Ευριπίδης (Genesis Pharma): Πώς κάναμε το turnaround

Πιστεύει σε απλά πράγματα, όπως η τιμιότητα, η σοβαρότητα και ο επαγγελματισμός. Εμφορούμενος από αυτές τις αρχές, κατάφερε μέσα σε λιγότερο από μια διετία να ανατρέψει την καταστροφή που υπέστη η εταιρία του από το κούρεμα των ομολόγων στο πλαίσιο του PSI, και να την επαναφέρει τόσο οικονομικά, όσο και εμπορικά.

Ο κ. Κωνσταντίνος Ευριπίδης, πολύπειρο στέλεχος της φαρμακευτικής αγοράς και πολυβραβευμένος επιχειρηματίας, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Euro2day.gr, αναφέρεται τόσο στις αδικίες όσο και στις ευκαιρίες που ανοίγονται στην ελληνική αγορά φαρμάκου.

Εκπροσωπώντας μεγάλες βιοτεχνολογικές φαρμακευτικές εταιρίες, σχολιάζει την πολιτική φαρμάκου, η οποία υιοθετήθηκε στη χώρα με μόνο κριτήριο το κόστος. Εξηγεί τα επόμενα σχέδια της Genesis Pharma, τα οποία περιλαμβάνουν την πιθανότητα εισόδου στο χρηματιστήριο.

Αναλύει επίσης τις εξελίξεις στην παγκόσμια φαρμακοβιομηχανία, όπου επιτελείται νέος κύκλος συγκέντρωσης μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων. Τέλος, αναφέρεται στις προοπτικές της εγχώριας επιχειρηματικότητας και εξηγεί τι χαρακτηρίζει μια καλή εταιρία. 

Γιατί δεν τα παρατήσατε όταν η εταιρία επλήγη από το PSI εγγράφοντας ζημία 170 εκατ. ευρώ;

Όντως μετά τον τραπεζικό τομέα, υπήρξαμε η εταιρία που υπέστη τη μεγαλύτερη ζημία από το PSI, ύψους 170 εκατ. ευρώ. Αρκετοί μας είπαν πως ίσως με τέτοια ζημία, δεν άξιζε να το προσπαθήσουμε. Πιστεύαμε ωστόσο από την αρχή ότι η επιχείρηση μπορούσε να σωθεί. Κάναμε μια τεράστια προσπάθεια, που διήρκεσε 18-20 μήνες και καταφέραμε να αντιστρέψουμε τα αρνητικά μεγέθη, την αρνητική θέση μας.

Με ποιους τρόπους το καταφέρατε;

Θέσαμε εξαρχής πέντε πυλώνες. Η πρώτη αρχή αφορούσε τη στήριξη που θα παρείχαν οι μέτοχοι. Όλα τα μη διανεμηθέντα κέρδη χρησιμοποιήθηκαν για να καλύψουν τη ζημία. Επίσης, προχωρήσαμε και σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 6 εκατ. ευρώ.

Ο δεύτερος πυλώνας της ανασύνταξής μας αφορούσε τη σχέση συνεργασίας με τις φαρμακοβιομηχανίες που αντιπροσωπεύαμε. Θυμίζω ότι το 2012 η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη. Ορισμένοι από τους συνεργάτες μας είχαν την πρόθεση να αποσυρθούν από την ελληνική αγορά, η οποία αν υλοποιούνταν η Genesis Pharma θα έχανε το αντικείμενό της. Εμείς με πολύ κόπο και διεξοδικές συζητήσεις τους πείσαμε ότι έπρεπε να μείνουν στην Ελλάδα.

Εκείνοι όχι μόνον παρέμειναν, αλλά και μας υποστήριξαν με αυξημένα περιθώρια κέρδους για ένα χρονικό διάστημα, με πιο μεγάλα συμβόλαια σε διάρκεια και με νέα προϊόντα. Επίσης κάναμε έναν διακανονισμό με την AΜGEN, της οποίας έληγαν τότε κάποια συμβόλαια και αποφασίσαμε να μικρύνουμε, για να επιβιώσουμε. Συμφωνήσαμε να παραχωρήσουμε τα προϊόντα της (τα οποία τότε αντιπροσώπευαν το 45-50% των πωλήσεών μας), λαμβάνοντας ρευστότητα ύψους 60 εκατ. ευρώ περίπου, που προστέθηκαν κι αυτά στην εταιρία για να καλύψουν τη ζημία. Έτσι, με τη βοήθεια από τους μετόχους, την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και τους συνεργάτες μας καταφέραμε από την πρώτη χρονιά να έχουμε θετική θέση. Εξαιτίας ωστόσο αυτής της έκτακτης κερδοφορίας, επιβαρυνθήκαμε -τη χρονιά μάλιστα του PSI και ενώ το δημόσιο μας όφειλε 200 εκατ. ευρώ- με μια άδικη υψηλή φορολογία.

