Τα δίκτυα 4G εμφανίστηκαν στην Ελλάδα το 2012, παράλληλα με άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Στο τέλος του 2016, εκτιμούμε ότι 15% των συνδρομητών είχαν συνδρομή σε δίκτυο 4G. Αν και η υιοθέτηση της τεχνολογίας αυτής βρίσκεται πίσω σχετικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η inCITES Consulting εκτιμά ότι το 2020 το 4G θα γίνει η τεχνολογία με τους περισσοτέρους συνδρομητές ενώ ως το τέλος του 2022 οι συνδρομητές σε 4G δίκτυα θα τετραπλασιαστούν σε σχέση με το 2016.
Εκτιμούμε ότι το 2021 θα παρουσιαστούν δίκτυα 5G στην Ελλάδα, ενώ η υιοθέτηση αυτών θα είναι ταχύτερη από οποιαδήποτε προηγούμενη τεχνολογία.
Εισαγωγή
Στο τέλος του 2012, δύο από τους τρεις μεγαλύτερους παρόχους κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα ανέπτυξαν για πρώτη φορά δίκτυα 4G, προσφέροντας υψηλότερη ποιότητα υπηρεσιών και μεγαλύτερες ταχύτητες στους συνδρομητές τους. Με την κίνηση αυτή, οι τηλεπικοινωνίες στη χώρα πέρασαν σε νέα εποχή μαζί με άλλες οκτώ μεγάλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που ανέπτυξαν δίκτυα 4G την ίδια χρονιά (Σχήμα 1).
Υιοθέτηση του 4G
Παρότι τα δίκτυα 4G παρουσιάστηκαν στη χώρα μας παράλληλα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η απήχησή τους στους καταναλωτές βρίσκεται αρκετά πίσω σε σχέση με αυτές. Όπως δείχνει η βάση δεδομένων Prognosis της inCITES Consulting, το 4G κατέλαβε το 15% των συνολικών συνδρομών κινητής τηλεφωνίας, εξαιρουμένων των συνδέσεων M2M (Machine-to-Machine), στο τέλος του 2016. Το ποσοστό αυτό είναι το χαμηλότερο μεταξύ των χωρών που ξεκίνησαν την ανάπτυξη δικτύων 4G το 2012 (Σχήμα 2).
Η σχετικά χαμηλή υιοθέτηση της τεχνολογίας 4G από τους καταναλωτές μπορεί να αποδοθεί σε διάφορους λόγους. Σύμφωνα με την inCITES Consulting, οι κυριότεροι λόγοι είναι:
1) Το 2012 η χρηματοοικονομική κρίση στην Ελλάδα ήταν στο απόγειό της, με όλα τα οικονομικά της μεγέθη να δείχνουν μεγάλες μειώσεις. Η αβεβαιότητα στην αγορά και η συνεχής μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων (Σχήμα 3) συνέβαλε τα μέγιστα στην επιβράδυνση της υιοθέτησης του 4G. Ως αποτέλεσμα είναι πιθανόν οι τιμές των συσκευών με 4G να θεωρήθηκαν υψηλές από ένα μεγάλο ποσοστό των καταναλωτών και κατά συνέπεια να μην τις προτίμησαν έναντι άλλων συσκευών προηγούμενων τεχνολογιών (2G, 3G).
2) Μια συνηθισμένη πρακτική από μέρους των παρόχων κινητής τηλεφωνίας σε συνεργασία με τους κατασκευαστές ηλεκτρονικών συσκευών είναι να προσφέρουν επιδοτήσεις για την αγορά συσκευών που υποστηρίζουν νέες τεχνολογίες τόσο σε περίπτωση νέου συμβολαίου όσο και σε ανανέωση του υπάρχοντος. Ωστόσο τα τελευταία χρονιά παρατηρείται σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές, όπως και στην Ελλάδα, μια μείωση στις επιδοτήσεις νέων συσκευών με παράλληλη αύξηση της ελάχιστης διάρκειας συμβολαίου. Ως αποτέλεσμα, θεωρούμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό των συνδρομητών συμβολαίου δεν είχε το κίνητρο και την οικονομική δυνατότητα να γίνει κάτοχος συσκευής που να υποστηρίζει το 4G.
Παράλληλα και σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Prognosis, η Ελλάδα είχε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά συνδρομητών συμβολαίου στη Δυτική Ευρώπη το 2012, το οποίο μειώθηκε περαιτέρω μέχρι το 2016 (Σχήμα 4).
