Είκοσι χρόνια λειτουργίας συμπληρώνει φέτος η Kleemann Hellas. Από μια μικρή επιχείρηση εγκατάστασης και συντήρησης ανελκυστήρων στις αρχές της δεκαετίας του ’70, έφθασε σήμερα να είναι ηγέτιδα εταιρεία στον τομέα της με αξιόλογη διεθνή παρουσία.

Αθόρυβος δημιουργός και οραματιστής μιας πορείας που συνεχίζεται στο πλαίσιο πλέον των επιταγών της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας είναι ο Νικόλαος Κουκούντζος, γέννημα θρέμμα της μακεδονικής γης.

Δεν ελκύεται ιδιαίτερα από τα φώτα της δημοσιότητας. Ανήκει στη γενιά εκείνων των Ελλήνων επιχειρηματιών που το μόνο που γνωρίζουν και πράττουν καλά, όπως αποδεικνύεται, είναι η σκληρή δουλειά, ώστε να έρθουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Στον ”Μ” μίλησε με αφορμή τη σημαντική επέτειο της εταιρείας, η οποία συνοδεύθηκε από ένα εντυπωσιακό άνοιγμα στην αγορά της Αττικής. (*)

Συνέντευξη στην Αθηνά Καλαϊτζόγλου

- Θυμίστε μας πώς ξεκίνησε η ιστορία της επιχείρησης.

Η ιστορία της Kleemann είναι σχεδόν ταυτόσημη με την ενασχόλησή μου με τον κλάδο του ανελκυστήρα, που χρονικά τοποθετείται το 1965, με επόμενο σταθμό το 1970, όταν σε συνεργασία με έναν ακόμα εταίρο δημιουργήσαμε μια εταιρεία εγκατάστασης και συντήρησης ανελκυστήρων, η οποία σε λίγα χρόνια εισήλθε στον κλάδο της εμπορίας.

Έπειτα από πολλά ταξίδια στο εξωτερικό και συστηματική έρευνα του ευρωπαϊκού κλάδου επιτυγχάνεται ο συνεταιρισμός με τη γερμανική Kleemann Hubtechnik -που δραστηριοποιείται στο χώρο των υδραυλικών συστημάτων από το 1857- και η δημιουργία το 1983 της σημερινής Kleemann Hellas.

Η συνεργασία με τη γερμανική επιχείρηση έδωσε στην Kleemann Hellas την απαραίτητη τεχνογνωσία, αλλά και την επωνυμία, που σήμερα είναι και το μόνο κοινό σημείο ανάμεσα στις δύο εταιρείες. Επόμενος σταθμός-ορόσημο για την εταιρεία ήταν η ανάπτυξη της δικής της τεχνολογίας και η δημιουργία της μονάδας της στο Κιλκίς, που ξεκινά στα τέλη του 1985 την παραγωγή υδραυλικών ανελκυστήρων.

- Αν κάνατε μια αποτίμηση της μέχρι σήμερα πορείας της εταιρείας, ποιες θα θεωρούσατε κορυφαίες στιγμές; Υπάρχουν αντίστοιχα κάποιες επιλογές που δεν θα έπρεπε να γίνουν και πιθανόν δημιούργησαν προβλήματα;

Περίοδος-σταθμός στην 20ετή πλέον πορεία της Kleemann ήταν ασφαλώς η δημιουργία της μονάδας κατασκευής υδραυλικών ανελκυστήρων.

Επόμενος σταθμός -αν και ακούγεται τεχνικό- ήταν η δημιουργία από την Kleemann το 1989 ενός συστήματος-μηχανήματος λείανσης εμβόλων, το οποίο αύξησε την παραγωγική της δυναμικότητα κατά οκτώ φορές, αυξάνοντας σημαντικά στη συνέχεια το μέγεθος της εταιρείας.

Ασφαλώς σταθμός, όπως αποδείχθηκε στην πράξη, ήταν η εισαγωγή στο χρηματιστήριο, το οποίο έδωσε στην εταιρεία τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει ζωτικές για την ανάπτυξή της επενδύσεις.

Από τις σπουδαιότερες επιλογές στην πορεία της Kleemann -οι οποίες όταν αποφασίστηκαν είχαν έναν υψηλό βαθμό ρίσκου, αλλά στην πορεία επιβεβαιώθηκε η ορθότητά τους- ήταν η δημιουργία της μονάδας Klefer στο Κιλκίς σε συνεργασία με την ισπανική Tecnolama Fermator και η ίδρυση της τουρκικής θυγατρικής Kleemann Asansor.

