Συνέντευξη του Νίκου Βαρσάκη, Διευθύνοντος Συμβούλου της Telestet*

Όταν ανέλαβε το τιμόνι της Telestet ο Νίκος Βαρσάκης, η εταιρία ήταν ο τρίτος και τελευταίος παίκτης της ελληνικής αγοράς. Δουλεύοντας σχολαστικά τα τρία τελευταία χρόνια, ο ”καπετάνιος” της τηλεπικοινωνιακής εταιρίας κατόρθωσε όχι μόνο να ξεπεράσει τις ”φουρτούνες” και τους ”υφάλους” που έκρυβε η αγορά, αλλά να βρει και τον τρόπο να πλεύσει σε νέα βαθιά ”νερά”, με αποτέλεσμα η Telestet να παρουσιάσει -εν μέσω οικονομικής ύφεσης- την καλύτερη, από κάθε άποψη, εικόνα της ιστορίας της.

Ο Νίκος Βαρσάκης σχολιάζει τις εξελίξεις στην αγορά κινητής τηλεφωνίας και παρουσιάζει τα σχέδια της Telestet για το μέλλον.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης στον Σταμάτη Ζαχαρό:

Ένα από τα βασικότερα σενάρια που αφορούν τα τελευταία χρόνια την Telestet είναι η εισαγωγή των μετοχών της προς διαπραγμάτευση στο X.A. Πού βρίσκεται αυτή τη στιγμή το σχέδιο υπό το φάσμα της διεθνούς οικονομικής ύφεσης;

Ο βασικός λόγος για την εισαγωγή μιας εταιρίας σε κάποια κεφαλαιαγορά είναι η άντληση χρημάτων. Η Stet Hellas, ούσα ήδη εισηγμένη σε δύο χρηματιστήρια, δεν έχει ανάγκη για άμεση άντληση κεφαλαίων, την οποία θα μπορούσε να επιτύχει μέσω των αγορών στις οποίες διαπραγματεύεται ήδη, οπότε για την εισαγωγή της στο Χ.Α. θα πρέπει να συντρέχει κάποιος άλλος λόγος.

Εάν επιλέξουμε να μπούμε στο Χ.Α., θα γίνει μόνο για έναν λόγο: την αύξηση της ρευστότητας της μετοχής. Νομίζω πάντως ότι κάτι τέτοιο πρέπει να εξετασθεί σοβαρά από τη μητρική εταιρία και θεωρώ λογικό ότι, αν κάτι τέτοιο συμβεί, η εταιρία πρέπει να αποσύρει τις μετοχές της που διαπραγματεύονται στον NASDAQ.

Μια τέτοια επιλογή αφενός θα μείωνε σημαντικά το κόστος που αντιμετωπίζουμε λόγω της διαπραγμάτευσής μας στην αμερικανική αγορά, ενώ ταυτόχρονα σε ένα δεύτερο επίπεδο θα αύξανε την αναγνωρισιμότητα της εταιρίας.

Επιπλέον, δεν θα είχαμε τις υποχρεώσεις που επιβάλλει η αμερικανική κεφαλαιαγορά, αλλά θα αντιμετωπίζαμε το ίδιο θεσμικό πλαίσιο με τις υπόλοιπες εταιρίες του κλάδου. Πρέπει πάντως να ξεκαθαρίσω ότι προς στιγμήν δεν κάνουμε καμία ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνση, δεδομένης της κακής συγκυρίας όχι μόνο για την ελληνική, αλλά και για τις υπόλοιπες αγορές.

Μιλώντας για τον ανταγωνισμό στις αρχές της εβδομάδος, η μητρική εταιρία σας ανακοίνωσε τη συνεργασία με την Deutche Telecom και την Telefonica. Η συγκεκριμένη κίνηση φαίνεται ότι ως βασικό στόχο έχει τη δημιουργία ενός ”αντίπαλου δέους” για την πανίσχυρη ανά την Ευρώπη Vodafone. Πώς κρίνετε την κίνηση αυτή και τι επιπτώσεις ενδέχεται να έχει στην ελληνική αγορά;

Εκτιμώ ότι η συγκεκριμένη συνεργασία συνιστά θετική ανάπτυξη και τη θεωρώ αναγκαία. Αν ανατρέξουμε στο πρόσφατο παρελθόν, μπορούμε να θυμηθούμε ένα γεγονός -αποτέλεσμα της δεσπόζουσας θέσης της Vodafone- που είχε απασχολήσει την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και αφορούσε τις ειδικές χρεώσεις roaming για τους πελάτες της βρετανικής εταιρίας και των θυγατρικών της σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Με τη συνεργασία των τριών εταιρειών θα μπορέσουν να δημιουργηθούν ανάλογα πακέτα παροχών για τους πελάτες τους, όπου ο ένας πάροχος θα συμπληρώνει τον άλλο δημιουργώντας ένα ανάλογο πανευρωπαϊκό δίκτυο. Με τον τρόπο αυτό, οι εταιρείες που περιλαμβάνονται σε αυτό το συνασπισμό θα μπορέσουν να συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικές προς μία κραταιά Vodafone.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την Telestet, νομίζω ότι μια τέτοια κίνηση είναι ιδιαίτερα θετική, δεδομένης και μια μεγάλης αγοράς πελατών roaming κατά τους θερινούς μήνες -λόγω τουρισμού- που ενδέχεται να αυξήσει πολύ τα έσοδά μας στη συγκεκριμένη κατηγορία.

