Η ξεχωριστή περίπτωση της Attica Bank

Σε ένα από τα πλέον κρίσιμα χρονικά σημεία της δύσβατης και επώδυνης διαδρομής που η χώρα ακολουθεί για την ανάνηψη της, η ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος συνιστά την πλέον κομβική παράμετρο για την έξοδο του τόπου από την κρίση και την επιστροφή στην ανάπτυξη.

Την ίδια στιγμή η έντονη πολυπλοκότητα του διεθνούς χρηματοοικονομικού περιβάλλοντος, δυσχεραίνει ιδιαιτέρως τις προσπάθειες των ελληνικών τραπεζών για την ανακεφαλαιοποίηση τους. Στον αγώνα αυτό, οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες διαθέτουν το πλεονέκτημα της συστημικής τους θέσης. Αντίθετα, οι λεγομένες μικρομεσαίες τράπεζες, στα πλαίσια μιας ασύμμετρα δυσχερούς διαδικασίας, πέραν των συμβατικών δυσκολιών, έχουν επιπλέον να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του μεγέθους τους και των ιδιαιτεροτήτων που αυτό παράγει.

Από αυτό το υποσύνολο των τραπεζών, η Attica Bank αποτελεί ίσως την πιο ξεχωριστή περίπτωση.

Πράγματι, αν κανείς επιχειρήσει να ταυτοποιήσει το εποπτικό αφήγημα για την Attica Bank, δεν θα μπορούσε να μην επισημάνει ότι τη χρονιά που πέρασε το ενεργητικό της τράπεζας επέδειξε μικρότερους ρυθμούς μείωσης έναντι του συνόλου του πιστωτικού συστήματος, αποδεικνύοντας με τον τρόπο αυτό τον ρόλο που διαδραματίζει ο οργανισμός απέναντι στην κοινωνία, αλλά και την προσήλωσή του στη σχέση εμπιστοσύνης που έχει αναπτύξει με τους πελάτες του.

Περαιτέρω, τη χρονιά που πέρασε το παθητικό της τράπεζας επέδειξε ιδιαίτερα μειωμένο ρυθμό εκροών στον τομέα των καταθέσεων σε σχέση με το σύνολο του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, με αποτέλεσμα τη συγκριτικά μικρότερη εξάρτηση της τράπεζας από τους μηχανισμούς χρηματοδότησης του ευρωπαϊκού συστήματος.

Ασφαλώς, καμία από τις δυο παραπάνω παρατηρήσεις δεν οδηγήθηκε από την συγκυρία. Είναι προϊόν επίπονης δουλειάς και αποτελεσματικής στρατηγικής. Η Attica Bank μπορεί να θεωρείται μια μικρομεσαία τράπεζα, είναι όμως ένας ανεξάρτητος οργανισμός, με εξαιρετική ποιότητα χαρτοφυλακίου, μηδενική έκθεση σε τοξικά προϊόντα και υγιή οικονομικά στοιχεία. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα να επιδείξει εντυπωσιακή αντοχή κατά τη διάρκεια της κρίσης, υποβοηθούμενη σε κάθε περίπτωση, είτε από το ικανό και αφοσιωμένο της ανθρώπινο κεφάλαιο, είτε από τον γενικευμένο εκσυγχρονισμό που είναι σε εξέλιξη και αφορά σε προϊόντα, υποδομές, νέα πεδία δραστηριοποίησης κ.λπ.

Σε επόμενο επίπεδο ανάλυσης, δεν θα μπορούσε να μην αξιολογηθεί το ζήτημα του βασικού μετόχου της τράπεζας, του ταμείου δηλαδή που διαχειρίζεται τους κόπους και τον μόχθο του Έλληνα μηχανικού. Το ΤΣΜΕΔΕ-ΕΤΑΑ με μια δύσκολη, αλλά συνειδητή απόφαση, δεσμεύτηκε ξεκάθαρα να καλύψει το 50% των απαιτούμενων κεφαλαίων της ανακεφαλαιοποίησης, ήτοι για κάθε ευρώ που θα τοποθετείται από τους επενδυτές, ένα ευρώ να τοποθετεί και ο βασικός μέτοχος.

Συγχρόνως, η Attica Bank είναι ίσως ο μόνος οργανισμός, που διατηρεί θετική καθαρή θέση και προχωρά στην ανακεφαλαιοποίηση με ίδια μέσα, όντας ενδεχομένως η μόνη τράπεζα με γνήσια ιδιωτική σύσταση, μεγάλη ελευθερία κινήσεων και κυρίως απαλλαγμένη από τους περιορισμούς του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Ένας υποψήφιος επενδυτής θα πρέπει επιπλέον να συνεκτιμήσει ότι η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που θα διενεργηθεί γίνεται σε μια ιδιαίτερα ελκυστική ονομαστική αξία, δίχως μάλιστα να ληφθούν υπόψη οι όποιες υποκείμενες υπεραξίες. Σε σχέση δε με τη σημερινή αποτίμηση της τράπεζας, η αύξηση πραγματοποιείται με εντυπωσιακό discount, ένα ακόμα άκρως ελκυστικό κίνητρο για τους δυνητικούς επενδυτές.

