Μονόδρομο χαρακτηρίζει τις αποκρατικοποιήσεις ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος, αν και θεωρεί ανέφικτα τα σχέδια της κυβέρνησης και της τρόικας για έσοδα 50 δισ. ευρώ, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, όπου οι αξίες κινητών και ακινήτων έχουν απαξιωθεί.

Ο πρόεδρος του μεγαλύτερου επιμελητηρίου της χώρας, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Euro2day, επαναλαμβάνει ότι παραμένει ορατός ο κίνδυνος της χρεοκοπίας, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση οφείλει να κυβερνήσει συνεκτιμώντας το κοινωνικό κόστος της πολιτικής που ακολουθεί, αλλά πρωτίστως δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη.

Καταλογίζει δε μεγάλο μέρος της ευθύνης για την αναταραχή αυτή που υπάρχει στην κοινωνία στην ίδια την κυβέρνηση, στους κόλπους της οποίας, όπως σημειώνει, έχουν αναπτυχθεί αντικρουόμενες απόψεις.

Σε ό,τι αφορά το καθεστώς λειτουργίας των καταστημάτων, σημειώνει ότι το άνοιγμά τους σε επιλεγμένες Κυριακές, στις μεγάλες αργίες, μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα.

ΕΡ.: Με αφορμή την τελευταία τοποθέτηση των εκπροσώπων της τρόικας στη χώρα μας αλλά και τη στάση που τήρησε η ελληνική κυβέρνηση, δηλώσατε ότι η χώρα ακολουθεί όχι μόνο λανθασμένη αλλά και ιδιαίτερα επικίνδυνη πορεία. Εν μέσω αυτής της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα, τελικά τι πρέπει να γίνει;

ΑΠ.: Εδώ και έναν χρόνο το ΕΒΕΑ επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία ότι η χώρα βρίσκεται σε λανθασμένη και ιδιαίτερα επικίνδυνη πορεία. Σύμφωνα, μάλιστα, με επίσημα στοιχεία, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 6,6% το τελευταίο τρίμηνο του έτους, η ανεργία ξεπέρασε το 12,5% και οι επενδύσεις μειώθηκαν κατά 18%.

Πέραν, λοιπόν, της ύφεσης που επικρατεί στην αγορά, οι εκτιμήσεις αυτές, σε κάθε περίπτωση, είναι δυσοίωνες. Η χώρα βρίσκεται σε μεγάλη περιπέτεια, από την οποία υπάρχει ελπίδα να εξέλθει μόνο εάν προχωρήσει σε δραστικές μεταρρυθμίσεις:

Πρώτα απ’ όλα, όπως κατ' επανάληψη έχω επισημάνει, απαιτείται ο δραστικός περιορισμός του σπάταλου κράτους, όχι μέσω οριζόντιων περικοπών των απολαβών των εργαζομένων, αλλά με την καταστολή των ανεξέλεγκτων καταναλωτικών δαπανών, την εξυγίανση των κρατικών προμηθειών, την κατάρτιση του περιβόητου πια ενιαίου μισθολογίου και όπου απαιτηθεί με τη συγχώνευση οργανισμών και, βέβαια, με στοχευμένες αποκρατικοποιήσεις.

Δεύτερον, η υψηλή φορολογία, που αποστραγγίζει την όποια ρευστότητα, ευνοεί τη μετανάστευση των επιχειρήσεων και αποθαρρύνει τις επενδύσεις.

Τρίτον, το ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς, που εξακολουθεί να είναι ένα από τα ασφυκτικότερα των χωρών του ΟΟΣΑ.

Τέταρτον, το πλαίσιο της αγοράς εργασίας. Η χώρα μας βρίσκεται σήμερα στη δεύτερη θέση μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, με τις υψηλότερες εργοδοτικές εισφορές. Και πολλά άλλα, που είναι βεβαίως γνωστά, εδώ και δεκαετίες.
 
Παρ' όλα αυτά, συνεχίζουμε να διατηρούμε τις υφιστάμενες δομές και το πλαίσιο εκείνο που με τη σειρά του συντηρεί τα χρόνια προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και "βοηθάει" στο να παραμείνει ορατός ο κίνδυνος της χρεοκοπίας.

