Τράπεζες: Πώς θα σταματήσει ο τραγέλαφος με τις διοικήσεις

Το αλαλούμ που παρατηρείται εδώ και μήνες σε σχέση με την ανάδειξη στελεχών σε κορυφαίες θέσεις των ελληνικών τραπεζικών ιδρυμάτων αναδεικνύει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο ότι οι διαδικασίες που έχουν οριστεί πρέπει να αλλάξουν το συντομότερο δυνατόν.

Πριν δηλαδή προκαλέσουν ανήκεστο βλάβη στο κύρος εποπτών και εποπτευόμενων, αλλά -το κυριότερο- και στην ίδια τη λειτουργία των τραπεζών, που διάγουν μια εξαιρετικά ευαίσθητη και απαιτητική περίοδο σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των διοικήσεών τους.

Εάν δε κρίνουμε από την πρόσφατη διαρροή κύκλων της αντιπροεδρίας, η ανάγκη αλλαγής της διαδικασίας δεν έχει καταστεί προφανής μόνο στους παράγοντες της ελληνικής αγοράς αλλά και στην ελληνική κυβέρνηση. Προφανώς απομένει να πειστούν και οι ίδιοι οι επόπτες που τις επέβαλαν.

Οι αδυναμίες της διαδικασίας είχαν φανεί από καιρό. Τα όσα διαδραματίζονται στην υπόθεση της Τράπεζας Πειραιώς, τις τελευταίες ημέρες, αποτελούν απλώς το αποκορύφωμα.

Κι αποτελούν το αποκορύφωμα διότι τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε παρεμβάσεις στη διαδικασία ανάδειξης του νέου CEO που περισσότερο παραπέμπουν σε κινήσεις παρασκηνιακών συμφερόντων παρά σε μια οργανωμένη θεσμική διαδικασία, που έχει ως στόχο την ανάδειξη του καταλληλότερου υποψηφίου.

Το γεγονός ότι ένας ξένος επενδυτής της Πειραιώς, ο John Paulson, με ποσοστό κάτω του 10%, μαζί ενδεχομένως με κάποιες «φιλικές» προς αυτόν δυνάμεις, που όμως αθροιστικά δεν κατέχουν ποσοστό άνω του 15%, προσπαθούν τους τελευταίες μήνες να επιβάλουν υποψήφιο της απολύτου αρεσκείας τους, παρεμβαίνοντας σε διάφορα επίπεδα (περιλαμβανομένου, ως λέγεται στην αγορά, και του SSM), αποτελεί πλέον κοινό μυστικό!

Όπως κοινό μυστικό είναι ότι ο εκλεκτός του κ. Paulson, έως τη στιγμή της αποχώρησής του από τη διαδικασία, προ ελαχίστων ημερών, ήταν ο εξαναγκασθείς σε παραίτηση πρώην CEO της τράπεζας Άνθιμος Θωμόπουλος. Ο οποίος ήταν απολύτως γνωστό ότι α) απορρίφθηκε από τον βασικότερο μέτοχο της Πειραιώς, δηλαδή το ΤΧΣ, που κατέχει το 26% και μάλιστα με ψήφους 9-0 και ότι β) η συντριπτική πλειονότητα των senior στελεχών της τράπεζας, με επίσημη επιστολή προς τον βασικό μέτοχο (το ΤΧΣ), έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι δεν δύναται να συνεργαστεί μαζί του!

Είναι απορίας άξιο, κατόπιν αυτών, πώς το nomination committee επανέφερε την υποψηφιότητα Θωμόπουλου. Η μόνη εξήγηση καταφανώς αφορά στην επιρροή που ασκεί ο κ. Paulson στην τράπεζα, επιρροή που, επίσης προφανώς, δεν εξαντλείται στους διορισμένους εκπροσώπους του.

Τραγική ωστόσο για το κύρος του ιδίου του SSM εμφανίζεται η κατάσταση με τον έτερο υποψήφιο, τον κ. Χρ. Παπαδόπουλο, ο οποίος κατόπιν της παρέμβασης εκπροσώπων του μηχανισμού λίγη ώρα μετά την έναρξη της συνεδρίασης του ΔΣ της Πειραιώς (που ήταν βέβαιο ότι θα τον αναδείξει διευθύνοντα σύμβουλο), αναγκάστηκε να στέλνει επιστολές τόσο προς τον SSM, όσο και προς το ΔΣ της Πειραιώς, προκειμένου να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να δηλώσει ότι παραμένει υποψήφιος.

Επιστολές με τις οποίες υποστηρίζει ότι έχει δώσει όλες τις απαραίτητες εξηγήσεις για το ότι δεν εμπλέκεται στην υπόθεση ξεπλύματος χρήματος της SCB, στην οποία εργαζόταν.