Σημαντική στιγμή ήταν και η δημιουργία του νέου εργοστασίου ηλεκτρονικών και αυτοματισμού, η εξαγορά του 50% της γερμανικής εταιρείας Leistritz Hydraulik GmbH με έδρα το Bochum, αλλά και η έναρξη λειτουργίας του νέου εργοστασίου κατασκευής θαλάμων και ανελκυστήρων χωρίς μηχανοστάσιο.

- Έχετε προωθήσει διεθνείς συνεργασίες και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες σας;

Πιστεύω πως ναι. Σήμερα η Kleemann αποτελεί έναν όμιλο με κορυφαία θέση στην ευρωπαϊκή αγορά του ανελκυστήρα και είναι ανερχόμενη δύναμη στη διεθνή αγορά. Στο ερώτημα βέβαια δίνουν απάντηση και οι αριθμοί.

Σήμερα η Kleemann έχει αναπτύξει σημαντική εμπορική δραστηριότητα με εταιρείες του εξωτερικού, η οποία για το 2003 αντιπροσωπεύει το 25% του κύκλου εργασιών της. Επίσης το 40% των πωλήσεων του ομίλου αφορά σε αγορές του εξωτερικού. Πωλήσεις πραγματοποιούνται σε πολλές χώρες του κόσμου, από την Ευρώπη έως την Αυστραλία, όπου ήδη λειτουργεί μεγάλος αριθμός ανελκυστήρων της εταιρείας.

Η θετική παρουσία της στις παραπάνω χώρες δημιουργεί ευνοϊκό κλίμα για τη διεύρυνση των συνεργασιών, την αύξηση των πωλήσεων, αλλά και την είσοδο σε νέες αγορές.

- Έχουν ολοκληρωθεί οι κινήσεις για τη διεθνοποίηση του ομίλου; Υπάρχουν νέες αγορές-στόχοι όπου σχεδιάζετε να επεκταθείτε;

Η εταιρεία ”βλέπει” με πολύ συστηματική ματιά την αμερικανική αγορά, στην οποία μέχρι στιγμής πραγματοποιούμε περιορισμένες εξαγωγές, και μάλιστα μέσω της Leistritz.

Η αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και του Καναδά, μας ενδιαφέρει πολύ, καθώς η ζήτηση για υδραυλικούς ανελκυστήρες βαίνει αυξανόμενη. Ήδη υπάρχουν επαφές για περαιτέρω επέκτασή μας στις χώρες αυτές.

Διεύρυνση της παρουσίας μας όμως επιδιώκουμε και στη ρωσική αγορά, που παρουσιάζει σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές.

- Πρόσφατα κάνατε άνοιγμα και στα Βαλκάνια, με παραγωγική βάση στη Σερβία. Τι ποσοστό θα έχετε εσείς η θυγατρική, ποιος θα είναι ο νέος εταίρος και πότε θα λειτουργήσει η μονάδα;

Το συγκεκριμένο σχέδιο βρίσκεται εν εξελίξει. Είναι αλήθεια ότι η ρευστότητα των θεσμών της σερβικής κοινωνίας δημιουργεί καθυστερήσεις στη γρήγορη υλοποίησή του, πιστεύω όμως ότι σύντομα θα μπορούμε να πούμε περισσότερα γι’ αυτή την επένδυση.

- Η επέκταση στα Βαλκάνια ήρθε αργότερα ως επενδυτική επιλογή από το άνοιγμά σας στην Ευρώπη. Τι σας εμπόδισε να επεκταθείτε στα Βαλκάνια έως τώρα; Πιστεύετε ότι έχουν αξιοποιηθεί σωστά μέχρι σήμερα από τις ελληνικές επιχειρήσεις ή θα έπρεπε να επανεξετάσουμε την πολιτική μας στις χώρες αυτές;

Αν και τα Βαλκάνια αποτελούν ως γεωγραφική ενότητα τη φυσική ενδοχώρα της Ελλάδας -ειδικότερα της Βόρειας Ελλάδας- και λογικά θα αποτελούσαν την αιχμή του δόρατος για την επέκταση κάθε βορειοελλαδικής εταιρείας εκτός συνόρων, οι οικονομίες των χωρών της περιοχής παρουσιάζουν μεγάλες αδυναμίες.

Ως εκ τούτου, η επέκταση της Kleemann στις εκεί αγορές έπρεπε να γίνει με αργά και σταθερά βήματα. Σήμερα που έχει ανοίξει για τις χώρες της Βαλκανικής η ευρωπαϊκή προοπτική, η ισορροπία στο πολιτικό κλίμα αποκαθίσταται και η οικονομική κατάσταση σταθεροποιείται, οι ελληνικές εταιρείες μπορούν να αρχίσουν να εκμεταλλεύονται τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτών των περιοχών.

