Αλλάζει ή βουλιάζει

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Υπό τις παρούσες συνθήκες, «ολίγον» από Ευρώπη δεν μπορούμε πλέον να έχουμε.

Η μερίδα ή θα σερβιριστεί ολόκληρη, ώστε να πιάσει τόπο, ή θα πεταχτεί στα σκουπίδια της Ιστορίας ως κακο-μαγειρεμένη.

Αν και η διαδικασία της ευρωπαϊκής «ολοκλήρωσης» είναι εδώ και πολλά χρόνια συνώνυμη της «καθυστέρησης», της «σταδιακότητας» και της «ωρίμανσης», η απουσία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου ενιαίας πολιτικής άμυνας και ασφάλειας τείνει να καταδικάσει το όλο εγχείρημα εις τα εξ ων συνετέθη.

Όσο κι αν ο φίλτατος Ζ.Κ. Γιούνκερ διέρρηξε χθες «ανοικτές θύρες», λέγοντας ότι «η Ευρώπη εκτός από την Ενεργειακή, την Τελωνειακή και την Οικονομική Ένωση, χρειάζεται και μια Ένωση Ασφάλειας», υπό τις παρούσες συνθήκες τρομοκρατίας και ανασφάλειας, οι δηλώσεις του ηχούν όχι ως κραυγή αγωνίας -που όφειλαν να είναι- αλλά ως απλή υπενθύμιση.

Ουδεμία αμφιβολία υπάρχει πως των τρομοκρατικών χτυπημάτων στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες έπονται μέτρα αστυνομικού και άλλου χαρακτήρα για την αποτροπή του ενδεχομένου επανάληψης αυτών των αποκρουστικών φαινομένων.

Η αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων στην Ευρώπη των 28 εξαρτάται απόλυτα από την προθυμία των κρατών-μελών της ΕΕ να κάνουν παραχωρήσεις ευρείας κλίμακας σε ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας αλλά και φύλαξης των συνόρων.

Παραχωρήσεις οι οποίες δεν έγιναν επ' αφορμή της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης, παρά μόνον σε περιορισμένο βαθμό και αφού αυτή η κρίση είχε κορυφωθεί.

Όμως, στα ζητήματα άμυνας και ασφάλειας, συμβιβασμοί δεν χωρούν. Εάν υπάρξουν συμβιβασμοί, ανοίγει διάπλατα το «παράθυρο ευκαιρίας» που μονίμως αναζητούν όσοι στοχεύουν στην πρόκληση τρόμου και ανασφάλειας.

Υπό το πρίσμα αυτό, η χθεσινή έκκληση Γιούνκερ για «περισσότερη Ευρώπη» -η οποία έγινε παρουσία του Γάλλου πρωθυπουργού Μανουέλ Βαλς, εντείνοντας τη σημειολογία του πράγματος- ουσιαστικά αφορά ένα πολύ ευρύτερο φάσμα ευρωπαϊκής ενοποίησης, που έως τώρα φάνταζε σχεδόν αδύνατο. 

Αφορά, επί της ουσίας, τη μετεξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια ενιαία οντότητα κρατών, υπό κοινή οικονομική, νομική και αμυντική σκέπη, θέτοντας έτσι κατά τρόπο σαφή και τις βάσεις για ενιαία εξωτερική πολιτική.

Η «Ευρώπη-φρούριο», για την οποία ήδη συζητούν οι Βρυξέλλες, υπό το φως των πρόσφατων τρομοκρατικών κτυπημάτων, υπερβαίνει ακόμη και τις πλέον ακραίες προβλέψεις της Συνθήκης Σένγκεν, αναφορικά με ζητήματα φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων και ως εκ τούτου θέτει τους ηγέτες των 28 προ επιτακτικών διλημμάτων.

Διλημμάτων τα οποία δεν αφορούν μόνον την ύπαρξη πολιτικής βούλησης για την ταχεία προώθηση λύσεων σε ζητήματα -ουσιαστικά- «ομοσπονδοποίησης», αλλά κυριότερα, διαμέσου της διαδικασίας αυτής, της διαφύλαξης των θεμελιωδών αρχών και αξιών επί των οποίων οικοδομήθηκε η σημερινή ΕΕ.

Απολογιστικά, αν και αυτό το ενεργειακό (Συνθήκη Άνθρακα και Χάλυβα), τελωνειακό (ΕΟΚ) και οικονομικό  μόρφωμα -με επίκεντρο τη νομισματική ένωση και την ευρωζώνη-, επιτέλεσε έως τώρα τον σκοπό ύπαρξής του, διατηρώντας τη Γηραιά Ήπειρο σε κατάσταση ειρήνης από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο έως τώρα, πλέον έχει αγγίξει τα όρια των αντοχών του.

Εάν η πιστωτική κρίση που εκδηλώθηκε αρχικά στις ΗΠΑ οδήγησε τους «19» της ευρωζώνης, κατά τη διάρκεια της τελευταίας επταετίας, στην ενίσχυση της ενιαίας δημοσιονομικής εποπτείας, του ρόλου της κεντρικής τράπεζας αλλά και στη δημιουργία ενιαίου πλαισίου κανόνων και θεσμών για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, η παρούσα κρίση οφείλει να οδηγήσει τους «28» σε ριζικές αποφάσεις σχετικά με το μέλλον της ίδιας της ΕΕ.

Το ζήτημα είναι εάν έχουν τη βούληση…