Το bitcoin και η δημιουργική καταστροφή

Όλοι φωνάζουν για καταστροφή. Είναι όμως; Η σφοδρή πτώση των προηγούμενων ημερών είναι η μία πλευρά. Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. Τον περασμένο Μάρτιο, η τιμή του Bitcoin ήταν στο 1/4 της σημερινής του αξίας. Ήταν τότε που συντρίβοντας το προηγούμενο ρεκόρ του, ξεπέρασε για πρώτη φορά την τιμή του χρυσού. 

Πριν από τρία μόλις χρόνια, το Bitcoin διαπραγματευόταν στο 1/12 από ό,τι σήμερα. Γνωρίζετε πολλές χρηματιστηριακές αξίες που να έχουν δωδεκαπλασιαστεί μέσα σε μια τριετία; Αν κάποιος αγόρασε τότε (για να μην αναφέρουμε παλιότερα, που ήταν ακόμα πιο χαμηλά), με ποιο ακριβώς κριτήριο χαρακτηρίζουμε σήμερα την επένδυσή του αποτυχημένη;

Δεν είναι η πρώτη φορά που το Bitcoin σημειώνει μεγάλη υποχώρηση, ούτε πρόκειται για τη μεγαλύτερη στον σύντομο βίο του. Το μεγαλύτερο ποσοστό πτώσης σημειώθηκε το 2011, όταν η τιμή κατέρρευσε κατά 94% σε διάστημα πέντε μηνών. Στη συνέχεια ανέκαμψε, για να ακολουθήσει κι άλλη σημαντική υποχώρηση. Από την κορυφή του 2013 και για δύο χρόνια, μειώθηκε η τιμή του μέχρι και 86%.

Τι κάνει λοιπόν τόσο ιδιαίτερη την υποχώρησή του σήμερα; Ο αριθμός των ανθρώπων που παρακολουθούν την τιμή του Bitcoin και της παρέας του. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως η πτώση δεν αφορά στην πραγματικότητα τη βιωσιμότητα του χώρου των κρυπτονομισμάτων ή της αναδυόμενης τεχνολογίας του blockchain. Είναι σύμπτωμα της ιδίας κερδοσκοπίας που οδήγησε στην είσοδο νέων ενθουσιωδών επενδυτών στις αρχές του 2017, με αποτέλεσμα να σκαρφαλώσει η τιμή του Bitcoin μέχρι τις 20.000 δολάρια τον περασμένο Δεκέμβριο.

Μπορεί η απότομη υποχώρηση να αποδεικνύεται επώδυνη για πολλούς, αλλά γιατί πρέπει οπωσδήποτε να είναι κακή για την ίδια την αγορά; Γιατί να μην το ερμηνεύσουμε ως μια υγιή διαδικασία που πετάει έξω τους περιστασιακούς κερδοσκόπους; Αν μείνουν στο παιχνίδι όσοι πραγματικά πιστεύουν στη δυναμική του Blockchain, η επόμενη άνοδος θα ξεκινήσει από πιο γερές βάσεις. Δημιουργική καταστροφή λέγεται αυτή η διαδικασία.

Ένας επενδυτής (όχι βραχυπρόθεσμος trader), θα πρέπει να σκεφτεί τον χώρο των κρυπτονομισμάτων σαν ένα πρώιμο χρηματιστήριο του Διαδικτύου. Πολλοί δεν γνωρίζουν πως πίσω από κάθε κρυπτονόμισμα βρίσκεται μια εφαρμογή, μια startup. Πολλές από αυτές αναπόφευκτα θα χαθούν, αλλά ανάμεσά τους θα αναδειχθεί μια νέα Amazon, μια νέα Microsoft. Παρόλο που τώρα αυτοί οι κολοσσοί φαντάζουν ακλόνητοι, χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να ανακάμψουν από το σκάσιμο της φούσκας των dot.com το 2000.

Τα κρυπτονομίσματα θα επιβιώσουν και πιθανότατα θα θριαμβεύσουν. Το ζητούμενο είναι ποια θα είναι αυτά και σε ποια μορφή. Η τεχνολογία του blockchain δεν είναι φούσκα. Έχω διαβάσει άρθρα να τη συγκρίνουν με τις τουλίπες ή με άλλα τρανταχτά περιστατικά. Πρόκειται για απόπειρες ημιμαθών που προσπαθούν να εντυπωσιάσουν. Αυτή η τεχνολογία ήρθε για να μείνει. Γιατί; Γιατί σε αντίθεση με τις τουλίπες, δίνει λύσεις. Και μάλιστα λύσεις σε εξαιρετικά πολύπλοκα προβλήματα, παρόλο που βρίσκεται ακόμα σε εμβρυακό στάδιο.

