Η πορεία των τιμών των κατοικιών στις ΗΠΑ θα παίξει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της διάρκειας και του βάθους της διεθνούς πιστωτικής κρίσης, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουμε δει τα χειρότερα, τόνισε σε συνέντευξή του στο euro2day.gr ο καθηγητής κ. Πλούταρχος Σακελλάρης, πρόεδρος του συμβουλίου οικονομικών εμπειρογνωμόνων και αντιπρόεδρος της EIB (European Investment Bank) σε δύο μήνες.

Ο κ. Σακελλάρης αναφέρθηκε στον πληθωρισμό, στο πετρέλαιο, στα τρόφιμα και στο μεγάλο έλλειμμα στο ελληνικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

"Υπάρχουν ενδείξεις ότι πιθανώς τα χειρότερα βρίσκονται πίσω μας. Παραμένω όμως επιφυλακτικός", τόνισε ο κ. Πλούταρχος Σακελλάρης. "Κλειδί αποτελεί η συμπεριφορά των τιμών των κατοικιών στις ΗΠΑ, που επηρεάζει τους δανειολήπτες, τις τράπεζες και τις αποτιμήσεις των χρηματοοικονομικών προϊόντων τα οποία βασίζονται στα αμερικανικά στεγαστικά δάνεια. Αν η πτώση των τιμών συνεχιστεί, η κρίση είναι πιθανόν να έχει μεγαλύτερη διάρκεια και βάθος, επηρεάζοντας κι άλλους τομείς, όπως είναι οι πιστωτικές κάρτες και τα καταναλωτικά δάνεια".

Ο ίδιος εκτίμησε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στις ΗΠΑ θα είναι χαμηλός το 2009, ενώ η ευρωζώνη βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση λόγω της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών αλλαγών, π.χ. στα ασφαλιστικά συστήματα και στο άνοιγμα των υπηρεσιών στον ανταγωνισμό τα προηγούμενα χρόνια που οδήγησαν σε αύξηση της παραγωγικότητας.

Ερωτηθείς πώς κρίνει την πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης από τη Federal Reserve και την ΕΚΤ μέχρι στιγμής, ο κ. Σακελλάρης ανέφερε ότι οι δύο κεντρικές τράπεζες έχουν κάνει καλή δουλειά, ενεργώντας με σύνεση σε δύσκολες εποχές.

"Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι οι στόχοι των δύο κεντρικών τραπεζών δεν ταυτίζονται. Η Federal Reserve έχει στόχο τόσο τη σταθερότητα των τιμών όσο και την ανάπτυξη, ενώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει μόνο τη σταθερότητα των τιμών", πρόσθεσε.

Mε τη συζήτηση για τον στασιμοπληθωρισμό να αναζωπυρώνεται, ο κ. Σακελλάρης ρωτήθηκε αν συμμερίζεται την άποψη ότι επιστρέφουμε στη δεκαετία του 1970.

"Δεν είναι όπως στη δεκαετία του 1970. Δεν είμαστε εκεί από πλευράς παγκόσμιων ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης. Όσον αφορά στον πληθωρισμό, τροφοδοτείται από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων, αλλά δεν βρίσκεται στα ίδια υψηλά επίπεδα με τη δεκαετία του 1970", τόνισε, προσθέτοντας ότι είναι πιο αισιόδοξος για τη μεσοπρόθεσμη τάση του πληθωρισμού.

Ο κ. Σακελλάρης σημείωσε ότι η τάση του πληθωρισμού είναι ανοδική σήμερα, όμως η παγκοσμιοποίηση ίσως συμπιέσει εκ νέου τον πληθωρισμό σε 10 χρόνια από σήμερα, καθώς οι κάτοικοι των αναπτυσσόμενων χωρών θα προσθέσουν περισσότερα στην παγκόσμια γνώση, χωρίς να χρειαστεί να μεταναστεύσουν στη Δύση.

Αναφορικά με το πετρέλαιο που αρκετοί θεωρούν φούσκα, ανέφερε ότι υφίστανται κάποιες ενδείξεις για σπέκουλο πίσω από τη μεγάλη άνοδο της τιμής του, αλλά δεν υπάρχουν αποδείξεις.

Όσον αφορά στην άνοδο των τιμών των τροφίμων, ο ίδιος τόνισε ότι υπάρχουν κάποιοι προσωρινοί λόγοι -όπως η ανομβρία στην Αυστραλία- αλλά και ορισμένοι άλλοι από την πλευρά της παγκόσμιας ζήτησης, που έχουν πιο μόνιμα χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον μελλοντικό αντιπρόεδρο της ΕΙΒ, η οικονομική ανάπτυξη έχει βγάλει εκατομμύρια ανθρώπους από τον υποσιτισμό και όλοι αυτοί έχουν αλλάξει τη δομή της δίαιτάς τους, καταναλώνοντας περισσότερο κρέας, γάλα, σιτάρι κτλ.

