Προσοχή στο πάρτι που κάνουν οι ”ταύροι” στη Wall Street με έξοδα των ”αρκούδων”, συνιστά ο διευθύνων σύμβουλος της ανεξάρτητης εταιρίας ανάλυσης μετοχών Investment Quality Trends, κ. Kelley Wright.

Παράλληλα ο ίδιος προχωρεί σε προβλέψεις για τις επόμενες κινήσεις της ”Μέκκας των αγορών”, αναλύει τη στρατηγική που ακολουθεί σταθερά από το 1966 και εντοπίζει τα ”θαμμένα αστέρια” της αμερικανικής αγοράς αλλά και τους επόμενους ”Αρμαγεδδώνες”, με βάση και τις τοποθετήσεις 80 τουλάχιστον κορυφαίων θεσμικών επενδυτών στον κόσμο.

Ακόμη εξηγεί γιατί στην κορυφή της λίστας των προτιμήσεών του βρίσκεται η εταιρία του πρώην υποψηφίου για τη θέση του Αμερικανού προέδρου, Ross Perot.

Συνέντευξη στον Ηλία Χρονόπουλο

- Ακούμε πολλά τελευταία περί επιβράδυνσης των ρυθμών ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας. Εκτιμάτε ότι η τρέχουσα είναι μια καλή περίοδος για επενδύσεις σε μετοχές και αν ναι, σε τι είδους;

Θα ήταν καλό να διαχωρίσει κανείς την αγορά των μετοχών από το χρηματιστήριο. Πιστεύω ότι πραγματικά παρατηρείται κάμψη στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Ωστόσο δεν ”αγοράζουμε” τα χρηματιστήρια, αλλά μεμονωμένες μετοχές. Συνεπώς πάντα είναι καλή περίοδος για επενδύσεις σε μετοχές, αν φυσικά είναι υποτιμημένες.

- Θεωρείτε ότι στη Wall Street έχουν εγκατασταθεί για τα καλά οι ”ταύροι”;

Πιστεύουμε ότι η ανοδική κούρσα που σημειώθηκε δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ένα ράλι των ”ταύρων” (bull rally), στο πλαίσιο όμως που τους παραχώρησαν οι μακρόβιες ”αρκούδες” (secular bear market). Tα χαμηλά του περασμένου Οκτωβρίου δεν στάθηκαν ικανά για να σηματοδοτήσουν και το τελικό ναδίρ της μακροχρόνιας πτωτικής αγοράς.

- Διαπιστώνουμε ότι για μια ακόμη φορά, το εναρκτήριο λάκτισμα της ανόδου έδωσε και πάλι η νέα οικονομία. Αν, όπως τουλάχιστον υποστηρίζουν κάποιοι, αυτό το ράλι ήταν όντως ικανό να οδηγήσει τη Wall Street εκτός ”πυθμένα”, τότε δεν θα έπρεπε να δούμε κάποιον άλλον τομέα να αναλαμβάνει αυτόν τον ρόλο και όχι πάλι τον τεχνολογικό;

Αυτό και μόνο αποτελεί μια καθαρή ένδειξη ότι η Wall Street δεν βρίσκεται ακόμη σε μακροχρόνια ανοδική τροχιά. Οι ”ταύροι” θα προέρχονταν αναμφισβήτητα από έναν άλλον τομέα κι όχι πάλι από τον τεχνολογικό. Το γεγονός ότι οι επενδυτές προσπαθούν να ταυτίσουν την τρέχουσα κίνηση της αγοράς με την προηγούμενη ανοδική, αποτυπώνει στην πραγματικότητα τον υπερβολικό βαθμό ύπαρξης κερδοσκοπικών κινήσεων.

Κανονικά θα έπρεπε οι επενδυτές να φοβούνται πολύ τις μετοχές τεχνολογίας που πρωταγωνίστησαν στην ανοδική κούρσα της αγοράς. Πιστεύω, λοιπόν, ότι δεν θα πιάσουμε κανέναν σημαντικό ”πυθμένα” αν δεν δούμε την επενδυτική κοινότητα να απεχθάνεται εντελώς τον συγκεκριμένο τομέα.