ΕΡ.: Σε άλλο σημείο τονίζεται ότι το μνημόνιο δεν αποτελεί συνολική μεταρρυθμιστική προσπάθεια, αλλά τοκογλυφική διαδικασία επιβολής εύκολων, ισοπεδοτικών και αναποτελεσματικών επιλογών, που αντί να εκσυγχρονίζουν κατεδαφίζουν, αντί να επαναπροσανατολίζουν αποσυνθέτουν και αντί να εξοικονομούν πόρους προσθέτουν φτώχεια, διευρύνουν ανισότητες και αποδυναμώνουν ελπίδες και προοπτικές. Αλήθεια, όταν είσαι με την πλάτη στον τοίχο τι δυνατότητες ελιγμών έχεις;

ΑΠ.: Πάντα υπάρχουν περιθώρια και δυνατότητες για να βελτιώσεις μία κατάσταση. Και άποψή μας είναι ότι η κυβέρνηση δεν έχει προβεί σε καμία τέτοια κίνηση. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να είχε προχωρήσει από πέρυσι σε μία σειρά βελτιωτικές κινήσεις. Δεν το έκανε και ήρθε το μνημόνιο.

Αλλά και με το μνημόνιο εξακολούθησε να εμμένει σε μια μονομερή οικονομική πολιτική, από την οποία απουσιάζει παντελώς η αναπτυξιακή διάσταση. Οι οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και η αύξηση της άμεσης και έμμεσης φορολογίας, χωρίς να συνοδεύονται από άμεσες και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, δεν μπορούσαν να οδηγήσουν παρά μόνο στην ύφεση.

Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις αφέθηκαν στο έλεος αυτής της ύφεσης, καθώς η χρηματοδότηση ουσιαστικά διακόπηκε, τα κονδύλια του ΕΣΠΑ 2007 - 2013 παρέμειναν αναξιοποίητα και ο επενδυτικός νόμος χρειάστηκε έναν χρόνο για να ψηφιστεί και ακόμα δεν εφαρμόζεται.

Οι φορολογικοί συντελεστές αυξήθηκαν, καθώς η κυβέρνηση αγνόησε -αναρωτιέμαι για ποιον λόγο- τον ανταγωνισμό από γειτονικές αγορές. Έτοιμα νομοσχέδια και έτοιμες μελέτες για μεγάλα έργα παρέμειναν στα συρτάρια. Πράγματι, η δημοσιονομική προσαρμογή που πρέπει να πετύχουμε είναι μεγάλη, όμως η αναπτυξιακή πολιτική είναι στα χέρια της κυβέρνησης. Και δυστυχώς δε βλέπουμε να κάνει τίποτα γι’ αυτό.

ΕΡ.: Εκτός από την κυβέρνηση, για την οποία δηλώνετε ότι πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και να κατανοήσει ότι αυτή πρέπει να κυβερνά, θεωρείτε ότι και οι υπόλοιποι πολιτικοί ταγοί της χώρας έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων;

ΑΠ.: Πιστεύω ότι υπάρχει ένα γενικότερο κλίμα λαϊκισμού -με φωτεινές πάντα εξαιρέσεις-, που πραγματικά έχει διαβρώσει τον δημόσιο διάλογο, τον τρόπο σκέψης των πολιτικών και των πολιτών και αποπροσανατολίζει από την ουσία των σοβαρότατων προβλημάτων μας.

Το ΕΒΕΑ ανέκαθεν μιλούσε για ουσιαστικό διάλογο και συναίνεση από όλα τα πολιτικά κόμματα για ζητήματα που η συντριπτική πλειονότητα της ελληνικής κοινωνίας θεωρεί αυτονόητα.

Οφείλω να ομολογήσω ότι ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα και εννοώ τη δύσκολη περίοδο της κρίσης το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει κινηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση, στηρίζοντας συγκεκριμένες κυβερνητικές πρωτοβουλίες. Ωστόσο, θεωρώ ότι δεν έχει επιτευχθεί πλήρως η δημιουργία ενός πραγματικά συναινετικού κλίματος που χρειάζεται η χώρα.

ΕΡ.: Τελικά οι αποκρατικοποιήσεις είναι απαραίτητες για να συρρικνωθεί το Δημόσιο και να βρεθούν λεφτά ή υπάρχει άλλος δρόμος προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος;

ΑΠ.: Οι αποκρατικοποιήσεις είναι μονόδρομος, όχι τώρα, αλλά εδώ και χρόνια. Και ο σκοπός δεν είναι μόνο η συγκέντρωση εσόδων για τα άδεια ταμεία, αλλά η απελευθέρωση της ελληνικής αγοράς και η προσέλκυση επενδύσεων.

Αρκεί να αναφέρω ότι -σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ- η απελευθέρωση του ρυθμιστικού πλαισίου στην ελληνική αγορά θα αύξανε την ανταγωνιστικότητά μας κατά 15%. Ταυτόχρονα, ο δραστικός περιορισμός της κρατικής παρέμβασης θα εξάλειφε τα φαινόμενα της διαφθοράς, της γραφειοκρατίας, της κωλυσιεργίας και της πολυνομίας.