Αυτό, σε συνδυασμό με το ότι η Ελλάδα έχει ένα από τα υψηλότερα τέλη κινητής τηλεφωνίας στην Ευρώπη (τα οποία μάλιστα αυξάνονται με το πάγιο), επιβράδυνε περαιτέρω την υιοθέτηση του 4G. Πιο συγκεκριμένα, θεωρούμε ότι οι παραπάνω παράγοντες συνέβαλαν αρνητικά στην απόφαση των χρηστών καρτοκινητής να μετατραπούν σε συνδρομητές συμβολαίου ή/και των συνδρομητών συμβολαίου να αναβαθμίσουν το συμβόλαιό τους σε ένα πιο ακριβό, το οποίο θα του έδινε καλύτερη επιδότηση για συσκευή συμβατή με τα δίκτυα 4G.
3) Η αποστροφή στην αλλαγή από μια πάγια θέση είναι μια από τις θεμελιώδεις αρχές της συμπεριφοράς των καταναλωτών και η οποία είναι δύσκολο να διαχειριστεί. Αυτή η τάση είναι ακόμα πιο έντονη όταν κάποιος μιλάει για προϊόντα τεχνολογίας. Πιστεύουμε ότι ένας ακόμη λόγος που συνέβαλε στην αργή υιοθέτηση του 4G είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος από πλευράς των καταναλωτών για τη νέα τεχνολογία, η οποία πιθανώς να συνοδεύτηκε από έλλειψη ενημέρωσης για τα οφέλη του 4G.
Πολλές φορές μάλιστα, η αρνητική επίπτωση της έλλειψης ενδιαφέροντος ενισχύεται από το υψηλό επίπεδο ψηφιακού αναλφαβητισμού μιας χώρας. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα κατατάχθηκε στην 4η θέση σε λίστα με 29 ευρωπαϊκές χώρες ως προς το ποσοστό του πληθυσμού που είναι ψηφιακά αναλφάβητοι, σύμφωνα με ερευνά της Eurostat για το 2016 (Σχήμα 5). Θεωρούμε ότι ο υψηλός ψηφιακός αναλφαβητισμός των Ελλήνων ήταν ένας από τους παράγοντες που συνέβαλε περαιτέρω στην επιβράδυνση της υιοθέτησης του 4G.
Ο δρόμος για το 5G
Πάρα τη σχετικά χαμηλή υιοθέτηση του 4G μέχρι το 2016 στην Ελλάδα, όπως δείχνει η βάση δεδομένων Prognosis, εκτιμούμε ότι ο αριθμός των συνδρομητών σε 4G δίκτυα θα έχει τετραπλασιαστεί μέχρι τέλος του 2022. Η αργή αλλά σταθερή βελτίωση της οικονομικής θέσης της Ελλάδας, η συνεχόμενη πτώση των τιμών συσκευών 4G, η βελτίωση του ψηφιακού αλφαβητισμού των Ελλήνων όπως και οι αυξανόμενες ανάγκες των καταναλωτών για γρήγορες ταχύτητες internet on the go, είναι κάποιοι από τους λόγους που θα οδηγήσουν στην εκτιμωμένη αύξηση της υιοθέτησης του 4G.
Η βελτίωση στην αποδοχή των νέων τεχνολογιών από τους Έλληνες όμως δεν θα σταματήσει εδώ. Οι μεγαλύτεροι πάροχοι τηλεπικοινωνιών παγκοσμίως σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα, προμηθευτές εξοπλισμού δικτύου και άλλους συνεργάτες εργάζονται τα τελευταία χρόνια για την επόμενη γενιά κινητής τηλεφωνίας, το 5G. Αν και η Αθήνα δεν βρίσκεται στη λίστα με τις 13 πόλεις που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο να προσφέρουν υπηρεσίες 5G για το Euro 2020, πιστεύουμε ότι η νέα τεχνολογία δεν θα αργήσει να παρουσιαστεί και στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, εκτιμούμε ότι το 5G θα γίνει πραγματικότητα στην Ελλάδα το 2021. Ως το τέλος του 2022, οι συνδρομητές που θα κάνουν χρήση υπηρεσιών 5G θα είναι περισσότεροι από 240 χιλιάδες. Μάλιστα, εκτιμάται ότι το 5G θα έχει γρηγορότερη υιοθέτηση από κάθε προηγούμενη τεχνολογία κινητής τηλεφωνίας.
* Ο Δημήτρης Ξυδιάς είναι CFA, Σύμβουλος στην inCITES Consulting.
Η inCITES Consulting προσφέρει εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες σε εταιρίες του τομέα τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας (Information and Communication Technology) από το 2013.
Για περισσότερες πληροφορίες για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της inCITES Consulting, επισκεφθείτε το site www.incites.eu ή στείλτε email στο [email protected].
Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.