Ξυπόλητοι στ’ αγκάθια

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Χρειαζόταν «όλο αυτό»; Ήταν απαραίτητα οκτώ χρόνια μνημονίου, ώστε να διορθώσουμε ένα τμήμα των «αμαρτιών» της χώρας και στο τέλος της ημέρας να έχουμε κάνει και πάλι τη μισή δουλειά;

Διότι, τα μνημόνια μπορεί -τυπικά- να εξέπνευσαν, όμως ορισμένα από τα πλέον θεμελιώδη ζητήματα εξαιτίας των οποίων οδηγηθήκαμε στη χρεοκοπία, οικονομική, θεσμική και λοιπή, ζουν και βασιλεύουν.

Είναι παλαιά η εκτίμηση ότι «ακόμη κι αν δεν υπήρχε το μνημόνιο, οφείλαμε να το είχαμε εφεύρει» και έχει βρεθεί επανειλημμένως στο επίκεντρο σφοδρής κριτικής.

Από αυτό το μετερίζι, συνεχίζουμε να την πρεσβεύουμε. Και τούτο, διότι η χώρα μας αποδείχθηκε αδύναμη να προλάβει το «κακό» και να αντιμετωπίσει, χάρη στις δικές της δυνάμεις, εγκαίρως και αποτελεσματικά, τα «κακώς κείμενα».

Σήμερα, στον απόηχο του μνημονιακού μας βίου και στην αυγή της λεγόμενης «επόμενης ημέρας», βρισκόμαστε αντιμέτωποι, εξακολουθητικά, με αυτά.

Δίχως να μπούμε στην μάλλον άχαρη και ανώφελη συζήτηση του κατά πόσον τα μνημόνια ήταν «λάθος» ή εάν δεν εφαρμόστηκαν «σωστά», το αποτέλεσμα παραμένει ένα και το αυτό: εξακολουθούμε να χρήζουμε «επιδιόρθωσης».

Το μαρτυρά η χαμηλή ανάπτυξη (ακόμη και υπό την προσδοκία επιτάχυνσής της), η υψηλή ανεργία (παρά την αργή και βασανιστική αποκλιμάκωσή της), το δυσκίνητο δημόσιο, η βραδυπορούσα δικαιοσύνη και τόσα άλλα που καθημερινά βιώνουμε και τα οποία μας εμποδίζουν να «πάμε μπροστά».

Ακόμη και στα πλέον θεμελιώδη, στα οποία υπάρχει κοινή αποδοχή, τόσο κοινωνική όσο και μεταξύ του πολιτικού προσωπικού, ότι χρήζουν «επιδιόρθωσης», όπως το Σύνταγμα, αδυνατούμε να βρούμε κοινό τόπο και συναίνεση -και βεβαίως τις απαραίτητες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες-, διαιωνίζοντας το πρόβλημα.

Σε κλίμα υψηλών τόνων και έντασης, το οποίο θα γίνεται ακόμη οξύτερο καθώς προσεγγίζουμε τον χρόνο διενέργειας των εκλογών, ζητήματα καίριας σημασίας, όπως η αναθεώρηση του Συντάγματος αλλά και η διαμόρφωση μίας εθνικής πολιτικής για την οικονομική και ευρύτερη ανασυγκρότηση του τόπου, θάβονται.

Την ώρα που η ανάγκη συναίνεσης είναι περισσότερο ξεκάθαρη από ποτέ, η πολιτική συζήτηση εξαντλείται στην προσπάθεια απαξίωσης των αντιπάλων, με αποτέλεσμα ο διαθέσιμος χρόνος να στερεύει επικίνδυνα.

Πολύ περισσότερο, δε, όταν είναι σαφές το ενδεχόμενο πολλαπλών εκλογικών αναμετρήσεων, εξαιτίας του μεγάλου δημοκρατικού «άλματος» που ακούει στο όνομα «απλή αναλογική».

Υπό το πρίσμα όλων αυτών, βαδίζουμε, κυριολεκτικά, ξυπόλητοι στα αγκάθια.

Η τόσο απαραίτητη θεσμική ανασυγκρότηση του κράτους, των θεσμών διαφάνειας και λογοδοσίας, του κράτους δικαίου ή ακόμη και της σχέσης κράτους και Εκκλησίας, παραμένουν κενό γράμμα.

Την ίδια ώρα που το σύνολο, σχεδόν, των πολιτικών κομμάτων εμφανίζεται να έχει καταθέσει προτάσεις για την αναθεώρηση του Συντάγματος, στο πλαίσιο του ευρύτερου διαλόγου που διεξάγεται προς αυτή την κατεύθυνση -με ευρεία κοινωνική συμμετοχή-, αυτά τα ίδια κόμματα καθιστούν ανεδαφική την υλοποίηση της αναθεώρησης.

Πρόκειται για μία ασφαλή συνταγή αποτυχίας.

Εάν δεν υπάρξει μία ριζική αλλαγή του οικοδομήματος, μία επανεδραίωσή του, στη βάση όρων διαφάνειας και αποτελεσματικότητας, γιατί οφείλουμε να προσδοκούμε ανάκτηση της εμπιστοσύνης, είτε του διεθνούς επενδυτικού κοινού, είτε του κάθε πολίτη προς το κράτος;

Πόσο κοντά πρέπει να βρεθούμε σε μία νέα ενδεχόμενη κατάρρευση, ώστε να γίνει κατανοητή η ανάγκη επανίδρυσης της οντότητας που ονομάζουμε «Ελλάδα».

Η αρχή όλων είναι το Σύνταγμα και από εκεί οφείλουμε να ξεκινήσουμε άμεσα.