Oι πολιτικές ασυναρτησίες του Βαρουφάκη

Ο Τσίπρας έπρεπε να φέρει τη συμφωνία, αλλά να παραδώσει την εφαρμογή της σε αυτούς που την πιστεύουν, είπε σε ένα ρεσιτάλ πολιτικής ασυναρτησίας, ο Γιάνης Βαρουφάκης, σε συνέντευξή του στην Εφημερίδα των Συντακτών. 

Με τον τρόπο αυτό, ο κ. Βαρουφάκης παραδέχεται ότι δεν υπάρχει σήμερα άλλη βιώσιμη ενναλακτική για την Ελλάδα, υποστηρίζει όμως ότι ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να εγκαταλείψουν την εξουσία και να «φορτώσουν» την υλοποίηση της μόνης αυτής ενναλακτικής στη σημερινή αντιπολίτευση.

Αυτό που ίσως δεν αντιλαμβάνεται ο κ. Βαρουφάκης είναι ότι κανένας ηγέτης και καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να πει «αυτή είναι η μόνη λύση, αλλά εμείς δεν θα την εφαρμόσουμε, ας έρθουν... κάποιοι άλλοι».

Δεν λειτουργούν έτσι οι χώρες, οι ηγεσίες και οι υπεύθυνες κυβερνήσεις και για αυτό άλλωστε το λόγο υπάρχει το γνωμικό που λέει ότι «πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού».

Το ανέφικτο ανήκει στη σφαίρα της θεωρίας, μαγεύει ίσως κάποιους διανοητές, κάποιους «σταρ» οικονομολόγους και φιλοσόφους, με κανένα τρόπο όμως δεν μπορεί να στηρίξει την υλοποίηση πολιτικών, τη διακυβέρνηση.

Όσο δε κι αν δεν θέλει να το καταλάβει ο κ. Βαρουφάκης, τόσο ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, όσο και το μεγάλο κομμάτι του κόμματός του που θέλει να κυβερνήσει, κι όχι να εξαντλείται σε μια αντιπολίτευση του «ΔΕΝ» (όπως προφανώς επιδιώκουν οι ακροαριστεροί του κόμματος) απώλεσε κάθε δυνατότητα οπισθοχώρησης μετά το δημοψήφισμα.

Τυχόν επικράτηση του «ΝΑΙ» ή έστω μια οριακή διαφορά υπέρ του «ΟΧΙ» θα είχε επιτρέψει στον Τσίπρα (ειδικά στην πρώτη περίπτωση) μια αξιοπρεπή αποχώρηση από την κυβέρνηση, μετά την υπογραφή της συμφωνίας.

Η εκκωφαντική όμως επικράτηση του «ΟΧΙ» έκλεισε αυτό τον δρόμο. Ανέδειξε τον ίδιο σε απόλυτο κυρίαρχο της ελληνικής πολιτικής σκηνής και κατέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας το προφανές: κανένα πρόγραμμα δεν πρόκειται να πετύχει με τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Τσίπρα απέναντι.

Κάτι τέτοιο θα αποτελέσει έναυσμα για τον απόλυτο διχασμό της ελληνικής κοινωνίας, με ταξικά κυρίως κριτήρια, επιφέροντας έως και ολέθρια αποτελέσματα. Το ξέρουν οι ηγεσίες του εξωτερικού, το ξέρουν οι ηγεσίες της εγχώριας αντιπολίτευσης, το αντιλαμβάνεται και ο ίδιος ο Τσίπρας, ο οποίος προφανώς δεν θέλει να ηγεμονεύσει επί ερειπίων.

Η μόνη επιλογή που έχει τώρα είναι να το παλέψει, ελπίζοντας ότι εφαρμόζοντας το πρόγραμμα θα λάβει αναπτυξιακά αντίβαρα και μια σοβαρή αναδιάρθρωση του χρέους. Εκτός κι αν ο λαός με την ψήφο του κρίνει διαφορετικά.

Ωστόσο, σύμφωνα και με τα πλέον πρόσφατα δημοσκοπικά ευρήματα, αν γίνονταν τώρα εκλογές, μετά τη συνθηκολόγηση και τη βαριά συμφωνία, πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν πρώτο κόμμα. Οπότε τι θα έκανε μετά, θα παραιτείτο υπέρ του... δεύτερου; Περιθώριο για άλλη διαπραγμάτευση δεν υπάρχει σήμερα.

Προφανώς ο κ. Βαρουφάκης έχει άλλη άποψη.

Κανένα πρόβλημα. Ο ίδιος αποτέλεσε ένα ενδεχομένως χρήσιμο -συνάμα κι επικίνδυνο- εργαλείο στην περίοδο της σφοδρής αντιπαράθεσης με τους δανειστές. Κατά κάποιον τρόπο έντυσε θεωρητικά και επικοινωνιακά, με πειστικό τρόπο, το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι αυτό που χρειάζεται είναι αναδιάρθρωση του χρέους κι όχι περισσότερα μέτρα λιτότητας.

Σε αυτό είχε κι έχει δίκιο, η πραγματικότητα όμως δεν αλλάζει επειδή κάποιος έχει δίκιο. Το παραδεχόταν και ο ίδιος όταν έλεγε ότι η ρήξη και το Grexit δεν αποτελούν επιλογή.

Είναι δε κρίμα που πολλά απ' όσα σωστά είπε (την εφαρμογή αυτόματου μέτρου περιορισμού των δημοσιονομικών δαπανών, την χρήση part time υπαλλήλων σε φορολογικούς ελέγχους κ.ά.) τα κατάπιε ο επικοινωνιακός πόλεμος της περιόδου.

Στο τέλος όμως του έργου ο κ. Βαρουφάκης τάσσεται υπέρ της ορθής ανόθευτης εφαρμογής της θεωρίας του, εις βάρος της πολιτικής και οικονομικής πραγματικότητας και των περιορισμών που επιβάλλουν οι διεθνείς συσχετισμοί δυνάμεων.

Για αυτό και η παρατήρηση που έκανε δημόσια για το πρόσωπό του ο πρωθυπουργός, είναι απόλυτα σωστή. Ο Βαρουφάκης μπορεί να είναι ένας πολύ καλός θεωρητικός οικονομολόγος, δεν κάνει όμως για πολιτικός.

Διότι αρνείται να βάλει το εφικτό πάνω από το «ορθό» της... θεωρίας του.