Ζητείται λύση στις υποχρεώσεις μεταξύ ιδιωτών

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Ακόμη κι αν κριθεί απαραίτητη η βάσανος της προσφυγής στη Δικαιοσύνη, ώστε να αποδειχθεί η ορθότητα του πράγματος, οι ημέρες που διανύουμε αφορούν κατά πάσα βεβαιότητα αυτό που οι φίλτατοι νομικοί ονομάζουν «καθεστώς ανωτέρας βίας».

Μολονότι το έδαφος δικαίως θεωρείται, τουλάχιστον έως έναν βαθμό, «αχαρτογράφητο», έχουν ήδη εκδοθεί δύο Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και μία Κοινή Υπουργική Απόφαση, πλήρεις περιορισμών στη λειτουργία σειράς οικονομικών δραστηριοτήτων και ως εξ αυτού έχουν ήδη ανασταλεί φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις για μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, ο κατάλογος των οποίων αναμένεται να διευρυνθεί ως αποτέλεσμα της κατάστασης που επικρατεί.

Ωστόσο, όπως είναι φυσικό για το μέγεθος της λαίλαπας που μας πλήττει, έχει παραμείνει εκκρεμής πληθώρα ζητημάτων που αφορούν κυρίως τις ιδιωτικές συναλλαγές, όσο, δευτερευόντως, και εκείνες μεταξύ των πολιτών και του κράτους.

Για παράδειγμα, για επιχειρήσεις η λειτουργία των οποίων έχει ανασταλεί, συντρέχει η υποχρέωση καταβολής ενοικίου; Για πολίτες προς τους οποίους δεν καταβάλλονται οι δεδουλευμένες αποδοχές, μπορεί να ανασταλεί για αντίστοιχο διάστημα η καταβολή ενοικίου;

Υπό τις παρούσες συνθήκες, είναι θεμιτή η συνέχιση της χρέωσης των συνδρομών πελατών από επιχειρήσεις οι δραστηριότητες των οποίων έχουν έστω πρόσκαιρα ανασταλεί, όπως φερειπείν των γυμναστηρίων;

Αντίστοιχα, για επιχειρήσεις οι οποίες εξακολουθούν να λειτουργούν, όπως το Μετρό και τα λοιπά Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, αλλά τα οποία -ευλόγως- αποφεύγονται πλέον από το επιβατικό κοινό, πρέπει να υπάρξει αποζημίωση των κατόχων καρτών διαρκείας;

Υπό το φως των περιστάσεων, δε, τίθεται ένα ιδιαίτερα ακανθώδες ερώτημα, το οποίο αφορά στην αναστολή της εξυπηρέτησης τόσο των ευρύτερων φορολογικών όσο και των δανειακών υποχρεώσεων του γενικού κοινού αλλά και των κάθε λογής επιχειρήσεων, οι οποίες δεν «καλύπτονται» από τις έως τώρα νομοθετικές παρεμβάσεις.

Όπως επισημαίνει στη στήλη αναφορικά με τις ιδιωτικές συναλλαγές, ο Χαράλαμπος Τσέλιος, δικηγόρος, «το ζήτημα λύνεται με την εφαρμογή του κανόνα της κοινής απαλλαγής από τις υποχρεώσεις και των δύο συμβαλλόμενων μερών».

Συγκεκριμένα, «απ' την ώρα που η επιχείρηση (θέατρο, γυμναστήριο κ.λπ.) κλείνει υποχρεωτικά και για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε εφαρμογή της ΚΥΑ Δ1α/Γ.Π. οικ. 17733/12 Μαρτίου 2020 (ΦΕΚ β/833/12-3-2020), πρόκειται για νομική ανυπαίτια αδυναμία παροχής του επιχειρηματία. Βασική συνέπεια είναι η αυτονόητη απαλλαγή τούτου από την υποχρέωση που είχε».

Όπως προσθέτει ο κ. Τσέλιος, «η έκταση της απαλλαγής των αντισυμβαλλομένων θα εξαρτηθεί από το αν η αδυναμία θα είναι ολική ή μερική. Αν, για παράδειγμα, κάποιος έχει κλείσει εισιτήριο σε θεατρική παράσταση που δεν θα δοθεί γι' αυτό τον λόγο, δικαιούται να αναζητήσει το ποσό που κατέβαλε. Αντίστοιχα, στην περίπτωση της ετήσιας και προκαταβληθείσας συνδρομής σε ένα γυμναστήριο, μιλούμε για το 1/24 του χρόνου, αφού με βάση την ΚΥΑ οι επιχειρήσεις κλείνουν για 15 ημέρες και έτσι έχουμε περίπτωση μερικής αδυναμίας, κατά την οποία ο συνδρομητής απαλλάσσεται κατά το αντίστοιχο της αδύνατης αντιπαροχής μέρος και, αν το έχει καταβάλει, το αναζητεί».

Τώρα, όπως επισημαίνει ο κ. Τσέλιος, «για τις κοινωνικοασφαλιστικές υποχρεώσεις προβλέπεται δυνατότητα παράτασης καταβολής τους στο άρθρο 3 της ΠΝΠ. Για τον ΦΠΑ, προβλέπεται δυνατότητα αναστολής υποχρέωσης καταβολής του στο άρθρο 1 της ΠΝΠ και για βεβαιωμένες οφειλές στην εφορία, προβλέπεται δυνατότητα αναστολής είσπραξης των δόσεων στο άρθρο 2 της ΠΝΠ», για τις πληγείσες επιχειρήσεις που περιγράφονται στις μέχρι τώρα νομοθετικές παρεμβάσεις.

Όσο για τις τράπεζες, όπως προσθέτει, το ζήτημα άπτεται και των προβλέψεων που υφίστανται στη δανειακή σύμβαση του κάθε δανειολήπτη. Ωστόσο, είναι απολύτως σαφές ότι ενόσω διανύουμε το τρέχον κρίσιμο διάστημα -και υπό το φως της αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων-, πρέπει να υπάρξουν περαιτέρω νομοθετικές προβλέψεις, οι οποίες θα ρυθμίζουν τα ζητήματα της εξυπηρέτησης των κάθε λογής υποχρεώσεων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Ας μην «τρέχουμε» εκ των υστέρων για ζητήματα «ανωτέρας βίας», εάν αυτά μπορούν να διευθετηθούν με ομαλό τρόπο εκ των «προτέρων»...

Διότι, είναι βέβαιον, ότι θα το «βρούμε μπροστά μας».