Πριν από λίγο καιρό η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων χαρακτήρισε την Telestet ως πάροχο με σημαντική ισχύ στην αγορά κινητής τηλεφωνίας (SMP). Τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στα τιμολόγιά σας, αλλά και στα οικονομικά σας αποτελέσματα;

Κατ’ αρχάς υπάρχει κάτι που θα ήθελα να διευκρινίσω. Τα στοιχεία βάσει των οποίων η Telestet ορίστηκε SMP δεν άλλαξαν ουσιαστικά σε σχέση με την περυσινή αξιολόγηση, οπότε δεν κατανοώ τη συγκεκριμένη αλλαγή άποψης της Επιτροπής. Επίσης, οι ανταγωνίστριες εταιρείες έχουν χαρακτηριστεί ως SMP και στην αγορά της διασύνδεσης, οπότε υποχρεούνται να αποδείξουν την κοστοστρέφειά τους για την παροχή των συγκεκριμένων υπηρεσιών.

Αντίθετα, η Telestet απλώς πρέπει να κινηθεί στα όρια ενός εύλογου ανταγωνισμού, όπου δύο είναι οι βασικές προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούμε.

Η πρώτη αφορά το ενιαίο τέλος τερματισμού ανεξαρτήτως δικτύου προέλευσης και η δεύτερη την προσαρμογή των τιμολογίων μας σε επίπεδα όπου η ”χονδρική” τιμή πρέπει να είναι ίση η χαμηλότερη από τον μέσο όρο των λιανικών τιμών και πάντα στα πλαίσια του ανταγωνισμού.

Η επιτροπή έχει δώσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα προκειμένου να συντελεστούν αυτές οι αλλαγές, που είναι περίπου δύο μήνες, και θέλουμε στις αρχές Ιουνίου να έχουμε ήδη θέσει σε εφαρμογή τα νέα μας τιμολόγια, γεγονός που προϋποθέτει την ανακοίνωσή τους εντός του μήνα.

Οι συγκεκριμένες ενέργειες εντός του 2003 θα έχουν πολύ μικρή επίπτωση στα οικονομικά μας αποτελέσματα, με το σκεπτικό ότι όποια μείωση των τελών έχει συμβεί στο παρελθόν, είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση της χρήσης.

Έχοντας φθάσει σε αρκετά υψηλά επίπεδα χρήσης και με δεδομένες τις επερχόμενες μειώσεις τιμών, σε τι βασίζετε τα σχέδιά σας για μελλοντική ανάπτυξη και ποιος είναι ο στόχος σας σε σχέση με τη συνολική αγορά;

Ας αρχίσουμε από το δεύτερο σκέλος. Άποψή μου είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να κυνηγάς ”τυφλά” το μερίδιο αγοράς, χωρίς να υπάρχει η ανάλογη απόδοση της επένδυσης την οποία πραγματοποιείς για να επιτύχεις κάτι τέτοιο.

Πιστεύω ότι πρέπει να επικεντρώνουμε απλώς σε τομείς που είναι πιο κερδοφόροι, όπως οι εταιρικοί πελάτες, όπου το πρόγραμμα B-Best νομίζω ότι κατέχει σημαντικό μερίδιο αγοράς, αλλά και τα προγράμματα με συμβόλαιο και προπληρωμένο χρόνο ομιλίας. Κινούμενοι προς αυτή την κατεύθυνση, το 2002 ήμασταν η πρώτη εταιρεία σε καθαρά συμβόλαια, γιατί πιστεύαμε ότι έτσι έχουμε τη δυνατότητα να αυξήσουμε την κερδοφορία της εταιρείας, πράγμα που τελικώς συνέβη.

Στόχος μας, πάντως, για να διατηρήσουμε τους υπάρχοντες ρυθμούς ανάπτυξης, είναι να φθάσουμε σε νέους χρήστες, που αποτελούν το μέλλον της πελατειακής μας βάσης, αλλά και να αυξήσουμε τη χρήση του κινητού όχι μόνο σε επίπεδα ομιλίας αλλά και υπηρεσιών. Για τον λόγο αυτό έχουμε ήδη αναπτύξει και λανσάρουμε συνεχώς νέες υπηρεσίες, όπως οι location based (σχετίζονται με την τοποθεσία από την οποία ζητάται η υπηρεσία), οι οποίες φαίνονται ιδιαίτερα επιτυχημένες. Επιπλέον, πρέπει να σκεφθεί κανείς ότι οι συγκεκριμένες υπηρεσίες αποτελούν απλώς μια πρόγευση των επερχόμενων υπηρεσιών νέας γενιάς.

