Κύπρος: Επενδύσεις υποδομής από Ευρώπη και ιδιώτες

Σίγουρος ότι η Κύπρος θα βγει πιο δυνατή από την κρίση εμφανίζεται ο υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων της Μεγαλονήσου, κ. Τάσος Μητσόπουλος.

Ο υπουργός εμφανίζεται βέβαιος ότι η κυπριακή κυβέρνηση προχωρά με σταθερά και αποφασιστικά βήματα, λαμβάνοντας στοχευμένα μέτρα. «Σίγουρα θα χρειαστούν κόποι και θυσίες, αλλά ναι, είμαι σίγουρος ότι σύντομα θα οικοδομήσουμε και πάλι ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον με στέρεα θεμέλια αυτή τη φορά», σημειώνει χαρακτηριστικά. 

ΕΡ: Κύριε Υπουργέ, ποιές είναι οι άμεσες προτεραιότητες σας και πού θα δοθεί περισσότερη έμφαση;

ΑΠ: Για το Υπουργείο μας καθίσταται πρώτη προτεραιότητα η εξεύρεση τρόπων υλοποίησης των αναπτυξιακών αυτών έργων με το λιγότερο δυνατό ή αν είναι δυνατόν καθόλου κόστος για το κράτος. Βασική παράμετρος για την υλοποίηση του στόχου αυτού είναι η ενεργότερη συμμετοχή της Κύπρου στα αναπτυξιακά έργα μέσα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης και η προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Κύπρος έχει καταφέρει να αυξήσει το ποσοστό συγχρηματοδότησης μεγάλων έργων ανάπτυξης, από το 60% που είναι σήμερα, στο 90%-95%, με πολύ σημαντικά οφέλη για την κυπριακή οικονομία. Το ποσό που αναλογεί στην Κύπρο την περίοδο 2014–2020 ανέρχεται στο 1 δισεκατομμύριο ευρώ, με ένα πρόσθετο ποσό της τάξης των 300 εκατομμυρίων ευρώ, από τα οριζόντια ανταγωνιστικά ταμεία.

Παράλληλα, επιδίωξη του Κράτους είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, τόσο για σκοπούς εξεύρεσης επιπρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων για την κατασκευή μεγάλων έργων, όσο και για την αναζωογόνηση της οικονομικής και κατασκευαστικής δραστηριότητας στον τόπο μας. Για το λόγο αυτό το Υπουργείο μας προωθεί ενεργά έργα ανάπτυξης με τη μέθοδο Συνεργασίας Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Ιδιαίτερη προσπάθεια καταβάλλεται στην προώθηση έργων μέσω αυτής της μεθοδολογίας που θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν κατά 100% από τον ιδιωτικό τομέα.

Ανάμεσα στις βασικότερες προτεραιότητες του Υπουργείου μας συγκαταλέγεται και η περαιτέρω ενίσχυση της ναυτιλίας. Παρά τη σημαντική θέση που κατέχει το κυπριακό νηολόγιο σε παγκόσμιο επίπεδο, στόχος μας είναι η περαιτέρω αναβάθμιση της κυπριακής ναυτιλίας, μέσω της διαρκούς βελτίωσης της ποιότητας των υπηρεσιών, της ανταγωνιστικότητας και της αξιοπιστίας της. Στη βάση αυτή προχωρούμε σε ανασύνταξη του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας και στη χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής για τη ναυτιλία, με στόχο την περαιτέρω βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και τη διασφάλιση ότι η Κύπρος θα παραμείνει μια από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις και ένα διεθνές ναυτιλιακό κέντρο.

Όσον αφορά την πολιτική των «ανοικτών αιθέρων» η προσπάθεια του Υπουργείου μας είναι όπως η Κύπρος καταστεί κέντρο αεροπορικών μεταφορών και προς αυτή την κατεύθυνση βρίσκονται σε διαρκή εξέλιξη προσπάθειες για την προσέλκυση νέων αεροπορικών εταιρειών. Ήδη με την ενεργό συμμετοχή του Υπουργείου μας πραγματοποιήθηκε φέτος το πρώτο συνέδριο για την αεροπορική συνδεσιμότητα, το οποίο φιλοδοξούμε να καταστεί μόνιμος θεσμός, αναδεικνύοντας την Κύπρο σε περιφερειακό κόμβο αεροπορικών συνδέσεων και μεταφορών.

