Ο Αντιπρόεδρος του κυπριακού Χρηματιστηρίου κ. Δημήτρης Παπαδόπουλος μιλά για τις προτεραιότητες που χαράσσονται μετά την εκκίνηση της Κοινής Πλατφόρμας με τη Σοφοκλέους και τις προοπτικές ένταξης και άλλων κεφαλαιαγορών στο κοινό εγχείρημα Αθήνας - Λευκωσίας.

Συνέντευξη στον Θεοφάνη Λιβέρα*

ΕΡ: Κύριε Παπαδόπουλε, πόσο ικανοποιημένος είστε από τη μέχρι τώρα πορεία της Κοινής Πλατφόρμας μεταξύ του ΧΑ και του ΧΑΚ;

ΑΠ: Το συμβούλιο του ΧΑΚ, προβαίνοντας σε γενικότερο απολογισμό των πρώτων τεσσάρων μηνών λειτουργίας της Κοινής Πλατφόρμας δεν μπορεί παρά να εκφράσει την ικανοποίησή του για την ιδιαίτερα θετική εικόνα που παρουσιάστηκε μέχρι σήμερα.

Ειδικότερα, σημειώνεται ότι η Κοινή Πλατφόρμα λειτούργησε όσον αφορά στην τεχνολογική και νομική/κανονιστική πτυχή της χωρίς οποιαδήποτε ιδιαίτερα ουσιαστικά προβλήματα, με γενικότερη αποδοχή του όλου έργου από τους συντελεστές της αγοράς σε Κύπρο, Ελλάδα και διεθνώς. Έχει επιτευχθεί πλήρως ο στόχος για δραστηριοποίηση στην Κύπρο μέσω του έργου αυτού των βασικότερων συντελεστών της αγοράς στην Ελλάδα (υπενθυμίζεται ότι ήδη έχουν γίνει αποδεκτά 12 μέλη του Χ.Α. [Χρηματιστηρίου Αθηνών] ως μέλη του ΧΑΚ υπό την ιδιότητα του remote member και επίσης έχουν εγγραφεί για δραστηριοποίηση 14 οργανισμοί παροχής υπηρεσιών Θεματοφυλακής). Τα βασικά στατιστικά μεγέθη είναι ικανοποιητικά και πολύ ενθαρρυντικά για τη συνέχεια, αφού παρατηρήθηκαν σημαντικά αυξημένοι όγκοι συναλλαγών, αξιόλογο μέρος των οποίων προήλθε από τα μέλη εξ΄ αποστάσεως (remote members). Αμφίδρομα θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι και τα πλείστα μέλη του ΧΑΚ έχουν αντίστοιχα εγγραφεί και ως μέλη εξ΄ αποστάσεως στο Χρηματιστήριο Αθηνών (Χ.Α.), πραγματοποιώντας ταυτόχρονα αξιόλογο όγκο συναλλαγών για τους πελάτες τους στο Χ.Α.

Σε σχέση με τα στατιστικά στοιχεία, αναφέρω ότι παρατηρήθηκε σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την Κοινή Πλατφόρμα (30/10/06) μία αύξηση στον μέσο ημερήσιο όγκο συναλλαγών κατά 70.2%, μία αύξηση στη συνολική χρηματιστηριακή αξία (κεφαλαιοποίηση) των μετοχών κατά 15.6%, ως επίσης και αύξηση στο ποσοστό συμμετοχής των ξένων επενδυτών στο ΧΑΚ κατά 88%. Επίσης σημαντικό είναι το γεγονός ότι από την έναρξη της Κοινής Πλατφόρμας μέχρι και σήμερα ένα ποσοστό του όγκου των συναλλαγών της τάξης του 18% περίπου ημερησίως προέρχεται από τα εξ΄ αποστάσεως μέλη του ΧΑΚ.

ΕΡ: Ποια είναι η ανταπόκριση άλλων χρηματιστηριακών χωρών όταν Αθήνα και Λευκωσία τους προσεγγίζουν για να τις εντάξουν κι αυτές στην Κοινή Πλατφόρμα;

ΑΠ: Ως γνωστόν, βασικός στόχος των δύο χρηματιστηρίων μέσω της Κοινής Πλατφόρμας ήταν και παραμένει μεταξύ άλλων η διευκόλυνση και περαιτέρω προώθηση των συνεργασιών και πρωτοβουλιών ανάπτυξης των εργασιών των δύο αγορών, στοχεύοντας στη συμμετοχή κι άλλων αγορών της περιοχής. Επίσης, υπενθυμίζεται ότι βασικός πυλώνας του στρατηγικού σχεδίου του ΧΑΚ ήταν η αναβάθμιση του ρόλου του ΧΑΚ στην περιφέρειά μας.

