπορεί ακόμη να προβλεφθεί.

Εάν μέτρο, όμως, συνιστά η πορεία της νόσου στην Κίνα, όπου επιβλήθηκαν δρακόντεια μέτρα -τα οποία δυσχερώς θα μπορούσαν να αντιγραφούν στη Δύση-, τότε το διάστημα αφορά όντως το τρίμηνο. Η δε επήρεια αυτής της περιόδου “lock down” στην οικονομία, ευλόγως, θα είναι πολύ μακρύτερη. 

Μία γεύση του τι ακριβώς σημαίνει αυτή η περίοδος διακοπής σειράς οικονομικών δραστηριοτήτων για τον τόπο παίρνουμε το τελευταίο διάστημα από τις αγορές, που ήδη καταγράφουν τερατώδεις απώλειες, προεξοφλώντας ορισμένα από τα πλέον μελανά σενάρια.

Κατά το διάστημα αυτό, είναι σαφές ότι θα ανατραπούν πολλά από όσα θεωρούμε σήμερα ως δεδομένα. Πληρωμές κάθε λογής θα μείνουν εκκρεμείς. Μισθοί δεν θα καταβληθούν. Χρέη, διαφόρων μορφών, θα σωρευτούν. Επιχειρήσεις θα βρεθούν -αν μη τι άλλο- σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση.

Υπό αυτό το πρίσμα, η παρούσα περίοδος μπορεί κάλλιστα να φαντάζει στο μέλλον ως μία εποχή-ορόσημο, όπως για παράδειγμα εκείνη των τρομοκρατικών επιθέσεων στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης την 9/11 ή την πιστωτική κρίση που ξέσπασε με την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008.

Ο τρόπος, ωστόσο, με τον οποίο αυτή θα χαραχθεί στη συλλογική μνήμη άπτεται και της μεθόδου που θα επιλεγεί για την υπέρβασή της. Της μεθόδου, δηλαδή, με την οποία θα περάσουμε στην «επόμενη μέρα».

Αυτό εναπόκειται, κυρίως, στη συλλογική μορφή έκφρασης των πολιτών, στο κράτος, το οποίο ευλόγως καλείται να καλύψει το κενό.

Είτε εξ ιδίων δυνάμεων, από το «μαξιλάρι» των 35-37 δισ. ευρώ, είτε διαμέσου της στήριξης των κοινοτικών μας εταίρων, στην κεντρική διοίκηση εναπόκειται το καθήκον διάσωσης και αναζωογόνησης της οικονομίας κατά την επόμενη ημέρα. Με την παροχή χρηματοδοτικής ρευστότητας για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, για όσο διάστημα η οικονομία παραμένει «παράλυτη».

Όσο σαφές είναι, δε, ότι η χώρα διαθέτει ικανή και επαρκή ηγεσία -υπό το φως των έως τώρα χειρισμών της αλλά και των μέτρων στήριξης που αναμένεται να ανακοινωθούν αύριο- καθώς και νηφάλια υποστήριξη εκ μέρους της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το ίδιο δεν μπορεί να λεχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδίως μετά την ατυχή παρέμβαση Λαγκάρντ, περί του ρόλου της ΕΚΤ, που συνέβαλε στην καταβαράθρωση των αγορών.

Το αποτέλεσμα του χθεσινού Eurogroup δημιουργεί περιθώρια αισιοδοξίας, τόσο για την Ελλάδα, προς την οποία δόθηκε η πολυπόθητη δημοσιονομική ευελιξία, όσο και γενικότερα για τις οικονομίες των κρατών-μελών της ευρωζώνης, μέσω του αξιόλογου πακέτου στήριξης που ανακοινώθηκε.

Ωστόσο είμαστε ακόμη στην αρχή και η περαιτέρω πορεία παραμένει νεφελώδης παρά τις υποσχέσεις ότι «θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί», του φίλτατου κ. Σεντένο, χθες βράδυ.

Το ζητούμενο εμφανίζεται κατά πολύ μεγαλύτερο και ενδεχομένως ξεπερνά ακόμη και τις δυνατότητες του ESM. Κατά πόσον μπορεί να ικανοποιηθεί, είναι ακόμη ασαφές.