- Με τι κριτήρια επιλέγετε μετοχές και πώς ορίζετε την αξία τους;

Χρησιμοποιούμε μια ειδική οθόνη, μέσα από την οποία προσδιορίζεται η ποιότητα μιας εταιρείας. Από τη στιγμή λοιπόν που μια επιχείρηση θα ”περάσει” τις εξετάσεις ποιότητας, προχωρούμε στο στάδιο που ορίζουμε το προφίλ της, με βάση ορισμένα κριτήρια που κάλυψε τα τελευταία 25 χρόνια. Στην περίπτωση που μια μετοχή ”περάσει” και αυτό το τεστ, τότε μπορεί κάλλιστα να προστεθεί στη λίστα των 350 εκείνων τίτλων που μέχρι στιγμής παρακολουθούμε στενά.

Μετά ακολουθεί μια άλλη διαδικασία, μέσα από την οποία οι μετοχές κατατάσσονται στις τέσσερις ακόλουθες κατηγορίες:

Α) Υποτιμημένη μετοχή: Αποτελεί αγοραστική ευκαιρία γιατί η τιμή της είναι χαμηλή. Η μερισματική της απόδοση συνήθως είναι υψηλή εδώ και πολλά χρόνια.

Β) Υπερτιμημένη: Προσφέρεται για πωλήσεις. Η μερισματική της απόδοση είναι χαμηλή και η τιμή της υπερβολικά υψηλή.

Γ) Μετοχή που παρουσιάζει ανοδική τάση: Η συγκεκριμένη μετοχή έχει συνήθως ενισχυθεί κατά 10% τουλάχιστον από τα κατώτερα επίπεδά της, με αποτέλεσμα να θέλουμε να την κρατήσουμε στο χαρτοφυλάκιό μας μέχρι να πλησιάσει και πάλι τα επίπεδα εκείνα που θα την κατατάξουν στην κατηγορία της υπερτιμημένης.

Δ) Μετοχή που παρουσιάζει πτωτική τάση: Η μετοχή έχει υποχωρήσει κατά 10% τουλάχιστον από τα ανώτερα επίπεδά της. Συνήθως αποφεύγουμε τέτοιου είδους τίτλους μέχρι να προσεγγίσουν και πάλι τα επίπεδα εκείνα που ορίζουμε σαν υποτιμημένα.

Θα ήθελα όμως να προσθέσω ότι πέραν των προλεγομένων, για εμάς μια μετοχή χαρακτηρίζεται blue chip όταν: α) το μέρισμά της έχει αυξηθεί τουλάχιστον πέντε φορές κατά τα τελευταία 12 χρόνια, β) η κατάταξή της στη λίστα του διεθνούς οίκου αξιολόγησης S&P βρίσκεται στην ανώτερη βαθμίδα ”Α”, γ) η κεφαλαιοποίησή της είναι τουλάχιστον 5 εκατ. μετοχές, δ) το λιγότερο 80 θεσμικοί επενδυτές την έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους, ε) τα τελευταία 25 χρόνια δίνει οπωσδήποτε μέρισμα και τέλος η κερδοφορία της εμφανίζει βελτίωση για τα 7 στα τελευταία 12 χρόνια.

- Ποιες μετοχές βρίσκονται στην κορυφή των προτιμήσεών σας; Ποιοι είναι εκείνοι οι τίτλοι που θα οδηγήσουν την αμερικανική αγορά σε υψηλότερα επίπεδα, στην επόμενη όμως περίοδο ανόδου της;

Δεν ”ερωτευόμαστε” ούτε ομάδες μετοχών ούτε και κλάδους. Κρίνουμε όμως ότι τώρα οι ”ταύροι” έχουν κατακλύσει τον τομέα του φυσικού αερίου. Δυστυχώς οι περισσότερες μετοχές στον συγκεκριμένο τομέα βρίσκονται στην κατηγορία της ”ανοδικής τάσης” που σας ανέφερα και προηγουμένως, με αποτέλεσμα να ελλοχεύει ο κίνδυνος επιστροφής τους στην κατάταξη των υποτιμημένων, στην περίπτωση που παρατηρηθούν μαζικές ρευστοποιήσεις.

Πριν από λίγους μήνες, εντοπίσαμε τη Nicor (GAS) στα 25 δολάρια. Από τότε η τιμή εκτινάχθηκε στα 38 δολάρια. Αν υποχωρήσει στα 31 δολάρια, προτείνουμε κάποιος να την ”αιχμαλωτίσει” και να μην τη βγάλει καθόλου από το χαρτοφυλάκιό του... Τόσο, δηλαδή, καλή τη θεωρούμε.

Η Altria (MO) είναι ίσως η πλέον υποτιμημένη μετοχή στις ΗΠΑ.