- Αποκτήσατε πρόσφατα για πρώτη φορά παρουσία και στην Αττική. Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη χρονική στιγμή; Ποιο ήταν το σκεπτικό της συγκεκριμένης επένδυσης;

Η Kleemann δραστηριοποιείται στην αγορά της Αθήνας από το 1985, με γραφεία - εκθετήριο στο κέντρο της Αθήνας και με αποθηκευτικούς χώρους στην περιοχή του Κηφισού, απλώς οι κτιριακές εγκαταστάσεις ανήκουν σε τρίτους και τις εκμισθώνει η εταιρεία.

Τα εγκαίνια του νέου ιδιόκτητου κέντρου διανομής στον Ασπρόπυργο, που αποτελεί επένδυση ύψους 2,5 εκατ. ευρώ, ευθυγραμμίζονται με τη γενικότερη στρατηγική της Kleemann για παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών προς τους πελάτες της, ενώ ταυτόχρονα εντάσσονται στη στρατηγική της εταιρείας για περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας της στην περιοχή της Νότιας Ελλάδας.

Η επένδυση του κέντρου διανομής, άλλωστε, αποτελεί το τελευταίο τμήμα των επενδύσεων της επιχείρησης, που χρηματοδοτήθηκε από τη μεγάλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, κατά 21,4 εκατ. ευρώ, την οποία έκανε η Kleemann.

- Δραστηριοποιείσθε χρόνια με έδρα τη Βόρεια Ελλάδα. Υπήρξαν προβλήματα από το γεγονός ότι λειτουργείτε στην περιφέρεια; Έχετε την αίσθηση ότι βρίσκεστε μακριά από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων;

Τα προβλήματα στα οποία μεταφράζεται η απόσταση από τα κέντρα λήψης αποφάσεων δεν λείπουν ποτέ από τις επιχειρήσεις που βρίσκονται εκτός του κέντρου, της Αττικής.

Τα σημαντικότερα προβλήματα - αντικίνητρα που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματικός κόσμος της Βόρειας Ελλάδας είναι ένα σύνολο παραγόντων που αποτελούν τροχοπέδη στην πορεία της οικονομικής και επιχειρηματικής ανάπτυξης της περιοχής.

Η μεγάλη απόσταση της Βόρειας Ελλάδας από τα κέντρα λήψης αποφάσεων της χώρας έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ενός μεγάλου ελλείμματος ανταγωνιστικότητας για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

Το έλλειμμα αυτό πρακτικά αναφέρεται στην απουσία υποδομών μεταφοράς και άλλων υποδομών, στην προβληματική επικοινωνία με φορείς και υπηρεσίες του Δημοσίου, καθώς και στην πενιχρή υποστήριξη των επιχειρηματικών δράσεων στις βαλκανικές χώρες, στις οποίες στρέφεται μεγάλο τμήμα του επιχειρηματικού κόσμου της Βόρειας Ελλάδας.

Πάντως, για εμάς αυτό είναι και ένα μεγάλο στοίχημα, όπως και για κάθε επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην περιφέρεια: να προσπαθεί δηλαδή συνεχώς, ώστε παράλληλα με τη δική της επιχειρηματική δραστηριότητα να ορθώσει και να αναδείξει τις δυνατότητες της περιοχής όπου βρίσκεται, σε εθνικό, διεθνές και παγκόσμιο επίπεδο.



- Ο όμιλος της Kleemann επενδύει συνεχώς. Πιστεύετε ότι το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον ευνοεί τέτοιες κινήσεις; Πώς κρίνετε την αλλαγή της κυβερνητικής σκυτάλης; Ποια πράγματα πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξουν άμεσα, προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες;

Βασική προσήλωση της Kleemann είναι η υλοποίηση επενδύσεων όχι μόνο στον παραγωγικό τομέα, αλλά και σε δράσεις όπως η μηχανοργάνωση της εταιρείας, η ενίσχυση των πολύ καλών σχέσεων με τους πελάτες και η μεταφορά τεχνογνωσίας σε αυτούς, η επένδυση σε νέες τεχνολογίες και στην ανάπτυξη δραστηριοτήτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, και κυρίως η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό.

