Ο διπλός θάνατος του εμποράκου

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Μπορεί το Χρηματιστήριο να καλπάζει τις τελευταίες δύο εβδομάδες και οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων να αποκλιμακώνονται ραγδαία ως αποτέλεσμα της διαφαινόμενης συμφωνίας με τους εταίρους και δανειστές της χώρας, ενδεχομένως και επί του χρέους, όμως, από «κάτω», στην πραγματική οικονομία, τα πράγματα έχουν… αλλιώς.

Η μακρά καθυστέρηση στην εξασφάλιση αυτής της συμφωνίας οδήγησε στην επί τα χείρω αναθεώρηση σχεδόν του συνόλου των προβλέψεων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας εφέτος, με τελευταία την Κομισιόν, χθες, η οποία κατέβασε τον πήχη της πρόβλεψής της στο 2,1% (από 2,7%) για το 2017, στον απόηχο ακόμη συντηρητικότερων προβλέψεων, όπως αυτής του ΙΟΒΕ, που εκτιμά αύξηση ΑΕΠ της τάξης του 1,5% ή και χαμηλότερα, για το τρέχον έτος.

Ασφαλιστικές εισφορές, φορολογικά βάρη, συρρίκνωση της ζήτησης εξαιτίας της μειωμένης αγοραστικής ικανότητας των νοικοκυριών αλλά και μέτρα… πάταξης της φοροδιαφυγής, πνίγουν το λιανεμπόριο, όπου οι «μικροί» δίνουν άνιση μάχη με τους μεγάλους ομίλους, εξαιτίας της χρηματοοικονομικής ρευστότητας που απολαμβάνουν οι τελευταίοι.

Σύμφωνα με μετρήσεις του εξειδικευμένου οίκου IRI, κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους καταγράφηκε μεσοσταθμική μείωση τζίρου της τάξης του 4% στο λιανεμπόριο και ειδικά στα σούπερ μάρκετ, ενώ η «ψαλίδα» κυμάνθηκε από -2,7% έως και -12,1% εξαρτωμένου του μεγέθους καταστήματος, με τα «μεσαία» να δέχονται το ισχυρότερο πλήγμα.

Κυριότερα, όμως, η κάμψη αυτή αντικατοπτρίζει την ένδεια στην οποία έχει οδηγηθεί το μέσο ελληνικό νοικοκυριό (μισθωτών ή ελεύθερων επαγγελματιών-επιτηδευματιών), ως αποτέλεσμα των αυξημένων ασφαλιστικών και φορολογικών βαρών που έχει επωμιστεί, αλλά και των λοιπών του υποχρεώσεων.

Πρόκειται για μια εικόνα την οποία συμπληρώνει αυτή των «κόκκινων δανείων», όπου παρατηρήθηκε, σύμφωνα με πηγές της αγοράς,  νέα επιδείνωση έως και τον Μάρτιο, με αύξηση του αριθμού των NPLs αλλά και εκ νέου «κοκκίνισμα» ρυθμισμένων δανείων, ενώ τον Απρίλιο υπήρξε ανάσχεση αυτής της αρνητικής τάσης, ιδίως στα στεγαστικά.

Οι κατασχέσεις-εξπρές, δε, εκ μέρους της εφορίας, αλλά και το μπαράζ καταγγελιών «βαθιά κόκκινων δανείων» που υπόσχονται τα πιστωτικά ιδρύματα, στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους, συνιστούν -αν μη τι άλλο- προάγγελο νέου περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, σε μια ύστατη προσπάθεια τήρησης των ρυθμίσεών τους έναντι της εφορίας και των τραπεζών.

Αυτός ο αδυσώπητος φαύλος κύκλος περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματος, που οδηγεί την ελληνική αγορά σε ολοένα χαμηλότερα επίπεδα, ευλόγως είναι αδιέξοδος.

Ο «εμποράκος», δηλαδή η συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής επιχειρηματικότητας, συνθλίβεται μεταξύ της αδυναμίας του καταναλωτικού κοινού να ικανοποιήσει έστω και στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης και του άνισου ανταγωνισμού που αντιμετωπίζει εκ μέρους «μεγάλων» αλυσίδων (αυξημένη ρευστότητα, δυνατότητα πίστωσης από μητρικές κ.λπ.).

Ακόμη, συνθλίβεται από τα διαρκώς αυξανόμενα φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη που καλείται να επωμιστεί, με τελευταίο τις «εισφορές επί εισφορών» που θα ισχύσουν από το επόμενο έτος για 1,4 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες.

Πρόκειται για μια «συνταγή» η οποία -πολύ απλά- «δεν βγαίνει» και καλεί για την άμεση λήψη μέτρων τόνωσης της ρευστότητας στην αγορά και ελάφρυνσης των φορολογικών και ασφαλιστικών βαρών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, ή τουλάχιστον τη μακροπρόθεσμη διευθέτησή τους, ούτως ώστε να καταστούν βιώσιμα.

Ταυτόχρονα, καλεί για γενναίες λύσεις στο μέτωπο των δανείων, «κόκκινων» ή μη, οι οποίες θα επιτρέψουν στο πιστωτικό σύστημα να ανακτήσει τον φυσικό του ρόλο, του χρηματοδότη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Διαφορετικά…