“Εάν φθάσαμε στο σημείο να χρειάζεται Κύπριος τραπεζίτης για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Τράπεζας στην Κύπρο πρέπει να προβληματίσει σοβαρά την πολιτική ηγεσία και την κοινωνία της Κύπρου”, δήλωσε ο κ. Ανδρέας Βγενόπουλος σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Η Καθημερινή» της Κύπρου.

Σημείωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη πόλεμος εναντίον του και εναντίον της MPB από τη στιγμή όπου επιχειρήθηκε να ανοίξει διάλογος για την ανακεφαλαιοποίηση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος.

Ο ίδιος επισήμανε ότι "Χωρίς τις σωστές προϋποθέσεις, χωρίς οι μέτοχοι να γνωρίζουν ότι τα χρήματα που θα βάλουν είναι τα τελευταία που απαιτούνται και χωρίς την πλήρη αποκατάσταση της επάρκειας του θεσμικού πλαισίου και της ισονομίας και διαφάνειας της εποπτείας είναι σχεδόν αδύνατον να προσελκυστούν μεγάλες διεθνείς επενδύσεις".

Αναλυτικά η συνέντευξη

1. Η παραίτησή σας από την προεδρία της MPB αποδείχτηκε ότι ήταν η αρχή μιας σειράς γεγονότων στην τράπεζα, με αποκορύφωμα την πρόκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης, στις 17 Ιανουαρίου, για την αλλαγή της διοίκησης. Τελικά, ο κ. Μπουλούτας παραιτήθηκε. Το πρόβλημα της τράπεζας, σε αυτήν τη συγκυρία, ήταν ο διευθύνων σύμβουλος;

ΑΠ.: Ο κ. Μπουλούτας είναι ένα υψηλόβαθμο στέλεχος στον τραπεζικό και επιχειρηματικό χώρο, με ευρωπαϊκή αναγνώριση και καταξίωση και η αποχώρησή του είναι πλήγμα όχι μόνο για την MPB αλλά και για το κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Είναι προφανές ότι, εν μέσω των σημερινών προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν, η αποχώρηση ενός τέτοιου στελέχους που έχει την εμπιστοσύνη όλων των βασικών μετόχων της MPB αλλά και της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό. Όμως, δεν γινόταν διαφορετικά, διότι οι συνθήκες άσκησης των καθηκόντων του δεν ήταν πλέον συμβατές με τις πρακτικές εξυπηρετήσεως συμφερόντων ενός σοβαρού τμήματος του κυπριακού κατεστημένου.


2. Η κορυφή της διοικητικής πυραμίδας της MPB απαρτίζεται πλέον από Κύπριους τραπεζίτες. Υπήρξε η αίσθηση ότι σε κάποιο σημείο είχε χαθεί η μεταξύ σας επαφή. H εμπιστοσύνη αποκαταστάθηκε ή τους χρειάζεστε για να προωθήσουν καλύτερα από έναν ελλαδιτή τραπεζίτη τα συμφέροντα της τράπεζας στο κυπριακό πολιτικό σύστημα;

ΑΠ.: Οι Κύπριοι τραπεζίτες που διοικούν σήμερα την MPB ήταν δική μου επιλογή εδώ και πολλά χρόνια, ως συνεργάτες αρχικά δικοί μου και εν συνεχεία του κ. Μπουλούτα. Τους περιβάλλαμε με εμπιστοσύνη, δουλέψαμε μαζί τους αρμονικά και με απόλυτη συναίνεση και ομοφωνία σε όλα τα σοβαρά θέματα της τράπεζας, συνεπώς νομίζω ότι οι εξελίξεις στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα δεν ήταν δική τους επιλογή.

Το εάν φθάσαμε στο σημείο να χρειάζεται Κύπριος τραπεζίτης για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της τράπεζας στην Κύπρο πρέπει να προβληματίσει σοβαρά την πολιτική ηγεσία και την κοινωνία της Κύπρου και δεν συνάδει με τη θεμιτή επιδίωξη της Κύπρου να καταστεί «διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο» και αντιμετωπίζεται πολύ αρνητικά από τους διεθνείς επενδυτές.

3. Όλες οι κινήσεις σας δείχνουν ότι το υπ’ αριθμόν ένα θέμα για εσάς, ως MIG, είναι το θεσμικό πλαίσιο στην Κύπρο. Έχετε ανοίξει πολλά μέτωπα. Πρώτο μέτωπο είναι ο νόμος για τη στήριξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Δεν σας ικανοποιεί και είναι σαφέστατο αυτό. Η στάση σας δημιουργεί την εντύπωση ότι η τράπεζα θα χρειαστεί κεφάλαια από το κράτος, γι’ αυτό και θέτετε το θέμα.

