Περισσότερη μεταβλητότητα, πιθανό περιθώριο πτωτικής κίνησης και στην ελληνική αγορά όπως επίσης περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων σε ΗΠΑ- Ευρώπη, προβλέπει μεταξύ άλλων ο κορυφαίος οικονομολόγος της Eurobank και καθηγητής Οικονομίας του Πανεπιστημίου Πειραιώς, κ. Γκίκας Χαρδούβελης σε συνέντευξή του στην Thomson Financial News.

Παράλληλα, σημειώνει ότι οι επενδυτές στην παρούσα φάση παραβλέπουν τις αναπτυξιακές προοπτικές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, επειδή βρίσκονται σε ”φάση αρκούδων” (bear mode).

Δεν έχουμε δει ακόμη τον πάτο της αγοράς

Σε αποκλειστική συνέντευξή του στην Thomson, ο καθηγητής σημειώνει: ”Η άποψή μου είναι ότι δεν έχουμε δει το τέλος του πτωτικού κύκλου στις ΗΠΑ, οπότε δεν έχουμε δει το τέλος της πτωτικής κίνησης ούτε στην εγχώρια αγορά.

Ο κ. Χαρδούβελης τόνισε ότι η εγχώρια αγορά, εάν αντιμετωπιστεί απομονωμένα, αποτελεί τεράστια αγοραστική ευκαιρία, αλλά ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της συνολικής κεφαλαιοποίησης ελέγχεται από ξένους, οπότε έχει αυξηθεί και η διασύνδεση του ΧΑ με τις διεθνείς αγορές.

Οι τράπεζες και η πιστωτική κρίση

”Ο τραπεζικός κλάδος δέχτηκε ισχυρό πλήγμα, αλλά οι ελληνικές τράπεζες διαπραγματεύονται με premium έναντι των ευρωπαϊκών καθώς οι ελληνικές καταγράφουν μέση αύξηση των καθαρών κερδών κατά 30% ετησίως, δεν είναι εκτεθειμένες σε subprime ή CDO’s και έχουν έκθεση στην ανατολική Ευρώπη, όπου καταγράφονται ρυθμοί ανάπτυξης 6%”, τονίζει ο καθηγητής.

Ο κ. Χαρδούβελης τονίζει ότι ”η Eurobank δεν έχει πρόβλημα ρευστότητας καθώς ξεκίνησε το έτος με υπερβάλλουσα ρευστότητα ύψους 2 δισ. ευρώ. Οπότε, η άποψη ότι δεν έχουμε αρκετά κεφάλαια είναι λανθασμένη”.

Ο καθηγητής συμφώνησε με τους διεθνείς αναλυτές του τραπεζικού κλάδου, ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των ελληνικών τραπεζών θα επικεντρωθεί στα επιτόκια των καταθέσεων, και ότι οι τράπεζες θα θελήσουν να διατηρήσουν τα επιτόκια χορηγήσεων, καθώς τα spreads χορηγήσεων έχουν ήδη υποχωρήσει κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. ”Οι εγχώριες τράπεζες αναμένεται να μετακυλίσουν μέρος του υψηλότερου κόστους επιτοκίων, στα προϊόντα”, προέβλεψε.

Τo βαλκανικό growth story των ελληνικών εταιριών

Ερωτηθείς εάν ο ”καταλύτης” ανάπτυξης των ελληνικών εταιριών μέσω παρουσίας στην ανατολική Ευρώπη παραμένει άθικτος, δεδομένου ότι οι ξένοι θεσμικοί δείχνουν να επανεκτιμούν τη στάση τους, ο κ. Χαρδούβελης ξεκαθαρίζει: ”Από τη στιγμή που η αγορά βρίσκεται σε φάση αρκούδων, εξετάζει πιθανά προβλήματα στις αναδυόμενες αγορές και δίνει έμφαση στα αρνητικά και όχι στα θετικά.

