Ο υγιής ανταγωνισμός επιδιώκεται να αναδειχτεί σε κρίσιμη παράμετρο για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτός είναι που θα καθορίσει τα μερίδια και τον ρόλο που θα έχουν στην αγορά τόσο η ΔΕΗ όσο και οι ιδιώτες παίκτες. Το παιχνίδι είναι ανοιχτό για όλους.

Με τη θέση αυτή προσδιορίζει την πολιτική της κυβέρνησης για την αγορά ενέργειας ο καθ' ύλην αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης κ. Χρήστος Φώλιας σε συνέντευξη που παραχώρησε στο euro2day.gr.

Προσδιορίζει μάλιστα με σαφήνεια ότι στόχος είναι η αγορά ενέργειας να φτάσει στο επίπεδο της τηλεπικοινωνιακής αγοράς. Πολλοί παίκτες, πολλαπλή προσφορά υπηρεσιών, ανταγωνιστικές τιμές, δυνατότητα επιλογής.

Χαρακτηρίζει τη ΔΕΗ «κοιμώμενο γίγαντα», θεωρώντας ότι μόνο σε μια ανταγωνιστική αγορά θα ζωντανέψει.

Αφήνει ακόμη να εννοηθεί ότι θα υπάρχουν ποσοτικοποιημένες προτάσεις στην έκθεση του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής για το ενεργειακό μίγμα της χώρας μέχρι το 2020 και επισημαίνει τέλος πως υπάρχει ακόμη αρκετός δρόμος για την υπογραφή διακρατικής συμφωνίας με τη ρωσική ομοσπονδία για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream.

Ερ. Έχει αναπτυχθεί μια γκρίνια, θα έλεγα, από την πλευρά της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ότι η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι ολοκληρωμένη, φαίνεται πλασματική. Μήπως χρειάζεται πράγματι να γίνουν ορισμένα βήματα;

«Όχι μόνο βήματα αλλά άλματα πρέπει να γίνουν. Η απελευθέρωση δεν είναι μόνο υποχρέωσή μας αλλά και επιθυμία μας. Διότι όπου δεν υπάρχει απελευθέρωση δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Και όπου υπάρχει ανταγωνισμός υπάρχουν καλύτερες συνθήκες αγοράς, καλύτερες τιμές και καλύτερη ποιότητα προσφερόμενων αγαθών.

Επομένως, αυτό που υποχρεούμαστε να κάνουμε αποτελεί στρατηγικό μας στόχο και αυτό γίνεται. Ήδη το γεγονός ότι έχουμε αποφασίσει απελευθέρωση των τιμολογίων υψηλής τάσης από τον Ιούλιο δείχνει την κατεύθυνση προς την οποία κινούμεθα. Είναι ένα πρώτο βήμα, δεν είναι το τελευταίο. Σαφέστατα πρέπει να γίνουν πολλά. Γίνονται και θα συνεχίσουν να γίνονται».

Ερ. Οι ιδιώτες υποστηρίζουν ότι αντιμετωπίζονται εχθρικά από την Πολιτεία. Από την άλλη, έρχεται η Πολιτεία και λέει, δεν προχωράτε τις επενδύσεις που αναλάβατε να κάνετε. Πού βρίσκεται η αλήθεια;

«Ουδείς αρνείται ότι έχουμε έναν δημόσιο τομέα, έναν κρατικό μηχανισμό που είναι εχθρικός στον ιδιώτη. Αυτό προσπαθούμε να το θεραπεύσουμε. Δεν είναι εύκολο. Πράγματα που έχουν χαλάσει επί δεκαετίες δεν φτιάχνονται σε μία ημέρα. Κάνουμε αγώνα μεγάλο προωθώντας απλούστευση διαδικασιών. Πιστεύουμε στις ιδιωτικές επενδύσεις.

Η μόνη οικονομία που μπορεί να πάει μπροστά είναι αυτή που βασίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Επιδιώκουμε ένα μίγμα στον τομέα της ενέργειας, όπου όλοι οι παίκτες θα έχουν μερίδιο αγοράς και θα υπάρχει ανταγωνισμός σε όλα τα επίπεδα, και δεν εννοώ μόνο το ηλεκτρικό ρεύμα, για να φτάσουμε σε ένα σημείο όπως έχουμε πετύχει με τις τηλεπικοινωνίες.

