Μια δεύτερη πηγή σταθερού εισοδήματος

Ενώ υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αποκτήσει κάποιος περισσότερα χρήματα, αυτό που είναι αδύνατο να κερδίσει είναι περισσότερο χρόνο. Ένα μονάχα αγαθό έχουμε κοινό όλοι, πλούσιοι και φτωχοί: το σύνολο του χρόνου που μας απέμεινε σε αυτή τη ζωή.

Το ιδανικό είναι να περάσουμε από το σημείο που εργαζόμαστε για τα χρήματα, σε έναν κόσμο όπου τα χρήματα δουλεύουν για εμάς. Οι μερισματικές αποδόσεις των μετοχών μπορούν να αποτελέσουν το όχημα που θα μας μεταφέρει σε αυτό τον κόσμο. Στον δρόμο για επιπλέον εισόδημα. Μια δεύτερη σύνταξη, ένα δεύτερο μισθό.

Η επιλογή χρηματιστηριακών τίτλων με μακροπρόθεσμο επενδυτικό ορίζοντα είναι σαν την αγορά οικοπέδου. Είναι προτιμότερο να αγοράσεις κάποιο εύφορο αγροτεμάχιο παρά κάποιο άγονο. Ανεξάρτητα από την αξία που αποτιμάται το οικόπεδο, απολαμβάνεις επιπλέον κέρδος από την παραγωγή φρούτων ή λαχανικών. Έτσι και στις μετοχές. Το μέρισμα εξασφαλίζει μια πρόσθετη πηγή πλούτου.

Αποταμίευση από νωρίς

Η πλειοψηφία των επενδυτών ή αποταμιευτών δεν αντιλαμβάνεται τη μοναδική δύναμη του ανατοκισμού. Μια ετήσια απόδοση 10% μπορεί να δημιουργήσει μια τεράστια διαφορά σε βάθος χρόνου.

Ας πάρουμε για παράδειγμα δύο αδέλφια, τον Σωτήρη και την Κέλλυ.

Ο Σωτήρης ξεκίνησε να αποταμιεύει όταν ήταν 20 χρονών, καταθέτοντας ένα σταθερό ποσό ετησίως για τα επόμενα 20 χρόνια. Στα 40, σταμάτησε να προσθέτει νέα χρήματα στον λογαριασμό του, αλλά τα άφησε να αναπτυχθούν με 10% κάθε χρόνο.

Η Κέλλυ άρχισε να μαζεύει τις οικονομίες της πολύ αργότερα, στα 40. Τοποθετούσε και αυτή το ίδιο ποσό με τον Σωτήρη κάθε χρόνο, επίσης με απόδοση 10%. Χρηματοδότησε τον λογαριασμό της έως την ηλικία των 65 ετών. Δηλαδή έβαζε χρήματα επί 5 χρόνια παραπάνω.

Ποιο από τα αδέλφια είχε παραπάνω χρήματα στον λογαριασμό του ότου έφτασε σε ηλικία συνταξιοδότησης στα 65;

Σωστά μαντέψατε: ο Σωτήρης, που είχε αρχίσει νωρίτερα, αν και είχε επενδύσει τα λιγότερα χρήματα. Το εντυπωσιακό είναι όμως πόσα παραπάνω είχε στον λογαριασμό του: Πάνω από τα πενταπλά!

Πού θα βρούμε αξιόπιστες εταιρίες με σίγουρο μέρισμα

Πάνω σε αυτή την επενδυτική φιλοσοφία, η καταβολή μερίσματος δεν είναι ο μόνος παράγοντας που πρέπει να εξεταστεί. Υπάρχει μια άλλη παράμετρος, εξίσου σημαντική: η συνέπεια στη διανομή μερισμάτων.

Σήμερα υπάρχουν πάρα πολλές εταιρίες από διαφορετικούς κλάδους στο αμερικανικό χρηματιστήριο που αυξάνουν (δεν δίνουν απλώς) συνεχώς το μέρισμά τους για τουλάχιστον 20 χρόνια.

Αν είχατε αγοράσει και κρατήσει μια μετοχή για μια εικοσαετία, που έδινε 3% μέρισμα, με επανεπένδυση των μερισμάτων, μόνο από τα μερίσματα, θα είχατε πάρει πίσω τα χρήματα που επενδύσατε στην αρχή. Χωρίς να υπολογίσουμε το κέρδος από τυχόν άνοδο της μετοχής.

Απλό; Ναι απλό, αλλά όχι τόσο εύκολο. Κάθε επένδυση ενέχει τους κινδύνους της. Όπως όλα τα πράγματα που γίνονται με σύστημα, υπάρχουν κάποιοι κανόνες που πρέπει να τηρούνται. Ο βασικότερος είναι η διαφοροποίηση. Ακόμα και παγκόσμια μεγαθήρια είναι δυνατόν να πέσουν έξω. Όμως αυτό αποκλείεται να συμβεί στο σύνολό τους.

Ένα παράδειγμα εταιρίας που μπορούμε να εμπιστευτούμε τις οικονομίες μας είναι η αμερικανική Coca Cola.

