Ο ελέφαντας του Brexit ανάμεσά μας

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Για μία υπόθεση που όφειλε να έχει ολοκληρωθεί, ήδη, από τις 29 Μαρτίου εφέτος και πλέον αναμένεται να συμβεί στις 31 Οκτωβρίου, ελάχιστα μπορούν να προεξοφληθούν κατά τρόπο απόλυτο.

Όλα δείχνουν, όμως, ότι η πιθανότητα ενός άτακτου Brexit -δίχως πρότερη συμφωνία, δηλαδή- είναι ισχυρότερη παρά ποτέ.

Δίχως να εισέλθουμε στην βάσανο του πώς και του γιατί είναι πιθανότερη παρά ποτέ αυτή η εξέλιξη, οφείλουμε προς ώρας να εστιάσουμε μόνον σε μία παράμετρο της όλης υπόθεσης: την ελληνική.

Εάν όντως κυλήσουν έτσι -άτακτα- τα πράγματα, σε λιγότερο από 3 μήνες η χώρα μας θα βρεθεί -παρά τις όποιες προετοιμασίες έχουν γίνει έως τότε- σε απολύτως αχαρτογράφητα ύδατα.

Σε αυτά τα ύδατα, εμπλέκονται χιλιάδες Ελληνες φοιτητές και εργαζόμενοι στο Ηνωμένο Βασίλειο, η λειτουργία μίας από τις κυριότερες ελληνικές βιομηχανίες -η ναυτιλιακή- και εξαγωγές αγαθών ετήσιας αξίας άνω των 1,2 δισ. ευρώ, επί συνόλου εξαγωγών 33,4 δισ. ευρώ που έκανε η Ελλάδα το 2018.

Ακόμη κι αν θεωρήσουμε ότι τα απολύτως θεμελιώδη ζητήματα της ελεύθερης κυκλοφορίας και διαβίωσης προσώπων (εργαζομένων, φοιτητών, ταξιδιωτών) αντιμετωπίζονται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 αφενός μέσω του Ν. 4604/2019 που προβλέπει για όσους Βρετανούς είναι στην Ελλάδα και αφετέρου μέσω των αντίστοιχων προβλέψεων που έχει κάνει η Βρετανία για τους Έλληνες στα εδάφη της, με όλα τα «υπόλοιπα» τι μέλλει γενέσθαι;

Με την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών, κεφαλαίων και υπηρεσιών, η οποία εν προκειμένω συνοψίζεται σε εμπορικές σχέσεις (προϊόντων) που κατατάσσουν το Ηνωμένο Βασίλειο στην 11η θέση μεταξύ των εμπορικών εταίρων της Ελλάδος και στην 8η μεταξύ των πελατών της χώρας μας, τι θα γίνει;

Με την αξία του -ήδη ελλειμματικού- διμερούς εμπορίου να διαμορφώνεται το 2017 (ΕΛΣΤΑΤ) σε 2,3 δισ. ευρώ, (ελληνικές εξαγωγές 1,12 δισ. ευρώ και εισαγωγές 1,18 δισ. ευρώ) η προοπτική ενός άτακτου Brexit πώς θα διαμορφώσει τα πράγματα αν όχι δυσμενέστερα για τη χώρα μας ελέω της επικείμενης περαιτέρω διολίσθησης της στερλίνας;

Τέλος, με τις ελληνικές εξαγωγές υπηρεσιών, με αιχμή τους κλάδους του τουρισμού και της ναυτιλίας να ανέρχονται σε 3,9 δισ. ευρώ, είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε ένα πλήγμα, δεδομένης της σημασίας των Βρετανών για τα ελληνικά τουριστικά πράγματα;

Τυχόν συνέχιση της υποτίμησης της στερλίνας έναντι του ευρώ,  η οποία αναμένεται ότι θα ενταθεί σε περίπτωση άτακτου Brexit, θα έχει επιπτώσεις τόσο στις εξαγωγές όσο και στον τουρισμό. Τα ελληνικά προϊόντα θα καταστούν ακριβότερα για τους Βρετανούς, η μείωση της αγοραστικής ικανότητας των οποίων θα οδηγήσει και σε μείωση του αριθμού όσων εξ’ αυτών έρχονται για τουρισμό στην Ελλάδα.

Μόνον το -ταραγμένο- 2015, η αξία αυτής της τουριστικής αγοράς για την Ελλάδα αποτιμούνταν σε έσοδα 2 δισ. ευρώ (2,4 εκατ. τουρίστες). 

Πέραν, όμως, όλων αυτών, θα πρέπει να προσμετρήσουμε και τις επιπτώσεις του νέου τελωνειακού καθεστώτος, (δασμοί, εγγυήσεις,  αυξημένα κόστη εκτελωνισμού, κ.λπ.) στις εξαγωγές καθώς και μία σειρά ζητημάτων που άπτονται των διακρατικών οικονομικών σχέσεων, όπως η διασυνοριακή χρηματοδότηση επιχειρήσεων, οι διασυνοριακές πληρωμές, οι ασφαλιστικές/αντασφαλιστικές εργασίες, κ.α 

Κοντολογίς, το «κοστούμι» του Brexit, όπως κι αν το προσεγγίσουμε, θα είναι «βαρύ» και πολύ δύσκολα διαχειρίσμο. Όχι μόνον για την επίσημη ελληνική πολιτεία, όσο κυριότερα, για τις ελληνικές επιχειρήσεις που έκαναν το «λάθος» -στη διάρκεια της κρίσης ή και παλαιότερα- να διαπρέψουν με εξαγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Μήπως πρέπει «κάτι» να γίνει για όλο «αυτό»;