Κι ασφαλώς, εάν δεν το είχε πράξει, θα είχε ήδη διαψευστεί από τον ίδιο τον SSM, κάτι που όμως δεν έχει συμβεί.

Τι μπορεί λοιπόν να έχει συμβεί;

Παράγοντες που είναι σε θέση να γνωρίζουν πώς λειτουργούν αυτές οι διαδικασίες υποστηρίζουν πλέον ανοικτά ότι αφενός ο κ. Paulson φαίνεται με κάποιους τρόπους να ασκεί επιρροή σε συγκεκριμένα πρόσωπα στον SSM, αλλά και ότι μέσω ανώνυμων ή και επώνυμων «καταγγελιών», ο ίδιος και συνεργάτες του ενδεχομένως «ρίχνουν άμμο» στα γρανάζια της διαδικασίας, προκειμένου να βγάλουν εκτός μάχης υποψηφίους που δεν είναι της αρεσκείας τους και να κωλυσιεργήσουν.

Εάν είναι έτσι, μια και ο υπογράφων δεν είναι σε θέση να έχει αποδείξεις, τότε μέχρι στιγμής έχει πετύχει τον στόχο του με άκρως ικανοποιητικό τρόπο, ενάντια βεβαίως στο συμφέρον της συντριπτικής πλειοψηφίας των μετόχων της τράπεζας!

Κι επειδή η τράπεζα εξακολουθεί να είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο και η πλειοψηφία των μετόχων της δεν ανήκει ούτε στον κ. Paulson και στους φίλους του, ούτε ακόμη και στο ΤΧΣ, αυτό είναι ένα θέμα που, όπως και να έχουν τα πράγματα, θα έπρεπε να έχει απασχολήσει προ πολλού τόσο τον SSM, όσο και τις λοιπές αρμόδιες αρχές, προς όφελος της εταιρικής διακυβέρνησης.

Πώς λοιπόν θα πρέπει να εκτυλίσσεται η διαδικασία, σύμφωνα με τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης; Τα πράγματα είναι σχετικά απλά.

Το nomination committee θα πρέπει να καταρτίσει τη λίστα των υποψηφίων που έχουν τα κατάλληλα προσόντα και να επιλέξει κάποιον ή κάποιους εξ αυτών. Είτε πριν την επίσημη ανάδειξη αυτών των υποψηφίων, είτε αμέσως μετά, θα πρέπει ο SSM να δεσμεύεται για το εάν οι συγκεκριμένοι υποψήφιοι διαθέτουν το λεγόμενο “fit and proper”. H έγκριση αυτή, ή η απόρριψη, δεν μπορεί όμως να καθυστερεί επ' αόριστον (διότι π.χ. γίνονται ενδιαμέσως κάποιες «καταγγελίες») και θα πρέπει να είναι, στην περίπτωση της απόρριψης τουλάχιστον, πλήρως αιτιολογημένη.

Εν συνεχεία θα πρέπει να τοποθετείται, όπου απαιτείται αυτό, το ΤΧΣ, το οποίο σε δύο ελληνικές τράπεζες διαθέτει και ρόλο βασικότερου μετόχου. Στην τελευταία περίπτωση, σημειωτέον, το ΤΧΣ εκφράζει τη θέλησή του επισήμως μέσω των εκπροσώπων του στα ΔΣ.

Ακολούθως οι αποφάσεις, εφόσον υπάρχουν εγκεκριμένοι υποψήφιοι, ανήκουν στην πλειοψηφία του ΔΣ της τράπεζας, το οποίο θα αναδείξει τον νέο CEO.

Εάν δε κάποιος, υπό την ιδιότητα του ουσιώδους μετόχου (περιλαμβανομένου και του ΤΧΣ), διαφωνήσει με την απόφαση του ΔΣ, έχει πλέον τη δυνατότητα να ζητήσει τη σύγκληση Γενικής Συνέλευσης προκειμένου να επιχειρήσει να ανατρέψει το ΔΣ της τράπεζας.

Κι εκεί βεβαίως θα έχουν την ευκαιρία να τοποθετηθούν/ψηφίσουν όλοι ανεξαιρέτως οι μέτοχοι! Οι τραγελαφικές αδιαφανείς μεθοδεύσεις, που εκθέτουν εντέλει την αξιοπιστία του τραπεζικού συστήματος και καθιστούν την «εταιρική διακυβέρνηση» φράση κενή περιεχομένου, πρέπει να σταματήσουν άμεσα!

ΥΓ: Αν όσα συμβαίνουν γύρω από αυτές τις υποθέσεις συνέβαιναν σε άλλη ανεπτυγμένη χώρα, το σύστημα θα είχε τρίξει συθέμελα και οι υπαίτιοι του τραγέλαφου θα έψαχναν να βρουν την καρέκλα τους.