Τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια η χώρα μας αναλύει στο euro2day.gr ο επικεφαλής οικονομολόγος για την ελληνική οικονομία της S&P David Cooling, κατόπιν της αναβάθμισης του rating για την ελληνική οικονομία σε Α+.

Ο κ. Cooling δίνει μεταξύ άλλων έμφαση σε θέματα όπως η αναμόρφωση του ασφαλιστικού και του εργασιακού καθεστώτος, ενώ τονίζει ότι υπ αριθμόν ένα ζήτημα είναι η συνέχεια της δημοσιονομικής αναδιάρθρωσης.

Οι προβλέψεις του για τους ρυθμούς ανάπτυξης της χώρας, τον πληθωρισμό αλλά και τον λόγο του χρέους / ΑΕΠ για το 2003 και 2004. Κι ακόμη, πως επηρεάζεται η ελληνική οικονομία από τη διεύρυνση της ΕΕ.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης στον Ηλία Χρονόπουλο.

-Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία; Το υψηλό ποσοστό της ανεργίας ενδεχομένως ή το τέλος των κοινοτικών κονδυλίων μετά και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004;

H μεγαλύτερη πρόκληση κατά τη γνώμη μας είναι η συνέχιση της δημοσιονομικής αναδιάρθρωσης. Η συρρίκνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος αλλά και η πτώση του ποσοστού των ελλειμμάτων της γενικής κυβέρνησης.

Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας ειδικά, ενδυναμώνουν τα κίνητρα για τους εργαζομένους και πιστεύουμε ότι θα συμβάλλουν στη μείωση του ποσοστού της ανεργίας. Τα κονδύλια της ΕΕ αναμένεται να διατηρήσουν περαιτέρω τις επενδύσεις στη χώρα μέχρι και το 2008 αλλά και να τονώσουν την πλευρά της προσφοράς της οικονομίας (supply-side of the economy).

-Ποιες μεταρρυθμίσεις κατά τη γνώμη σας θα πρέπει να βρεθούν στην κορυφή της λίστας των προτεραιοτήτων της χώρας, μέσα στην επόμενη 2ετία και για ποιον λόγο;

Οι μεταρρυθμίσεις του δημοσίου τομέα είναι και οι πιο σημαντικές.

Οι ιδιωτικοποιήσεις αλλά και η αναδιάρθρωση των εταιριών που ελέγχονται από το κράτος, θα περιορίσουν την εξάρτηση των επιχειρήσεων αυτών από τον δημόσιο τομέα αλλά και από τη μεταφορά κεφαλαίων από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις επίσης είναι απαραίτητες ώστε να τονωθεί η πειθαρχία που παρατηρείται στο θέμα των δαπανών και που γενικότερα παραμένει αδύναμη μέσα στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Επίσης σημαντική είναι και η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού. Το ποσοστό των δαπανών για συντάξεις στην Ελλάδα (pension burden) είναι από τα υψηλότερα στον ΟΟΣΑ και για αυτό θα χρειαστούν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για να βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη εικόνα του.

Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό, οι μεταρρυθμίσεις του 2002 αποτέλεσαν ένα πολύ σημαντικό βήμα. Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας επίσης θα πρέπει να λάβουν προτεραιότητα έτσι ώστε να τεθεί επί τάπητος το θέμα της ανεργίας και να ενισχυθούν τα εργασιακά κίνητρα.

-Πως αξιολογείτε τη διαδικασία της απελευθέρωσης αλλά και των ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα; Θεωρείτε ότι είναι αποτελεσματική;

H απελευθέρωση αλλά και οι ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα βρίσκονται πίσω σε σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της ΕΕ. Η Standard & Poor’s πάντως προβλέπει ότι μεσοπρόθεσμα θα παρατηρηθεί σταδιακή βελτίωση, αλλά και περαιτέρω ενδυνάμωση στο κομμάτι της προσφοράς της οικονομίας (supply side of the economy).

-Πως θα κρίνατε τη δημοσιονομική σταθερότητα στην Ελλάδα;

Από πλευράς πιστοληπτικής ικανότητας, αν υπάρξουν κάποια δημοσιονομικά ”παραπτώματα”, τότε η κατάταξη της χώρας μπορεί άμεσα να δεχθεί πιέσεις. Εκτιμούμε πάντως ότι ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης θα βρεθεί πολύ κοντά στον ισοσκελισμό του ως το 2006.