Ο τέταρτος πυλώνας ήταν οι τράπεζες, με τις οποίες μετά από διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν 15-16 μήνες, συνάψαμε ένα ομολογιακό δάνειο, 10ετούς διάρκειας με χαμηλό επιτόκιο. Ήδη έχουμε αποπληρώσει το 60%, που έπρεπε να πληρώσουμε σε 10 χρόνια.

Τέλος, ο πέμπτος πυλώνας, αφορούσε την αναδιοργάνωση της εταιρίας, όπου περιορίσαμε μη παραγωγικά έξοδα, αλλά δεν μειώσαμε ούτε τον αριθμό του προσωπικού, ούτε τους μισθούς. Κρατήσαμε όλη τη δύναμη πυρός που είχαμε στις πωλήσεις και στο marketing, ώστε με τα προϊόντα του χαρτοφυλακίου μας και τα νέα προϊόντα που θα έρθουν να μπορέσουμε να κάνουμε σωστή προώθηση στην αγορά.

Είναι ωστόσο μια πρακτική που αποτέλεσε εξαίρεση.

Πιστεύαμε ότι -μέσα σε αυτήν την κρίση - το να προχωρήσουμε σε απολύσεις θα ήταν άδικο τόσο ως προς το προσωπικό που είναι πολλά χρόνια μαζί μας, όσο και ως προς την κοινωνία. Κατ' αρχάς αν με τέτοια κρίση στείλεις κάποιον σπίτι του θα μείνει εκτός αγοράς για αρκετό καιρό. Κατά δεύτερον, όταν μιλάμε για τέτοιο ύψος ζημίας, τότε κανείς δεν σώζεται με οικονομίες από τις παροχές ορισμένων εργαζομένων. Εμείς αποφασίσαμε να προσπαθήσουμε για περισσότερες πωλήσεις, ώστε να μπορέσουμε να κρατήσουμε όλους τους ανθρώπους μας.

Πέρα από τη φετινή βράβευση στα Best Working Places, η εταιρία βρίσκεται σταθερά σε αυτήν τη λίστα.

Τα τελευταία 12 χρόνια! Από την πρώτη χρονιά που ξεκίνησαν τα βραβεία Best Place to Work είμαστε σταθερά στην πρώτη δεκάδα. Την πρώτη χρονιά αποφασίσαμε να πάρουμε μέρος γιατί μας φάνηκε ένας καλός διαγωνισμός, και προς μεγάλη μας έκπληξη και χαρά διακριθήκαμε.

Αντιλαμβάνεστε τη συνεργασία με τα στελέχη μέσα στην εταιρία ως ένα στοιχείο διαφοροποίησης;

Εμείς ξεκινήσαμε πριν από 17-18 χρόνια από το μηδέν, να φτιάξουμε μια εταιρία σύγχρονων, διεθνών προδιαγραφών. Ο στόχος μας ήταν να κάνουμε την καλύτερη, όχι τη μεγαλύτερη, φαρμακευτική εταιρία της Ελλάδας. Πλησιάσαμε και στο μεγαλύτερη, ήμασταν η δεύτερη μετά τη ΒΙΑΝΕΞ πριν από την κρίση, αλλά σαφέστατα πιστεύω ότι καταφέραμε να είμαστε η καλύτερη.

Τι σημαίνει για σας ο όρος «η καλύτερη εταιρία»;

Θέλαμε μια εταιρία με καλό περιβάλλον, καλά άτομα, καλά στελέχη, μια εταιρία που κάνει τους ανθρώπους χαρούμενους. Κι αυτό το πετύχαμε, μοιραζόμαστε και γιορτάζουμε τις επιτυχίες μας. Η εταιρία από την αρχή ήταν γενναιόδωρη στο προσωπικό της τόσο σε επίπεδο μισθών, όσο και μέσω άλλων παροχών και προγραμμάτων.

Κοιτάζαμε πάντα να βρούμε τους καλύτερους, άτομα ηθικά, έντιμα, που δουλεύουν με σοβαρότητα και επαγγελματισμό. Σε αυτά τα απλά πράγματα, τιμιότητα, σοβαρότητα και επαγγελματισμό, στην Ελλάδα υστερούμε.

