Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι σε κάθε περίπτωση η χρήση πλαστικού χρήματος (πιστωτικών και χρεωστικών καρτών) αναφορικά με την επίδραση που έχει στο σύνολο της οικονομίας, στην ασφάλεια των συναλλαγών, στη μείωση του κόστους διαχείρισης των μετρητών και φυσικά στην παραοικονομία και στη φοροδιαφυγή.
Ως γνωστόν η κυβέρνηση δημοσιοποίησε την πρόθεσή της να επιβάλει την πληρωμή μέσω πλαστικού χρήματος (χρεωστικές ή πιστωτικές) σε νησιά μεγάλης τουριστικής κίνησης για συναλλαγές άνω των 70 ευρώ. Αν και με το μέτρο αυτό στόχος είναι η πάταξη της φοροδιαφυγής, τα οφέλη, σχολιάζουν οι τραπεζίτες, θα είναι πολλαπλάσια για την οικονομία.
Ερωτηθείς από το Euro2day.gr, ο εντεταλμένος γενικός διευθυντής της Alpha Bank και πρόεδρος του Visa Hellas, Λεωνίδας Κασούμης, σχετικά με το προτεινόμενο αυτό μέτρο, απάντησε ότι «προφανώς είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και προς όφελος της οικονομίας γενικά η προώθηση της χρήσης πλαστικού χρήματος, καθώς μειώνει τη διακίνηση ρευστού, περιορίζοντας σημαντικά το μεγάλο κόστος που αυτό ενέχει για το σύνολο της οικονομίας».
Βεβαίως, πρόσθεσε, ταυτόχρονα καταπολεμείται η παραοικονομία σε πολλά επίπεδα.
Η διαχείριση μετρητών, όπως έχουν δείξει συγκεκριμένες μελέτες, έχει μεγάλο κόστος και επιβαρύνει την οικονομία. Οσο θα αυξάνεται σταδιακά η χρήση πλαστικού, θα γίνεται πιο ανταγωνιστική η τιμολόγηση και θα μειώνονται αντίστοιχα οι προμήθειες στους εμπόρους - επιχειρηματίες.
Κύριε Κασούμη, πέραν της θέσης σας και της εμπειρίας σας στην Alpha Bank, έχετε γνώση για το σύνολο της αγοράς πιστωτικών καρτών, λόγω και της προεδρίας σας στο Visa Hellas. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη συμπεριφορά των καταναλωτών την περίοδο της κρίσης;
Αναμφίβολα η χρήση και ο αριθμός των πιστωτικών καρτών έχουν μειωθεί σημαντικά την περίοδο της κρίσης λόγω προφανώς και της μείωσης των εισοδημάτων. Τα τελευταία όμως χρόνια παρατηρείται σημαντική αύξηση στη χρήση των χρεωστικών καρτών, γεγονός το οποίο έχει οδηγήσει στο να υπάρχει συνολικά αύξηση των συναλλαγών με κάρτες. Επιπρόσθετα τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μεταστροφή και μεγαλύτερη χρήση των καρτών σε καθημερινές συναλλαγές όπως το super market και η βενζίνη.
Παρά την κρίση, η συμπεριφορά των καταναλωτών ως προς τα μέσα πληρωμών σταδιακά εκσυγχρονίζεται και τείνει να ακολουθεί τα διεθνή πρότυπα, παρότι ακόμα υστερούμε από αυτά: οι νεότεροι καταναλωτές επιδιώκουν ευκολία, ταχύτητα αλλά και ασφάλεια στις καθημερινές τους συναλλαγές, οι σύγχρονες τεχνολογίες που έχουν εισέλθει στη ζωή μας και η σημαντικότατη αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου συντελούν στη χρήση σύγχρονων μέσων πληρωμών όπως είναι οι κάρτες αλλά και το οικονομικό περιβάλλον που ολοένα και περισσότερο ευνοεί τις διαφανείς συναλλαγές με χρήση ηλεκτρονικών μέσων.
Με ποια κριτήρια ανανεώνονται σήμερα οι πιστωτικές κάρτες; Αποτελεί κριτήριο η μη τακτική χρησιμοποίησή της από τον χρήστη;
Για την ανανέωση της κάρτας λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες όπως η χρήση της, η ορθή αποπληρωμή της, η σχέση με τον πελάτη, το είδος του προϊόντος και άλλα. Στο πλαίσιο αυτό η μηδενική χρήση της κάρτας για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι ένα από τα κριτήρια. Η πρακτική αυτή λειτουργεί και για την ασφάλεια του καταναλωτή από πιθανή απώλεια κάποιας κάρτας.