Oι ανησυχίες που κυριάρχησαν -με αφορμή τα προβλήματα που αντιμετώπισαν αρκετές εταιρείες του χώρου, λόγω των μηνύσεων από καπνιστές- αποτέλεσαν τροχοπέδη για την περαιτέρω ανοδική πορεία της τιμής της μετοχής.

Η Altria έχει τη δυνατότητα να υπερδιπλασιάσει την τιμή της, αν η αγορά μπορέσει επιτέλους να διαπιστώσει την αξία της εταιρείας. Γενικά, πάντως, πιστεύουμε ότι τα blue chips, που πληρώνουν όμως παράλληλα και μέρισμα, θα είναι εκείνα που θα οδηγήσουν τη Wall Street και πάλι σε μακροχρόνια ανοδική τροχιά. Βασική όμως προϋπόθεση είναι οι επενδυτές να δώσουν το βάρος που χρειάζεται στη θεμελιώδη ανάλυση.

- Έχετε στο χαρτοφυλάκιο, είτε το δικό σας είτε αυτό της εταιρίας σας, τις μετοχές που αναφέρατε προηγουμένως; Ποια μετοχή θα χαρακτηρίζατε ως ”τεχνική” της περιόδου;

Τόσο εγώ όσο και οι πελάτες μας έχουμε στο χαρτοφυλάκιό μας μετοχές της Nicor και της Altria. ”Τεχνική” μετοχή της περιόδου είναι κατά τη γνώμη μας η Electronic Data Systems, η οποία είναι αρκετά υποτιμημένη. H EDS ήταν κάποτε εταιρεία του υποψηφίου παλαιότερα για τη θέση του Αμερικανού προέδρου, Ross Perot.

Iδρύθηκε το 1962. Το 1984 εξαγοράστηκε από την General Motors έναντι 2,5 δισ. δολαρίων. Το 1995 όμως κατόρθωσε να κερδίσει και πάλι την ανεξαρτησία της. Από το 1984 η μετοχή δίνει μέρισμα. Η εταιρεία αποτελεί τον μεγαλύτερο ανταγωνιστή της ΙΒΜ, με 137.000 υπαλλήλους σε 60 χώρες στον κόσμο. Περισσότερο από το 40% των εσόδων της προέρχεται από δραστηριότητες εκτός ΗΠΑ.

Μπορεί φέτος ο τεχνολογικός όμιλος να αντιμετώπισε ορισμένα προβλήματα με την κερδοφορία του, ωστόσο πιστεύουμε ότι η στρατηγική που ακολουθεί, αλλά και η ηγετική θέση που κατέχει στον χώρο, θα τον βοηθήσουν να βελτιώσει άμεσα την εικόνα των αποτελεσμάτων του.

Οι επενδυτές εκείνοι που θα μπορέσουν να αποδεχθούν την αυξημένη μεταβλητότητα της μετοχής ή να εξασκήσουν μια stop loss θέση, είναι σίγουρο ότι μακροπρόθεσμα θα ανταμειφθούν.

- Υπάρχουν ορισμένες εταιρίες οι οποίες σας έχουν κρούσει εντόνως τον κώδωνα του κινδύνου σε ό,τι αφορά την κίνηση της μετοχής τους, αλλά και το πεδίο των αποτελεσμάτων τους;

Ο τομέας των επιχειρήσεων ηλεκτρισμού είναι ένας από αυτούς που χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλά επίπεδα χρέους. Ανησυχούμε ιδιαίτερα για τον κλάδο, πόσο μάλλον όταν είναι κι ένας από αυτούς που καταβάλλουν τα υψηλότερα μερίσματα. Επίσης υπερτιμημένους θεωρούμε και τους REITs (Real Estate Invesment Trust: τίτλος που διαπραγματεύεται σαν μετοχή σε μεγάλα χρηματιστήρια. Αφορά σε επενδύσεις άμεσα, στον τομέα των ακινήτων).

- Ακολουθείτε κάποια συγκεκριμένη επενδυτική στρατηγική την περίοδο αυτή;

Η επενδυτική στρατηγική μας δεν έχει αλλάξει από το 1966, όταν δηλαδή αποφασίσαμε κατηγορηματικά να προχωράμε σε αγορά αν βλέπουμε ότι μια μετοχή είναι υποτιμημένη και αντιστοίχως σε πώληση αν είναι υπερτιμημένη.

* Μερική αναδημοσίευση από το φύλλο της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & Επενδύσεις” της 8ης Αυγούστου 2003