Η Covid-19, η χρήση Ι.Χ. και τα κίνητρα που... λείπουν

Aναμφίβολα ένα από τα θέματα που θα πρέπει να μας προβληματίσουν σχετικά με τις επιπτώσεις της Covid-19 είναι οι αρνητικές επιπτώσεις που είχαν ενίοτε οι απόψεις και πολιτικές που έθεταν το «συλλογικό» και «μακροπρόθεσμο» συμφέρον πάνω από το «ατομικό» και «άμεσο».

Αυτή η ιεράρχηση μπορεί να είναι χρήσιμη σε αρκετές περιπτώσεις, όπως όταν η προτίμηση για το ατομικό συμφέρον έχει αρνητικές επιπτώσεις για τη συλλογικότητα. Μια τέτοια περίπτωση π.χ. είναι όταν κάποιος αρνείται να εφαρμόσει τα μέτρα υγιεινής για τη μη μετάδοση του ιού, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο πολλούς συμπολίτες του. Ή όταν κάποιος κάνει κακή χρήση αντιβιοτικών, δημιουργώντας αντιστάσεις στα μικρόβια που επηρεάζουν όλους μας.

Ομως υπάρχουν άλλες περιπτώσεις όπου η προτίμηση για «συλλογικές» λύσεις μπορεί να έχει καταστροφικές επιπτώσεις στο άτομο. Μια τέτοια περίπτωση είναι η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς (κυρίως μετρό και λεωφορεία).

Επί χρόνια τώρα βομβαρδιζόμαστε με μηνύματα για το πόσο ευεργετικό είναι για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή να αφήνουμε το αυτοκίνητο σπίτι μας και να χρησιμοποιούμε τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ). Παράλληλα οι κυβερνήσεις εφάρμοζαν κάθε είδους μέτρο για να εμποδίσουν ή να δυσχεράνουν την κυκλοφορία με ΙΧ (μονά-ζυγά κ.λπ.).

Ομως με την εμφάνιση της Covid αυτή η αντίληψη άλλαξε ριζικά. Σήμερα γνωρίζουμε ότι ένας από τους πιο επικίνδυνους χώρους για τη μετάδοση του ιού είναι τα ΜΜΜ. Ακόμα και όταν τηρούνται όλα τα μέτρα ασφαλείας (μάσκες, ασφαλής απόσταση κ.λπ.), η μεταφορά με το ιδιωτικό αυτοκίνητο είναι πολλαπλώς πιο ασφαλής.

Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή η συνειδητοποίηση για τους κινδύνους των ΜΜΜ σε σχέση με το ΙΧ τη βρίσκουμε και σε χώρες παραδοσιακά υπερευαισθητοποιημένες για την προστασία του περιβάλλοντος και την ελαχιστοποίηση της χρήσης υγρών καυσίμων για το θέμα της κλιματικής αλλαγής. Μια τέτοια χώρα είναι η Δανία.

«Αν θέλεις να είσαι σίγουρος ότι δεν θα κολλήσεις τον ιό, ξέχνα τα ΜΜΜ και πάρε το αυτοκίνητό σου!». Αυτό είναι το μήνυμα του γνωστού καθηγητή ιολογίας του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης Allan Randrup Thomsen. «Iσως να μην ακούγεται ιδιαίτερα φιλικό προς το περιβάλλον, όμως από την πλευρά της αποφυγής της μετάδοσης του ιού είναι η καλύτερη λύση. Στο αυτοκίνητο καθόμαστε στη δική μας καμπίνα, απομονωμένοι από όλους τους άλλους. Ασφαλώς είναι προτιμότερο από ένα γεμάτο μετρό», δηλώνει σε συνέντευξή του με την Jullands Posten.

Αν δεχτούμε λοιπόν ότι όπως λέει ο Δανός ιολόγος «οι κίνδυνοι είναι ελάχιστοι» όταν κανείς χρησιμοποιεί το ιδιωτικό του αυτοκίνητο σε αντίθεση με τους κινδύνους που ενυπάρχουν στη χρήση των ΜΜΜ, τότε προφανώς οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να ενθαρρύνουν τους πολίτες τους να χρησιμοποιούν το ΙΧ τους τουλάχιστον για την περίοδο του ιού. Ετσι π.χ. οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν να μειώσουν δραστικά την τιμή του πετρελαίου και της βενζίνης, κάτι ιδιαίτερα εύκολο καθ’ όσον το 80% της τιμής που πληρώνει ο καταναλωτής είναι φόροι. Με αυτό τον τρόπο σίγουρα θα είχαμε λιγότερα κρούσματα.

Ομως αυτό δεν έγινε. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προτίμησαν να συνεχίσουν μία πολιτική που ευνοούσε τις «συλλογικές» λύσεις και τα ΜΜΜ (και τα δικά τους έσοδα!) σε βάρος των «ατομικών» λύσεων του ΙΧ και της φτηνής βενζίνης, που μπορεί μακροχρόνια να βλάπτει το περιβάλλον, όμως, βραχυπρόθεσμα και άμεσα θα έσωζε ζωές!