Προς την κατεύθυνση αυτή, τα δύο χρηματιστήρια (Χ.Α. και ΧΑΚ) έχουν όπως δημοσιοποιήθηκε προσεγγίσει χρηματιστήρια κι άλλων χωρών στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, με γνώμονα την προσπάθεια διερεύνησης του ενδεχομένου επέκτασης της Κοινής Πλατφόρμας, εάν υπάρχει ανάλογο ενδιαφέρον φυσικά και από τα χρηματιστήρια αυτά. Στην κατεύθυνση αυτή, προβάλλεται από τα δύο χρηματιστήρια το περιβάλλον της Κοινής Πλατφόρμας και τα πλεονεκτήματα που αυτό επιφέρει.

Ειδικότερα, τονίζεται η στόχευση για τη διαμόρφωση ενός ομοιογενούς, αποδοτικού και αποτελεσματικού περιβάλλοντος για την εκτέλεση συναλλαγών και εκκαθάρισης στις δύο αγορές στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ανεπτυγμένων κεφαλαιαγορών διεθνώς. Επίσης, τονίζεται η επιδίωξη για μείωση του κόστους λειτουργίας των χρηματιστηρίων με την αξιοποίηση συνεργιών και οικονομιών κλίμακας και, από την άλλη, του κόστους πρόσβασης των συμμετεχόντων στις αγορές. Χωρίς αμφιβολία, βασικό στοιχείο της Κοινής Πλατφόρμας, είναι και η δυνατότητα των θεσμικών κεφαλαίων για να έχουν, μέσω ενός μοναδικού σημείου (single service point), προσβασιμότητα σε πέραν της μίας αγορά, ενώ θετικό εφόδιο στην προσπάθεια αυτή συνιστούν και τα θετικά συμπεράσματα από τη λειτουργία της Κοινής Πλατφόρμας, που εμπειρικά καταγράφηκαν μέχρι σήμερα.

Συμπερασματικά, βασικό χαρακτηριστικό μέσω της Κοινής Πλατφόρμας το οποίο τονίζεται, είναι ότι διασφαλίζεται η αυτονομία και ταυτότητα των συμμετεχόντων των δύο χρηματιστηρίων, μέσω της παροχής στους συντελεστές της αγοράς ενός σύγχρονου περιβάλλοντος συναλλαγών σε χαμηλό κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας.

ΕΡ: Ποια είναι τα επόμενα βήματα που προγραμματίζει το ΧΑΚ μέσα στη φετινή χρονιά;

ΑΠ: Πρόσθετα από τις προσπάθειες για περαιτέρω ενδυνάμωση της συνεργασίας με το Χ.Α., ως επίσης και του ενδεχομένου επέκτασης της Κοινής Πλατφόρμας με τη συμμετοχή κι άλλων χρηματιστηρίων, το ΧΑΚ προβαίνει στην υλοποίηση πρόσθετων αναπτυξιακών θεμάτων και βελτιωτικών μέτρων για περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς.

Όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα, επίκειται προσεχώς η αποϋλοποίηση των Κυβερνητικών Χρεογράφων, μέσω της εκχώρησης των μητρώων τους στο Κεντρικό Μητρώο του ΧΑΚ. Αυτό προγραμματίστηκε να γίνει στις 12/4/07 και βάσει διερεύνησης του Χ.Α. αλλά και εμπειρικής επισήμανσης στηριζόμενοι στη διεθνή τάση, αναφέρουμε ότι το προϊόν αυτό ενδιαφέρει τους ξένους επενδυτές, αφού συμπληρώνει τις επιλογές επένδυσης τους σε ένα πιο διευρυμένο φάσμα επενδύσεων στο ΧΑΚ.

Το χρηματιστήριο εντατικοποιεί επίσης τις ενέργειες και παραστάσεις του προς τις αρμόδιες αρχές, ώστε να ρυθμιστεί η εκκρεμότητα του φορολογικού καθεστώτος των Αμοιβαίων Κεφαλαίων και να γίνει γεγονός η σύσταση και λειτουργία τους, με ανταγωνιστικό τρόπο στον ευρωπαϊκό χώρο. Το χρηματιστήριο μελετά επίσης την ανάπτυξη των κατάλληλων νέων προϊόντων στον τομέα των Παραγώγων, τα οποία διεθνώς διευρύνουν τις επενδυτικές επιλογές κάθε αγοράς και λειτουργούν ως αντισταθμιστικά εργαλεία έναντι του κινδύνου (hedging), σε περιόδους απότομων διακυμάνσεων.