Ανάμεσα στις προτεραιότητες του Υπουργείου μας είναι και η σταδιακή αναβάθμιση όλων των αρχαιολογικών μουσείων της Κύπρου. Στη Λάρνακα βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες αναβάθμισης του Αρχαιολογικού Μουσείου με τη δημιουργία νέας αίθουσας σαρκοφάγων, ενώ ανάλογα έργα έχουν γίνει και στο κυπριακό Μουσείο στη Λευκωσία και σχεδιάζονται και για τα υπόλοιπα αρχαιολογικά Μουσεία, με έμφαση στην Πάφο ενόψει της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης το 2017, αλλά και τη Λεμεσό. Η ανάδειξη και προστασία της αρχαιολογικής μας κληρονομιάς, άλλωστε, είναι ένας πάρα πολύ σημαντικός στόχος για την κυπριακή Πολιτεία και γι αυτό βρισκόμαστε σε πλήρη κινητοποίηση προκειμένου να βρούμε τρόπους υλοποίησης του νέου Κυπριακού Μουσείου. Πιστεύουμε ότι πρόκειται όχι απλώς για ένα έργο πολιτισμού αλλά και για ένα έργο ανάπτυξης που μπορεί αποφασιστικά να συμβάλει στην αναζωογόνηση της πρωτεύουσας αλλά και της κυπριακής οικονομίας ευρύτερα.

Σε πρόσφατη επίσκεψη σας στο αεροδρόμιο Πάφου αναφερθήκατε στο ρόλο που διαδραματίζουν τα αεροδρόμια μας στην έλευση επισκεπτών και επενδυτών. Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης των προσφερομένων υπηρεσιών και παράλληλα μείωσης των φόρων και εξόδων που επιβαρύνονται οι αεροπορικές εταιρείες και το ταξιδιωτικό κοινό, ντόπιο και ξένο, επισκέπτες και επιχειρηματίες;

Παρά την οικονομική κρίση την οποία διέρχεται, η Κύπρος εξακολουθεί να προσφέρει σε εκατομμύρια τουρίστες που την επισκέπτονται, υψηλού επιπέδου υπηρεσίες και μοναδικές ταξιδιωτικές εμπειρίες. Η εταιρεία Hermes, που έχει αναλάβει τη διαχείριση των αεροδρομίων, μας έχει παρουσιάσει ένα σχέδιο για την επέκταση του νέου τερματικού σταθμού του Αεροδρομίου της Λάρνακας και του Παλαιού Αεροδρομίου Πάφου. Η επέκταση του Αεροδρομίου Λάρνακας θα περιλαμβάνει ξενοδοχείο, εμπορικές δραστηριότητες και δραστηριότητες πολιτισμού και αναψυχής. Ταυτόχρονα η Hermes μας ανέφερε ότι θα την ενδιέφερε να λειτουργήσει ένα μικρό καζίνο στο χώρο του αεροδρομίου το οποίο θα είναι για χρήση από τους επιβάτες και μόνο. Όσον αφορά τη μείωση των χρεώσεων προς το επιβατικό κοινό, γίνονται προσπάθειες με τη διαχειρίστρια εταιρεία, στα πλαίσια ενός ευρύτερου προγράμματος κινήτρων και στήριξης του τουρισμού, να δούμε πως μπορούμε να ενισχύσουμε την ελκυστικότητα των αεροδρομίων μας.

Παρά το μικρό μέγεθος της Κύπρου, στον τομέα της εμπορικής ναυτιλίας αποτελεί σημαντική δύναμη διεθνώς και ανέκαθεν η εμπορική ναυτιλία ήταν πηγή σημαντικού εισοδήματος για το Δημόσιο. Πώς επηρεάστηκε αυτός ο σημαντικότατος τομέας από τις αποφάσεις του Eurogroup τον Μάρτιο του 2013;

Ο κυπριακός εμπορικός στόλος κατέχει σήμερα τη 10η θέση παγκοσμίως και την 3η στην Ευρώπη και συνεισφέρει γύρω στο 7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος μας. Οι αποφάσεις του Eurogroup όπως διαμορφώθηκαν τον περασμένο Μάρτιο, είχαν δημιουργήσει μια αρνητική ψυχολογία, που πράγματι, αρχικά επηρέασε αρκετές ναυτιλιακές εταιρείες που εδρεύουν στο νησί, μέσω της αβεβαιότητας που προκλήθηκε στον τραπεζικό τομέα, αλλά και του «κουρέματος» καταθέσεων που αδίκως επιβλήθηκε.

Εντούτοις, τα προβλήματα που φυσιολογικά παρουσιάστηκαν επιλύθηκαν με ταχύτητα και αμεσότητα χάρη στην αποφασιστική παρέμβαση τόσο του Υπουργείου μας – μέσω του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας - όσο και του Υπουργείου Οικονομικών και της Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και την κατανόηση που επιδείχθηκε από μέρους των επηρεαζόμενων εταιρειών. Η κατανόηση αυτή βέβαια βασίστηκε στις άριστες σχέσεις επικοινωνίας και συνεργασίας που οικοδομήσαμε διαχρονικά. Τις εξαιρετικά δύσκολες εκείνες μέρες, κινηθήκαμε με ευελιξία προσφέροντας εναλλακτικές λύσεις, για ορισμένες τουλάχιστον από τις εργασίες των ναυτιλιακών εταιρειών, με αποτέλεσμα τον ελάχιστο επηρεασμό της κυπριακής ναυτιλίας, αλλά και την επιβεβαίωση της υψηλής ποιότητας των παρεχόμενων ναυτιλιακών μας υπηρεσιών.