ΑΠ.: Οι μεγάλες κυπριακές τράπεζες θα χρειαστούν σύντομα ανακεφαλαιοποίηση χωρίς αυτήν τη στιγμή να γνωρίζει κανείς τα κεφάλαια που θα απαιτηθούν. Παράλληλα, πρέπει να διαφυλαχθεί η δυνατότητά τους να παρέχουν ρευστότητα στην κυπριακή οικονομία, αλλιώς οι υφεσιακές επιπτώσεις θα τις αναγκάσουν να ζητούν ολοένα και περισσότερα κεφάλαια με οποιοδήποτε κόστος, βλάπτοντας σοβαρά εκτός από την κοινωνία και τους μετόχους τους.

Είδαμε τι έγινε στην Ελλάδα και πρέπει πάση θυσία να το αποφύγουμε. Δεν άνοιξα ούτε επιθυμώ να ανοίξω μέτωπο με κανέναν. Ζήτησα διάλογο και συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς, ώστε να πάμε συντονισμένοι προς τη σωστή κατεύθυνση. Αντί διαλόγου, ο πόλεμος εναντίον μου και εναντίον της MPB εντάθηκε, ενώ ο ανταγωνισμός ξεκίνησε τις ίδιες διαδικασίες των αποσπασματικών αυξήσεων κεφαλαίου που έγιναν πριν από δύο χρόνια στις ελληνικές τράπεζες και δεν έλυσαν κανένα πρόβλημα. Εάν σήμερα, όπου έχουμε τις εμπειρίες των εξελίξεων στην Ελλάδα, δεν γίνουν στην Κύπρο τα σωστά πράγματα, φοβούμαι ότι οι εξελίξεις θα είναι όπως και στην Ελλάδα καταστροφικές.

4. Ανεξάρτητα από την τελική διατύπωση του νομοσχεδίου, θα στηρίξετε την τράπεζα με όσα κεφάλαια χρειαστεί ή όχι; Η Marfin Popular Bank είναι ένα από τα διαμάντια της MIG. Θα φτάνατε στο σημείο να την εγκαταλείψετε;

ΑΠ.: Έχω σε όλες μου τις τελευταίες ανακοινώσεις εξηγήσει τους όρους και τις προϋποθέσεις που εφόσον υπάρξουν θα είναι δυνατόν να προσελκυστούν ιδιωτικές επενδύσεις στο κυπριακό σύστημα. Σε αυτό το πλαίσιο και μόνο, η MIG αλλά και οι σύμμαχοι της MIG, παλαιοί και νέοι, θα στηρίξουν την MPB. Χωρίς όμως τις σωστές προϋποθέσεις, χωρίς οι μέτοχοι να γνωρίζουν ότι τα χρήματα που θα βάλουν είναι τα τελευταία που απαιτούνται, και χωρίς την πλήρη αποκατάσταση της επάρκειας του θεσμικού πλαισίου και της ισονομίας και διαφάνειας στην εποπτεία, είναι σχεδόν αδύνατον να προσελκυστούν μεγάλες διεθνείς επενδύσεις.

5. Δεύτερο θεσμικό μέτωπο που ανοίξατε είναι η πρόταση να γίνει έλεγχος στα χαρτοφυλάκια των κυπριακών τραπεζών από την BlackRock, αμφισβητώντας ευθέως την εποπτεία. Θεωρείτε αδιαφανές το σύστημα χορηγήσεων; Τo ρωτώ αυτό γιατί όλες οι τράπεζες στην Κύπρο -και δεν εξαιρώ την MPB- έχουν καλλιεργήσει την άποψη ότι το σύστημα χορηγήσεων είναι συντηρητικό. Τελικά τι ισχύει;

ΑΠ.: Επαναλαμβάνω ότι δεν επιθυμώ να ανοίξω κανένα μέτωπο, όμως η Κύπρος δεν μπορεί πλέον να λειτουργεί με τοπικά χαρακτηριστικά και ούτε να είναι έρμαιο τοπικών ξενοφοβικών κατεστημένων και ψιθύρων. Πρέπει να προσκληθεί η BLACKROCK για τον έλεγχο των χαρτοφυλακίων και των υπόλοιπων στοιχείων του ισολογισμού όλων των κυπριακών τραπεζών, όπως έχει γίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Είναι αδιανόητο να ζητείται από ιδιώτες μετόχους και επενδυτές να ξαναβάλουν χρήματα σε τράπεζες σήμερα χωρίς μια διεθνή σφραγίδα αξιοπιστίας. Εάν ο διάλογος που είχε αποφασιστεί πριν από 2,5 χρόνια από την Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοίκησης της Κυπριακής Βουλής είχε γίνει, πιστεύω ότι με τις απαραίτητες προσαρμογές σήμερα το κυπριακό τραπεζικό σύστημα θα ήταν υγιέστερο. Έβλεπα την κρίση που ερχόταν και γι' αυτό έδωσα τον αγώνα μου τότε. Δεν είχα και δεν έχω καμία προσωπική διαφορά με τον κ. Ορφανίδη.

