Υπάρχουν αγορές σε ισορροπία;

Στις αγορές το σημείο ισορροπίας δίνεται από την ισότητα της προσφοράς με τη ζήτηση. Όμως σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να θεωρούμε καμιά ισορροπία μόνιμη. Τα παραδείγματα του ευρώ και της Ελλάδας.

Δημοσιεύθηκε: 19 Οκτωβρίου 2010 - 07:58

του Θεόδωρου Ν. Κρίντα*

Έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τις πρώτες εκείνες μέρες όπου ήμουν πρωτοετής φοιτητής στην ΑΣΟΕΕ και οι καθηγητές μας είχαν αρχίσει τις προσπάθειες να μας μυήσουν στην οικονομική επιστήμη.

Παρ' όλα αυτά τα χρόνια, όμως, δεν έχω ξεχάσει την τοποθέτησή τους ότι στις αγορές το σημείο ισορροπίας δίνεται από την ισότητα της προσφοράς και της ζήτησης και δεν είναι παρά ένα φωτογραφικό στοιχείο που αμέσως μετά την επίτευξή του αποτελεί παρελθόν κα αναζητείται ένα νέο.

Δεν είναι ότι η μνήμη μου είναι τόσο ισχυρή ώστε να διατηρεί αναλλοίωτες τις παραδόσεις των καθηγητών μου ύστερα από εικοσιπέντε και πλέον χρόνια. Είναι που οι ίδιες οι αγορές επιβεβαιώνουν αυτήν τη ρήση κάθε μέρα.

Τους μήνες που πέρασαν, άλλαξε το επίπεδο ισορροπίας μεταξύ δολαρίου και ευρώ, με ισχυρή αντιστροφή της τάσης υπέρ του ευρωπαϊκού νομίσματος. Αφού τα δεδομένα οδήγησαν την ισοτιμία σε χαμηλά που είχε ξαναδεί το 2006, ένα κύμα αγορών ενίσχυσε το ευρώ και το έφερε γρήγορα κοντά στο 1,41. Τι οδήγησε όμως τους αγοραστές;

Οι περισσότεροι αναλυτές συνηγορούν στο ότι η ταχύτητα πτώσης του ευρώ, σε συνδυασμό με τα χαμηλά επίπεδα, λειτούργησε ανακλαστικά και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για αγορές. Άλλοι τοποθετήθηκαν με βάση τα τελευταία μακροοικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ, που δεν ήταν τόσο θετικά όσο αναμενόταν.

Κάποιοι άλλοι σημείωναν ότι τα δημοσιονομικά μέτρα που λαμβάνονται στην Ευρώπη θα έχουν θετικά αποτελέσματα στις οικονομίες, που τελικά θα ισχυροποιηθούν μέσα από την κρίση. Τις τελευταίες εβδομάδες διαβάζουμε για τον πόλεμο των νομισμάτων.

Σε μεγάλο βαθμό, όλοι οι παραπάνω παράγοντες ενίσχυσαν τη ζήτηση για το νόμισμα. Είναι όμως εξίσου σοβαρό ότι η ανοδική κίνηση έχει σημαντική δύναμη, γεγονός που προσελκύει το ενδιαφέρον των αγορών. Σε αυτό το σημείο είναι που αναζητούνται οι εξηγήσεις. Δηλαδή, δεν είναι λίγες οι φορές όπου οι αγορές ξεκινούν πρώτα μια κίνηση και στη συνέχεια οι συμμετέχοντες προσπαθούν να δώσουν την εξήγηση που ταιριάζει καλύτερα σε αυτό που έχει ήδη συντελεστεί.

Επιστρέφοντας στη χώρα μας, όπως συνηθίζω να αναφέρω συχνά, πραγματοποιούνται τοποθετήσεις αθόρυβα και συστηματικά. Είτε λόγω της μεγάλης απαξίωσης των χρεογράφων, είτε λόγω των συντελούμενων μεταβολών, κάποιοι βλέπουν με ενδιαφέρον τη σχέση κινδύνου απόδοσης που προσφέρουν οι ελληνικές αξίες.

Όσο οι τοποθετήσεις μπορούν να πραγματοποιούνται στα χαμηλά επίπεδα, χωρίς να διαμορφώνονται νέες υψηλότερες τιμές, η κίνηση δεν καταγράφεται και πολύ λίγοι ασχολούνται με την αιτιολόγηση μιας κατάστασης η οποία θεωρείται δεδομένο πως παραμένει στάσιμη. Κάποιοι θα μπορούσαν να πουν ότι επιτεύχθηκε μια νέα ισορροπία.

Όμως, αυτή η ισορροπία, έτσι ξεκινήσαμε, είναι ήδη παρελθόν. Συζητήθηκε πάρα πολύ η πιθανότητα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, με αποτέλεσμα να είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό στις τιμές των ομολόγων ήδη.

Ακόμα και οι πλέον απαισιόδοξοι μιλούσαν για κόψιμο κατά 30% ή 40% του κεφαλαίου, ενώ η ελληνική δεκαετία είχε μέχρι πριν από λίγες ημέρες ενσωματώσει 30% και στα τεστ κοπώσεως των ευρωπαϊκών τραπεζών τοποθετήθηκε ως ακραίο σενάριο το "κόψιμο κεφαλαίου" κατά λιγότερο από 20%.

Αυτό που χρειάστηκε κατ’ αρχάς ήταν να βρεθούν οι πρώτοι αγοραστές. Η αποκλιμάκωση των αποδόσεων της δεκαετίας ήταν άμεση σε ένα αρχικό επίπεδο, που τις οδήγησε από σχεδόν 12% στο 8,6% μέσα σε έναν μήνα. Με τη δημοσιότητα που έχει η χώρα, αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι όλα τα στοιχεία παρακολουθούνται από περισσότερους ενδιαφερομένους από κάθε άλλη φορά. Στην αγορά των ομολόγων, λοιπόν, έχουμε κάποιες ενδείξεις.

Το φθινόπωρο μετράει τον δεύτερο μήνα του και οι αγορές μας τα χαμηλά τους. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να θεωρούμε καμιά ισορροπία μόνιμη. Όπως έλεγαν οι καθηγητές μας, το παρόν στις αγορές δεν είναι τίποτε άλλο από μια φωτογραφία που δεν μοιάζει με καμία άλλη που θα δούμε στο μέλλον.

* O κ. Θεόδωρος Ν. Κρίντας είναι διευθύνων σύμβουλος στην Attica Wealth Management ΑΕΔΑΚ.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.