Σε τι επίπεδα διαμορφώνεται η εγκρισιμότητα καρτών σήμερα;
Η εγκρισιμότητα των καρτών διαμορφώνεται σήμερα περίπου στο 50%. Φυσικά ανάλογα με το κανάλι προέλευσης της αίτησης (κατάστημα τραπέζης, Internet, συνεργαζόμενες επιχειρήσεις) το ποσοστό εγκρίσεως διαφοροποιείται. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συρρίκνωση των νέων πιστώσεων στην οποία προφανώς αναφέρεστε, εν πολλοίς οφείλεται στη σημαντική μείωση της ζήτησης από την πλευρά των καταναλωτών στα χρόνια της κρίσης οι οποίοι λόγω της απώλειας εισοδήματος αλλά και της ανασφάλειας για το μέλλον δεν επιθυμούν πλέον περαιτέρω ανοίγματα. Φυσικά, λόγω του ιδιαίτερα δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος (σοβαρές μειώσεις εισοδημάτων, υψηλότερες απαιτήσεις για εξασφαλίσεις και προβλέψεις επισφαλειών), οι τράπεζες οφείλουν να αξιολογούν με ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια τον αναλαμβανόμενο κίνδυνο και αυτό σίγουρα οδηγεί σε μείωση της εγκρισιμότητας. Ωστόσο θα μπορούσαμε να πούμε ότι με αυτόν τον τρόπο προστατεύεται σημαντικά και ο καταναλωτής από επιβάρυνση που μελλοντικά δεν θα μπορούσε να εξυπηρετήσει.
Υπάρχουν αιτήματα για μεταφορά υπολοίπου;
Οι μεταφορές υπολοίπου έχουν μειωθεί σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, τόσο γιατί οι τράπεζες δεν τις επιδιώκουν όπως στο παρελθόν λόγω μειωμένης δυνατότητας ανάληψης κινδύνου, όσο και γιατί οι πελάτες δεν το ζητάνε τόσο έντονα και συχνά.
Εξακολουθεί το κοινό να χρησιμοποιεί τις κάρτες του για ανάληψη μετρητών με τη μορφή μικρού δανείου από την κάρτα του; Σε ποια επίπεδα κινούνται σήμερα τα επιτόκια γι' αυτόν το σκοπό;
Όλες οι κάρτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για αγορές όσο και για cash advance. To cash advance έχει μειωθεί σε πολύ σημαντικό βαθμό και κυμαίνεται περίπου στο 5% της συνολικής χρήσης της κάρτας. Για 100 ευρώ ανάληψη μετρητών – cash advance, η χρέωση τόκων κάθε μήνα ανέρχεται σε περίπου 1,5 ευρώ. Ολοένα και περισσότερο οι κάτοχοι χρησιμοποιούν τις κάρτες τους στις αγορές τους αξιοποιώντας προνόμια όπως ευκολία κι ασφάλεια, προγράμματα επιβραβεύσεως, προγράμματα ατόκων δόσεων και αποφεύγουν τα μετρητά που δεν τους αποφέρουν κανένα όφελος.
Η τάση για δωρεάν και εφ' όρου ζωής συνδρομή στις κάρτες έχει... περάσει ανεπιστρεπτί;
Οι κάρτες πληρωμών προσφέρουν σημαντική διευκόλυνση και οφέλη στους κατόχους και τους απαλλάσσουν από το να κυκλοφορούν με πολλά μετρητά. Σχεδόν όλες οι κάρτες συμμετέχουν σε πρόγραμμα επιβράβευσης, όπως είναι το πρόγραμμα Bonus, όπου οι κάτοχοι των καρτών κερδίζουν σημαντικά με τη χρήση της κάρτας τους. Υπάρχει η δυνατότητα των ατόκων δόσεων, όπου ο κάτοχος διευκολύνεται σημαντικά στην αποπληρωμή των συναλλαγών του. Οι κάρτες πληρωμών μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα και με ασφάλεια για αγορές στο διαδίκτυο (e-commerce). Παρέχουν ασφάλεια μέσω της τεχνολογίας Chip &PIN, οπότε ακόμα και εάν κλαπεί η κάρτα δεν μπορούν να γίνουν συναλλαγές. Στο εξωτερικό όλες οι συναλλαγές πραγματοποιούνται γρήγορα και με ασφάλεια χωρίς να απαιτείται η αναζήτηση συναλλάγματος. Με το μηνιαίο λογαριασμό που λαμβάνει ο κάτοχος, ο οποίος μπορεί να είναι και σε ηλεκτρονική μορφή για γρηγορότερη παραλαβή και ευκολότερη αρχειοθέτηση, όλες οι συναλλαγές καταγράφονται και έτσι μπορεί κάποιος ανά πάσα στιγμή να έχει εύκολη πρόσβαση σε αυτές.
Επίσης τα τελευταία χρόνια τα έσοδα των τραπεζών από τόκους που κάλυπταν το κόστος της κάρτας και επέτρεπαν σε σημαντικό βαθμό τη μη χρέωση συνδρομών έχουν μειωθεί σημαντικά λόγω των αυξημένων επισφαλειών συνεπεία της σημαντικής αύξησης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών.
Οι κάρτες πληρωμών αποτελούν ένα δυναμικό εργαλείο που προσφέρει διευκόλυνση, ασφάλεια και επιβράβευση στον καταναλωτή. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι προσφέρουν πρόσβαση στον τραπεζικό λογαριασμό ή στο πιστωτικό όριο, σε επιχειρήσεις και ΑΤΜ σε όλο τον κόσμο αλλά και στο διαδίκτυο. Όπως αντιλαμβάνεστε οι υποδομές που στηρίζουν τα προϊόντα καρτών είναι ιδιαίτερα κοστοβόρες και θεωρούμε ότι μια λογική ετήσια συνδρομή είναι ένα δίκαιο τίμημα και για τις δύο πλευρές, για τον πελάτη και για την τράπεζα.