Μιλώντας για νέα γενιά κινητής τηλεφωνίας και έχοντας πλέον μια σημαντική εμπειρία, πόσο καλή ήταν τελικά η ιδέα να ασχοληθεί μια εταιρεία με μια τέτοια επένδυση;

Το UMTS ήταν παγκοσμίως μια αναγκαία τεχνολογία για την ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας. Πέρα όμως από την ανάγκη, η συγκεκριμένη τεχνολογία δεν έχει ακόμη ”παγιωθεί” και η χρήση της δεν είναι εύκολη. Η τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί είναι ακόμη σε στάδιο εξέλιξης, ενώ τόσο το λογισμικό όσο και οι συσκευές δεν είναι ακόμη επαρκείς για τη χρήση της.

Το βασικό ερώτημα, λοιπόν, είναι μήπως η κίνηση προς το UMTS έγινε σχετικά νωρίς. Μήπως θα έπρεπε να περιμένουμε να ωριμάσει η τεχνολογία πριν ξεκινήσουμε τις επενδύσεις; Επίσης, είναι γνωστό πλέον ότι διάφοροι κατασκευαστές μιλούν για την επόμενη, τέταρτη γενιά κινητής τηλεφωνίας, που ενδεχομένως θα έχει αναπτυχθεί μέχρι να υλοποιήσουμε το δίκτυο τρίτης γενιάς. Μην ξεχνάμε, όμως, ότι εκτός από τους παρόχους, οι κατασκευαστές υλικού έχουν πραγματοποιήσει τεράστιες επενδύσεις, οι οποίες πρέπει και να αποσβεσθούν.

Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της τρίτης γενιάς, σε ποιο στάδιο βρίσκεται η Telestet και τι προβλήματα αντιμετωπίζετε στην ανάπτυξη;

Αρχικά πρέπει να πω ότι θεωρώ λάθος να χρησιμοποιήσουμε υπηρεσίες τρίτης γενιάς για την Ολυμπιάδα. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία για τις τηλεπικοινωνίες στη χώρα μας και δεν πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε πειράματα βασιζόμενοι σε μια ασταθή τεχνολογία που δεν είναι ακόμη ώριμη. Ίσως η χρήση επιπλέον φάσματος δεύτερης γενιάς θα ήταν μια καλή λύση, καθώς θα υπάρξουν ιδιαίτερα αυξημένες ανάγκες χωρητικότητας λόγω του roaming.

Προβλήματα υπάρχουν και αφορούν την κατασκευή του δικτύου, όπου, έχοντας πλέον επιλέξει έναν κατασκευαστή (την εταιρεία NOKIA), αντιμετωπίζουμε προβλήματα συμβατότητας των δικτύων 2ης και 3ης γενιάς, έλλειψης συσκευών και φυσικά ανάπτυξης εφαρμογών.

Σημαντικότατο πρόβλημα αντιμετωπίζουμε φυσικά και στην εγκατάσταση των κεραιών κινητής τηλεφωνίας, πρόβλημα που γίνεται κάθε μέρα και δυσκολότερο. Βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου δεν θα μπορέσουμε να καλύψουμε ούτε τις συμβατικές μας υποχρεώσεις απέναντι στις άδειες και έχουμε ζητήσει από το κράτος να μας παραχωρήσει άδειες για την εγκατάσταση κεραιών σε δημόσια κτίρια ή ακόμη και να επιβάλει τη συνεγκατάσταση κεραιών των διαφόρων δικτύων.

Σε ό,τι αφορά τη σταθερή τηλεφωνία, γιατί ενοικιάσατε την άδεια από την Europrom και δεν συνεργαστήκατε με τη ”συγγενή” FORTHnet; Τι προσδοκάτε από τη δραστηριοποίησή σας στην αγορά της σταθερής;

Βασικός λόγος για την επιλογή της ενοικίασης της άδειας από τη Europrom ήταν ότι το διαθέσιμο φάσμα της άδειας της FORTHnet δεν επαρκούσε. Επιπλέον, υπήρχε και μια διαφορά στο επιχειρηματικό σχέδιο της εταιρείας μας με αυτό της FORTHnet. Η συγκεκριμένη άδεια μάς ήταν απαραίτητη τόσο για την παροχή υπηρεσιών σε μεγάλους επιχειρηματικούς πελάτες όσο και για την υποστήριξη της διασύνδεσης των σταθμών βάσης.

Ήδη, άλλωστε, εξυπηρετούμε 115 μεγάλους πελάτες. Ακόμη, έχουμε λάβει τη γενική άδεια παροχής υπηρεσιών από την ΕΕΤΤ, διαθέτουμε τετραψήφιο κωδικό, αλλά δεν έχουμε ακόμη αποφασίσει να ενεργοποιηθούμε εμπορικά. Στο άμεσο μέλλον, πάντως, θα αξιολογήσουμε την κατάσταση στην αγορά και θα αποφασίσουμε εάν πρέπει να κινηθούμε προς την κατεύθυνση εξυπηρέτησης και οικιακών πελατών ή όχι.

* Η συνέντευξη αναδημοσιεύεται από το φύλλο του ”Μετόχου” που κυκλοφόρησε στις 11 Aπριλίου 2003.