Το χρηματιστήριο προχώρησε πρόσφατα, ως ανακοινώθηκε, στην περαιτέρω αναβάθμιση του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης με γνώμονα την προσπάθειά του να γίνεται η όσον το δυνατόν υποδειγματική τήρηση του κώδικα, από τις εισηγμένες εταιρίες. Εξάλλου, αυτό είναι που ζητούν οι θεσμικοί επενδυτές. Επίσης, το χρηματιστήριο προβαίνει σε συνεχή επαναξιολόγηση των αγορών του, με έμφαση στην ποιοτική αναβάθμιση τους, βάσει και των κριτηρίων των αγορών. Προς την κατεύθυνση αυτή θα υλοποιηθούν αποφάσεις του συμβουλίου του ΧΑΚ για τον ελάχιστο δείκτη εμπορευσιμότητας (trading velocity) των μετοχών στις διάφορες αγορές του ΧΑΚ, για την ελάχιστη τιμή διαπραγμάτευσής τους, για διαφοροποιήσεις σε θέματα της Ειδικής Κατηγορίας και της Κατηγορίας Ειδικών χαρακτηριστικών, κ.ά.

Το συμβούλιο του ΧΑΚ μελετά επίσης την τιμολογιακή πολιτική του, ούτως ώστε να διασφαλίζεται πάντοτε η υλοποίηση του βασικού άξονα στρατηγικής του, που αφορά στην ανταγωνιστικότητα. Είναι γεγονός ότι επιπρόσθετα από τα ποιοτικά κριτήρια για εισηγμένες εταιρίες και το εύρος των προσφερόμενων επενδυτικών προϊόντων, βασικός παράγοντας που προσμετράται από τους επενδυτές διεθνώς είναι και το κόστος των συναλλαγών.

Το ΧΑΚ αναγνωρίζοντας επίσης τη μεγάλη σημασία που έχει η ορθολογική προώθηση και δημοσιότητα της αγοράς του, έχει αρχίσει μία δυναμική εκστρατεία προώθησης, ως επίσης και των πλεονεκτημάτων που προσφέρονται στους επενδυτές μέσω της Κοινής Πλατφόρμας. Η εκστρατεία αυτή επεκτείνεται σε διαφορετικές μορφές, όπως παρουσιάσεις σε θεσμικούς επενδυτές, κατ΄ ιδίαν επαφές με μεγάλους επενδυτικούς οίκους κ.α. Προς την κατεύθυνση αυτή έχει οριστεί ημερίδα του ΧΑΚ για τις 24 Απριλίου 2007 στην Αθήνα, στην οποία τόσο το ΧΑΚ όσο και αριθμός εισηγμένων εταιριών θα παρουσιάσουν τις εξελίξεις στο χρηματιστήριο και τις επενδυτικές επιλογές που προσφέρονται.

ΕΡ: Το θέμα των Αμοιβαίων Κεφαλαίων πότε επιτέλους θα λυθεί; Πώς είναι δυνατόν να θέλουμε να μετεξελιχθούμε σε ένα περιφερειακό χρηματοοικονομικό κέντρο και να μη διαθέτουμε Αμοιβαία Κεφάλαια;

ΑΠ: Όπως προανέφερα, το συμβούλιο του ΧΑΚ προσδίδει ιδιαίτερη σημασία στο θέμα το Αμοιβαίων Κεφαλαίων, ούτως ώστε να διευρυνθεί το πλαίσιο των παρεχόμενων χρηματοοικονομικών εργαλείων.

Το συμβούλιο του ΧΑΚ προέβηκε και στο παρελθόν σε αρκετή προεργασία για το θέμα αυτό υποβάλλοντας ειδικότερες εισηγήσεις του για το φορολογικό καθεστώς των Αμοιβαίων Κεφαλαίων, ώστε αυτό να είναιήευνοϊκό για τη σύσταση τους και ανταγωνιστικό στον ευρωπαϊκό χώρο, για να αξιοποιούνται ταυτόχρονα και πρόσθετα πλεονεκτήματα που προσφέρει η Κύπρος ως χώρα παροχής υπηρεσιών.

Τα Αμοιβαία Κεφάλαια διεθνώς, με την επαγγελματική διαχείριση και το πλαίσιο που τα χαρακτηρίζει, διακρίνονται ως αξιόπιστοι θεσμικοί επενδυτές, συμβάλλοντας στον ορθολογισμό κάθε αγοράς, απορροφώντας ταυτόχρονα έντονους κραδασμούς από σημαντικές ανοδικές ή πτωτικές κατευθύνσεις των αγορών που περιοδικά συμβαίνουν. Συνεπώς, η λειτουργία τους είναι επιβεβλημένη τόσο για να ολοκληρωθεί η χρηματιστηριακή αγορά, όσο και για να μετεξελιχθούμε σε ένα περιφερειακό χρηματοοικονομικό κέντρο, όπως αναφέρετε στο ερώτημά σας.