Δεδομένης της οικονομικής στενότητας γίνονται από μέρος του Υπουργείου σας οποιεσδήποτε προσπάθειες για αξιοποίηση Ευρωπαϊκών κονδυλίων;

Το Υπουργείο διεκδικεί οργανωμένα και αποφασιστικά πρόσθετους ευρωπαϊκούς πόρους για την υλοποίηση ώριμων έργων, τα οποία παρουσιάστηκαν σε πρόσφατες συναντήσεις με αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Όσον αφορά τη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020, μετά από δύσκολες διαπραγματεύσεις, έγινε κατορθωτή η παραχώρηση στην Κύπρο κονδυλίων ύψους περίπου 790 εκ. ευρώ, για την Πολιτική Συνοχής και άλλα περίπου 30 εκ. ευρώ από το Ταμείο Αλιείας.

Σ' αυτά πρέπει να προστεθούν και τα επιπλέον 200 εκ. ευρώ που εξασφαλίστηκαν, μετά από προσωπική και αποτελεσματική παρέμβαση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Για την αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων αυτών, που θα διατεθούν στην Κύπρο την περίοδο 2014-2020, θα πρέπει να υποβληθούν στην Ε.Ε., για έγκριση, στρατηγικά έγγραφα προγραμματισμού. Στο παρόν στάδιο καταρτίζεται το Στρατηγικό Έγγραφο (Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης) υπό τον συντονισμό της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης. Το έγγραφο περιέχει τη στρατηγική και τις προτεραιότητες χρηματοδότησης της Κύπρου από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία για το 2014-2020, προτεραιότητες που απορρέουν από τις αναπτυξιακές ανάγκες και προοπτικές της χώρας και τους επενδυτικούς θεματικούς στόχους.

Κλείνοντας θα θέλαμε την άποψη σας για το οικονομικό μέλλον της Κύπρου. Πιστεύετε πως μπορεί να γίνει ξανά ένα «οικονομικό θαύμα»;

Την περίοδο αυτή καλούμαστε να αντιπαρατεθούμε με τη χυδαιότητα και το λαϊκισμό. Με συντηρητικές αντιλήψεις που επιμένουν να αναπαράγουν συνταγές αποτυχίας του χτες. Και με όλους εκείνους φυσικά που είτε έχουν επιλεκτική μνήμη, είτε έχουν πάρει διαζύγιο με τη λογική. Η συνέπεια, η σοβαρότητα και η αξιοπιστία πρέπει να κερδίσουν τη μάχη. Ήδη στην κατεύθυνση αυτή έχει γίνει τεράστια προσπάθεια για να αποκατασταθεί το κύρος της χώρας στο εξωτερικό και να πεισθούν οι ξένοι επενδυτές ότι είμαστε ένας λαός αγωνιστής, με πίστη, πείσμα και θέληση. Μάθαμε να παλεύουμε και μάθαμε να κερδίζουμε τις δύσκολες μάχες για το αύριο με σκληρή δουλειά και αδιάλειπτη προσπάθεια.

Είμαι σίγουρος ότι η Κύπρος θα βγει πιο δυνατή από την κρίση. Κάθε κρίση εξάλλου αποτελεί και μια μεγάλη ευκαιρία για μεταρρυθμίσεις, αλλαγές και διορθωτικές κινήσεις. Κινήσεις που αν γίνονταν έγκαιρα θα μπορούσε να αποφευχθεί το μεγάλο πρόβλημα. Η Κυβέρνηση προχωρά με σταθερά και αποφασιστικά βήματα, λαμβάνοντας στοχευμένα μέτρα για το καλό της πατρίδας μας. Σίγουρα θα χρειαστούν κόποι και θυσίες, αλλά ναι, είμαι σίγουρος ότι σύντομα θα οικοδομήσουμε και πάλι ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον με στέρεα θεμέλια αυτή τη φορά. Στόχος μας είναι να βάλουμε τις σωστές βάσεις στις οποίες θα μπορούν να κτίσουν και οι επόμενες γενιές. Πρέπει να αναλογιστούμε κριτικά τα λάθη μας και με τόλμη και αποφασιστικότητα να προχωρήσουμε στις απαιτούμενες τομές ώστε να μπορέσουμε σύντομα να μπούμε και πάλι σε τροχιά ανάπτυξης και ευημερίας. Γιατί είμαι βέβαιος ότι ο κυπριακός λαός, που δοκιμάστηκε τόσες πολλές φορές στην ιστορία του, έχει και το σθένος και την αποφασιστικότητα να διεκδικήσει το μέλλον που του ανήκει.

• Ο κ. Θεοφάνης Λιβέρας είναι εκδότης του κυπριακού οικονομικού περιοδικού EUROΚΕΡΔΟΣ