Έστω και σήμερα, όμως, ο διάλογος και οι προσαρμογές πρέπει να γίνουν και τα αποτελέσματα της BLACKROCK θα βοηθήσουν σε αυτήν την κατεύθυνση. Τα αποτελέσματα της BLACKROCK θα απαντήσουν σε όλα τα ερωτήματα για τα πεπραγμένα και την κατάσταση κάθε τράπεζας, την επίδραση σε αυτά του θεσμικού πλαισίου και την ποιότητα της εποπτείας.

Δεν πρέπει να αρνούμεθα την πραγματικότητα, όποια κι αν είναι αυτή. Ποιος μπορεί να είναι εναντίον της διαφάνειας; Κι αν κάποιος ή κάποιοι έχουν συμφέροντα να κρύβουν την πραγματικότητα, πρέπει δηλαδή εμείς οι μέτοχοι να πληρώσουμε τον λογαριασμό στο σκοτάδι;

6. Η MPB στα αποτελέσματα εννεαμήνου δεν υπολόγισε απομείωση 50% από το PSI+. Αν ήσασταν ένας τρίτος επενδυτής, δεν θα σας ενοχλούσε αν κάποια τράπεζα δεν έδινε μια εικόνα των επιπτώσεων από το ελληνικό κούρεμα;

ΑΠ.: Η απόφαση της μη εγγραφής των συνεπειών του PSI 50% ήταν απόφαση των θεσμικών οργάνων της ευρωζώνης. Σήμερα που απαντώ στις ερωτήσεις σας ούτε γνωρίζουμε τι θα γίνει με το PSI, ούτε υπάρχει η βεβαιότητα του 50%, ούτε ξέρουμε ποιος θα εγγυηθεί το υπόλοιπο 50%.

Οι αβεβαιότητες της ευρωζώνης επιβάλλουν να περιμένουμε τις εξελίξεις και μετά να αποτιμήσουμε σωστά τα ελληνικά, αλλά και τα κυπριακά και τα ιρλανδέζικα κ.ά. ομόλογα της ευρωζώνης, που έχουν κυρίως σε μεγάλα μεγέθη άλλες κυπριακές τράπεζες και όχι η MPB. Τώρα, αν κάποια τράπεζα δεν θέλει να περιμένει να γίνουν όλα σωστά και δίνει όποιες αποτιμήσεις θέλει για να αποσπάσει χρήματα από τους μετόχους της, εν μέσω όλων αυτών των αβεβαιοτήτων, είναι θέμα αυτής της τράπεζας και των μετόχων της. Η MPB πρέπει να ενεργήσει με σύνεση, υπομονή, διαφάνεια και σεβασμό προς τους μετόχους της, που ήδη, λόγω της κρίσης, έχουν χάσει πολλά χρήματα.

7. Βλέποντας τα πράγματα εκ των υστέρων, ήταν λάθος, επιχειρηματικά, η διασυνοριακή συγχώνευση της Marfin Laiki με τη Marfin Egnatia. Αν οι δύο τράπεζες λειτουργούσαν ανεξάρτητα, δεν θα ήταν πιο εύκολη η διαχείριση των κινδύνων; Αυτή είναι και η βασική ευθύνη που αποδίδεται στις δύο μεγάλες τράπεζες της χώρας. Με το ενιαίο δίκτυό τους, στην Ελλάδα και στην Κύπρο, έφεραν την ελληνική κρίση στην Κύπρο.

ΑΠ.: Η διασυνοριακή συγχώνευση της MARFIN LAIKI με τη MARFIN EGNATIA ήταν λάθος, αλλά ακόμη μεγαλύτερο λάθος ήταν που αντί να μεταφέρουμε την έδρα της Τράπεζας στην Ελλάδα την κρατήσαμε στην Κύπρο με τη διαβεβαίωση της Επιτροπής της Κυπριακής Βουλής ότι θα γίνει τουλάχιστον ο διάλογος που δεν έγινε ποτέ. Διαφωνώ ότι οι δύο μεγάλες τράπεζες της Κύπρου έφεραν την ελληνική κρίση στην Κύπρο.