Η κεφαλαιακή ενίσχυση της τράπεζας, συνολικού ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ, θα προέλθει εξ' ημισείας από αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και έκδοση υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών (μία μετατρέψιμη ομολογία ανά μία νέα μετοχή). Οι ομολογίες θα φέρουν κουπόνι 9%, ένα πραγματικά προσοδοφόρο επιτόκιο που δεν θα μπορούσε να αφήσει κανέναν αδιάφορο.

Τέλος, μεταξύ των χαρακτηριστικών της Attica Bank θα έλεγε κανείς ότι συγκαταλέγονται η ευελιξία (λόγω ασφαλώς μεγέθους), οι στοχευμένες τραπεζικές πρακτικές και η αμεσότητα με τους πελάτες. Η κρίση έδειξε ότι η βιωσιμότητα μιας τράπεζας δεν είναι συνάρτηση μόνον του μεγέθους της. Και η διεθνής χρηματοοικονομική πράξη τεκμαίρει ότι, εκτός από τα μεγάλα σχήματα, υπάρχει πάντα χώρος για μικρότερες τράπεζες, ιδίως όταν αυτές καλύπτουν υπαρκτά κενά της οικονομίας. Άλλωστε, σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο ορίζεται ο υγιής τραπεζικός ανταγωνισμός.

Η Attica Bank είναι σε θέση να αποτελέσει τον μη-συστημικό πυλώνα του νέου τραπεζικού συστήματος. Με βάση το στρατηγικό της πλάνο, φαίνεται ότι θεμελιώδης επιδίωξη της πρόκειται να είναι η στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Η τράπεζα δεσμεύτηκε να δώσει έμφαση στην αναστήλωση της κατακερματισμένης πρωτογενούς παραγωγής της χώρας και σε κλάδους που εμφανίζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, όπως ο κατασκευαστικός, ο τουριστικός, η αγροτική παραγωγή και το νεανικό επιχειρείν.

Είναι αλήθεια ότι το οικονομικό κλίμα, αργά αλλά σταθερά, βελτιώνεται, παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο δεν καταγράφεται ακόμη στην κοινωνία. Υπάρχουν δε ισχυρές ενδείξεις ότι τα χείριστα σενάρια έχουν πια ακυρωθεί. Το διεθνές ενδιαφέρον για επενδύσεις, η επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, η προοπτική πρωτογενούς πλεονάσματος μέσα στο 2013 δείχνουν ότι η ανάκαμψη είναι κοντά. Και όταν αυτή έρθει, προσήκει, τόσο για τους νυν, όσο και για τους δυνητικούς μετόχους της τράπεζας, να έχουν ήδη λάβει την ορθή επενδυτική τοποθέτηση.

Τα μηνύματα που έρχονται σχετικά με την έκβαση της ανακεφαλαιοποίησης της Attica Bank είναι ιδιαιτέρως θετικά και αισιόδοξα. Είναι γεγονός ότι, τους τελευταίους μήνες η τράπεζα απασχόλησε εγχώριους και διεθνείς επενδυτές, που ενδιαφέρονται σφοδρά να λάβουν μέρος στην αύξηση. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι τις ημέρες αυτές υψηλόβαθμα στελέχη της Attica Bank βρίσκονται στο διεθνές road-show στις ΗΠΑ, με στόχο την ανάδειξη της φυσιογνωμίας της τράπεζας και του σχεδίου της για το μέλλον.

Τόσο στην περίπτωση ενός απλού ιδιώτη επενδυτή, όσο και στην περίπτωση θεσμικών επενδυτικών κεφαλαίων, τα επιχειρήματα στη βάση των οποίων θα μπορούσε να εδρασθεί ο ισχυρισμός ότι η Attica Bank είναι σε θέση να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο νέο τραπεζικό στερέωμα, είναι πολλά.

Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει η ηγεσία της, η τράπεζα ουσιαστικά επανιδρύεται σήμερα, ενώ η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι το μέσο για να κατοχυρωθούν όσα έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και για να θωρακισθεί κεφαλαιακά ο οργανισμός, προκειμένου να είναι σε θέση να υλοποιήσει το επιχειρηματικό του σχέδιο. Ένα σχέδιο που τον θέλει να αναπτύσσεται, να κατακτά νέα μερίδια αγοράς και να μετατρέπεται σε μια ισχυρή τράπεζα, ικανή να προσανατολίσει την πολιτική της σε τομείς που παρουσιάζουν θετικές προοπτικές, από τις οποίες ασφαλώς θα προέλθει και η ανάπτυξη για τον τόπο.

 * O Δρ. Παναγιώτης Ι. Ξυδώνας (http://xidonas.blogspot.com) είναι Επιστημονικός Συνεργάτης στο Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων & Διοίκησης του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και μέλος της Επενδυτικής Επιτροπής Αμοιβαίων Κεφαλαίων στην Attica Wealth Management ΑΕΔΑΚ.

*Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο;

Τι γνώμη έχετε;To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.