Η ασφάλεια του πολίτη και η στρατηγική «follow the money»

Υπουργός της κυβέρνησης δήλωσε πρόσφατα ότι η Ελλάδα είναι μια ασφαλής χώρα. Από την πλευρά μου, γνωρίζω εκατοντάδες οικογένειες, που δεν μπορούν τα βράδια να βγουν από το σπίτι τους. Καλούν την αστυνομία καταγγέλλοντας παραβατικές συμπεριφορές στη γειτονιά τους και η αστυνομία δεν ανταποκρίνεται. Λείπουν από την οργανική δύναμη της Αστυνομίας στην Αθήνα 4.400 αστυνομικοί. Γνωρίζω επίσης και δεκάδες οικογένειες που έχουν πέσει θύμα κλοπής και ληστείας! Από διάρρηξη σε σπίτια και καταστήματα, έως τσάντες και πορτοφόλια στον δρόμο, έως αυτοκίνητα και μηχανές που χάθηκαν, έως ζωές που απειλήθηκαν και σφαίρες που έπεσαν… Ούτε καν οι ξένες πρεσβείες δεν μπορούν να προστατευθούν.

Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό των καιρών μας είναι η εμφανής αδυναμία του ελληνικού κράτους να επιβάλει τον νόμο. Πολίτες, ακόμη και δήμοι συνεργάζονται με ιδιωτικές αστυνομικές εταιρείες φύλαξης.

Μερικά ενδεικτικά στοιχεία που πιστοποιούν την κρατική αδυναμία είναι τα παρακάτω:

* Τα νήματα της παρανομίας κινούνται μέσα από τις… κρατικές φυλακές και μέσα από τα… κρατικά πανεπιστήμια.

* Οι καταστηματάρχες έχουν εντάξει… στα πάγια έξοδά τους τις καταστροφές που τους προκαλούν κουκουλοφόροι, χούλιγκαν και άλλες «συλλογικότητες».

* Κρατικά μέσα συγκοινωνίας γίνονται παρανάλωμα του πυρός και δέχονται σφαίρες.

* Τα θύματα των παρανόμων κρύβουν τα πρόσωπά τους στις τηλεοράσεις και μιλούν τρέμοντας από φόβο με γυρισμένες τις πλάτες τους.

* Γνωστά άτομα που καταγγέλλουν την παρανομία στοχοποιούνται και βλέπουν τα πρόσωπά τους σε αφίσες και τα ονόματά τους σε τοίχους.

* Τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα γίνονται επεισόδια στα Εξάρχεια.

* Το… μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Αθήνας έχει στηθεί έξω (και οργανώνεται από μέσα) από το κρατικό Οικονομικό Πανεπιστήμιο (ΑΣΟΕΕ).

Το χαρακτηριστικότερο όμως παράδειγμα μου το διηγήθηκε φίλος, όταν ένα χειμωνιάτικο απόγευμα περίμενε να παραλάβει την κόρη του από μια εκδήλωση που γινόταν σε δρόμο πλησίον της Πλατείας Ομονοίας. Μέσα στα δέκα λεπτά της αναμονής του, όχι μόνο διαπίστωσε ότι δεν είχε περάσει ούτε ένας Έλληνας, αλλά παράλληλα τον προσέγγιζαν κάθε ένα λεπτό ξένοι και τον ρώταγαν «αν θέλει κάτι», «τι δουλειά είχε εκεί» και τα σχετικά. Είχε αντιληφθεί πλήρως ότι το εμπόριο τσιγάρων και ναρκωτικών έδινε και έπαιρνε και πως αυτός… περίσσευε από το φόντο.

Ακολούθησε το χρήμα

Καλό όμως δεν είναι μόνο να διαπιστώνουμε τα προβλήματα, αλλά και το να προτείνουμε λύσεις. Είχα επισκεφτεί προ ετών την Ολλανδία, όπου τοπικός αξιωματούχος της χώρας μάς μιλούσε -μεταξύ άλλων- για το μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού της (διψήφιο), που προερχόταν από άλλες χώρες και για την ακρίβεια ήταν κυρίως μουσουλμανικού θρησκεύματος. Όταν τον ρωτήσαμε αν αυτός ο κόσμος προκαλεί προβλήματα και αν ναι, πώς το ολλανδικό κράτος τα αντιμετωπίζει, η απάντηση του αξιωματούχου ήταν σαφής:

