Το παράδοξο της... μαρμελάδας

Με βάση τη διαίσθηση θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί πως «όσο πιο πολλά, τόσο πιο καλά». Όσο περισσότερες επιλογές εξετάζουμε, τόσο πιο σωστά αποφασίζουμε. Όσο περισσότερες εναλλακτικές διαθέτουμε, τόσο πιο ικανοποιημένοι νιώθουμε. Αλλά καμιά φορά ισχύει το αντίστροφο: Όσο περισσότερες επιλογές έχουμε, τόσο αυξάνονται οι προσδοκίες μας και μαζί η ανησυχία μήπως πάρουμε τη λάθος απόφαση. Πρόκειται για το λεγόμενο «παράδοξο των επιλογών», το οποίο απέδειξε η Αμερικανίδα Σίνα Άιενγκαρ σε ένα θρυλικό πείραμα:

Σε ένα σουπερμάρκετ, πρόσφερε στους πελάτες διαφορετικές μαρμελάδες προς δοκιμή: Τη μία μέρα έξι διαφορετικές γεύσεις μαρμελάδας, την επομένη είκοσι τέσσερις. Η μικρότερη ποικιλία προσέλκυσε το 40% των πελατών να δοκιμάσουν και το 30% να αγοράσουν ένα βάζο. Η μεγαλύτερη ποικιλία προσέλκυσε μεν το 60% των πελατών, αλλά μόνο το 2% αγόρασε τελικά μαρμελάδα. Συμπέρασμα: Οι πολλές επιλογές είναι συναρπαστικές, αλλά γεννούν σύγχυση.

Πώς, όμως, μπορείτε να λύσετε αυτό το παράδοξο στην καθημερινή ζωή σας; Ο καθηγητής ψυχολογίας Μπάρι Σουόρτς συνιστά: Μειώστε τις επιλογές σας. Στο εστιατόριο, για παράδειγμα, παραγγείλτε το πρώτο πιάτο που βλέπετε στον κατάλογο και σας αρέσει - και στη συνέχεια κλείστε αμέσως τον κατάλογο και αφήστε τον στην άκρη. Διότι όσο περισσότερες επιλογές γυροφέρνετε στο μυαλό σας, τόσο λιγότερο ικανοποιημένοι θα μείνετε τελικά.

Ούκ έν τω πολλώ τό εύ.