Συνέντευξη του ανώτατου εκτελεστικού διευθυντή της Ελληνικής Τράπεζας και τέως υπουργού Οικονομικών κ. Μάκη Κεραυνού - Ο επηρεασμός από την οικονομική κρίση, οι καταθέσεις από το εξωτερικό, το profit warning και, φυσικά, τα νέα σχέδια του τραπεζικού ομίλου εντός και εκτός Κύπρου.

Ο ανώτατος εκτελεστικός διευθυντής της Ελληνικής Τράπεζας χαρακτηρίζει τη συγκυρία για τις τράπεζες σχετικά καλύτερη από το εξωτερικό, πλην όμως αρκετά δύσκολη. Ωστόσο, θεωρεί δυσκολότερη την κατάσταση στην πραγματική κυπριακή οικονομία, αναμένοντας επιδείνωση κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Θεωρεί θετική την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών με ένα δισ. ευρώ (έκδοση κρατικών ομολόγων), αλλά δεν είναι βέβαιος για το κατά πόσον αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει και σε αποκλιμάκωση των επιτοκίων χορηγήσεων.

Συμφωνεί πως υπάρχουν κάποιες εκροές καταθέσεων από το εξωτερικό, ωστόσο αυτές δεν τις θεωρεί μέχρι σήμερα ούτε αδικαιολόγητες ούτε ανησυχητικές.

Δεν πιστεύει ότι τα αποτελέσματα των κυπριακών τραπεζών του πρώτου τριμήνου θα είναι αντιπροσωπευτικά για το σύνολο του έτους και τέλος αναλύει τις νέες προτεραιότητες που έχει θέσει το Συγκρότημά του στην Ελλάδα και στην Κύπρο.


ΕΡ.: Κύριε Κεραυνέ, με την πείρα ενός πρώην υπουργού Οικονομικών και ενός σημερινού τραπεζίτη, πόσο δύσκολη εκτιμάτε ότι είναι τελικά η συγκυρία για το τραπεζικό σύστημα στην Κύπρο;

ΑΠ.: Η συγκυρία είναι αρκετά δύσκολη για το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου έστω και αν σύγκριση με το ευρωπαϊκό ή το διεθνές τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί παρά να δημιουργεί αίσθημα ανακούφισης για έναν Κύπριο τραπεζίτη.

Πιο δύσκολη όμως είναι η συγκυρία για την πραγματική οικονομία στην Κύπρο, η οποία εκτιμάται ότι θα είναι ακόμα πιο δύσκολη για το β΄ εξάμηνο.

Οι τομείς που στήριζαν μέχρι σήμερα την οικονομία ήταν ο τουρισμός, οι κατασκευές, η ανάπτυξη γης και οι υπηρεσίες. Οι τομείς αυτοί είναι οι πρώτοι που έχουν δεχτεί τις δυσμενείς επιπτώσεις της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Σε τέτοιες περιόδους οικονομικής κρίσης αυτό που ανησυχεί περισσότερο τις τράπεζες είναι οι προβλέψεις λόγω των κακών οικονομικών αποτελεσμάτων των επιχειρήσεων.

ΕΡ.: Τα πρόσφατα κυβερνητικά μέτρα αρκούν για να ρίξουν τα επιτόκια χορηγήσεων στα επιθυμητά χαμηλά επίπεδα;

ΑΠ.: Τα πρόσφατα κυβερνητικά μέτρα, δηλαδή η έκδοση ομολόγων ύψους 1 δισ. ευρώ θα έχουν θετικό αντίκτυπο. Πέρα όμως από τη σχετική χρονική υστέρηση στη λήψη της απόφασης, δεν είναι το μέτρο αυτό η μοναδική και αναγκαία συνθήκη για μείωση των επιτοκίων χορηγήσεων. Να υπενθυμίσω ότι η στρέβλωση της υποχρεωτικής σύνδεσης του μεγαλύτερου μέρους του δανειακού χαρτοφυλακίου των κυπριακών και μόνο τραπεζών με το βασικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας παραμένει χωρίς να γίνεται καμία ενέργεια από κανέναν αρμόδιο. Ταυτόχρονα, παρατηρείται και πάλι αναζωπύρωση των καταθετικών επιτοκίων, η οποία ελπίζω να μη συνεχιστεί.

ΕΡ.: Φοβάστε εκροές καταθέσεων από τους μόνιμους κατοίκους της Κυπριακής Δημοκρατίας, με δεδομένη και την κρίση που πλήττει τη Ρωσία;

ΑΠ.: Είναι γεγονός ότι την περίοδο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2009 έχει παρατηρηθεί κάποια εκροή καταθέσεων. Να υπενθυμίσω ότι εκροή σημειώθηκε και σε προηγούμενη περίοδο αλλά στη συνέχεια υπήρξαν και εισροές. Μέχρι στιγμής δεν νομίζω ότι παρατηρούνται εκροές σε επίπεδα που είναι αδικαιολόγητα και ανησυχητικά. Προσωπικά δεν βλέπω να δημιουργούνται τέτοια δεδομένα που να οδηγούν σε σημαντικές εκροές καταθέσεων, παρά το γεγονός ότι η κρίση διεθνώς καλά κρατεί.