«Δεν έχουμε μεγάλα προβλήματα. Καταφέραμε να ελέγξουμε σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό την κατάσταση, ακολουθώντας πιστά μια συνταγή. Θεσπίσαμε αυστηρούς νόμους, τους οποίους τους τηρούμε για όλους, χωρίς καμιά εξαίρεση. Ο αστυνόμος θα συλλάβει με ευκολία οποιονδήποτε παρανομεί στο Άμστερνταμ, είτε είναι ξανθός, είτε μουσουλμάνος. Τα πολιτικά κόμματα δεν θα εμπλακούν στην υπόθεση.

Οι αστυνομικοί ενίοτε συλλαμβάνουν και πολιτικούς. Γενικότερα, το… ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε, που λέτε τόσο συχνά στην Ελλάδα, δεν υπάρχει στην Ολλανδία. Αν για παράδειγμα εκστομίσετε αυτό σε έναν αστυνομικό, το μυαλό του θα πάει στο ότι μπορεί να γνωρίζεστε από τα παιδικά σας χρόνια ή από μια κοινωνική εκδήλωση και ήταν αγένεια που δεν σας θυμήθηκε. Δεν θα το εκλάβει ως απειλή».

Δεν κάθισα πολλές μέρες στη χώρα, προκειμένου να διαπιστώσω αν αυτά που έλεγε ο Ολλανδός αξιωματούχος απεικόνιζαν ακριβώς την πράξη, όμως πείστηκα ότι είχε δίκιο: Ο νόμος πρέπει να εφαρμόζεται άμεσα και χωρίς καμιά εξαίρεση και χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις, είτε είσαι Έλληνας, είτε ξένος, είτε κρατικός αξιωματούχος, είτε έχεις μπάρμπα στην Κορώνη. Η πολιτική ηγεσία οφείλει να παρέχει την κατάλληλη υποδομή στις αστυνομικές δυνάμεις, σε υλικούς και ιδίως σε ανθρώπινους πόρους. Οι αμοιβές των αστυνομικών δυνάμεων πρέπει να είναι επαρκείς.

Ωστόσο, υπάρχει και μια άλλη διαδικασία που χρειάζεται για την αντιμετώπιση του προβλήματος: Να ακολουθήσουμε το χρήμα («Follow the money», που λένε οι Άγγλοι).

Στα «άβατα» των Εξαρχείων, της Ομονοίας και των άλλων περιοχών της Αθήνας, υπάρχουν άτομα που κάποιος τα οργανώνει, τα εξοπλίζει, τα ενημερώνει, τα «εκπαιδεύει» και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τα χρηματοδοτεί. Όλα αυτά χρειάζονται χρήματα, οργανωτικές ικανότητες και ενίοτε… «προσβάσεις άνωθεν».

Είναι προφανές ότι με πρόσχημα τις «συλλογικότητες», τους μετανάστες και κάμποσους κατατρεγμένους, στις προαναφερόμενες περιοχές γίνεται με χαρακτηριστική ευκολία εμπόριο όπλων, ναρκωτικών, λαθραίων τσιγάρων, αρχαιοκαπηλία. Στους ίδιους χώρους επίσης, δραστηριοποιούνται εκβιαστές, σπείρες κλοπής αυτοκινήτων και άλλες υποκατηγορίες παράνομων συμπράξεων.

Η Πολιτεία θα πρέπει να ακολουθήσει το χρήμα, προκειμένου να εντοπίσει την ουσία της υπόθεσης. Γιατί καλό είναι να καθαρίσεις το προαύλιο της ΑΣΟΕΕ, αλλά το παραεμπόριο θα αντιμετωπιστεί στη ρίζα του στα τελωνεία της χώρας. Με την πάταξη του παραεμπορίου, θα μηδενίσουμε την άδικη δαπάνη των νοικοκυριών για ΕΝΦΙΑ.

Καλό είναι να συλλαμβάνεις τους μπαχαλάκηδες στα Εξάρχεια, αλλά αποτελεσματικότερο είναι να εντοπίσεις τους χρηματοδότες του… συστήματος των Εξαρχείων.

Ίσως τότε να εκπλαγούμε όλοι μας!

• Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι Οικονομολόγος, πρώην Βουλευτής ΝΔ Α' Αθήνας.