Το τηλεπικοινωνιακό πεδίο σήμερα είναι ένα ανοιχτό παιχνίδι. Υπάρχει ανταγωνισμός, υπάρχουν προσφορές και ο πελάτης μπορεί να διαλέξει ό,τι θέλει. Εκεί θέλουμε να φτάσουμε και την ενέργεια. Στόχος μας λοιπόν είναι η απλούστευση διαδικασιών και προς αυτήν την κατεύθυνση δουλεύουμε. Έχουν δίκιο οι ιδιώτες να φωνάζουν. Αλλά έχουμε δίκιο κι εμείς να λέμε, βοηθήστε και εσείς για να φτάσουμε στον κοινό στόχο: απελευθέρωση αγοράς, γρήγορες και αποδοτικές ιδιωτικές επενδύσεις.

Αυτό σημαίνει αύξηση εθνικού πλούτου, αύξηση θέσεων εργασίας, αύξηση εσόδων, μεγαλύτερη επάρκεια, καλύτερο σέρβις και καλύτερες τιμές».

Ερ. Έχετε πει πρόσφατα ότι «θέλουμε μια ΔΕΗ μεγάλη και δυνατή, που να μη στηρίζεται σε δεκανίκια». Η ΔΕΗ έτσι κι αλλιώς είναι χρόνια στην αγορά κι έχει αποκτήσει δεσπόζουσα θέση. Φαίνεται, τουλάχιστον από το στρατηγικό πλάνο της, ότι επιδιώκει να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη θέση της. Κι αυτό το λέω γιατί εκτός από το πλαφονάρισμα των 2.400 MW που ορίζει ο νόμος φαίνεται ότι ενδιαφέρεται να προωθήσει και επενδύσεις οι οποίες θα της προσθέσουν νέα ισχύ. Όταν λοιπόν λέτε «μεγάλη, δυνατή και χωρίς δεκανίκια ΔΕΗ» τι ακριβώς εννοείτε, κ. υπουργέ;

«Δεν νομίζω ότι υπάρχει κανείς που να διαφωνεί με αυτόν τον στόχο. Τι εννοώ. Σήμερα η ΔΕΗ έχει περίπου το 100% της ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι δυνατή γιατί σχεδόν είναι μονοπωλιακή μονάδα. Άρα μια μονοπωλιακή μονάδα δεν είναι ανταγωνιστική. Χρειάζεται λοιπόν να φροντίσει η ΔΕΗ, και έχει όλες τις δυνατότητες, να γίνει ανταγωνιστική σε ένα σκληρά ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Εκείνο λοιπόν που χρειάζεται είναι να μπει και ο ιδιωτικός τομέας στην αγορά της ενέργειας, να δημιουργηθεί ο ανταγωνισμός, ο οποίος πρωτίστως θα βοηθήσει τη ΔΕΗ. Διότι είναι ένας γίγαντας που χρειάζεται ανταγωνισμό για να ζωντανέψει. Από εκεί και πέρα, ως επιχείρηση εισηγμένη στο χρηματιστήριο οφείλει να κάνει σχεδιασμό, να διαθέτει αναπτυξιακή πολιτική, οφείλει να σχεδιάζει και νέες μονάδες προς αντικατάσταση και καινούργιες μονάδες για επιπλέον ισχύ».

Ερ. Σε μια πλήρως απελευθερωμένη αγορά ποιο θεωρείτε ότι θα ήταν το ιδανικό ποσοστό μεριδίων ΔΕΗ και ιδιωτών παικτών;

«Αυτό θα το πει η αγορά. Διότι μια ΔΕΗ με χαμηλότερο ποσοστό μπορεί να είναι μια ΔΕΗ πολύ πιο αποτελεσματική. Δεν είναι καθ' υπαγόρευση τα μερίδια αγοράς. Ο υγιής ανταγωνισμός θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ανάπτυξης για άλλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Άλλωστε, βλέπουμε ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την αγορά ενέργειας της Ελλάδας από πολλές ξένες πολυεθνικές εταιρίες, μεγάλες και δυνατές, οι οποίες έρχονται να επενδύσουν και σε ηλεκτρική ενέργεια και σε ΑΠΕ.