Πάνω από 120 χρόνια μοιράζει μέρισμα στους μετόχους της. Σκεφτείτε πόσες φορές έχει πτωχεύσει η Ελλάδα όλο αυτό το διάστημα, για να βεβαιωθείτε πόσο συνετή κίνηση είναι.

Ούτε οι παγκόσμιοι πόλεμοι, ούτε το κραχ του 1929, ούτε οποιαδήποτε άλλη κακή συγκυρία ή οι αλλαγές στα καταναλωτικά πρότυπα στάθηκε ικανή να την εμποδίσει. Μάλιστα επί 55 συνεχόμενα έτη αυξάνει το μέρισμα. Κάθε χρόνο μοιράζει όλο και περισσότερα.

Στον παρακάτω πίνακα υπάρχουν 10 ενδεικτικές εταιρίες που αυξάνουν το μέρισμά τους κάθε χρόνο επί δεκαετίες, με προϊόντα γνωστά σε όλους μας.

Σημεία που πρέπει να προσεχθούν

Ποιο είναι το ρίσκο μας;

Να κλείσει η εταιρία είναι η μία περίπτωση. Πόσο όμως μπορεί να κινδυνεύει μια εταιρία που αυξάνει (επαναλαμβάνουμε, όχι απλώς διανέμει) μερίσματα για δεκαετίες ολόκληρες;

Χωρίς καν να κοιτάξουμε τον ισολογισμό της, καταλαβαίνουμε πως πρόκειται για μια επιχείρηση εύρωστη. Για να δίνει μέρισμα επί τόσα πολλά συνεχόμενα έτη, σημαίνει πως υπάρχουν ικανοποιητικά κέρδη και ασφαλείς ταμειακές ροές. Τα δύο σημαντικότερα στοιχεία που κάθε επενδυτής οφείλει να εξετάζει.

Να σταματήσει να δίνει μέρισμα είναι η άλλη περίπτωση. Είναι γεγονός πως αυτές οι εταιρίες έχουν να επιδείξουν ιστορικό δεκαετιών στην καταβολή μερίσματος. Ωστόσο δεν έχουν καμία νομική υποχρέωση να συνεχίσουν. Μπορούν να μειώσουν ή να σταματήσουν τα μερίσματα σε δύσκολες περιόδους.

Όμως οι διοικήσεις αυτών των εταιριών είναι απρόθυμες να τα μειώσουν. Όχι μόνο γιατί αυτό θα οδηγήσει σε απογοήτευση των πιστών μετόχων και σε υποχώρηση της χρηματιστηριακής αξίας της, αλλά και επειδή πιθανόν να χαρακτηριστούν ως ανεπαρκείς και οι ίδιοι.

Το μειονέκτημα είναι πως αποκλείεται να πετύχουμε αστρονομικές αποδόσεις. Είναι για τους επενδυτές που προτεραιότητα έχουν την ασφάλεια του κεφαλαίου τους και μια δίκαιη απόδοση των οικονομιών τους. Όχι να γίνουν πλούσιοι με 1.000 ευρώ.

Ένα συνηθισμένο σφάλμα ακόμα και από επαγγελματίες διαχειριστές είναι ότι μένουν παθητικοί θεατές, όταν οι συνθήκες αλλάζουν. Τεράστιο λάθος. Πρέπει να παρακολουθούμε συνεχώς και να πουλήσουμε χωρίς δισταγμό, αν χρειαστεί.

Το παράδειγμα της άλλοτε πανίσχυρης Εθνικής Τράπεζας είναι χαρακτηριστικό. Όποιος πούλησε έγκαιρα σώθηκε, σε αντίθεση με αυτόν που επέμενε πεισματικά στη θέση του.

Συμπέρασμα

Στο ταραγμένο πέλαγος της χρηματιστηριακής αγοράς δεν βρίσκονται όλοι στην ίδια βάρκα. Υπάρχουν άνετα και ασφαλή σκάφη. Υπάρχουν και τα ελαφριά που τρέχουν πολύ, αλλά κινδυνεύουν στα κύματα της μεταβλητότητας.

Η απόδοση δεν είναι το μόνο ζητούμενο. Αν μια μετοχή από 10 δολάρια ανέβει στα 15, υποχωρήσει 3 και ξανανέβει στα 12, αυτό σημαίνει πως κερδίσαμε 20%.

Ναι, αλλά με τι ρίσκο; Πρόκειται για βόλτα με το τρενάκι του τρόμου που, κακά τα ψέματα, λίγοι καταφέρνουν να τερματίσουν.

Η χελώνα δεν ξεπερνά τον λαγό μονάχα στον γνωστό μύθο. Διαχρονικά οι αποδόσεις των μετοχών με αριστοκρατική μερισματική πολιτική έναντι του S&P 500 είναι καλύτερη και ασφαλέστερη. Ακόμα και στην τελευταία δεκαετία των μεγάλων ανατροπών.


Η επιλογή της σωστής εταιρίας είναι η μισή προϋπόθεση για την επιτυχία. Η άλλη μισή είναι η χρονική στιγμή που θα τοποθετηθούμε.

* Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com).