Μια γυναίκα μόνη

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Εάν η ευρωπαϊκή ουτοπία συμπυκνώνεται στις έννοιες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις βασικές ελευθερίες του ατόμου, στο κράτος δικαίου και βεβαίως στην ισότητα και την αλληλεγγύη, τότε η ευρωπαϊκή δυστοπία αφορά στην απομάκρυνση από αυτές τις αρχές.

Το πρόβλημα δεν είναι ούτε θεωρητικό, ούτε αφορά κάποια συζήτηση φιλολογικού χαρακτήρα σχετικά με τις θεμελιώδεις αρχές επί των οποίων εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι απόλυτα πραγματικό, το βρίσκουμε εδώ στην Ελλάδα -κυριολεκτικά- στην πόρτα μας, έχει οδηγήσει στην ενίσχυση ακραίων εθνικιστικών τάσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη και τη γερμανική κυβέρνηση σε μάχη επιβίωσης και αφορά σε αυτό που έχουμε μάθει να αποκαλούμε ως «το μεταναστευτικό».

Από το 2015, οπότε η κα Α. Μέρκελ άνοιξε τις πύλες της Γερμανίας στις μεταναστευτικές - προσφυγικές ροές έως σήμερα, η Ευρώπη δεν έχει κατορθώσει να αρθρώσει ενιαίο και συνεπή λόγο ως προς τον τρόπο διαχείρισης της κρίσης στην οποία εξελίχθηκε «το μεταναστευτικό».

Αντίθετα, εμφανίστηκε ιδιαίτερα πρόθυμη να διακυβεύσει θεμελιώδεις κατακτήσεις της, όπως η ελεύθερη διακίνηση πολιτών, βάσει της Συνθήκης Σένγκεν, και επέτρεψε να υψωθούν «διαχωριστικά τείχη» στα σύνορα σειράς μελών της.

Εάν η γερμανική πολιτική κρίση αποτύπωσε ένα πράγμα, αυτό ήταν η ανάδυση μίας ευρωπαϊκής δυστοπίας.

Της επικράτησης, δηλαδή, δυνάμεων οι οποίες αντιστρατεύονται τις πλέον θεμελιώδεις των αξιών επί των οποίων εδράζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Αρχικά, ο συνασπισμός σειράς κρατών μελών της ΕΕ στην ομάδα του Βίζεγκραντ, δηλαδή, της Ουγγαρίας, της Τσεχίας, της Πολωνίας και της Σλοβακίας -υπό την υψηλή «καθοδήγηση» της Αυστρίας- και στη συνέχεια η ενίσχυση εθνικιστικών και άλλων ακραίων δυνάμεων, στην Ολλανδία, την Γερμανία, την Ιταλία και σειρά άλλων κρατών μελών της ΕΕ,  αναδιέταξε τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης και πλέον δοκιμάζει τη συνοχή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Δίχως αμφιβολία, εν μέσω όλων αυτών υπάρχει η παράμετρος της ισλαμικής τρομοκρατίας, δείγματα της οποίας συγκλόνισαν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και σκόρπισαν τον θάνατο, όπως συνυπάρχει και η άνοδος της εγκληματικότητας, η οποία συνόδευσε «το μεταναστευτικό».

Υπάρχει, όμως, και ένα τρανό έλλειμμα ευρωπαϊκής ηγεσίας αλλά και συναίνεσης ως προς τη στόχευση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.

Ακριβώς όπως και στην περίπτωση της ελληνικής οικονομικής κρίσης, έτσι και η κρίση γύρω από το μεταναστευτικό ζήτημα επιβεβαίωσαν με τον πλέον σαφή τρόπο ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν επιτρέψει στο οικονομικά ισχυρότερο εξ αυτών, τη Γερμανία, να αναλάβει ηγεμονικό ρόλο μεταξύ τους.

Συμπεριλαμβανομένης, βεβαίως, της Γαλλίας και του φιλτάτου κ. Εμ. Μακρόν, ο οποίος παρακολουθεί στωικά την αποδόμηση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και του «οράματός» του σε σχέση με αυτό, ως απότοκο της γερμανο-κεντρικής πολιτικής που ακολουθεί η κα Μέρκελ.

Στην Ευρώπη των συμβιβασμών είναι δύσκολο πλέον να κάνουμε λόγο για απεμπόληση «κυριαρχικών δικαιωμάτων». Μπορούμε, όμως, να δούμε πού έχει οδηγήσει τα λοιπά κράτη-μέλη η επίδειξη διαλλακτικότητας ή εντέλει η προθυμία εξασφάλισης ωφελημάτων έναντι παραχωρήσεων, στην κα Μέρκελ.

Ακόμη κι αν στην παρούσα φάση της γερμανικής πολιτικής κρίσης -διότι είναι βέβαιον ότι θα υπάρξουν και επόμενες- η φιλτάτη κα Μέρκελ εμφανίστηκε ως η ευρωπαΐστρια της υπόθεσης, επιδιώκοντας «διακρατικές συμφωνίες» με τα «πρόθυμα» κράτη-μέλη της ΕΕ (συνολικά έως 16 τον αριθμό), έναντι του κ. Ζεεχόφερ, ο οποίος τάχθηκε υπέρ των μονομερών γερμανικών «λύσεων» απέλασης, μπορούμε πλέον να μιλάμε για ενιαία Ευρώπη;

Ανεξάρτητα της σταθερότητας του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού, η αυστριακή Die Presse, πιθανότατα, να συνόψισε με τον καλύτερο τρόπο την τρέχουσα εικόνα στην Ευρώπη: «Eίναι ίσως αργά για να επικρατήσει η λογική…».