Το παιχνίδι λοιπόν είναι ανοιχτό για όλους. Η αγορά και ο ανταγωνισμός θα ξεκαθαρίσουν ποιο είναι το μερίδιο και ποιος ο ρόλος του καθενός στην αγορά. Εμάς μας ενδιαφέρει η επάρκεια ενέργειας, δεν θέλουμε εκπλήξεις, θέλουμε ο καταναλωτής να καλύπτει τις ανάγκες του όταν και όπως τις θέλει. Επιθυμούμε να συνδυάσουμε την επάρκεια με ανταγωνισμό, με διαφορετικές πηγές παροχής ενεργειακών πόρων, με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αξιοποίηση των ΑΠΕ, για να έχουμε και καθαρό περιβάλλον. Κι έχουμε κάποιες υποχρεώσεις στην Ε.Ε. για το 2020, τις οποίες οφείλουμε να καλύψουμε».

Ερ. Μιλάτε για τα τρία "20άρια", δηλαδή τη μείωση των εκπομπών, τη διείσδυση των ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας;

«Ακριβώς, και πιστεύω ότι πρέπει να βάλουμε πιο ψηλά τον πήχη».

Ερ. Περιμένουμε να ανακοινωθεί από το Συμβούλιο Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας μέχρι το 2020. Ποιες είναι οι κατευθύνσεις του ΥΠΑΝ;

«Μας ενδιαφέρει, όπως είπα ήδη, η επάρκεια ενέργειας, να έχουμε διάφορες πηγές προμήθειας ενεργειακών πόρων, γιατί σε μια αγορά δεν μπορούμε να συζητάμε για μονοπώλιο ή για μονοψώνιο. Επιδιώκουμε, λοιπόν, πολλαπλούς προμηθευτές και πολλαπλούς πελάτες. Αυτό επιτάσσει ο υγιής και απαράβατος κανόνας της αγοράς.

Διαφορετικά είσαι χαμένος από χέρι. Επίσης, εναλλακτικές μορφές ενέργειας, καθαρότερη ενέργεια, αποτελεσματικότερη τροφοδοσία και όσο το δυνατόν καλύτερες τιμές. Μέσα στο πλαίσιο αυτό οφείλει και πιστεύω να κινηθεί η έκθεση του ΣΕΕΣ».

Ερ. Θα είναι ποσοτικοποιημένες οι προτάσεις; Γιατί αναπτύσσεται μια φιλολογία στην αγορά που δεν περιμένει να ακούσει συγκεκριμένα πράγματα.

«Άκουσα πολλά, διάβασα περισσότερα. Ας περιμένουμε να δούμε την έκθεση. Μη βιαζόμαστε».

Ερ. Να κλείσουμε με τον αγωγό South Stream, που βρίσκεται και στην επικαιρότητα, λόγω του επικείμενου ταξιδιού του πρωθυπουργού στη Μόσχα. Κι εδώ πολλή φιλολογία. Τελικά, θα καταλήγει μόνο στην Ελλάδα ή θα διέρχεται από την Ελλάδα;

«Θα υπάρχει ο βόρειος άξονας και ο νότιος. Θα έρχεται από την Κασπία, μέσω της Μαύρης Θάλασσας, θα φέρνει ρωσικό φυσικό αέριο, ο βόρειος άξονας θα διέρχεται μέσω Βουλγαρίας, Σερβίας, Ουγγαρίας και πέρα και ο νότιος άξονας θα έρχεται στην Ελλάδα και θα συνεχίζει προς την Ιταλία».

Ερ. Πότε θα επισκεφθείτε τη Μόσχα; Θα προηγηθεί η επίσκεψή σας αυτής του πρωθυπουργού;

«Δεν το ξέρω ακόμη. Όταν προσδιοριστεί θα ανακοινωθεί».

Ερ. Είδατε προχθές τον Ρώσο πρέσβη;

«Είχαμε μία συζήτηση εν όψει της επίσκεψης του πρωθυπουργού στη Μόσχα μετά το Πάσχα».

Ερ. Τελικά, θα υπογραφεί διακρατική συμφωνία, όπως έγινε αντίστοιχα με τις άλλες χώρες που εμπλέκονται στο θέμα του αγωγού;

«Είναι νωρίς ακόμη για κάτι τέτοιο. Ο χρόνος είναι λίγος. Πρόκειται για διαπραγμάτευση για μια συνεργασία μακράς πνοής, στρατηγικής σημασίας, ενεργειακής μεγάλης αξίας, η οποία πρέπει να είναι σωστή. Οι μεγάλες και σωστές συμφωνίες χρειάζονται και χρόνο ωρίμανσης».