Ως επιχειρηματίες επιζητούμε από την όποια πολιτική ηγεσία την επίτευξη της περιβόητης -πλέον- περιφερειακής σύγκλισης, με τη χορήγηση πρόσθετων κονδυλίων στις περιφέρειες και με ουσιαστικές κινήσεις για την αποκέντρωση εξουσιών, αλλά και την υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης εξωτερικής οικονομικής πολιτικής, η οποία με τη σειρά της θα φέρει στην περιφέρεια τις αναμενόμενες ξένες επενδύσεις.

Πάγιο αίτημα του ελληνικού επιχειρηματικού δυναμικού -και όχι μόνο των επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας- από κάθε κυβέρνηση είναι η βελτίωση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

Στην κατεύθυνση αυτή μεγάλη πρόκληση είναι η δημιουργία ενός σταθερού φορολογικού συστήματος, μέσω μιας γενναίας φορολογικής μεταρρύθμισης, που θα ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και θα απελευθερώσει τις δημιουργικές δυνάμεις των επιχειρήσεων.

Παράλληλα, μεγάλο στοίχημα είναι η τόνωση των εξαγωγών, καθώς οι εξαγωγικές δυνατότητες της χώρας μας είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που αποτυπώνονται στα μέχρι στιγμής αποτελέσματα του εξωτερικού εμπορίου.

- Τι περαιτέρω περιθώρια έχει ο κλάδος στον οποίο δραστηριοποιείσθε;

Η αγορά των ανελκυστήρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο παρουσιάζει μεγάλη ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως λόγω της έντονης οικοδομικής δραστηριότητας, γεγονός που δημιουργεί προοπτικές για ένα ευοίωνο μέλλον.

Ειδικότερα για την εγχώρια αγορά, οι μελλοντικές προοπτικές του κλάδου εκτιμώνται θετικές για τους παρακάτω λόγους: Η εγχώρια οικοδομική δραστηριότητα αυξάνεται σημαντικά τα τελευταία χρόνια λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, της μείωσης των επιτοκίων και της ανάπτυξης των επενδύσεων σε ακίνητα.

Η χρήση ανελκυστήρων έχει επεκταθεί και σε χαμηλότερα κτίρια κατοικιών. Η ανάπτυξη των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και η έντονη ανοικοδόμηση που επιχειρείται σε αυτές αποτελεί μία νέα και πολύ ελπιδοφόρο αγορά για τις εγχώριες επιχειρήσεις.

Επιπλέον η εταιρεία ευνοείται σημαντικά από την Οδηγία της Ε.Ε. για αντικατάσταση των παλαιών ανελκυστήρων στο πλαίσιο των σύγχρονων κανόνων ασφαλείας. Με βάση αυτό το δεδομένο εκτιμάται ότι θα γίνει αντικατάσταση 250.000 ανελκυστήρων στην ελληνική αγορά εντός της επόμενης δεκαετίας (2005-2015), μέγεθος που ισοδυναμεί με πωλήσεις ύψους 1,5 δισεκατομμυρίου σε τρέχουσες τιμές.

- Υπάρχουν σχέδια για επέκταση πιθανόν του παραγωγικού αντικειμένου σας και σε άλλα συναφή πεδία;

Τέτοιες σκέψεις δεν υπάρχουν επί του παρόντος.

- Πώς θα κινηθεί η φετινή χρονιά από άποψη μεγεθών; Θα είναι αντάξια της επετείου που γιορτάζετε;

Με βεβαιότητα θα σας πω πως ναι. Η εταιρεία εκτιμά ότι ο κύκλος εργασιών για τη χρήση 2004 θα κινηθεί στα επίπεδα των 63 εκατ. ευρώ. Για την πρόβλεψη των πωλήσεων, που θα αυξηθούν κατά 12,2% περίπου, έχουν συνεκτιμηθεί η αυξημένη παραγωγικότητα και η ανταγωνιστικότητα που χαρακτηρίζει την εταιρεία με την εφαρμογή του επιχειρηματικού σχεδίου της.

Το περιθώριο μικτού κέρδους θα εξακολουθήσει να κυμαίνεται στα ίδια υψηλά επίπεδα και θα διαμορφωθεί σε ποσοστό περίπου 30% επί των πωλήσεων.

Τα κέρδη προ φόρων για τη χρήση του 2004 αναμένεται να διαμορφωθούν στα επίπεδα των 7,8 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 12,6% περίπου και θα προέρχονται από λειτουργική κερδοφορία.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διατήρηση της υψηλής κερδοφορίας ευνοείται από τη διαχρονική σταθεροποίηση των λειτουργικών δαπανών και ειδικότερα των αποσβέσεων σε χαμηλά επίπεδα.