Η επιπλέον κατανάλωση καλαμποκιού, ζάχαρης κτλ για την παραγωγή βιοαιθανόλης και άλλων βιοκαυσίμων επιβάρυνε επίσης την παγκόσμια ζήτηση για αγροτικά προϊόντα, δίνοντας ώθηση στις τιμές, πρόσθεσε.

Τι θα πρέπει να γίνει για να αντιστραφούν οι ανοδικές τάσεις στα αγροτικά προϊόντα, ρωτήθηκε.

"Πρώτον και κυριότερο θα πρέπει να αυξηθεί το ποσοστό της καλλιεργήσιμης γης και να αυξηθεί η απόδοση ανά στρέμμα. Το R&D στον γεωργικό τομέα είναι σημαντικό.Θα πρέπει επίσης να ξανακοιτάξουμε το θέμα των βιοκαυσίμων. Στην Ευρώπη επίσης θα πρέπει να επανεξετάσουμε ορισμένα θέματα που θεωρούνται ταμπού, όπως τα βιολογικά μεταλλαγμένα προϊόντα", συμπλήρωσε.

Ερωτηθείς για τον ελληνικό πληθωρισμό, ο κ. Σακελλάρης ανέφερε ότι η διαφορά του από τον μέσο ευρωπαϊκό μειώνεται και εξηγείται από τον συγκριτικά υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και την έλλειψη ανταγωνισμού σε επιμέρους αγορές προϊόντων και υπηρεσιών.

Ο μελλοντικός αντιπρόεδρος της ΕΙΒ ρωτήθηκε επίσης για το μεγάλο έλλειμμα
του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας και κατά πόσον είναι διατηρήσιμο.

Ο ίδιος απέδωσε το έλλειμμα στο γεγονός ότι η συνολική εθνική αποταμίευση υπολείπεται των συνολικών επενδύσεων.

"Οι ελληνικές επενδύσεις αντιστοιχούν στο 27% του ΑΕΠ και είναι 5 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. των 27. Πρόκειται κυρίως για ιδιωτικές επενδύσεις. Από την άλλη πλευρά, η εθνική αποταμίευση, δηλαδή η γενική κυβέρνηση και ο ιδιωτικός τομέας, ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι μικρότερη", τόνισε.

Σύμφωνα με τον κ. Σακελλάρη, οι υψηλές επενδύσεις είναι καλός οιωνός για την ελληνική οικονομία στο μέλλον και δείχνουν ότι υπάρχουν "υγιείς δυναμικές πίσω από τη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει ανάγκη για προσαρμογή στο μέλλον αν τα σημερινά δεδομένα αλλάξουν".

Ο ίδιος δεν θεωρεί ότι υφίσταται γενικό πρόβλημα υπερχρέωσης των νοικοκυριών στην Ελλάδα αν και υπάρχουν ορισμένες ομάδες του πληθυσμού που είναι υπερχρεωμένες.

"Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα μέρος του δανεισμού από τα νοικοκυριά δεν είναι για καταναλωτικούς σκοπούς αλλά για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, π.χ. σπίτια", συμπλήρωσε.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ

Ο κ. Πλούταρχος Σακελλάρης είναι πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων στο υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών και καθηγητής στο τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ). Είναι εκπρόσωπος της Ελλάδας στην οικονομική και νομισματική επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναπληρωτής του υπουργού στα συμβούλια Eurogroup και Ecofin και αναπληρωτής διοικητής της Παγκόσμιας Τράπεζας για την Ελλάδα. Είναι επίσης μέλος στα διοικητικά συμβούλια της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους και του Ινστιτούτου Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).

Δίδαξε για μία δεκαετία στο Πανεπιστήμιο του Maryland, στις ΗΠΑ. Έχει επίσης διδάξει στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στο Central European University (Budapest), στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και στο Yale. Έχει παρουσιάσει σεμινάρια σε πολλά πανεπιστήμια και σε διεθνή συνέδρια.

Έχει διατελέσει:
1) Επισκέπτης εμπειρογνώμων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – European Central Bank (ECB): 2001- 2003.
2) Στέλεχος και σύμβουλος της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (Board of Governors of the Federal Reserve System): 1998 - 2000.
3) Ερευνητικός εταίρος του Κέντρου Οικονομικών Μελετών της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ (Bureau of the Census): 1998 - 2002.
4) Διοργανωτής διεθνών επιστημονικών συνεδρίων.

Έκανε τις προπτυχιακές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Brandeis, στις ΗΠΑ (B.Α. 1986) και τo διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο Yale, στις ΗΠΑ (Ph.D., 1992).