Η βραχυπρόθεσμη κερδοσκοπία είναι μία οπτική. Δεν κρύβω πως κι εμένα, σαν άνθρωπο των χρηματιστηριακών επενδύσεων, ήταν το πρώτο που με προσέλκυσε. Όμως δεν ήταν αυτό που με έκανε να ασχοληθώ. Επενδυτικές διεξόδους με τεράστιο ενδιαφέρον και ποικιλία βρίσκω και στις μετοχές. Η αναζήτηση και μελέτη εταιριών μετοχών στα ανεπτυγμένα χρηματιστήρια με έκανε να γνωρίσω συναρπαστικά επιχειρηματικά μοντέλα και πρωτοποριακά προϊόντα που ο μέσος επενδυτής του ΧΑ δεν έχει καν φανταστεί.

Αυτό όμως που με ενθουσιάζει στα κρυπτονομίσματα είναι η συμμετοχή σε κάτι καινούργιο. Πιστεύω ακράδαντα πως αν αγκαλιάσουμε τον χώρο, θα μας το ανταποδώσει. Από μόνος του θα μας αναδείξει τις ευκαιρίες.

Η περίοδος που διανύουμε θεωρείται απογοητευτική για όσους ασχολήθηκαν επιδερμικά, με μόνο σκοπό το εύκολο κέρδος. Κι όμως, μας δίνει την ευκαιρία να επενδύσουμε στη γνώση. Η γνώση ξεχωρίζει τον επενδυτή με τον τζογαδόρο. Τον επιτυχημένο σε βάθος χρόνου. Δεν υπάρχει λόγος για βιασύνη. Οι ευκαιρίες, ειδικά στις τεχνολογίες αιχμής, δεν τελειώνουν.

Θα μου πείτε τώρα, και τι μας προτείνεις να κάνουμε; Να κάτσουμε να διαβάσουμε όλα τα whitepapers που υπάρχουν, για να δούμε αν η εφαρμογή τους είναι αξιόπιστη ή αν καλύπτει πραγματικές ανάγκες της αγοράς;

Είναι δύσκολο, το καταλαβαίνω. Από την άλλη, το θετικό με τα κρυπτονομίσματα είναι πως υπάρχουν πολλοί ενθουσιώδεις. Θα βρείτε σίγουρα κάποιον να συζητήσετε. Φυσικά αυτό δεν εξασφαλίζει πως θα κερδίσετε κιόλας. Σημαίνει όμως πως θα μάθετε πιο εύκολα. Συχνά αν δεν βρίσκεις κανένα να συζητάς, αποτελεί λόγο να τα παρατήσεις.

Αυτή την ώρα, η τιμή που διαπραγματεύεται το Bitcoin είναι κάτω από το κόστος παραγωγής. Αν παραμείνει για καιρό, θα αναγκάσει τις μεγάλες εγκαταστάσεις παραγωγής που διαθέτουν σημαντικές ποσότητες κρυπτονομισμάτων, να τα εξαργυρώσουν, προκειμένου να παραμείνει ζωντανή η επιχείρησή τους.
Αυτό σημαίνει ένταση των πιέσεων λόγω αυτοτροφοδοτούμενης προσφοράς. Ωστόσο νομοτελειακά κάποιοι δεν θα αντέξουν. Μην έχοντας οικονομικό κίνητρο, θα σταματήσουν να παράγουν, ακόμα και να κλείσουν.

Αποτέλεσμα; Η προσφορά θα μειωθεί, οπότε είναι θέμα χρόνου να υπερισχύσουν οι αγοραστές. Εκείνη η στιγμή θα σηματοδοτήσει την αναστροφή της τάσης. Οι πιο διορατικοί που θα αντιληφθούν πρώτοι εκείνο το σημείο, θα αμειφθούν προλαβαίνοντας τις καλύτερες τιμές.


* Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, πιστοποιημένος επενδυτικός σύμβουλος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com).