Το χαμένο ευρωπαϊκό όραμα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία είναι σε θέση να διαβεβαιώσει τους πολίτες της Ε.Ε. ότι το αύριο θα είναι καλύτερο από το σήμερα;

Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα κτίστηκε στη διάρκεια των δεκαετιών που κύλησαν μετά τον Β’ Π.Π., εγγυώμενο ένα πλαίσιο θεμελιωδών δημοκρατικών αρχών και αξιών αλλά και στη βάση μιας σταδιακής -αλλά αδιάλειπτης- βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών ενός ολοένα αυξανόμενου αριθμού κρατών-μελών, που σήμερα αριθμούν (ακόμη…) τα 28 και απαρτίζουν την Ε.Ε.

Σήμερα, υπό το φως πολλαπλών κρίσεων, τόσο πολιτικών όσο και οικονομικών, οι τάσεις αποδόμησης του οικοδομήματος αυτού είναι πλέον ορατές, αρχής γενομένης από το επικείμενο -διότι κάποια ημέρα όντως θα συμβεί- Brexit.

Η παρατεταμένη πολιτική λιτότητας σε σειρά κρατών της ευρωζώνης, η ανάγκη προώθησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ακόμη και σε ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες όπως η γαλλική και η ιταλική, ο χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης που παρατηρείται και αναμένεται να συνεχιστεί τόσο στην ευρωζώνη όσο και συνολικά στην Ε.Ε., αλλά και ζητήματα όπως το προσφυγικό, ενισχύουν λαϊκιστές πολιτικούς και κόμματα σε όλο το μήκος και το πλάτος του οικοδομήματος αυτού.

Υπό το πρίσμα όλων αυτών, κατά πόσον είναι ικανή σήμερα η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία να απευθυνθεί στους λαούς της Ε.Ε. και να τους πει, «ας μείνουμε ενωμένοι και αύριο, το μέλλον το δικό σας και των παιδιών σας θα είναι καλύτερο»;

Εάν, όμως, δεν το πράξει, τότε οι τάσεις συρρίκνωσης θα καταστούν ασφαλώς ταχύτερες και θα ανοίξουν την πόρτα σε κάθε λογής απρόβλεπτες εξελίξεις.

Δίχως αμφιβολία, κύριο μερίδιο ευθύνης για την  έως τώρα καταγεγραμμένη αδυναμία ανάληψης πολιτικών πρωτοβουλιών φέρει η Γερμανία. Την ευθύνη, ωστόσο, διάσωσης του οικοδομήματος φέρει το σύνολο των κρατών-μελών της Ε.Ε. και ιδιαίτερα τα ισχυρότερα εξ αυτών.

Τα αχαρτογράφητα νερά στα οποία εμφανίζεται να οδεύει σήμερα η Ε.Ε., με σειρά κρατών-μελών της να αντιμετωπίζουν είτε εκλογές, στις οποίες ελλοχεύει ο κίνδυνος να επικρατήσουν λαϊκιστές πολιτικοί, είτε πολιτική αστάθεια, καθιστούν, δε, το όλο εγχείρημα έκφρασης γενναίων πολιτικών πρωτοβουλιών ακόμη δυσχερέστερο.

Ας μην ξεχνάμε, ότι η Βρετανία οδηγήθηκε στην απόφαση περί Brexit, όχι στη βάση κάποιου ορθολογιστικού σκεπτικού σύμφωνα με το οποίο το οικονομικό μέλλον της χώρας αυτής θα είναι καλύτερο εκτός Ε.Ε., αλλά -σαφώς- εξαιτίας της επικράτησης λαϊκιστικών φωνών επί του εκλογικού σώματος.

Έτσι, λοιπόν, η τιμωρητική πολιτική που φέρεται να επιφυλάσσει για τη Βρετανία η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία της Ε.Ε. προφανώς δεν αρκεί ως «μήνυμα» προς τους λαούς των υπόλοιπων 27 κρατών-μελών που την απαρτίζουν.

Το μήνυμα περί «μαντριού» και ενδεχόμενων κινδύνων που ελλοχεύουν εάν ξεστρατίσει κάποια χώρα-μέλος από αυτό δεν αρκεί ως συνεκτικός κρίκος του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Για να βρουν το κατάλληλο πολιτικό μήνυμα, οι φίλτατοι που κρατούν σήμερα τα ηνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλουν να ανατρέξουν στις ιδρυτικές αρχές αυτού του οικοδομήματος και κυριότερα σε εκείνες που αφορούσαν στην εξασφάλιση ασφάλειας και ευημερίας για τους λαούς της Ευρώπης, εφόσον ένωναν τις δυνάμεις τους.

Το χαμένο ευρωπαϊκό όραμα οφείλει να επανεφευρεθεί κατά τρόπο πειστικό και βιώσιμο.

Σημαίνει περισσότερη και καλύτερη Ευρώπη, σημαίνει ανοιχτή και ελεύθερη Ευρώπη και σαφώς δεν αφορά ούτε σε πολιτικές παρατεταμένης λιτότητας, αλλά ούτε και σε φράκτες στα σύνορα των κρατών-μελών της.

Έχει, όμως, κόστος για τα πλουσιότερα των κρατών-μελών και απαιτεί υπευθυνότητα από το σύνολό τους.

Είναι διατεθειμένα να προσφέρουν ό,τι χρειάζεται;