Θεωρώ ότι οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα, την προοπτική εισόδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αυτές που βρίσκονται μέσα στην Ε.Ε. θέλουν να μπουν στην ευρωζώνη. Και στις δυο περιπτώσεις, πρόκειται για παράγοντες που οδηγούν σε υπεύθυνη πολιτική”.

Ο καθηγητής εμφανίζεται αισιόδοξος για την ανάπτυξη των χωρών της ανατολικής Ευρώπης, ενώ σημειώνει ότι σε κάποιες χώρες που εμφανίζονται προβλήματα, αυτό οφείλεται σε πολιτικούς λόγους, όπως μια αδύναμη κεντρική κυβέρνηση.

Ο κ. Χαρδούβελης παρατήρησε ότι η αγορά είναι κάπως υπερβολική για την περίπτωση της Ρουμανίας. Όπως αναφέρει, οι ανησυχίες για τη χώρα βασίστηκαν στον προβληματισμό ότι το έλλειμμά της μπορεί να πλησιάζει το 3% η στιγμή που το ΔΝΤ ζητά μηδενικό έλλειμμα.

”Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Ρουμανίας οφείλεται κυρίως σε ενδιάμεσα αγαθά και όχι στην κατανάλωση, οπότε δεν ανησυχώ ενώ το μισό περίπου καλύπτεται από ξένες άμεσες επενδύσεις. Όμως η υποτίμηση του νομίσματος ενδέχεται να ενισχύσει το πιστωτικό ρίσκο, από τη στιγμή που τα μισά περίπου δάνεια στη χώρα είναι σε ξένο νόμισμα” σημείωσε ο καθηγητής, προβλέποντας ότι η Ρουμανία θα προχωρήσει σε αυξήσεις επιτοκίων για να προστατεύσει την ισοτιμία της χώρας.

Ο κ. Χαρδούβελης τόνισε ότι η Βουλγαρία συγκεντρώνει τις λιγότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσει ανάλογο πρόβλημα παρά το υψηλό της έλλειμμα.

Παράλληλα, εξήγησε ότι η αγορά εμφανίζεται περισσότερο προβληματισμένη για την αγορά της Τουρκίας στην παρούσα φάση, καθώς τα επιτόκια είναι σε υψηλά επίπεδα, αν και βρίσκονται σε φάση σταδιακής υποχώρησης, οπότε η ανάπτυξη ενδέχεται να επιβραδυνθεί στο 4%.

Ο καθηγητής σημείωσε πως αν και ο πληθωρισμός βρίσκεται κοντά στο 8% και τα επιτόκια στο 7%, με την ανεργία να ενισχύεται, ο πληθυσμός της Τουρκίας είναι νεαρός σε ηλικία και η χώρα εφαρμόζει σωστές πολιτικές.

Η κατάσταση της οικονομίας των ΗΠΑ

”Οι ΗΠΑ βρίσκονται ήδη σε ύφεση”, σημείωσε ο καθηγητής, ο οποίος προβλέπει επιτάχυνση της ανάπτυξης στο δ’ τρίμηνο, καθώς θα χρειαστεί χρόνος για να παρατηρηθούν στην πραγματική οικονομία οι επιπτώσεις από τα δημοσιονομικά μέτρα και τις μειώσεις επιτοκίων.

Ο καθηγητής προβλέπει μείωση των αμερικανικών επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης εντός του 2008, εκτιμώντας ότι στην επόμενη συνεδρίασή της, η Federal Reserve θα προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων κατά 50 μ.β. ”Ωστόσο, η Fed θα πρέπει να αυξήσει άμεσα τα επιτόκια όταν ορθοποδήσει η οικονομία, για να αντιμετωπίσει την απειλή του πληθωρισμού”, πρόσθεσε.

Ο κ. Χαρδούβελης δεν προβλέπει ύφεση στην ευρωζώνη, εκτιμώντας ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί μεταξύ 1,5%-1,7%.

Παράλληλα, εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει σε μείωση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, όχι νωρίτερα από τον Απρίλιο, ενώ προβλέπει ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε μείωση επιτοκίων κατά 50-75 μονάδες βάσης για το σύνολο του 2008.