Οπωσδήποτε, οι αποκρατικοποιήσεις αυτές δε θα είναι ανεξέλεγκτες, αλλά με απόλυτη διαφάνεια, όπως ακριβώς ορίζουν οι κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού. Πάντως, τα σχέδια της κυβέρνησης και της τρόικας για έσοδα 50 δισ. ευρώ τα θεωρώ ανέφικτα, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, όπου οι αξίες κινητών και ακινήτων έχουν απαξιωθεί.

ΕΡ.: Ποια μέτρα πρέπει να υιοθετηθούν για την τόνωση των επενδύσεων;

ΑΠ.: Όπως έχουμε επισημάνει τόσες φορές, η προσέλκυση επενδύσεων απαιτεί ένα σταθερό, υγιές και ευέλικτο επιχειρηματικό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον που θα καλωσορίζει τις νέες επενδύσεις και δε θα κάνει ό,τι είναι δυνατό για να τις αποτρέψει - όπως συμβαίνει εδώ και δεκαετίες στην Ελλάδα.
 
Ένα περιβάλλον που θα σέβεται τον επενδυτή και θα παρέχει διευκολύνσεις, πάντα στο πλαίσιο του υγιούς ανταγωνισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, η υψηλή φορολογία, οι συνεχείς αλλαγές στο φορολογικό σύστημα, η απουσία κινήτρων, η γραφειοκρατία, η πολυνομία, η έλλειψη σαφών κανόνων, οι υψηλές εργοδοτικές εισφορές και οι έντονες αντιδράσεις των συντεχνιακών συμφερόντων απωθούν κάθε πιθανό επενδυτή. Συνεπώς, τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν οφείλουν να είναι προς αυτήν την κατεύθυνση.

ΕΡ.: Το ΕΒΕΑ και εσείς προσωπικά έχετε επισημάνει σε όλους τους τόνους ότι η επιχειρηματική κοινότητα χρειάζεται σταθερό φορολογικό, θεσμικό και πολιτικό περιβάλλον. Το τελευταίο διάστημα, πάντως, η κατάσταση στη χώρα κάθε άλλο παρά σταθερότητα εμπνέει. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει προκειμένου η χώρα να περάσει τον Ρουβίκωνα;

ΑΠ.: Η κατάσταση επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα, παρά τις διάφορες εξαγγελίες της κυβέρνησης και τα θετικά σχόλια από Ευρωπαίους παράγοντες. Σε μία τόσο δύσκολη περίοδο, είναι αναμενόμενο να υπάρχουν αντιδράσεις και αναταραχές.

Η κυβέρνηση οφείλει να κυβερνήσει συνεκτιμώντας το κοινωνικό κόστος της πολιτικής που ακολουθεί, αλλά πρωτίστως δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη. Μεγάλο μέρος της ευθύνης για την αναταραχή αυτή, που όντως υπάρχει στην κοινωνία, το φέρει η ίδια η κυβέρνηση, μέσα στους κόλπους της οποίας έχουν αναπτυχθεί αντικρουόμενες απόψεις.
 
Επιπλέον, σε όλους τους τόνους ο πρωθυπουργός διαμηνύει ότι η πολιτική που ακολουθεί δεν τον αντιπροσωπεύει, αλλά είναι επιβεβλημένη. Και μόνο αυτό δικαιολογεί όσα συμβαίνουν. Γιατί κανείς δεν μπορεί να εφαρμόσει μία πολιτική την οποία δεν πιστεύει.

ΕΡ.: Θεωρείτε ότι το καθεστώς λειτουργίας των καταστημάτων, σε ό,τι αφορά το ωράριο, τις Κυριακές και την περίοδο των εκπτώσεων, πρέπει να αλλάξει εκ νέου, προκειμένου να τονωθεί το κλίμα στην αγορά;

ΑΠ.: Οι αλλαγές στο καθεστώς λειτουργίας των καταστημάτων αποτελεί αίτημα μιας μερίδας του επιχειρηματικού κόσμου.

Όταν η λιανική ζήτηση έχει φτάσει σε τόσο χαμηλά επίπεδα, κάποιες κινήσεις -π.χ., το άνοιγμα των καταστημάτων σε επιλεγμένες Κυριακές στις μεγάλες αργίες- μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα. Οι καιροί είναι δύσκολοι και αν θέλουμε να τα καταφέρουμε θα πρέπει προσαρμοστούμε, αφήνοντας στην άκρη αγκυλώσεις από το παρελθόν.