Ο «μικρός» πρέπει να είναι… αλλιώς!

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η επιτυχία δεν έρχεται από μόνη της.

Για να έρθει -εκτός από την περίπτωση του «λαχείου»-, χρειάζεται δουλειά, σύστημα και βεβαίως συγκριτικό πλεονέκτημα. Αν υπάρχει και… τύχη, ακόμη καλύτερα (όπως και στο λαχείο εξάλλου).

Είτε σε προσωπικό επίπεδο, είτε σε εταιρικό, είτε σε εθνικό.

Για παράδειγμα, χώρες που δεν διαθέτουν μεγάλη εσωτερική αγορά στόχευσαν τις προσπάθειές τους και καλλιέργησαν συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι του ανταγωνισμού, ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν και να επιτύχουν οικονομική πρόοδο.

Ακόμη και κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, με χαρακτηριστικότερη αυτή του Ισραήλ.

Αν και η συζήτηση αυτή έχει πολλές παραμέτρους, η εμπειρία έδειξε ότι η χώρα αυτή δεν έμεινε μόνο στα πορτοκάλια Jaffa ή στα λοιπά εσπεριδοειδή, που κατόρθωσε να παράξει σε κάποτε άνυδρες ερήμους, αλλά έκανε το ποιοτικό άλμα και ανέπτυξε την επιχειρηματικότητα διαμέσου της καινοτομίας και μάλιστα σε ιδιαίτερα απαιτητικούς τομείς, υψηλής τεχνολογίας, όπως αυτός της άμυνας, όπου βεβαίως βίωνε και τις σημαντικότερες ανάγκες ως κράτος.

Σήμερα, δε, «εξάγει» τεχνογνωσία για «startups», όπως ονομάζονται… ελληνιστί οι νεοφυείς επιχειρήσεις.

Αντίστοιχα, η Κύπρος ή το Λουξεμβούργο ανέπτυξαν τις δικές τους δεξιότητες, αναδεικνυόμενες σε χρηματοπιστωτικά κέντρα, ακόμη κι αν αυτό συνέβη -σε ορισμένες περιπτώσεις- στα όρια του κοινοτικά επιτρεπτού…

Η Ιρλανδία είναι ένα ακόμη παράδειγμα χώρας η οποία «καλλιέργησε» ένα φιλικό προς την επιχειρηματικότητα περιβάλλον, προσφέροντας χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές αλλά και σειρά άλλων διευκολύνσεων, οι οποίες αποτέλεσαν πόλο έλξης για τις επενδύσεις.

Αυτόν τον δρόμο, όπως καλά γνωρίζουμε, η Ελλάδα ουδέποτε ακολούθησε, ακόμη και μετά την περίοδο κατά την οποία η επιχειρηματικότητα ήταν περίπου «ποινικοποιημένη».

Η χώρα μας, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η «διαΝΕΟσις», κατατάσσεται στην ιδιαίτερα αρνητική 29η θέση του Δείκτη Καινοτομίας που εκπονεί το DIW Berlin και μάλιστα χωρίς ιδιαίτερες διακυμάνσεις τα τελευταία 15 χρόνια.

Αντίστοιχα, όπως προκύπτει από την ίδια έρευνα, η χώρα μας βρίσκεται κάτω από τον μέσο κοινοτικό όρο στις αξιολογήσεις καινοτομίας, οι δημόσιες και οι ιδιωτικές της επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη (R&D) είναι πολύ χαμηλές, διαθέτει μη ικανοποιητικό αριθμό δικτύων συνεργασίας ανάμεσα στη βασική έρευνα, στην εφαρμοσμένη έρευνα και στις επιχειρήσεις, ο χρηματοπιστωτικός τομέας -εδώ και αρκετά χρόνια- παρέχει χαμηλά επίπεδα χρηματοδότησης, είτε σε νεοφυείς, είτε σε καθιερωμένες επιχειρήσεις και βεβαίως διαθέτει αντίξοες -ή εντέλει μη ελκυστικές- συνθήκες για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας.

Σε έξι αξιολογήσεις που έγιναν από το 2000 έως το 2015 μεταξύ 35 κρατών από το DIW Berlin, η Ελλάδα κατατάσσεται σχεδόν σταθερά μεταξύ 28ης και  29ης θέσης.

Βάσει άλλων αξιολογήσεων, όπως το  "European Innovation Scoreboard", η χώρα μας βρίσκεται σταθερά κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, που μάλιστα δεν ξεπερνά το... 66% του μέσου ευρωπαϊκού όρου.

Ο κατάλογος είναι μακρύς αλλά κοντολογίς, φίλτατοι, το συμπέρασμα παραμένει το ίδιο.

Παρά τα πλεονεκτήματα που διαθέτουμε, όπως το εξαιρετικό επιστημονικό προσωπικό μας, τη σειρά των ερευνητικών κέντρων που υπάρχουν στη χώρα μας, το υψηλό επίπεδο των επιστημονικών δημοσιεύσεων που έχουμε διεθνώς, τη διασπορά ή ακόμη και το ελκυστικό κλίμα μας, δεν έχουμε κατορθώσει να εφαρμόσουμε μια συγκροτημένη πολιτική για την εξασφάλιση ενός… συγκριτικού πλεονεκτήματος.

Κυριότερα, δεν έχουμε κατορθώσει να κάνουμε τον τόπο μας φιλόξενο στις επενδύσεις.

Ας τα έχουμε όλα αυτά στο μυαλό μας, είτε όταν εμποδίζουμε -με τον έναν ή τον άλλον τρόπο- τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται ο τόπος μας (διάβαζε… μεταρρυθμίσεις), αλλά και όταν -κάποια στιγμή- έρθει στη δημοσιότητα το περίφημο «αναπτυξιακό σχέδιο», που μας υπόσχεται η κυβέρνηση εδώ και τόσο καιρό…