Συνένωση ή… θάνατος!

Ο κύβος ερρίφθη. Ο κατακερματισμός των περισσότερων τομέων της ελληνικής οικονομίας είναι πια "βαρίδι" όχι μόνο για τις επιχειρήσεις, αλλά και για την κοινωνία που θέλει φθηνότερες τιμές και καλύτερη ποιότητα.

Δημοσιεύθηκε: 2 Σεπτεμβρίου 2010 - 07:51

Γιώργος Παπανικολάου [email protected]

Ο κατακερματισμός, γνήσιο χαρακτηριστικό της ελληνικής επιχειρηματικότητας επί δεκαετίες, πνέει τα λοίσθια. Οι περισσότερες επιχειρήσεις της χώρας, ανήμπορες εδώ και χρόνια να είναι ανταγωνιστικές στο εξωτερικό, διαπιστώνουν έντρομες ότι τα τεράστια προβλήματα που δημιουργεί η οικονομική κατάσταση εξανεμίζουν σταδιακά και τις δυνατότητες επιβίωσής τους στην εσωτερική αγορά.

Ως τώρα ο προστατευτισμός του κράτους, η έλλειψη ορθολογικού ανταγωνισμού, το σπάταλο και αμαρτωλό Δημόσιο (σε συνδυασμό με την απέχθεια του Έλληνα "να μετράει τη δεκάρα" και τον πρόσκαιρο νεοπλουτισμό), προσέφεραν ευκαιρίες ανάπτυξης σε επιχειρήσεις που δεν είχαν ούτε το μέγεθος, ούτε την απαιτούμενη τεχνογνωσία, ούτε το ποιοτικό υπόβαθρο και την οργάνωση που θα έπρεπε να έχουν.

Όλα τα "έσωζε" το υψηλό περιθώριο κέρδους και η διαμόρφωση αγορών που λειτουργούσαν πρακτικά με υποτυπώδη ανταγωνισμό.

Τα φαινόμενα αυτά δεν αφορούσαν σε κάποιους συγκεκριμένους κλάδους ή σε κάποια μεγέθη εταιριών. Τουναντίον.

Από τα άπειρα "video-club" στις γειτονιές, στα αμέτρητα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης που σαν μανιτάρια ξεφύτρωναν στις πόλεις και στην επαρχία, έως τις υπεράριθμες εκδοτικές, κλωστοϋφαντουργικές, κατασκευαστικές και "τεχνολογικές" εταιρίες, ο κατακερματισμός αποτελούσε -και αποτελεί ακόμη- ενδημικό χαρακτηριστικό της ελληνικής επιχειρηματικότητας σε όλο της σχεδόν το εύρος, με βαριές επιπτώσεις όχι μόνο στο κόστος αλλά και στην ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών.

Η κατάσταση όμως πρόκειται να αλλάξει, και μάλιστα δραστικά, με καταλύτη τη βαριά οικονομική κρίση που περνά η χώρα.

Αιτία των συνενώσεων που θα γίνουν (και τα πρώτα δείγματα γίνονται ήδη ορατά μέσω κινήσεων όπως αυτή της Vivartia με τη ΜΕΒΓΑΛ) δεν θα είναι αυτήν τη φορά η πρόσκτηση χρηματιστηριακών υπεραξιών, ή έστω η ταχύτερη ανάπτυξη, αλλά η ίδια η επιβίωση σε ένα περιβάλλον που δεν μοιάζει καθόλου με το πρόσφατο παρελθόν.

Η οικονομική αδυναμία του δημόσιου τομέα (που προβλέπεται να συνεχιστεί επί χρόνια), σε συνδυασμό με τον δριμύτατο περιορισμό του εισοδήματος των ιδιωτών και την ολοένα διογκούμενη ανεργία, σηματοδοτεί περιορισμό της "πίτας" στους περισσότερους τομείς δραστηριότητας και επαναφέρει στο προσκήνιο το θέμα της τιμής (αλλά και της σχέσης μεταξύ τιμής και ποιότητας) στα διατιθέμενα προϊόντα και υπηρεσίες.

Κι αυτό καθιστά τις συνενώσεις μεταξύ εταιριών επιτακτικές προκειμένου να δημιουργηθούν συνέργιες και οικονομίες κλίμακος, αλλά και για να αυξηθεί το επιχειρηματικό μέγεθος, η "κρίσιμη μάζα", σε σημείο που να επιτρέπει καλύτερη διοίκηση και οργάνωση, ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και διεύρυνση του αντικειμένου σε νέες αγορές.

Εν ολίγοις, υπό τις παρούσες συνθήκες, η προώθηση "εξαγορών και συγχωνεύσεων" αποτελεί πλέον μονόδρομο στους περισσότερους τομείς δραστηριότητας. Γι' αυτό και η κυβέρνηση θα πρέπει να προσφέρει κίνητρα για την επίτευξή τους, τώρα ακριβώς που το έχει ανάγκη η αγορά.

Σημαντικό ρόλο θα πρέπει όμως να παίξει και ο τραπεζικός τομέας πιέζοντας, ενθαρρύνοντας και στηρίζοντας προς αυτήν την κατεύθυνση κι όχι απλώς "απαιτώντας" εκεί που μπορεί να επιβάλει αμαχητί τους όρους του (δηλαδή σε περιπτώσεις ήδη χρεωμένων και προβληματικών επιχειρήσεων).

Το σημαντικότερο πρόβλημα όμως, που μοιραία θα πρέπει να ξεπεραστεί, αφορά στην ίδια τη νοοτροπία του Έλληνα επιχειρηματία. Το "καλύτερο πρώτος στο χωριό παρά δεύτερος στην πόλη" πρέπει να δώσει τη θέση του στη διάθεση για συνεργασία και συνεταιρισμούς για ένα καλύτερο αποτέλεσμα.

Αυτό βέβαια δεν θα συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη. Θα πάρει χρόνο. Κι από την άλλη, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα βρεθούν αρκετοί που θα διαφωνήσουν "θεωρητικά" με το γεγονός ότι η συγκυρία ευνοεί τους ισχυρούς - και θα οδηγήσει σε αφομοίωση των λιγότερο δυνατών.

Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, οι εναλλακτικές είναι ιδιαίτερα δυσάρεστες.

Τα αποτελέσματα εξαμήνου των εισηγμένων έδωσαν ανάγλυφη την εικόνα που επικρατεί ήδη στις περισσότερες από τις εισηγμένες εταιρίες της χώρας μας, δηλαδή σε εταιρίες που κατά τεκμήριο είναι από τις μεγαλύτερες στον κλάδο τους. Η πλειονότητα έγραψε ζημίες, ενώ υπήρξαν και ολόκληροι τομείς βυθισμένοι βαθιά στο κόκκινο.

Συνεπώς, για πολλές περιπτώσεις ελληνικών επιχειρήσεων το δίλημμα έχει γίνει πλέον απλό - και απόλυτα σκληρό:

"Συνένωση ή… θάνατος".

Το θέμα είναι να το καταλάβουν έγκαιρα και οι ιδιοκτήτες τους. Διότι αν φτάσουν στο "και πέντε", αναμένοντας ένα θαύμα, ή ζητώντας αστρονομικές αποτιμήσεις, το πιθανότερο είναι ότι θα τους έχει απομείνει ένας λιγότερο ή περισσότερο αξιοπρεπής επιχειρηματικός θάνατος.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.