ΕΡ.: Κύριε Κεραυνέ, η Ελληνική Τράπεζα προειδοποίησε ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2009 θα εμφανίσει ζημιογόνο αποτέλεσμα λόγω τόσο αυξημένων προβλέψεων όσο και του υψηλού κόστους άντλησης χρήματος. Πόσο πιθανό είναι το σενάριο για την Ελληνική Τράπεζα αλλά κα για άλλα Συγκροτήματα της Κύπρου να υποχρεωθούν σε ζημίες στο σύνολο του έτους;

ΑΠ.: Η προειδοποίηση της Ελληνικής Τράπεζας για το πρώτο τρίμηνο αφορά μόνο στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Σε σημαντικό βαθμό ήταν αναμενόμενη, αφού σχετίζεται με ένα τρίμηνο που ακολουθεί μια περίοδο στην οποία παρουσιάστηκε έξαρση της κρίσης ειδικά σε σχέση και με το κόστος άντλησης χρήματος. Επίσης, είναι λογικό να υπάρχει συντηρητική προσέγγιση στις προβλέψεις σε ένα διάστημα πρωτοφανούς κρίσης. Δεν πιστεύω ότι το πρώτο τρίμηνο του 2009 θα είναι αντιπροσωπευτικό για ολόκληρο το 2009.

ΕΡ.: Πρόσφατα, το Συγκρότημα της Ελληνικής κατέληξε σε ένα τριετές επιχειρησιακό σχέδιο σε ό,τι αφορά τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα. Ποιες είναι οι βασικές αρχές του και τι αλλάζει σε σχέση με το παρελθόν;

ΑΠ.: Είναι γεγονός ότι το διοικητικό συμβούλιο πρόσφατα έχει εγκρίνει ένα αναθεωρημένο στρατηγικό σχέδιο για το δίκτυο καταστημάτων της Ελλάδας. Κύρια χαρακτηριστικά αυτού του σχεδίου είναι η μεταφορά εξουσιών και ελέγχων στην κεντρική διεύθυνση στην Κύπρο, είναι η συγχώνευση του treasury Ελλάδος με αυτό της Κύπρου και η επικέντρωση στην ανάπτυξη του τομέα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων παράλληλα με τους άλλους βασικούς τομείς των τραπεζικών εργασιών. Αυτό σημαίνει και καλύτερη διασπορά του κινδύνου. Όλα αυτά βεβαίως συνεπάγονται και αναδιάρθρωση της δομής του δικτύου ώστε να συνάδει στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό με τη δομή του ομίλου.

Κύριοι στρατηγικοί στόχοι είναι η βελτίωση της ποιότητας, η προσεκτική ανάπτυξη με αναδιάρθρωση του δικτύου, η συντήρηση καλών δεικτών και βεβαίως η δραστική μείωση του κόστους λειτουργίας. Δυστυχώς, η προγραμματισμένη αναθεώρηση του στρατηγικού σχεδιασμού του δικτύου συμπίπτει με την περίοδο μιας βαθιάς κρίσης της ελληνικής οικονομίας που είχε ως αποτέλεσμα να τεθεί ξανά κάτω από την επιτήρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΕΡ.: Ορισμένοι πιστεύουν ότι σε περιόδους κρίσεων προκύπτουν και ευκαιρίες για τις υγιείς δυνάμεις της αγοράς. Εσείς ως Ελληνική Τράπεζα έχετε μελετήσει τρόπους με στόχο να βγείτε ωφελημένοι από την κρίση;

ΑΠ.: Η οικονομική κρίση που περνά σήμερα η παγκόσμια οικονομία και βεβαίως και η κυπριακή δεν είναι συνηθισμένη. Είναι μια πρωτόγνωρη χρηματοπιστωτική κρίση και θα έλεγα ότι είναι η πρώτη σοβαρή κρίση έπειτα από μια ολοκληρωμένη φάση της διαδικασίας της παγκοσμιοποίησης.

Είναι πολύ σοβαρή, περίπλοκη και δεν είναι δυνατόν να γίνουν ασφαλείς και επαρκείς προβλέψεις ή εκτιμήσεις από κανέναν.

Επομένως, δεν είναι δυνατόν να περάσει αλώβητος από μια τέτοια κρίση κανένας οργανισμός και ούτε και η Ελληνική Τράπεζα.

Συμφωνώ όμως ότι τέτοια κρίση δημιουργεί ευκαιρίες με την έννοια ότι πιέζει να γίνουν γρηγορότερα τομές και αλλαγές που αναβάλλονταν ή αφήνονταν για αργότερα. Επίσης, δημιουργεί την ανάγκη για μεγαλύτερο και πιο έντονο προβληματισμό όσον αφορά στις στρατηγικές επιλογές και στην ιεράρχηση προτεραιοτήτων.

Πιστεύω ότι αυτό έγινε και γίνεται στην περίπτωση της Ελληνικής Τράπεζας, με την τοποθέτηση προτεραιοτήτων που αναφέρονται στη διασφάλιση ρευστότητας και ποιότητας, με διατήρηση επάρκειας κεφαλαίου, προσεκτική ανάπτυξη όπως η δημιουργία της τράπεζας στη Ρωσία, με η συντήρηση και ενίσχυση των πελατών μας και βεβαίως και η κερδοφορία.

Είμαι βέβαιος ότι η λήξη της κρίσης θα βρει την Ελληνική Τράπεζα έναν υγιή και οικονομικά ισχυρό οργανισμό, με διαφοροποιημένες πηγές εσόδων, έτοιμο να συνεχίσει την αναπτυξιακή του πορεία.