Η επέκταση των εργασιών τους στην Ελλάδα τους έδωσε μεγέθη και κερδοφορία και μπόρεσαν να προσελκύσουν τεράστια διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, που σήμερα είναι μια σημαντική ασπίδα προστασίας. Το λάθος ήταν, και το είχα πει στη Βουλή πριν από 2,5 χρόνια, ότι το κυπριακό θεσμικό πλαίσιο δεν τους επέτρεψε να κάνουν ορθή διασπορά του κινδύνου διεθνώς, ώστε η οποιαδήποτε κρίση σε οποιαδήποτε χώρα να μπορεί να αντιμετωπίζεται πιο εύκολα.

Δεν είμαι μετά Χριστόν προφήτης, τα πρακτικά της Βουλής υπάρχουν και μπορείτε να τα διαβάσετε. Ως προς τη σημερινή δε ελληνική κρίση, επειδή η κυπριακή ακολουθεί με ετεροχρονισμό, αφού στην Κύπρο γίνονται τα ίδια λάθη, μπορεί στο μέλλον η Ελλάδα να βγει πρώτη από την κρίση και τότε στην Ελλάδα να λένε «πω πω, οι κυπριακές τράπεζες επηρεάζουν με την κυπριακή κρίση την Ελλάδα»! Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα.

8. Η ελληνική αγορά εξακολουθεί να ταλανίζεται από την ύφεση. Ωστόσο, πετύχατε μια στρατηγική συμμαχία με το Abu Dhabi Mar/Privinvest Group. Ποιες ευκαιρίες βλέπετε, εν μέσω κρίσης, πέραν των ναυπηγείων; Θα μπορέσετε να ναυπηγήσετε πλοία στην Ελλάδα;

ΑΠ.: Η στρατηγική συνεννόηση που πετύχαμε με τον όμιλο Abu Dhabi Mar/Privinvest Group είναι πολύ σημαντική για τη MIG γιατί διευρύνουμε τις συνεργασίες και τις συμμαχίες μας με έναν ακόμη πολύ σημαντικό επενδυτή, που συμμερίζεται σε γενικές γραμμές την αντίληψη ότι παρουσιάζονται και θα παρουσιαστούν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα, στην Κύπρο και στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Δεν θα ήθελα για λόγους ευνόητους να αναφερθώ προς το παρόν με λεπτομέρειες στους κοινούς μας στόχους.

9. Θα προτείνετε στη γενική συνέλευση της MPB να τοποθετηθεί μέλος στο διοικητικό συμβούλιο από την Abu Dhabi Mar/Privinvest Group;

ΑΠ.: Δεν το γνωρίζω ακόμη, αλλά το διοικητικό συμβούλιο της MPB χρειάζεται λειτουργική αναδιοργάνωση και προσθήκες νέων μελών από προσωπικότητες διεθνούς εμβέλειας ή και εκπροσώπους πιθανών νέων επενδυτών-μετόχων, που θα συνεισφέρουν ουσιαστικά στην επίτευξη των νέων στόχων που θα αποφασιστούν, εφόσον φυσικά, όπως σας προανέφερα, δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.

10. Στην Κύπρο υπήρξε τελικά εθνική συνεννόηση για τη λήψη μέτρων στην οικονομία. Αρκεί αυτό το πακέτο για να υπάρξει δημοσιονομική εξυγίανση;

ΑΠ.: Δεν επιθυμώ να το σχολιάσω, όμως η γενική αρχή που κατά τη γνώμη μου πρέπει να ισχύει σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι οι εύποροι πολίτες πρέπει να κάνουν πολύ σημαντικότερες θυσίες για να ξεπεραστεί η κρίση απ' ό,τι οι λιγότερο ή και καθόλου εύποροι. Στην Ελλάδα δεν έγινε αυτό και τα αποτελέσματα, και τα κοινωνικά αλλά και τα επιχειρηματικά, μέσω της μείωσης της κατανάλωσης ήταν δραματικά. Επίσης, το deleveraging των τραπεζών αφαίρεσε ρευστότητα από την οικονομία και η ύφεση επιταχύνθηκε και μεγάλωσε. Η αποφυγή αυτού του φαινομένου πρέπει να είναι στην Κύπρο η άμεση προτεραιότητα, αλλά δυστυχώς εκτός από μερικά ωραία λόγια δεν νομίζω ότι έχει μέχρι στιγμής αντιμετωπιστεί με τη δέουσα σοβαρότητα και προγραμματισμό.