ΕΡ: Έχουν ανταποκριθεί οι εισηγμένες εταιρίες στις απαιτήσεις των νέων καιρών που απαιτούν εξωστρέφεια, πληροφόρηση, Εταιρική Διακυβέρνηση στην πράξη, κ.λ.π. Κατά πόσον μπορούν να προσελκύσουν κεφάλαια από το εξωτερικό;

ΑΠ: Το ΧΑΚ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα θέματα που αφορούν στις εισηγμένες εταιρίες, της τήρησης εκ μέρους τους με υποδειγματικό τρόπο των συνεχών υποχρεώσεων τους, ως επίσης και της παρακολούθησης της τήρησης του κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης. Ο κώδικας αυτός συνιστά διεθνώς ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια των θεσμικών επενδυτών, για αξιολόγηση του επιπέδου διοίκησης και διαχείρισης των εταιριών. Ως γνωστόν το ΧΑΚ, κατά την κατάτμηση των εταιριών στις νέες αγορές, έθεσε την εφαρμογή του κώδικα ως υποχρεωτική στην Κύρια Αγορά του και για μέρος του κώδικα στην Παράλληλη Αγορά. Η έμφαση του συμβουλίου στα θέματα αυτά θα εντατικοποιηθεί στο προσεχές μέλλον, αναγνωρίζοντας πάντοτε τη μεγάλη σημασία που αυτά έχουν για τους επενδυτές. Είναι, επίσης, πολύ θετικό το γεγονός ότι αρκετές εισηγμένες εταιρίες στο ΧΑΚ έχουν επανακάμψει σε επικερδότητα, παρουσιάζοντας πλέον τη δυνατότητα για παραχώρηση αξιόλογης μερισματικής απόδοσης κι άλλων ωφελημάτων προς τους μετόχους τους, μέσα σε ένα πλαίσιο σταθερούς και υγιούς ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας.

Θετικό επίσης γεγονός αποτιμάται ότι αποτελεί και η κινητικότητα που παρατηρείται σε σχέση με εξαγορές και συγχωνεύσεις εισηγμένων εταιριών, με το σημαντικότερο ενδιαφέρον να προέρχεται από το εξωτερικό.

Το κατά πόσον μπορούν οι εταιρίες να προσελκύσουν κεφάλαια από το εξωτερικό είναι κάτι που εξαρτάται από τον αριθμό πρόσθετων παραγόντων, πέραν των πιο πάνω. Οι ανάληψη σχετικών πρωτοβουλιών από τις εισηγμένες εταιρίες προς την κατεύθυνση αυτή, η ενεργός συμμετοχή τους παρουσιάσεις/αναλύσεις στο εξωτερικό είναι επίσης παράγοντες που συμβάλλουν στον στόχο αυτό.

ΕΡ: Κίνδυνος ιδιωτικοποίησης του ΧΑΚ δεν υπάρχει λόγω του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Ωστόσο, σήμερα δικαιούται οποιοσδήποτε να ανοίξει ένα δικό του χρηματιστήριο. Κατά πόσο θα κινδύνευε το ΧΑΚ;

ΑΠ: Όπως ορθά αναφέρετε, οι τρέχουσες εξελίξεις στον ευρωπαϊκό χώρο και πρώτιστα η επικείμενη εφαρμογή της σχετικής Οδηγίας Ευρωπαϊκής Ένωσης γνωστής ως MIFID ανοίγει τον δρόμο για τη φιλελευθεροποίηση των αγορών και ενδεχομένως τη σύσταση κι άλλων χρηματιστηρίων. Το ΧΑΚ, έχοντας ως κύριους άξονες στρατηγικής του τη διασφάλιση της απόκτησης συνεχούς ευελιξίας και ανταγωνιστικότητας, έχει εφαρμόσει και θα εφαρμόζει σειρά από μέτρα και πρωτοβουλίες για να εκσυγχρονίσει την αγορά του, τη λειτουργία του, τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τα προϊόντα του.

Γνώμονας του ΧΑΚ είναι πάντοτε η ανταπόκριση στις σύγχρονες εξελίξεις και σε επισημάνσεις συντελεστών της αγοράς με στόχο τη συνεχή βελτίωση των αγορών του, πρωτοβουλία που θα συνεχίσει να αναλαμβάνεται από το ΧΑΚ απερίσπαστα και στο μέλλον.

* Εκδότης του κυπριακού οικονομικού περιοδικού ”EUROΚΕΡΔΟΣ”