Πώς εξελίχθηκε το 2013 για την εταιρία και πώς κινείται το 2014;

Το 2013 πήραμε μια καλή τονωτική ένεση εσόδων από αυτά που μας χρωστούσε το κράτος και οι απαιτήσεις μας περιορίστηκαν στα 70 εκατ. ευρώ από τα 200 εκατ. Δεν έχουμε πια ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις εκείνης της εποχής, τώρα μας οφείλονται ποσά του 2013-2014 τα οποία μας αποδίδονται με καθυστέρηση 8-10 μηνών. Το 2013 γενικώς ήταν χρονιά σταθεροποίησης, το 2014 δεν είναι ανοδική η πορεία, αλλά σημειώνουμε σταθερές πωλήσεις σε μια αγορά που φθίνει και αυτό είναι πολύ σημαντικό και αισιόδοξο. Η αγορά έχει μειωθεί τεχνητά, με μειωμένο τον όγκο, τις τιμές, τις συνταγές, με καθυστερήσεις στην κυκλοφορία νέων φαρμάκων. Στην αγορά υπήρχαν περιθώρια μείωσης, όμως τώρα έχουμε φτάσει σε ένα σημείο χαμηλότερο από ό,τι πρέπει, και αυτό θα έχει επίπτωση στη φαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών.

Πού εκτιμάτε ότι θα πρέπει να διαμορφωθεί το ύψος της φαρμακευτικής δαπάνης;

Πιστεύω ότι 2,3 – 2,5 δισ. ευρώ δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, θα ήταν ένα αξιοπρεπές νούμερο, γιατί μην ξεχνάμε ότι ακόμα δεν υπάρχουν νέα προϊόντα στην αγορά. Αυτήν τη στιγμή οι ασθενείς στερούνται νέες θεραπείες. Στο χώρο μας υπάρχει μια αδικία. Στο παρελθόν, παρά τις υπερβολές που υπήρχαν, ο κάθε Έλληνας είχε πρόσβαση στο φάρμακο που χρειαζόταν. Παρ' όλα αυτά, το μόνο το οποίο συζητήσαμε στη χώρα αφορούσε το κόστος του φαρμάκου, εξαιρώντας τα οφέλη του. Η ένσταση που έχω είναι ότι πάρθηκαν πολλά μέτρα χωρίς συντονισμό και χωρίς σωστή μελέτη για το τι αποτέλεσμα θα είχε το κάθε ένα από αυτά. Αν αυτό γινόταν όλο και πιο προγραμματισμένα και συντονισμένα, θα είχαμε καλύτερα αποτελέσματα από πλευράς ποιότητας.

Παρά την περιοριστική πολιτική, ποια νέα σκευάσματα αναμένεται να κυκλοφορήσετε στην ελληνική αγορά;

Το ένα φάρμακο που περιμένουμε εντός του φθινοπώρου και έχουμε καταθέσει στο υπουργείο προς έγκριση είναι για τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Πρόκειται για χάπι, ένα προϊόν , το οποίο έχει επιδείξει εξαιρετική πορεία στην Αμερική, στον Καναδά, στην Αυστραλία και σε χώρες της Ευρώπης. Επίσης, αναμένεται να κυκλοφορήσει ένα προϊόν για την ψωριασική αρθρίτιδα και ψωρίαση, το οποίο το περιμένουμε το 2015. Αυτά είναι 2 μεγάλα προϊόντα που εκτιμώ ότι θα βοηθήσουν πάρα πολλούς ασθενείς που τα χρειάζονται.

Στο παρελθόν είχατε εκφράσει την πρόθεση να αντλήσετε κεφάλαια από το χρηματιστήριο.

Υπήρχε σοβαρή πρόθεση το 2008, ωστόσο δεν καταθέσαμε ενημερωτικό δελτίο γιατί με το ξέσπασμα της κρίσης και τα συσσωρευμένα χρέη του δημοσίου, θεωρήσαμε ότι δεν ήταν η κατάλληλη εποχή. Αν η κατάσταση σταθεροποιηθεί στην Ελλάδα, είναι κάτι που θα δούμε σοβαρά. Είναι μια σκέψη, ένα όραμα. Το βλέπουμε ως ένα μέσο για τη μετάβαση στο επόμενο στάδιο ανάπτυξης της εταιρίας.

