Τέτοιες ώρες είναι μάλλον περιττό να αναζητά κάποιος το «πώς φτάσαμε ως εδώ» μέσα από μια αλληλουχία γεγονότων, πράξεων και παραλείψεων, που αφορούν τόσο τις ελληνικές ηγεσίες και την κοινωνία, όσο και τους εταίρους-δανειστές μας.
Τέτοιες ώρες προέχει η ουσία. Και η ουσία είναι ότι στο χθεσινό του διάγγελμα ο κ. Τσίπρας ανέπτυξε το πολιτικό σκεπτικό της κίνησης του να προκαλέσει δημοψήφισμα, αλλά δεν προσδιόρισε ρητώς ποιες θα είναι οι συνέπειες της αρνητικής απάντησης, την οποία ξεκάθαρα υποστήριξε.
Εμμέσως πλην σαφώς, έδειξε να θεωρεί, όπως άλλωστε προκύπτει κι από τις δηλώσεις άλλων στελεχών της κυβέρνησης, ότι ένα «όχι» θα μηδενίσει το κοντέρ της διαπραγμάτευσης και θα δώσει το έναυσμα για μια νέα, από ισχυρότερη θέση.
Ωστόσο, καθώς το πρόγραμμα για την Ελλάδα λήγει την ερχόμενη Τρίτη, κι αρκετοί παράγοντες εντός της Ευρώπης, επιθυμούν την έξοδο της χώρας μας από την ζώνη του κοινού νομίσματος, κάτι τέτοιο ουδόλως μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο.
Πολύ φοβάμαι λοιπόν ότι το ερώτημα που θα γράφει το χαρτί, δεν θα έχει τόση σημασία, όσο το πλαίσιο που θα θέσουν οι δανειστές, σε σχέση με την απάντηση του.
Αν υποθέσουμε ότι η Ευρώπη θα σεβαστεί χωρίς αντιρρήσεις το δημοκρατικό δικαίωμα του λαού να απορρίψει την πρόταση της και θα επανέλθει με μια νεότερη, τότε όλα καλά. Ωστόσο το γεγονός ότι η διαπραγμάτευση των δανειστών γινόταν ως τώρα από μια εκλεγμένη κυβέρνηση με «νωπή λαϊκή εντολή», δεν φαίνεται να έπαιξε κεντρικό ρόλο στην έκβαση της .
Κι αυτό σημαίνει, ότι υπάρχει το σοβαρό ενδεχόμενο του «take it or leave us». Οπότε ότι κι αν γράφει το χαρτί, το πραγματικό ερώτημα θα είναι «ναι στη συμφωνία, ή ναι στη χρεοκοπία» και το πιθανότερο, στην έξοδο αργά ή γρήγορα, από το ευρώ.