-Ανησυχείτε για τον τρόπο που διαμορφώνεται τελευταία το δημόσιο χρέος στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το 2003;

Βάσει των στατιστικών μεγεθών, φαίνεται πως οι πρόσφατες προσαρμογές-αναθεωρήσεις που έγιναν από τη Eurostat, συνέβαλαν αναμφισβήτητα στη βελτίωση της δημοσιονομικής διαφάνειας αλλά και αξιοπιστίας σε ότι αφορά στην εικόνα του χρέους στην Ελλάδα.

Μια από τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η χώρα, στο πλαίσιο μείωσης του χρέους της, θα είναι να περιοριστούν οι ”άτυπες συναλλαγές” (below the line transactions).

Κάποιες χρηματοδοτικές ενισχύσεις , συμπεριλαμβανομένης και της ενίσχυσης εταιριών του δημόσιου τομέα, έχουν περιορίσει την ταχύτερη μείωση του χρέους την οποία θα αναμέναμε κανονικά με βάση τα πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία και κυμαίνονταν κατά μέσο όρο στο 5,6%, την τελευταία 5ετία.

Οι ”άτυπες συναλλαγές” (below the line items) υπολογίζονται στα €6 δις. (4% του ΑΕΠ) για το 2002, και περιελάμβαναν €770 εκατ. (ή 0,5% του ΑΕΠ) συναλλαγές που αφορούσαν στην ενίσχυση των εταιριών του δημοσίου.

Παρά την πολιτική της κυβέρνησης σχετικά με τον περιορισμό των εν λόγω συναλλαγών, θεωρούμε ότι ο προϋπολογισμός του 2003 αλλά και τα τελευταία προγράμματα ανάπτυξης και σταθερότητας, θα επιτρέψουν ανάλογες συναλλαγές ύψους €4.5 δις. κατά μέσο όρο (ή 3% του ΑΕΠ του 2003), μέχρι και το 2006.

Πιστεύουμε ότι το ποσοστό του χρέους της γενικής κυβέρνησης θα διαμορφωθεί στο 101% του ΑΕΠ στο τέλος του 2003.

-Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για τον λόγο του χρέους/ΑΕΠ το 2004 και πως αυτός συγκρίνεται με τους αντίστοιχους λόγους των υπόλοιπων κρατών της ΕΕ;

Για το 2004, η S&P προβλέπει ότι θα διαμορφωθεί στο 97% του ΑΕΠ. Ο λόγος του χρέους/ ΑΕΠ για το Βέλγιο αλλά και για την Ιταλία κυμαίνεται σε ανάλογα περίπου επίπεδα, δηλαδή στο 98% και 103% αντίστοιχα. Για τα υπόλοιπα μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας αλλά και της Πορτογαλίας τα επίπεδα των χρεών τους αντιστοιχούν περίπου στο 60% του ΑΕΠ τους.

-Πως θεωρείτε ότι επηρεάζει ο πληθωρισμός στην Ελλάδα την καταναλωτική αλλά και επιχειρηματική εμπιστοσύνη; Ποιες επίσης είναι οι προβλέψεις σας για τους ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ της χώρας για το 2003;

Για τον πληθωρισμό προβλέπουμε αύξηση στο 3,8% ενώ για το πραγματικό ΑΕΠ 3,4%. Υπάρχει κίνδυνος ο τιμάριθμος να πυροδοτήσει αύξηση στις μισθολογικές απαιτήσεις, η οποία όμως δεν θα μπορεί να αντισταθμιστεί από την αύξηση της παραγωγικότητας που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια. Παρόλο που ο κίνδυνος αυτού του σεναρίου είναι μικρός προς το παρόν, στο μέλλον ενδέχεται να ασκήσει πιέσεις στην οικονομική σύγκλιση της χώρας με την υπόλοιπη Ευρωζώνη.

-Πως η διεύρυνση της ΕΕ επηρεάζει την Ελλάδα;

Aπό πλευράς πιστοληπτικής ικανότητας, η διεύρυνση της ΕΕ θα έχει μηδαμινό αντίκτυπο στην Ελλάδα. Η χώρα θα συνεχίσει να ευνοείται από τα κοινοτικά κονδύλια μέχρι το 2008, όποτε δηλαδή θα τελειώσουν και τα πακέτα στήριξης. Πιστεύω ότι υπό προϋποθέσεις η δυναμική της σύγκλισης μπορεί να διατηρηθεί Τα νέα μέλη της ΕΕ θα προσφέρουν πιστεύω με τη σειρά τους ευκαιρίες στις ελληνικές επιχειρήσεις για να επεκταθούν εκεί.