Πώς κρίνετε τη στροφή της πολιτείας στη συνταγογράφηση γενοσήμων;

Είναι κάτι θετικό, αλλά πιστεύω ότι δεν μπορείς να βάλεις ποσοτικούς στόχους όσον αφορά την κατανάλωση γενοσήμων. Η διείσδυσή τους απαιτεί μια διαδικασία που θα πάρει τον χρόνο της, ώστε να τα εμπιστευθούν γιατροί και ασθενείς.

Όσον αφορά τον τομέα βιοτεχνολογίας και των εταιριών που εσείς αντιπροσωπεύετε, πέρα από την Ελλάδα και την Κύπρο, είστε και σε άλλες χώρες;

Αντιπροσωπεύουμε μερικές από τις εταιρίες και στις βαλκανικές χώρες. Όμως και εκεί χτύπησε η κρίση, καθώς δε τα φάρμακα που έχουμε είναι υψηλής τεχνολογίας και αξίας, για σπάνιες και σύνθετες στην αντιμετώπιση ασθένειες, είναι δύσκολη η κυκλοφορία τους σε χώρες με χαμηλή φαρμακευτική περίθαλψη.

Πώς εκτιμάτε ότι θα εξελιχθεί η συγκέντρωση στη διεθνή φαρμακοβιομηχανία;

Θα συνεχιστεί σε όλη τη φαρμακοβιομηχανία, γιατί η έρευνα και η ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια δεν φέρνουν τα αποτελέσματα που απέδιδαν στο παρελθόν. Ίσως γιατί οι επενδύσεις που απαιτούνται είναι τεράστιες, ίσως γιατί οι εταιρίες έχουν γίνει πιο δυσκίνητες. Τα καινούρια πρωτότυπα φάρμακα που κυκλοφορούν από μια εταιρία έχουν μειωθεί, άρα για να μεγαλώσει πρέπει να κάνει μια εξαγορά, ιδίως όταν λήγουν οι πατέντες της.

Μετά από μια μακρά περίοδο προσαρμογής, το ζητούμενο στην Ελλάδα είναι η ανάπτυξη. Τι εκτιμάτε ότι θα έπρεπε να γίνει ώστε η πραγματική οικονομία να κινηθεί;

Θα πρέπει να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα, να έχουμε περισσότερα start ups. Πιστεύω επίσης ότι πρέπει να διορθώσουμε το φορολογικό μας σύστημα και τους φορολογικούς συντελεστές. Για παράδειγμα, η φορολογία για τις νέες επιχειρήσεις θα μπορούσε να είναι χαμηλή ως μηδενική για την πρώτη 5ετία, αφού ούτως ή άλλως τώρα δεν υπάρχουν επιχειρήσεις, δεν υπάρχουν και έσοδα για το κράτος. Θα πρέπει να δοθούν επίσης μη χρηματικά κίνητρα, διευκολύνοντας, για παράδειγμα, τις αδειοδοτήσεις. Αυτά είναι μέτρα που δεν κοστίζουν στο κράτος.

Πρόσφατα λάβατε μία ακόμη προσωπική διάκριση από το ΕΒΕΑ, ως αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας. Πιστεύετε ότι υπάρχει γνήσια στροφή των Ελλήνων προς την επιχειρηματικότητα;

Νομίζω ότι υπάρχει. Βλέπω, ακούω, διαβάζω για νέα παιδιά που έχουν νέες ιδέες και προσπαθούν να κάνουν κάτι καινούργιο. Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε βαριά βιομηχανία, μπορούμε όμως να επενδύσουμε στον τομέα των νέων τεχνολογιών ή στην ελαφρά βιομηχανία. Κι εκεί έχουμε μείνει πίσω, ενώ μειώθηκαν πολύ οι εισαγωγές δεν έχουμε ελληνικά προϊόντα να αντικαταστήσουν τα προϊόντα που εισάγαμε στο παρελθόν. Γι' αυτό θεωρώ ότι πρέπει πρώτα να δούμε την επιχειρηματικότητα και μετά την ανταγωνιστικότητα. Δεν παράγουμε τίποτα, πρέπει πρώτα να παράγουμε προϊόντα ή υπηρεσίες και μετά να γίνουμε πιο φθηνοί, πιο ανταγωνιστικοί. Ακόμα και μια επιχείρηση 2 ατόμων προθέτει στην επιχειρηματικότητα. Και εμείς από 2 άτομα ξεκινήσαμε και σήμερα είμαστε 200.