Οι ενοποιημένες πωλήσεις προβλέπεται να ανέλθουν το 2004 σε 72,5 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 11% περίπου. Η αύξηση αυτή θα προέλθει από την αύξηση των πωλήσεων της μητρικής, αλλά και από την αύξηση των πωλήσεων των θυγατρικών της. Τα κέρδη προ φόρων αναμένεται να ακολουθήσουν την ανοδική πορεία των πωλήσεων σε ενοποιημένη βάση, ανερχόμενα σε 8,33 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 25% περίπου.

”Θέλουμε να ενισχύσουμε την συμμετοχή των Θεσμικών”

- Αν αποτιμούσατε την εισαγωγή σας στο Χ.Α., θα μπορούσατε να τη χαρακτηρίσετε επιτυχημένη επιλογή; Σε μια παρατεταμένη περίοδο απαξίωσης του χρηματιστηρίου, πώς θα μπορούσαν να προστατευτούν οι υγιείς εταιρείες;

Το εγχείρημα της εισαγωγής στο Χ.Α., όπως έχει άλλωστε αποδείξει η πράξη, ήταν απόλυτα επιτυχημένο. Μάλιστα, ο νέος Κανονισμός του Χ.Α. που προωθείται αποτελεί ένα επιπλέον ”δίχτυ” ασφαλείας για την περαιτέρω θωράκιση των υγιών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην αγορά.

Ως εταιρεία κινούμαστε στο χρηματιστηριακό περιβάλλον με σοβαρότητα και χωρίς υπερβολές, γεγονός που αποδεικνύεται και από την εμπιστοσύνη που έχουν δείξει μέχρι σήμερα στην εταιρεία οι θεσμικοί επενδυτές, οι οποίοι κατέχουν στην Kleemann ποσοστό 12,5%.

Στόχος είναι να συνεχίσουμε την ενημέρωση των ιδιωτών και των θεσμικών επενδυτών και να ενισχύσουμε τη συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της επιχείρησης.

- Τα επίπεδα στα οποία κινείται σήμερα το Χ.Α. ανταποκρίνονται κατά την άποψή σας στα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας ή υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης;

Δεν μπορεί κάποιος να πει για ένα χρηματιστήριο αν είναι ακριβό ή φτηνό. Η αξιολόγηση ενός χρηματιστηρίου γίνεται συνήθως με μέτρο σύγκρισης άλλες ανάλογες χρηματιστηριακές αγορές. Και εξ όσων είμαι σε θέση να γνωρίζω, οι αποτιμήσεις των μεγάλων εταιρειών του ελληνικού χρηματιστηρίου δεν παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις σε σχέση με ομοειδείς εταιρείες που διαπραγματεύονται σε ανάλογου μεγέθους ώριμα χρηματιστήρια.

Είναι γεγονός, όμως, ότι η πτώση των τιμών που παρατηρήθηκε από το 2000 έχει επηρεάσει τους Έλληνες ιδιώτες επενδυτές, η συμμετοχή των οποίων έχει περιοριστεί αισθητά. Αυτό έχει δημιουργήσει στρεβλώσεις στις τιμές μετοχών μέσης και χαμηλής κεφαλαιοποίησης.

Θεωρώ, όμως, ότι στο ελληνικό χρηματιστήριο υπάρχουν ευκαιρίες, όπως επίσης ότι υπάρχουν και εταιρείες των οποίων τα μεγέθη είναι αντιστρόφως ανάλογα της χρηματιστηριακής αξίας τους. Πιστεύω ότι είναι στο χέρι των υγιών εταιρειών να πείσουν τους επενδυτές να επενδύσουν με μακροχρόνιο ορίζοντα. Και εμείς ως εταιρεία καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή.

- Πώς χρηματοδοτείτε τις επενδύσεις σας;

Η Kleemann εκμεταλλεύθηκε στο έπακρο τη χρηματοδοτική δυνατότητα που της παρείχε η εισαγωγή της στο Χ.Α. Περαιτέρω, η επιχείρηση είναι σήμερα σε θέση, με δεδομένες τις ταμειακές της ροές που αποτυπώνονται και στις οικονομικές της καταστάσεις, να αυτοχρηματοδοτεί σε μεγάλο βαθμό τις επενδυτικές δραστηριότητές της, ενώ ταυτόχρονα η πιστοληπτική της ικανότητα είναι υψηλή, δεδομένου ότι ο δανεισμός κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα.

(*) Αναδημοσίευση από το φύλλο 328 της εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ με ημερομηνία 2 Ιουλίου 2004.